Verschillende oorzaken van jeuk in de mond

Soms ontstaat er ineens jeuk in de mondholte, of heb je ineens last van een jeukend gehemelte die zelfs kan doortrekken naar de keel of de oren. Deze jeuk in de mondholte is ontzettend vervelend, omdat je er vaak niks aan kan doen. Er zijn mensen die er heel veel last van hebben, met name de mensen die al een vorm van allergie hebben, zoals een pollenallergie of een vorm van voedselallergie. De jeuk in de mondholte ontstaat doordat er stoffen in ons lichaam komen, waardoor de slijmvliezen geprikkeld raken. De jeuk kan overslaan op andere slijmvliezen die vlakbij liggen, onder andere keel, gehemelte, tandvlees, lippen, tong, wangen, neus, oren en ogen. Over het algemeen komt de jeuk van verschillende overgevoeligheden en allergieën maar het kan ook worden veroorzaakt door het Oral Allergy Syndrome, afgekort met OAS.

Inhoud

• Wat is het OAS?
• Verschillende oorzaken van jeuk in de mond
• Allergieën die jeuk in de mond veroorzaken
• Vermijden van reactie

Wat is het OAS?

OAS staat voor Oral Allergy Syndrome, een milde vorm van voedselallergie dat zich alleen in het mond- en keelgebied openbaart bij inname van bepaalde voedingsmiddelen. Een aantal bekende veroorzakers van OAS zijn ondere andere appel, peer, kiwi, banaan, noten, en komkommer. Het afweersysteem reageert vrij heftig en vaak binnen enkele minuten, zodra deze stoffen in aanraking komen met het slijmvlies in de mond. OAS treedt vaak op in combinatie met hooikoorts. Het komt zelden voor dat je OAS hebt, zonder een berken- of pollenallergie.

Symptomen van OAS

Bij deze vorm van voedselallergie kun je de volgende klachten ervaren:

• Mond, keel en gehemelte kunnen heel erg jeuken en de jeuk kan uitstralen naar de oren.
• Er kunnen kleine blaartjes in de mond komen.
• Lippen, gehemelte, tong en keel kunnen opgezwollen zijn.
• De keel kan beklemd aanvoelen.

Verschillende oorzaken van jeuk in de mond

Naast voedingsmiddelen zijn er nog verschillende oorzaken die er voor zorgen dat je jeuk in de mond hebt. Zo komt OAS meestal voor in combinatie met een andere vorm van allergie, maar er zijn ook bepaalde stoffen die voor jeuk in de mond kunnen zorgen.

Gevoelig voor melkproducten

In melkproducten zit een suiker wat lactose genoemd wordt. Als het lichaam deze suiker wilt verteren heeft het de stof lactase nodig. Als deze stof niet genoeg in het lichaam aanwezig is, kun je gevoelig worden voor deze melksuiker. Je lichaam reageert dan allergisch op zuivelproducten en kant en klare voedingsmiddelen waarin melkstoffen zitten. Klachten in de mondholte die voorkomen bij melkproducten:

• Jeuk in de mondholte en keel.
• Jeukend gehemelte.
• Rode vlekjes rond de mond.
• Eczeem en huiduitslag zoals jeuk en /of bultjes.
• Zwellingen.

Gevoelig voor nikkel

Nikkel is een mineraal waar sommige mensen heel gevoelig op reageren. Bij een nikkelallergie krijg je, als je in aanraking bent geweest met nikkel, hevige jeuk en rode vlekjes en/of blaasjes. Maar nikkel kun je ook oraal binnenkrijgen. Nikkel komt namelijk ook voor in blikjes frisdrank en als je gebruikt maakt van metalen pannen, kan nikkel in het voeding terechtkomen. Van nature komt nikkel zelfs voor in ons kraanwater, maar ook in volkoren producten, noten en pinda's, cacao en chocolade, drop en zelfs in bepaalde groentes. Nikkel kan dus de oorzaak zijn van jeuk in de mond of rode vlekken rondom de mond na het eten.

Allergieën die jeuk in de mond veroorzaken

Er zijn verschillende allergieën die vaak hand in hand gaan met het OAS syndroom.

