Talgklieradenoom: Goedaardige tumor van talgklier op de huid

Vanaf het derde decennium in het leven ontwikkelen vooral veel patiënten die langdurig zijn blootgesteld aan de zon, één of meer goedaardige talgkliertumoren op de huid, vooral op het gezicht. Deze zijn klein, pijnloos en groeien traag. Soms wijzen meerdere adenomen op de aanwezigheid van een onderliggend syndroom. Het is bijgevolg van essentieel belang om de huid bij de huidarts (dermatoloog) te laten testen bij dergelijke huidafwijkingen. De arts verwijdert de talgklieradenomen volledig. Ze keren daarna niet terug en zaaien niet uit, waardoor de prognose voor de patiënt met een geïsoleerd talgklieradenoom uitstekend is. Wanneer een syndroom gepaard gaat met een talgkliertumor, dan zijn de vooruitzichten variabel.

• Synoniemen talgklieradenoom
• Epidemiologie talgklieradenomen
• Oorzaken goedaardige tumor van talgklier
• Risicofactoren
• Symptomen: Kleine, pijnloze tumor op de huid
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling via chirurgie
• Prognose is uitstekend
• Complicaties
• Preventie

Synoniemen talgklieradenoom

Een talgklieradenoom is eveneens gekend onder deze synoniemen:

• Adenoom - talgklier
• Hyperplasie – talgklieren
• Talghyperplasie
• Talgklieradenoma
• Talgklierneoplasma
• Talgkliernieuwvorming
• Talgkliertumor
• Talgtumor

Epidemiologie talgklieradenomen

De exacte incidentie van talgklieradenomen is onbekend. Talgklierenadenomen verschijnen regelmatig op het gezicht of de hoofdhuid van patiënten van middelbare leeftijd (dertig tot vijftig jaar) en ouderen. De gemiddelde leeftijd waarop een patiënt met een talgklieradenoom zich presenteert is zestig jaar. Mannen en vrouwen zijn in gelijke aantallen getroffen. Verder is er geen raciale of geografische voorliefde bekend. De aandoening komt het vaakst voor in tropische gebieden waar de blootstelling aan zonlicht vrij hoog is. Vooral landbouwers zijn aangetast.

Oorzaken goedaardige tumor van talgklier

Een talgklieradenoom is een goedaardige tumor die ontstaat wanneer de talgklieren van de huid beschadigd zijn als gevolg van een langdurige blootstelling aan de schadelijke UV-stralen van zonlicht. Talgklieradenomen vormen daarnaast één van de mogelijke symptomen van het Muir-Torre syndroom, een genetische aandoening.

Risicofactoren

Risicofactoren voor talgklieradenoom kunnen een familiegeschiedenis van huidtumoren en erfelijke syndromen zoals het Muir-Torre syndroom omvatten. Er zijn geen specifieke externe risicofactoren die algemeen erkend zijn.

Symptomen: Kleine, pijnloze tumor op de huid

Eén talgklieradenoom

Een talgklieradenoom is een goedaardige tumor van de talgklier die verschijnt op de huid. Dit zijn pijnloze, langzaam groeiende tumoren die voorkomen vanaf het derde decennium van het leven. Meestal heeft de patiënt slechts één adenoom wat dan voornamelijk te vinden is op het gezicht, de hoofdhuid, de buik, de rug, de nek of de borst. Soms ontstaat de tumor op andere plaatsen, zoals de romp, de armen of de benen. Met het verouderen neemt ook het risico op het ontwikkelen van een talgklieradenoom toe. Talgklieradenomen variëren van een grootte van minder dan één cm (gewoonlijk twee tot vier mm) tot meer dan vijf centimeter in maximale afmeting. Normaal gezien zijn ze echter minder dan een halve centermeter in diameter groot (2-4 mm).

Meerdere talgklieradenomen

Indien de patiënt meerdere kleine talgklieroneffenheden vertoont, heet dit in medische termen “talghyperplasie”. Dergelijke papels zijn meestal onschadelijk en vaak te vinden op het gezicht. Wanneer meer adenomen (meestal goedaardige klierweefselgezwellen) voorkomen, is dit soms ook het teken van de aanwezigheid van het Muir-Torre syndroom.

Alarmsymptomen

Alarmsymptomen van talgklieradenoom zijn meestal beperkt tot de aanwezigheid van een knobbeltje of massa op de huid die langzaam groeit. Het is belangrijk om veranderingen in de grootte, vorm, of symptomen van de massa te monitoren.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk en diagnostische onderzoeken

De dermatoloog (huidarts) onderzoekt de huid van de patiënt met behulp van een speciale vergrote lens (dermoscopie). Hij voert daarnaast een huidbiopsie uit. Een patholoog onderzoekt vervolgens het weefselmonster onder een microscoop.

Differentiële diagnose

De arts verwart een talgklieradenoom vaak met volgende aandoeningen of syndromen:

• Een basaalcelcarcinoom (langzaam groeiende vorm van huidkanker)
• Een moedervlak
• Een sebocrine adenoom
• Een sebomatricoom
• Een talgklierepithelioom (sebaceoom).
• Talghyperplasie

Behandeling via chirurgie

De arts verwijdert een talgklieradenoom volledig via een chirurgische excisie. De patiënt geneest hierdoor en de tumor keert niet terug. Het is belangrijk dat de patiënt na de operatie voldoende rust neemt om de wonde te laten genezen. Nazorg en regelmatige controlebezoeken zijn zeer belangrijk wanneer een tumor verwijderd is. Tot slot behandelt de arts indien nodig het Muir-Torre syndroom.

Prognose is uitstekend

De prognose van een talgklieradenoom is over het algemeen uitstekend dankzij een geschikte behandeling. Deze tumoren komen niet terug na een volledige chirurgische verwijdering. Ze zaaien bovendien niet uit. De vooruitzichten van de aanwezigheid van de tumoren bij het Muir-Torre syndroom zijn variabel. Hierbij zijn vaak meerdere organen aangetast.

Complicaties

Complicaties van talgklieradenoom kunnen onder meer chirurgische complicaties zoals infectie en littekenvorming zijn. Er zijn weinig ernstige complicaties, maar monitoring is belangrijk om de gezondheid van de huid te waarborgen.

Preventie

Preventie van talgklieradenoom is niet mogelijk vanwege de erfelijke aard van de aandoening. Regelmatige dermatologische controles kunnen helpen om de aandoening vroegtijdig op te sporen en te behandelen.

Lees verder

• Talg & talgklieren: Functie, locatie & onbalans in productie
• Talgklierhyperplasie: Vergrote talgklieren met bultjes