Trechterborst (pectus excavatum): Borstkasafwijking

Bij pectus excavatum ontstaat een opvallende intrekking van het onderste deel van het borstbeen, waardoor er een diepe kuil in de borstkas wordt gevormd. Deze afwijking van de borstkas is vaak aangeboren en kan variëren van mild tot ernstig. Symptomen zoals pijn op de borst, ademhalingsproblemen en vermoeidheid kunnen optreden, hoewel de ernst van deze symptomen sterk kan variëren. Hoewel een trechterborst niet te voorkomen is, kan een operatie vaak verlichting bieden. De vooruitzichten voor patiënten die een behandeling ondergaan zijn doorgaans uitstekend, in tegenstelling tot patiënten die geen behandeling krijgen.

• Synoniemen van pectus excavatum
• Anatomie borstkas met verwijzing naar trechterborst
• Epidemiologie van trechterborst
• Oorzaken van borstkasafwijkingen
• Genetische en omgevingsfactoren
• Associaties met andere aandoeningen
• Risicofactoren
• Risicogroepen
• Symptomen: Pijn op de borst en ademhalingsproblemen
• Alarmsymptomen van Pectus Excavatum
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling via operatie
• Risico’s en bijwerkingen van chirurgische reparatie
• Prognose en verwachtingen
• Complicaties van de chirurgische behandeling
• Preventie en beheer van pectus excavatum

Synoniemen van pectus excavatum

Pectus excavatum staat ook bekend onder de volgende synoniemen:

• Schoenmakersborst
• Trechterborst

Anatomie borstkas met verwijzing naar trechterborst

De borstkas, ook wel thorax genoemd, bestaat uit ribben, het borstbeen en de wervelkolom. Dit gebied speelt een cruciale rol in het beschermen van vitale organen zoals het hart en de longen. De ribben zijn verbonden met het borstbeen en vormen een stevige structuur die de interne organen ondersteunt en beschermt. De borstkas is ook verantwoordelijk voor de ademhaling, aangezien de beweging van de ribbenkast ruimte biedt aan de longen om zich uit te zetten en samen te trekken tijdens de in- en uitademing.

Structuur en functie van de borstkas
De borstkas is opgebouwd uit 12 paar ribben, die zich uitstrekken van de wervelkolom naar het borstbeen. De ribben zijn onderverdeeld in echte ribben, valse ribben en zwevende ribben, elk met een specifieke structuur en functie. Echte ribben zijn direct verbonden met het borstbeen via kraakbeen, terwijl valse ribben indirect zijn verbonden en zwevende ribben geen verbinding met het borstbeen hebben. Deze variaties in structuur helpen de flexibiliteit van de borstkas te behouden, waardoor deze kan uitzetten en samentrekken tijdens de ademhaling.

De wervelkolom vormt de achterwand van de borstkas en biedt stabiliteit. Het borstbeen bestaat uit drie delen: het manubrium, het lichaam en het xiphoid-proces. Samen vormen deze structuren een stevige maar flexibele behuizing voor de vitale organen in de thoracale holte. De goed functionerende anatomie van de borstkas is essentieel voor een optimale ademhaling en een goede circulatie van zuurstofrijk bloed.

Pectus excavatum en zijn impact
Een afwijking in deze anatomie kan leiden tot aandoeningen zoals pectus excavatum, waarbij het borstbeen naar binnen groeit en een gezonken borstwand vormt. Deze aandoening kan niet alleen invloed hebben op de esthetiek van de borstkas, maar ook op de ademhalingscapaciteit en de algehele gezondheid van de patiënt. Pectus excavatum kan de longfunctie beïnvloeden door de beschikbare ruimte in de borstholte te verkleinen, wat kan leiden tot kortademigheid en verminderde fysieke capaciteit.

Epidemiologie van trechterborst

Pectus excavatum is verantwoordelijk voor ongeveer 90% van de aangeboren borstkasafwijkingen, naast een kippenborst (pectus carinatum). Ongeveer 40% van de patiënten met pectus excavatum hebben familieleden met dezelfde afwijking. De aandoening komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, wat suggereert dat er mogelijk hormonale of genetische factoren betrokken zijn. Het herkennen van deze aandoening is belangrijk, vooral bij kinderen en adolescenten, omdat vroege diagnose en interventie de uitkomsten kunnen verbeteren.

