Het verschil tussen voedselallergie en voedingsintolerantie

Als er al geruime tijd klachten ontstaan na het eten van bepaalde voedingsmiddelen en ze blijven steeds terugkeren, dan wordt er al gauw gesproken over een voedselallergie. Maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. Soms is er ook sprake van een intolerantie voor voeding. Ook wordt er wel eens gesproken van voedselovergevoeligheid, dit komt vaak voor bij zuigelingen en jonge kinderen en veel minder vaak bij volwassenen. Een voedselovergevoeligheid is niets meer dan het overgevoelig reageren op voedingsmiddelen. Deze term wordt dan ook gebruikt voor alle vormen van voedselallergie, voedingsintolerantie en voedselallergie. Maar wat is het verschil tussen een voedselallergie en een voedingsintolerantie?

Inhoud

• Voedselallergie
• Voedingsintolerantie
• Het verschil

Voedselallergie

Bij een voedselallergie speelt het afweersysteem van het lichaam een grote rol. Het afweersysteem maakt antistoffen aan tegen verschillende stoffen die in ons lichaam komen, dus ook tegen allerlei stoffen (eiwitten) die in onze voeding zit. Deze eiwitten die een reactie veroorzaken worden allergenen genoemd. Bij een allergie reageert het afweersysteem heel sterk op deze eiwitten, door middel van antistoffen. Elk allergeen heeft zijn eigen antistof en elke keer als het lichaam deze allergeen herkent, begint de antistof te werken. Dit wordt sensibilisatie genoemd, dat wil zeggen dat het allergeen gevoelig wordt gemaakt voor de invloed van de antistof. Hierdoor komen er allerlei stoffen in het lichaam vrij, waaronder histamine en deze stof zorgt voor een allergische reactie. De klachten die deze reactie geeft, is afhankelijk waar het plaatsvindt in het lichaam.

Een allergie wordt opgebouwd, het kan zijn dat men jaren lang iets eet zonder problemen, maar in de loop van de tijd ontstaat er een allergie tegen iets. Dit komt doordat het afweersysteem na heel veel contact, de mogelijkheid heeft ontwikkeld om op bepaalde stoffen met een allergie te reageren. Ook heb je meer kans om een allergie te ontwikkelen als een van je ouders ook een allergie heeft. Een arts kan een allergie aantonen door middel van bloedprikken of een huidtest.

Klachten

De klachten van een voedselallergie kunnen overal op het lichaam terechtkomen, zoals:

• Huid: rode huid, jeuk op de huid met evt. eczeem, galbulten, aanvallen van jeukbultjes.
• Ogen: jeukende ogen, rode ogen, traan ogen.
• Vocht vasthouden in het gezicht.
• Het opzwellen van de keel en de stembanden wat levensgevaarlijk kan zijn.
• Irritatie in en rond de mond, zoals blaasjes/zwelling van de lippen, tong, keel of gehemelte, jeuk in mond. Deze klachten worden ook wel het oraal allergiesyndroom genoemd.
• Luchtwegen: jeuk neus, verstopte neus, waterige loopneus, niezen, stem die hees klinkt, allerlei vormen van hoesten, benauwdheid, kortademig worden.
• Maag- en darmklachten: misselijk voelen (met evt. overgeven), buikpijn, maagpijn, diarree of obstipatie.
• Hart- en vaatklachten: je kunt een snelle polsslag krijgen, een lage of hoge bloeddruk, duizelig worden, flauw vallen of even een 'wegzakking' krijgen, een bleek gelaat krijgen, zweten, of echt bewusteloos raken, maar meestal gebeurt dit laatste bij een shock.

Behandeling

Een voedselallergie is te behandelen door de voedingsmiddelen waarop je reageert niet meer te gebruiken. Dat is niet eenvoudig en je hebt altijd een kleine kans dat je toch wat van die stoffen binnenkrijgt, daarom is het eigenlijk wel noodzakelijk om een dieet te volgen. Dit dieet kan altijd aangepast worden, want allergieën kunnen minder worden of er kunnen nieuwe allergieën ontstaan. Daarom is het aan te raden om een arts en een diëtist te bezoeken. Een diëtist kan goed zien of de voeding in het dieet voldoende voor je is en welke voedingsmiddelen goede vervangers zijn. Zij geeft ook goede adviezen om te leven met een voedselallergie. Daarnaast kan het nodig zijn om medicijnen te gebruiken, of een andere behandeling, om evt. allergische klachten tegen te gaan.

Medicijnen

Als een dieet niet voldoende is en er klachten blijven ontstaan zijn er medicijnen die de klachten kunnen verminderen.

• Antihistaminica: deze bestrijden de vrijgekomen histamine. Je kunt het middel ter voorkoming van klachten gebruiken, of als je acuut last krijgt van allergische klachten, om de reactie te remmen.
• Natriumcromoglicaat is een geneesmiddel dat gebruikt kan worden om reacties op verborgen allergenen te blokkeren bv. op een feestje, of etentje buitenshuis. Een nadeel is wel dat de werking van dit medicijn minimaal is, het werkt waarschijnlijk alleen bij kleine, niet-zichtbare of meetbare hoeveelheden van het allergeen in de voeding.
• Als je een risico loopt op een snelle, levensbedreigende reactie (anafylactische shock), kun je een adrenalinepen voorgeschreven krijgen. Dit is een speciale injectiepen, gevuld met adrenaline.

Voedingsintolerantie

Bij een voedselintolerantie speelt het afweersysteem geen rol. Bij een intolerantie reageren de darmen op bepaalde voedingsmiddelen, er wordt dan gezegd dat ze 'intolerant' zijn. Dit kan gebeuren als de darmen een bepaald enzym missen of tekort hebben en daarom een aantal voedingsmiddelen niet kunnen opnemen of verdragen. Intolerantie kan ook ontstaan door bepaalde stoffen die al in de voedingsmiddelen zitten zoals histamine of tyramine. Deze voedingsmiddelen worden dan geen allergenen genoemd, maar 'triggers'.
Een intolerantie wordt iets minder snel ontdekt. Over het algemeen ontstaan er eerst vage klachten, voordat men tot de ontdekking van intolerantie komt.

Klachten

De klachten bij voedselintolerantie beperken zich tot maag- en darmklachten, zoals misselijkheid (met overgeven), buikpijn, maagpijn, brandend maagzuur, diarree of obstipatie.

Behandeling

De behandeling bij voedselintolerantie bestaat ook uit het weglaten van die voedingsmiddelen waar je klachten van krijgt. Als je merkt dat je klachten krijgt van bv. melkproducten, zul je deze moeten laten staan, dus een eliminatiedieet houden.

Het verschil

Op het moment dat de klachten veroorzaakt worden door het immuunsysteem spreekt men van een voedselallergie. Als je klachten krijgt die niet worden veroorzaakt worden door het immuunsysteem spreek je van een voedselintolerantie. Een groot verschil dus, dat vaak door elkaar wordt gehaald.

Lees verder

• Verschillende oorzaken van jeuk in de mond
• Voedselallergie; OAS, het oraal allergiesyndroom
• Kruisreactie bij hooikoorts en voedselallergie