Noten- of fruitallergie

Heel vaak kun je een allergische reactie in de mondholte krijgen bij het nuttigen van plantaardige voedingsmiddelen, zoals verschillende soorten fruit of noten. De jeuk prikt en tintelt vaak en kan in heftigheid variëren. Het jeukende gevoel kan via de mond naar de keel gaan en richting de oren. Je kunt voor een heleboel fruiten overgevoelig zijn zoals appels, aardbeien, peren of bananen e.v.a. maar ook noten zoals walnoten, hazelnoten of pecannoten. Klachten van een fruit - en noten allergie in of rond de mondholte:

• Prikkelend gevoel in de mond.
• Jeuk, uitslag om of in de mond, eczeem.
• Opzwellen van oogleden, mond en lippen.
• Galbulten rond de mond (witte tot roze jeukbultjes).
• Jeukend gehemelte met evt. blaren.
• Jeukende tong.

Vlees- en visallergie

Jeuk in de mondholte kan ook veroorzaakt worden door het eten van vlees of vis. Met name bij een allergie voor schaaldieren zoals kreeft, krab of garnalen krijg je klachten, maar ook een allergie voor schelpdieren zoals mossels of oesters kun je allergische reacties krijgen. Klachten bij een vlees of vis allergie in de mondholte zijn:

• Vocht vasthouden in het gezicht, dikke mond en lippen.
• Tintelingen in mond, tong, wangen en keel.
• Eczeem.
• Galbulten.
• (Prikkende) jeuk in de mond en keel.
• Jeukend gehemelte.
• In het ergste geval kan er een anafylactische shock ontstaan.

Hooikoorts of pollenallergie

In het voorjaar hebben veel mensen last van hooikoorts of zijn overgevoelig voor pollen. De eiwitten van het stuifmeel komen via je neus en mond naar binnen en irriteren daar de slijmvliezen en zo ontstaat er een allergische reactie. Stuifmeel komt van grassen, planten, bomen, onkruid en bloemen. Graspollen, boompollen en onkruidpollen veroorzaken de meeste klachten van hooikoorts. Enigste voordeel van deze allergie is dat hij seizoensgebonden is. Klachten van hooikoorts of pollen in de mondholte:

• Jeuk in de keel en doortrekkend naar de oren.
• Jeukende mond en/of gehemelte.
• Roodheid en vlekjes en tintelingen rond de mond.
• Irritaties aan ogen o.a. traanogen en prikkende jeuk ogen

Huisstofmijtallergie

Dit is een allergie voor uitwerpselen van huisstofmijten. Dit zijn kleine spinachtige diertjes die zich voeden met de huidschilfers van mensen en dieren. Mensen die hier allergisch voor zijn, krijgen vaak dezelfde klachten zoals bij hooikoorts en pollenallergie.

Dierenallergie

Heel veel (huis)dieren verliezen haren en huidschilfers en hier zijn heel veel mensen allergisch voor. De bekendste (huis) dieren die allergische reacties veroorzaken zijn o.a. honden, katten, cavia’s en konijnen, maar ook paarden, kippen, koeien en vogels kunnen allergische reacties veroorzaken. Klachten in de mondholte bij een dierenallergie:

• Jeuk in of rond de mond
• Prikkende en tranende ogen met jeuk
• Huidklachten zoals eczeem of jeukbultjes

Vermijden van reactie

Als je last hebt van je keel, moet je je altijd afvragen wanneer het ontstaan is. Krijg je er altijd last van na het eten, of bij het eten van bepaalde voedingsmiddelen? Ben je in de buurt geweest van dieren, of heb je dit altijd in een aantal maanden van het jaar?
Als je weet waar je overgevoelig voor bent, dan kun je proberen deze voedingsmiddelen te vermijden, of je kunt ze gebruiken als ze maar goed gekookt zijn of in de magnetron bereid, indien mogelijk is. Van te voren eerst invriezen wil ook wel een helpen.
Als je huiduitslag, jeuk of zwelling krijgt, doordat je in aanraking komt met deze voedingsmiddelen, draag dan keukenhandschoenen.

Lees verder

• Voedselallergie; OAS, het oraal allergiesyndroom
• Kruisreactie bij hooikoorts en voedselallergie
• Het verschil tussen voedselallergie en voedingsintolerantie