Oorzaken van borstkasafwijkingen

Pectus excavatum ontstaat wanneer de ribbenkast zich abnormaal ontwikkelt, waardoor het borstbeen naar binnen groeit en een gezonken borstwand vormt. De precieze oorzaak van pectus excavatum is niet goed begrepen. Mogelijk is het het gevolg van een onregelmatige groei van het bindweefsel (kraakbeen) dat de ribben met het borstbeen verbindt, wat leidt tot een naar binnen verplaatsing van het borstbeen. Vaak treedt pectus excavatum spontaan op. Soms gaat de aandoening echter gepaard met andere aandoeningen, zoals achondrogenese, het Aarskog-syndroom en het Ehlers-Danlos syndroom. Het is van belang dat medische professionals bij het diagnosticeren van pectus excavatum ook andere mogelijke aandoeningen in overweging nemen.

Genetische en omgevingsfactoren

Studies suggereren dat genetische predispositie een rol kan spelen in de ontwikkeling van pectus excavatum. De aanwezigheid van bepaalde genetische mutaties kan de kans op deze aandoening vergroten. Daarnaast kunnen omgevingsfactoren zoals blootstelling aan schadelijke chemicaliën of andere omgevingsrisico's bijdragen aan de ontwikkeling van de afwijking. Dit benadrukt het belang van een uitgebreide medische anamnese en milieu-onderzoeken bij patiënten.

Associaties met andere aandoeningen

Pectus excavatum kan vaak worden geassocieerd met andere genetische syndromen. Dit omvat syndromen zoals het Marfan-syndroom en het Poland-syndroom, die ook afwijkingen in de borstkas en andere fysieke kenmerken met zich meebrengen.

De borstkasafwijking komt soms voor bij o.a.:

• Achondrogenese: Een skeletaandoening waarbij de patiënt een kort hoofd, kleine ledematen en een smalle borstkas heeft.
• Het Aarskog-syndroom: Een zeldzame genetische aandoening gekenmerkt door een korte gestalte en specifieke gelaatstrekken, evenals afwijkingen aan de genitaliën, spieren en botten.
• Het Eagle-Barrett-syndroom: Dit syndroom wordt gekenmerkt door buikspier- en urinewegproblemen.
• Het Ehlers-Danlos syndroom: Een erfelijke bindweefselziekte met een breed scala aan symptomen, zoals hyperelasticiteit van de huid, fragiliteit van bloedvaten, gewrichtsdislocaties, oogafwijkingen en andere symptomen.
• Het Marfan-syndroom: Een bindweefselaandoening met symptomen zoals lange ledematen en vingers, afwijkingen in de borstkas, kromming van de wervelkolom, specifieke gelaatstrekken, veranderingen in de hartkleppen en de aorta, en verplaatsing van de ooglenzen.
• Het Noonan-syndroom: Een skeletaandoening die kan bijdragen aan de ontwikkeling van pectus excavatum.
• Het Poland-syndroom: Gekenmerkt door ontbrekende of onderontwikkelde spieren aan één zijde van het lichaam, wat leidt tot afwijkingen in de borstkas, schouder, arm en hand.
• Homocystinurie: Een ernstige stofwisselingsaandoening die kan bijdragen aan afwijkingen zoals pectus excavatum.
• Rachitis: Een aandoening waarbij een tekort aan vitamine D of calcium, samen met onvoldoende blootstelling aan zonlicht, de normale botgroei verstoort.
• Scoliose: Een kromming van de wervelkolom die soms samen kan voorkomen met pectus excavatum.

Het herkennen van deze associaties kan van cruciaal belang zijn voor een goede behandeling en begeleiding van de patiënt. Een multidisciplinaire aanpak is vaak noodzakelijk, waarbij specialisten uit verschillende vakgebieden samenwerken om de beste zorg voor de patiënt te waarborgen.

Risicofactoren

Bij de ontwikkeling van borstkasafwijkingen, zoals pectus excavatum, zijn verschillende risicofactoren in het spel. Deze risicofactoren kunnen genetisch, omgevingsgerelateerd of verband houden met andere medische aandoeningen. Het is belangrijk om deze factoren te begrijpen, omdat ze een significante invloed kunnen hebben op de ontwikkeling van de aandoening en de effectiviteit van behandelingen.

