Longinfarct: Afsterven longweefsel door afsluiting slagader

Bij een longinfarct sterft longweefsel af na een afsluiting van de slagaderen naar het aangetaste deel. De bloedvoorziening van de longen gebeurt door grote slagaderen waarbij niet snel een afsluiting optreedt. Daarom is een longinfarct ook veel minder gebruikelijk dan een hartinfarct. Dit is vaak het gevolg van een longembolie of ontsteking van de bloedvaten. Kortademigheid, ademhalingsproblemen en bloed ophoesten zijn enkele mogelijke kenmerken van een longinfarct. Diverse diagnostische onderzoeken bevestigen de diagnose. De patiënt krijgt eerst een ondersteunende behandeling zodat hij beter kan ademen, en daarna behandelt de arts de onderliggende ziekte. Hiervoor schrijft hij medicatie voor.

• Epidemiologie van longinfarct
• Oorzaken: Afsterven longweefsel door afsluiting slagader
• Risicofactoren voor longinfarct
• Symptomen: Kortademigheid en ademhalingsproblemen
• Alarmsymptomen bij longinfarct
• Diagnose en onderzoeken van de longen
• Behandeling via zuurstof en medicatie
• Prognose longinfarct
• Complicaties van longinfarct
• Preventie van longinfarct

Epidemiologie van longinfarct

Een longinfarct is relatief zeldzaam en komt vooral voor bij patiënten met een verhoogd risico op longembolieën. Anno augustus 2024 wordt de aandoening vaker gediagnosticeerd vanwege verbeterde beeldvormende technieken, maar blijft het minder gebruikelijk dan andere vormen van infarcten, zoals een hartinfarct.

Oorzaken: Afsterven longweefsel door afsluiting slagader

Longembolie

Een longembolie (afsluiting van een slagader in de longen) veroorzaakt in de meeste gevallen een longinfarct. Bij een embolie zijn de bloedvaten verstopt omdat een stukje van een bloedklonter is losgekomen en is meegevoerd naar de longen. Wanneer hierbij een afsluiting gebeurt van een belangrijke slagader naar de longen, ontstaat een zuurstoftekort van de delen van de longen achter deze slagaderen. Deze delen sterven bijgevolg af.

Vasculitis

Ook een ontsteking aan de bloedvaten (vasculitis) resulteert mogelijk in een longinfarct. Dit is te wijten aan een auto-immuunziekte, waarbij het lichaam antistoffen aanmaakt tegen bepaalde cellen uit het eigen lichaam. Dit vindt bijvoorbeeld plaats bij de ziekte van Wegener, polyarteritis nodosa (symptomen aan vele organen en weefsels) en het Goodpasture-syndroom (auto-immuunaandoening met symptomen aan nieren en longen). Deze ziekten met onbekende oorsprong slaan plotseling toe. Hierdoor ontstaat een ontsteking van de bloedvaten die vervolgens geblokkeerd geraken, wat leidt tot een longinfarct.

Risicofactoren voor longinfarct

Verschillende factoren verhogen het risico op het ontwikkelen van een longinfarct, waaronder:

• Langdurige immobilisatie (zoals bij bedlegerige patiënten)
• Diepveneuze trombose (DVT)
• Hartfalen
• Kanker
• Roken
• Zwangerschap en postpartumperiode
• Gebruik van orale anticonceptiva of hormoonvervangende therapie
• Erfelijke stollingsstoornissen

Symptomen: Kortademigheid en ademhalingsproblemen

De symptomen van een longinfarct variëren per patiënt in de ernst. Dit hangt af van de grootte van het infarct en de locatie. De symptomen van een longembolie omvatten kortademigheid, acute pijn op de borst die uitstraalt (uitstralingspijn) naar de schouder (schouderpijn), koorts, pijn in de zij[/SPECIAL], matige ademhalingsproblemen/ademhalingspijn, een verminderde ademhaling, een verhoogde hartslag (tachycardie), flauwvallen en soms ook hemoptoë (medische term: het ophoesten van bloed) bij een omvangrijk infarct. Constant hikken, overvloedig zweten en een shock zijn andere kenmerkende symptomen. Ook de nieren en mogelijk nog andere organen zijn aangetast door de auto-immuunziekten.

