Epiduraal hematoom, symptomen en behandeling

Een hematoom is een bloeduitstorting. Wanneer we spreken over een epiduraal hematoom bedoelen we een bloeding tussen de buitenste hersenvliezen en het schedeldak. Dit kan ontstaan door een harde klap tegen het hoofd of door op het hoofd te vallen. Sporten, paardrijden, fietsen of een auto-ongeval zijn risico-factoren. Vaak ontstaat er een kortdurende bewusteloosheid, verwardheid, hoofdpijn en misselijkheid. De toestand lijkt in eerste instantie beter te gaan. Maar dan komt het gevaar om de hoek kijken: de patiënt krijgt meer hoofdpijn, raakt bewusteloosheid en uiteindelijk in een diepe coma. Zonder behandeling kan de dood intreden.

Wat is een epiduraal hematoom?

Een hersenbloeding, zo wordt een epiduraal hematoom ook wel genoemd. Het gaat hierbij om een bloeding tussen het harde hersenvlies en het schedeldak. Het harde hersenvlies is het buitenste van de drie hersenvliezen. Het schedeldak of het schedelbot is het harde gedeelte en vormt de buitenkant van de gehele schedel.

Oorzaak

Een hersenbloeding zal nooit zomaar ontstaan. Bij een epiduraal hematoom is de oorzaak te vinden in beschadiging van een slagader die zich tussen het schedeldak en de buitenste hersenvlies bevindt. Slagaders vervoeren bloed van het hart naar de rest van het lichaam toe. De slagader kan gescheurd raken door een valpartij waarbij het hoofd de grond raakt. Dit komt voor tijdens een val van het paard, een val van de fiets, sportongevallen etc. Maar ook een harde klap tegen het hoofd kan dit veroorzaken.

Symptomen

Bijna altijd zal de schedel een barst vertonen. Dit is overigens vaak niet zelf op te merken doordat de hoofdhuid bedekt is met haar. Een bloeding uit de schedel wijst vaak al op een beschadiging van de schedel. Vaak ontstaat er na het ongeval bewusteloosheid. Vervolgens kan de patiënt weer bijkomen en zich misselijk voelen en last hebben van duizeligheid, hoofdpijn en verwardheid. Vaak wordt gedacht aan een hersenschudding. De situatie zal vaak eerst weer verbeteren vooralsnog deze snel verslechterd. Dit treedt na enkele uren op.

Verslechtering van de toestand bestaat uit ernstige hoofdpijn, sufheid en bewusteloosheid. Soms raakt een ledemaat verlamd. Een pupil kan vergroot zijn. Bij het andere oog zien we vaak een blauwe plek rond het oog of achter het oor. De ademhaling raakt verstoord. Ook kan er een heldere vloeistof vanuit de neus of het oor komen. Dit is geen bloed maar hersenvocht. Deze symptomen worden veroorzaakt doordat de gescheurde slagader gaat bloeden en de hersendruk toeneemt. Hersenweefsel wordt door de bloeding ingedrukt.

Diagnose

Opmerkelijk is dat de verslechtering van de toestand eerst vooraf gaat aan een periode waarin het echt beter lijkt te gaan. Dit noemen we ook wel het heldere moment. Dit moment duurt 2 tot 5 uur na het ongeval. Mensen die een trauma aan het hoofd hebben opgelopen of een val op het hoofd hebben meegemaakt moeten altijd gedurende de eerste 24 uur nauwlettend in de gaten gehouden worden. Elke een tot twee uren moeten ze gecontroleerd worden op alertheid. Wanneer ze niet voldoende reageren of versuft zijn is het belangrijk om direct een arts te waarschuwen. Zonder behandeling verloopt een epiduraal hematoom in de meeste gevallen dodelijk af!

Behandeling

De behandeling bestaat uit een operatie die nodig is om het bloed weg te laten lopen. Wanneer dit niet gebeurt neemt de hersendruk alleen maar verder toe. De dood is uiteindelijk het gevolg. Vaak zal er eerst een CT-scan gemaakt worden. Hiermee kan bekeken worden of er sprake is van een hersenbloeding. Tijdens de operatie wordt er een opening in de schedel gemaakt. De bloeduitstorting kan hiermee verwijderd worden. Ook is het van belang om de bloeding te stoppen.

Soms stopt het bloeden vanzelf

Het is mogelijk dat het bloeden spontaan stopt. In dit geval zal de arts een afwachtende houding aannemen of toch opereren. Een en ander hangt af van de aanwezige bloedprop. Is deze te groot dan zal het verwijderd moeten worden. Bij een zeer kleine bloeding kan het lichaam het bloed zelf opruimen. Dit proces wordt regelmatig gecontroleerd door de arts.

Herstel

Wanneer er tijdig ingegrepen wordt dan is herstel mogelijk. Maar wanneer er al uitvalverschijnselen zijn opgetreden, dan hangt het van de mate van ernst af of dit nog herstelt. Soms is de beschadiging te groot om nog spontaan te herstellen. Soms is het mogelijk om met behulp van fysiotherapie en/of logopedie te schade te herstellen of te beperken. De arts zal dit altijd met de patiënt bespreken.

Chronisch subduraal hematoom

Een andere vorm van een hersenbloeding is een chronisch subduraal hematoom. Dit kan al ontstaan bij een kleine stoot tegen het hoofd. Hierbij scheurt een ader die door de hersenvliezen heen loopt, van hersenen naar het gebied buiten de hersenvliezen toe. Doordat een ader minder hard bloedt, verloopt de hersenbloeding langzamer en kunnen klachten lange tijd uitblijven. Om die reden noemen we dit hematoom chronisch. Dit type hersenbloeding moet niet verward worden met een epiduraal hematoom.