Genetische predispositie
Een belangrijke risicofactor voor pectus excavatum is genetische predispositie. Studies hebben aangetoond dat deze aandoening vaker voorkomt bij patiënten met een familiegeschiedenis van borstkasafwijkingen. Dit suggereert dat er een erfelijke component kan zijn die de kans vergroot dat een patiënt deze aandoening ontwikkelt. Genetische mutaties kunnen invloed hebben op de groei en ontwikkeling van het bindweefsel in de borstkas, wat kan leiden tot een abnormale ontwikkeling van het borstbeen en de ribben.

Het is ook bekend dat pectus excavatum kan voorkomen bij patiënten met bepaalde syndromen, zoals het Marfan-syndroom en het Ehlers-Danlos syndroom. Deze syndromen zijn erfelijke aandoeningen die invloed hebben op de structuur en functie van bindweefsel, waardoor de kans op borstkasafwijkingen toeneemt. Het is essentieel voor patiënten met een familiegeschiedenis van deze aandoeningen om regelmatig medische controles te ondergaan.

Omgevingsfactoren en andere aandoeningen
Naast genetische factoren kunnen omgevingsfactoren ook een rol spelen bij de ontwikkeling van pectus excavatum. Blootstelling aan bepaalde chemicaliën of schadelijke stoffen, zoals benzine of zware metalen, kan bijdragen aan de ontwikkeling van bindweefselafwijkingen. Dit benadrukt het belang van milieuonderzoek bij het diagnosticeren van patiënten met deze aandoening.

Bovendien kunnen andere medische aandoeningen de kans op het ontwikkelen van pectus excavatum vergroten. Bijvoorbeeld, aandoeningen zoals scoliose of rachitis kunnen de normale groei en ontwikkeling van de borstkas beïnvloeden, wat leidt tot afwijkingen. Het is cruciaal om patiënten te screenen op deze bijkomende aandoeningen, omdat ze de behandeling en prognose van pectus excavatum kunnen beïnvloeden.

Risicogroepen

Bepaalde groepen binnen de bevolking lopen een hoger risico op het ontwikkelen van pectus excavatum en andere borstkasafwijkingen. Deze risicogroepen kunnen worden geïdentificeerd op basis van genetische, demografische en medische criteria.

Geslacht en leeftijd
Pectus excavatum komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, met een verhouding van ongeveer 3:1. De aandoening wordt vaak gediagnosticeerd tijdens de kindertijd of adolescentie, wanneer de groei en ontwikkeling van het lichaam in volle gang zijn. Het is essentieel dat ouders en verzorgers zich bewust zijn van de tekenen en symptomen van pectus excavatum, zodat tijdig medische hulp kan worden ingeschakeld.

Familiegeschiedenis en syndromale associaties
Patiënten met een familiegeschiedenis van pectus excavatum of andere aangeboren afwijkingen van de borstkas behoren tot een risicogroep. Dit geldt ook voor patiënten met syndromen zoals het Marfan-syndroom, het Ehlers-Danlos syndroom of het Poland-syndroom. Deze syndromen zijn vaak geassocieerd met bindweefselafwijkingen en kunnen leiden tot een hogere incidentie van borstkasafwijkingen. Het is belangrijk voor zorgverleners om deze risicogroepen te identificeren en regelmatig op te volgen om vroegtijdige interventies te waarborgen.

Door de risicofactoren en risicogroepen te begrijpen, kunnen zorgverleners betere diagnostische en behandelingsstrategieën ontwikkelen voor patiënten met borstkasafwijkingen zoals pectus excavatum.

Symptomen: Pijn op de borst en ademhalingsproblemen

Pectus excavatum wordt vaak opgemerkt kort na de geboorte, maar de ernst van de aandoening kan toenemen tijdens de adolescentie en groeispurten. De symptomen variëren in ernst en niet alle symptomen hoeven aanwezig te zijn bij elke patiënt. Sommige patiënten vertonen alleen de visuele afwijking zonder bijkomende klachten, terwijl anderen ernstige symptomen kunnen ervaren. Hieronder worden de mogelijke symptomen van pectus excavatum beschreven.

Ademhalingsproblemen
Een van de meest voorkomende symptomen van pectus excavatum zijn ademhalingsproblemen. Patiënten kunnen moeite hebben met het diep ademhalen, wat kan leiden tot een vermindering van de longcapaciteit. Dit kan vooral merkbaar zijn tijdens lichamelijke inspanning, wanneer de vraag naar zuurstof toeneemt. De beperking van de ademhalingscapaciteit kan bovendien leiden tot chronische vermoeidheid, omdat het lichaam niet voldoende zuurstof kan krijgen. Deze ademhalingsproblemen kunnen het dagelijks leven van patiënten ernstig beïnvloeden, vooral tijdens activiteiten die fysieke inspanning vereisen, zoals sporten of zelfs traplopen. Het is cruciaal dat zorgverleners deze symptomen serieus nemen en de patiënt doorverwijzen naar longspecialisten indien nodig.

Hartkloppingen
Patiënten met pectus excavatum kunnen last hebben van hartkloppingen (palpitaties). Dit fenomeen kan worden veroorzaakt door de druk die de afwijking uitoefent op het hart en de grote bloedvaten. De hartslag kan onregelmatig of versneld zijn, wat bij sommige patiënten angst of ongemak kan veroorzaken. Regelmatige controles door een arts zijn essentieel om deze symptomen te monitoren en aan te pakken. Dit kan ook helpen om eventuele onderliggende hartaandoeningen uit te sluiten, die soms kunnen worden verergerd door de anatomische veranderingen in de borstkas.

Hoesten
Hoesten kan een symptoom zijn dat optreedt als gevolg van irritatie van de luchtwegen. Patiënten kunnen last hebben van een chronische hoest die niet verbetert met standaardbehandelingen. Dit kan leiden tot ongemak en kan ook wijzen op andere ademhalingsproblemen die gepaard gaan met pectus excavatum. In sommige gevallen kan de hoest zelfs zo ernstig zijn dat deze leidt tot slaapstoornissen, waardoor patiënten een verminderde levenskwaliteit ervaren. Het is belangrijk voor zorgverleners om deze klachten te evalueren en indien nodig aanvullende tests uit te voeren.

Kortademigheid
[KORTAD]Kortademigheid[/ARTIKEL=183851] (dyspneu) is een veelvoorkomend symptoom bij patiënten met pectus excavatum. Dit kan optreden tijdens dagelijkse activiteiten of bij inspanning. De beperking van de thoracale ruimte kan leiden tot een gevoel van ademnood, wat de kwaliteit van leven aanzienlijk kan beïnvloeden. Patiënten kunnen ook angstig worden door deze kortademigheid, wat een vicieuze cirkel kan creëren waarin ze minder actief worden, wat op zijn beurt de symptomen kan verergeren.

Pijn op de borst
Veel patiënten ervaren pijn op de borst, wat een ernstig symptoom kan zijn. Deze pijn kan variëren van mild tot intens en kan op verschillende momenten optreden, bijvoorbeeld bij fysieke activiteit of zelfs in rust. Het is belangrijk voor patiënten om hun arts te raadplegen als ze last hebben van aanhoudende of ernstige pijn op de borst. In sommige gevallen kan de pijn verband houden met spanning of druk op de thoracale organen, wat kan leiden tot verwarring bij zowel patiënten als zorgverleners over de aard van de pijn.

Piepen bij ademhaling (stridor)
Piepen of stridor kan optreden bij patiënten met pectus excavatum. Dit symptoom is meestal het resultaat van een vernauwing van de luchtwegen, wat leidt tot een piepende of fluitende ademhaling. Dit kan vooral zorgwekkend zijn tijdens inspanning of wanneer de patiënt verkouden is. Het is van groot belang dat zorgverleners alert zijn op dit symptoom, omdat het kan wijzen op een acuut probleem dat onmiddellijke medische aandacht vereist.

Snelle hartslag (tachycardie)
Een snelle hartslag (tachycardie) kan ook een symptoom zijn dat zich voordoet bij patiënten met pectus excavatum. Deze verhoogde hartslag kan het gevolg zijn van een verminderde hartfunctie als gevolg van de compressie van de thoracale organen. Dit symptoom kan ook samenhangen met angst of paniekgevoelens. Het is cruciaal dat patiënten met deze symptomen worden geëvalueerd om te bepalen of er andere onderliggende hartproblemen zijn.

Terugkerende luchtweginfecties
Patiënten met pectus excavatum kunnen een verhoogde kans hebben op terugkerende luchtweginfecties. De anatomische afwijkingen kunnen leiden tot een verminderde longfunctie, waardoor patiënten vatbaarder worden voor infecties. Regelmatige controles en mogelijk preventieve behandelingen zijn belangrijk om deze complicaties te voorkomen. Het is ook belangrijk om het immuunsysteem van de patiënt in overweging te nemen en hen te adviseren over gezonde levensstijlkeuzes die hun algehele gezondheid kunnen verbeteren.

Vermoeidheid
[Vermoeidheid] is een veelvoorkomend symptoom dat kan optreden bij patiënten met pectus excavatum. Dit kan worden veroorzaakt door een combinatie van factoren, waaronder ademhalingsproblemen, beperkte fysieke activiteit en de psychosociale impact van de aandoening. Het is belangrijk voor patiënten om hun energieniveau in de gaten te houden en indien nodig aanpassingen in hun levensstijl aan te brengen. Patiënten moeten worden aangemoedigd om ondersteunende therapieën te overwegen, zoals fysiotherapie of deelname aan steungroepen, om hen te helpen omgaan met de uitdagingen van de aandoening.

Moeite met inspanning
Patiënten met pectus excavatum ervaren vaak moeite met inspanning. Dit kan variëren van lichte activiteiten tot intensieve oefeningen. De combinatie van ademhalingsproblemen en vermoeidheid kan ervoor zorgen dat deze patiënten niet in staat zijn om hun gebruikelijke fysieke activiteiten uit te voeren, wat hun algehele welzijn kan beïnvloeden. Het is essentieel dat zorgverleners patiënten begeleiden bij het opstellen van een aangepast oefenprogramma dat rekening houdt met hun aandoening en hen helpt om hun fysieke capaciteit geleidelijk te verbeteren.

Door bewust te zijn van deze symptomen, kunnen patiënten en zorgverleners betere beslissingen nemen over diagnostiek en behandelingsopties voor pectus excavatum. Het monitoren van deze symptomen kan bijdragen aan een betere kwaliteit van leven voor patiënten.

Alarmsymptomen van Pectus Excavatum

Pectus excavatum kan verschillende alarmsymptomen veroorzaken die op ernstigere gezondheidsproblemen kunnen wijzen. Het is belangrijk om deze symptomen tijdig te herkennen en medische hulp te zoeken. Hier volgt een gedetailleerd overzicht van de alarmsymptomen die kunnen optreden bij patiënten met pectus excavatum.

Ademhalingsproblemen
Een van de meest voorkomende alarmsymptomen van pectus excavatum zijn ademhalingsproblemen. Dit kan zich uiten in kortademigheid, vooral tijdens fysieke inspanning. Patiënten kunnen moeite hebben met diep ademhalen, wat kan leiden tot een verminderde zuurstoftoevoer naar het lichaam. In ernstige gevallen kan dit leiden tot hypoxie, een aandoening waarbij het lichaam niet genoeg zuurstof krijgt.

Pijn op de borst
Patiënten kunnen ook last hebben van pijn op de borst. Deze pijn kan variëren van mild tot ernstig en kan worden verergerd door lichamelijke activiteit of diep ademhalen. Pijn op de borst kan een signaal zijn dat er extra druk op de longen of het hart wordt uitgeoefend door de afwijkende vorm van de borstkas.

Hartkloppingen en hartruis
Hartkloppingen, of palpitaties, zijn ook een veelvoorkomend alarmsymptoom. Dit kan gepaard gaan met een hartruis, een abnormaal geluid dat optreedt tijdens het samentrekken van het hart. Deze symptomen kunnen duiden op een verminderde hartfunctie als gevolg van de druk die het afwijkende borstbeen uitoefent op het hart.

Vermoeidheid en inspanningsintolerantie
Patiënten met pectus excavatum kunnen ook een aanhoudende vermoeidheid ervaren. Dit kan te wijten zijn aan een verminderde longfunctie en een tekort aan zuurstof in het lichaam. Inspanningsintolerantie is een ander belangrijk symptoom; patiënten kunnen moeite hebben met fysieke activiteiten die voorheen geen probleem waren.

Terugkerende luchtweginfecties
Patiënten met pectus excavatum hebben een verhoogd risico op terugkerende luchtweginfecties. Dit kan het gevolg zijn van een verstoorde luchtstroom en verminderde longcapaciteit. Vaak voorkomende infecties zijn bronchitis en pneumonie, die kunnen leiden tot verergering van de symptomen.

Piepen bij ademhaling
Piepen bij ademhaling (stridor) kan ook een alarmteken zijn. Dit kan wijzen op obstructie in de luchtwegen, die kan worden veroorzaakt door de afwijkende anatomie van de borstkas. Piepen kan gepaard gaan met een verhoogde ademhalingsfrequentie en kan vooral verontrustend zijn bij kinderen.

Snelle hartslag
Patiënten kunnen ook een snelle hartslag (tachycardie) ervaren, wat een reactie kan zijn op de stress die de aandoening op het hart uitoefent. Dit symptoom kan duiden op een verhoogde hartbelasting en moet zorgvuldig worden geëvalueerd door een zorgverlener.

Hoesten
Hoesten is ook een symptoom dat kan optreden bij pectus excavatum. Dit kan te maken hebben met luchtweginfecties of irritatie van de luchtwegen door verminderde luchtstroom. Hoesten kan zowel droog als productief zijn en kan verergeren bij inspanning.

Het is cruciaal voor patiënten met pectus excavatum om deze alarmsymptomen serieus te nemen en tijdig medische hulp in te schakelen. Een grondige evaluatie door een zorgverlener kan leiden tot een passende behandeling en verbetering van de kwaliteit van leven.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose pectus excavatum begint met een grondig lichamelijk onderzoek door de arts. Tijdens dit onderzoek zal de arts aandacht besteden aan de vorm van de borstkas en eventuele zichtbare afwijkingen noteren. Vaak worden ook een longarts en/of cardioloog ingeschakeld voor aanvullende onderzoeken, omdat pectus excavatum invloed kan hebben op zowel de long- als hartfunctie.

Röntgenfoto van de borstkas
Een van de eerste onderzoeken die vaak wordt uitgevoerd, is een röntgenfoto van de borstkas, ook wel bekend als een thoraxfoto. Dit onderzoek helpt de arts om een algemeen beeld te krijgen van de anatomie van de borstkas en om eventuele afwijkingen in de botstructuur en de positionering van organen te identificeren. De röntgenfoto kan ook helpen bij het uitsluiten van andere aandoeningen die vergelijkbare symptomen kunnen veroorzaken.

CT-scan van de borstkas
Indien nodig, kan de arts een meer gedetailleerd beeld aanvragen via een CT-scan van de borstkas. Dit onderzoek biedt een nauwkeuriger beeld van de interne structuren en kan helpen bij het beoordelen van de ernst van de afwijking. Een CT-scan is bijzonder nuttig voor het plannen van eventuele chirurgische ingrepen, aangezien het een gedetailleerd beeld geeft van de thoracale anatomie.

Echocardiografie
Een echocardiografie (echografisch onderzoek van het hart) kan ook worden uitgevoerd om de functie van het hart te evalueren. Dit onderzoek maakt gebruik van geluidsgolven om beelden van het hart te creëren en kan helpen bij het identificeren van eventuele structurele of functionele problemen. Dit is vooral belangrijk bij patiënten met pectus excavatum, omdat de afwijking de hartfunctie kan beïnvloeden.

Inspanningsonderzoek
Een inspanningsonderzoek kan ook deel uitmaken van de diagnostische procedure. Dit onderzoek meet de hart- en longfunctie tijdens lichamelijke activiteit. Het kan helpen bij het identificeren van eventuele beperkingen die patiënten ervaren tijdens inspanning en kan belangrijke informatie opleveren over de algehele conditie van het hart en de longen.

Longfunctietest (spirometrie)
Een longfunctietest, zoals een spirometrie, is ook een belangrijk onderdeel van de diagnose. Dit onderzoek meet de hoeveelheid lucht die een patiënt kan in- en uitademen, evenals de snelheid waarmee dit gebeurt. Het helpt bij het vaststellen van eventuele obstructies of beperkingen in de luchtwegen die het gevolg kunnen zijn van de thoracale afwijking.

Bloedonderzoek
Bloedonderzoek kan worden uitgevoerd om de algehele gezondheid van de patiënt te beoordelen en om eventuele onderliggende aandoeningen uit te sluiten. Dit kan belangrijke informatie opleveren over de functie van de organen en kan helpen bij het identificeren van ontstekingsprocessen of infecties.

Elektrocardiografie (ECG)
Tot slot kan een elektrocardiografie (ECG: meting van de elektrische activiteit van het hart) worden uitgevoerd. Dit onderzoek is cruciaal voor het beoordelen van de hartslag en het ritme van de patiënt, en kan helpen bij het identificeren van eventuele hartproblemen die kunnen samenhangen met pectus excavatum.

Door deze verschillende onderzoeken te combineren, kan de arts een nauwkeurige diagnose stellen en een geschikt behandelplan opstellen voor patiënten met pectus excavatum. Het is essentieel dat patiënten goed worden geïnformeerd over de procedures en dat hun zorgen serieus worden genomen.

Behandeling via operatie

Als pectus excavatum leidt tot hart- of longproblemen, kan een operatie nodig zijn. Er zijn verschillende chirurgische technieken beschikbaar om de aandoening te corrigeren. Deze ingreep kan de ademhaling, hartfunctie en houding van de patiënt verbeteren.

Naast chirurgische opties zijn er ook niet-chirurgische benaderingen en veranderingen in levensstijl die kunnen helpen bij het behandelen van pectus excavatum. Deze omvatten:

• Fysiotherapie: Oefeningen kunnen helpen bij het verbeteren van de houding en de ademhaling.
• Gebruik van een brace: In sommige gevallen kan een brace helpen om de borstkas in een meer normale positie te houden, vooral bij kinderen en adolescenten.
• Psychologische ondersteuning: Omdat pectus excavatum ook invloed kan hebben op het zelfbeeld en de emotionele gezondheid, kan psychotherapie nuttig zijn.

Risico’s en bijwerkingen van chirurgische reparatie

Zoals bij alle grote chirurgische ingrepen, zijn er risico’s en mogelijke complicaties verbonden aan de behandeling van pectus excavatum. Mogelijke complicaties zijn onder andere:

• Bloedingen
• Verplaatsing van de druk (beweging)
• Infecties
• Infectieuze pericarditis (ontsteking van het hartzakje)
• Pleuravocht (vocht rond de longen)
• Pneumothorax (ophoping van lucht of gas in de pleurale ruimte rond de long)
• Terugkeer van de trechterborst

Prognose en verwachtingen

De vooruitzichten voor patiënten met pectus excavatum die een operatie ondergaan, zijn over het algemeen zeer positief. De meeste patiënten rapporteren significante verbeteringen in ademhaling, inspanningsvermogen en algemeen welzijn na de ingreep. Bovendien voelen patiënten zich vaak beter over hun uiterlijk na de behandeling. Bij patiënten die geen behandeling ontvangen, kan de aandoening leiden tot compressie van het hart en de longen, wat kan resulteren in ernstige ademhalingsproblemen en verminderde levenskwaliteit.

Complicaties van de chirurgische behandeling

Chirurgische correctie van pectus excavatum kan leiden tot verschillende complicaties, hoewel ernstige problemen zeldzaam zijn. Het is belangrijk om op de hoogte te zijn van deze mogelijke complicaties om adequaat voorbereid te zijn. De meest voorkomende en relevante complicaties zijn:

Bloedingen
Tijdens of na de operatie kan er bloedverlies optreden. Dit kan variëren van lichte bloedingen, die meestal door het lichaam zelf worden hersteld, tot ernstigere gevallen die mogelijk een transfusie vereisen of extra chirurgische ingrepen. Regelmatige monitoring en zorgvuldige chirurgische technieken helpen het risico op significante bloedingen te minimaliseren.

Drukverplaatsing (beweging)
Na de operatie kan er een verplaatsing optreden van het implantaat of het gebruikte materiaal dat is geplaatst om het borstbeen in de juiste positie te houden. Dit kan leiden tot ongemak en een mogelijke herhaalde operatie om het probleem te verhelpen.

Infectie
Elke chirurgische ingreep brengt een risico op infectie met zich mee. Dit kan variëren van oppervlakkige huidinfecties tot diepere infecties die de borstholte of de operatieplaats beïnvloeden. Infecties vereisen vaak antibiotische behandeling en in sommige gevallen chirurgische drainage.

Infectieuze pericarditis
Pericarditis is een ontsteking van het pericard (het vlies rondom het hart). Wanneer deze infectie optreedt na de operatie, kan het leiden tot pijn op de borst, kortademigheid en andere symptomen. Het vereist medische behandeling met antibiotica en soms andere interventies om de infectie onder controle te krijgen.

Pleuravocht
Pleuravocht is de ophoping van vloeistof tussen de longen en de borstwand. Dit kan optreden na de operatie en kan leiden tot ademhalingsproblemen en pijn. Behandeling kan bestaan uit het afvoeren van het overtollige vocht door middel van een drainagebuis of medicamenteuze therapie.

Pneumothorax
Een pneumothorax is een ophoping van lucht in de pleurale ruimte (de ruimte tussen de longen en de borstwand), wat kan leiden tot een gedeeltelijke of volledige ineenstorting van de long. Dit kan ernstige ademhalingsproblemen veroorzaken en vereist vaak onmiddellijke medische interventie, zoals het inbrengen van een borstdrain.

Terugkeer van de trechterborst
In sommige gevallen kan de trechterborst deels of volledig terugkeren na de operatie. Dit kan gebeuren als het borstbeen niet in de gewenste positie blijft of als de groei van het kraakbeen niet correct verloopt. Een tweede operatie kan nodig zijn om het probleem te corrigeren en verdere complicaties te voorkomen.

Het is cruciaal dat patiënten goed worden geïnformeerd over de risico's en complicaties van de operatie, en dat ze regelmatig gecontroleerd worden door hun medische team om eventuele problemen vroegtijdig te identificeren en te behandelen.

Preventie en beheer van pectus excavatum

Hoewel pectus excavatum niet kan worden voorkomen, kunnen de volgende maatregelen helpen om de symptomen te beheersen en de algehele gezondheid van de patiënt te verbeteren:

Vroege diagnose en regelmatige controle
Een vroege diagnose kan helpen bij het monitoren van de ontwikkeling van de aandoening. Regelmatige controles door een arts kunnen ervoor zorgen dat eventuele veranderingen in de ernst van de aandoening vroegtijdig worden opgemerkt. Dit kan helpen bij tijdige interventie en het aanpassen van behandelingsstrategieën indien nodig.

Fysiotherapie en oefeningen
Hoewel fysiotherapie niet de oorzaak van pectus excavatum kan voorkomen, kunnen gerichte oefeningen en ademhalingstechnieken helpen om de houding en ademhaling te verbeteren. Oefeningen kunnen ook de sterkte en flexibiliteit van de borstspieren verbeteren, wat kan bijdragen aan een betere ondersteuning van de borstkas en verlichting van sommige symptomen.

Gebruik van een brace
Voor kinderen en adolescenten met milde gevallen van pectus excavatum kan het gebruik van een brace nuttig zijn. Een brace kan helpen om de borstkas in een meer normale positie te houden, vooral tijdens de groeispurten. Dit kan mogelijk de noodzaak voor een operatie uitstellen of de ernst van de aandoening verminderen.

Bewustwording van genetische risico's
Aangezien pectus excavatum een erfelijke component kan hebben, kunnen ouders die zelf deze aandoening hebben of in hun familie hebben, genetische expertise overwegen. Dit kan hen helpen begrijpen of er een verhoogd risico is voor hun kinderen en hen voorbereiden op mogelijke preventieve of vroegtijdige interventies.

Ondersteuning en educatie
Patiënten en hun families moeten goed geïnformeerd zijn over de aandoening en de beschikbare behandelingsopties. Educatie over de aandoening kan helpen bij het beter omgaan met de symptomen en het maken van weloverwogen beslissingen over behandelingen.

Gezonde levensstijl
Een gezonde levensstijl, inclusief een evenwichtig voedingspatroon en regelmatige lichaamsbeweging, kan bijdragen aan de algehele gezondheid en welzijn. Hoewel het geen directe preventie biedt voor pectus excavatum, kan een gezonde levensstijl helpen bij het beheren van symptomen en het verbeteren van de algemene fysieke conditie.

Psychologische ondersteuning
Omdat pectus excavatum invloed kan hebben op het zelfbeeld en het emotionele welzijn, kan psychologische ondersteuning of psychotherapie nuttig zijn. Dit kan patiënten helpen om beter om te gaan met de sociale en emotionele impact van de aandoening.

Hoewel er geen specifieke manier is om pectus excavatum te voorkomen, kunnen deze maatregelen helpen om de impact van de aandoening te minimaliseren en de kwaliteit van leven van patiënten te verbeteren. Regelmatige medische opvolging en een proactieve benadering van symptomatisch beheer zijn cruciaal voor het optimaliseren van de gezondheid en het welzijn van patiënten met pectus excavatum.

Lees verder

• Kippenborst (pectus carinatum): Borstkasafwijking
• Borstkas en pleura: Aandoeningen, afwijkingen en problemen