Alarmsymptomen bij longinfarct

Een aantal symptomen bij een longinfarct vereisen onmiddellijk medisch ingrijpen, zoals:

• Ernstige ademnood
• Plotselinge, scherpe pijn op de borst
• Ophoesten van bloed
• Verlies van bewustzijn
• Snelle of onregelmatige hartslag

Diagnose en onderzoeken van de longen

Diagnostisch onderzoek

Een bloedonderzoek is nodig. Hieruit blijkt dat de patiënt lijdt aan metabolische acidose. De ophoping van zuren leidt tot een daling van de pH-waarde (zuurgraad) van het bloed, als gevolg van het zuurstoftekort in de weefsels. Uit het bloedonderzoek blijkt eveneens dat de patiënt een toename van het aantal witte bloedcellen en een verhoogde bezinkingssnelheid (samenklontering van rode bloedcellen) heeft. Daarnaast is een thoraxfoto (röntgenfoto van de borst) nodig. Dit onthult de karakteristieke wigvormige schaduwen aan de randen van de longen. Een CT-scan van de borstkas en echocardiografie zijn andere nuttige diagnostische onderzoeken.

Differentiële diagnose

Volgende aandoeningen hebben een symptomenreeks die sterk doet denken aan een longinfarct:

• astma
• een gegeneraliseerde angststoornis
• een longbloeding
• een longontsteking (pneumonie: ontsteking onderste luchtwegen)
• een myocardinfarct (een hartspierinfarct)
• een pneumothorax (klaplong)
• een ribfractuur (gebroken ribben)
• infectieuze pericarditis (ontsteking van vlies rond het hart (hartzakje))
• musculoskeletale pijn (pijn aan de botten, spieren, ligamenten, pezen en zenuwen)
• pleura-effusie (borstvliesuitstroming: vochtophoping tussen borstvlies en longvlies)
• septische longembolie
• trombo-embolie (bloedvatverstopping door bloedstolsel)
• tromboflebitis (lokale oppervlakkige aderontsteking met pijn)
• vasculitis (vaatontsteking)
• virale myocarditis (ontsteking van de hartspier, veroorzaakt door een virus)

Behandeling via zuurstof en medicatie

De patiënt krijgt een zuurstofmasker om de werking van de longen en de bloedsomloop te bevorderen. Mogelijk is beademingsapparatuur nodig wanneer de ademhaling moeilijk is voor de patiënt bij een ernstig infarct. De arts behandelt daarna de onderliggende oorzaak. Bloedverdunners (antistollingsmiddelen) en spasmolytica (spierontspanners) helpen bijvoorbeeld bij een longembolie. Immunosuppressiva (afweer onderdrukkende [SPECIAL=8966]geneesmiddelen) helpen bij vasculitis.

Prognose longinfarct

De genezingstijd van een patiënt met een longinfarct bedraagt twee dagen à drie weken. Het lichaam vervangt het dode longweefsel door littekenweefsel.

Complicaties van longinfarct

Bij een longinfarct kunnen ernstige complicaties optreden, waaronder:

• Longabces (met etter gevulde holte in de long)
• Chronische pulmonale hypertensie (verhoogde bloeddruk in de longen)
• Secundaire infecties
• Longfibrose (vorming van littekenweefsel in de longen)
• Hartfalen door verhoogde druk op het hart

Preventie van longinfarct

Preventieve maatregelen richten zich vooral op het voorkomen van longembolieën en het beheersen van risicofactoren:

• Gebruik van bloedverdunners bij risicopatiënten
• Regelmatige beweging om trombose te voorkomen
• Stoppen met roken
• Behandeling van onderliggende aandoeningen zoals hartfalen of vasculitis
• Gebruik van compressiekousen bij patiënten met een verhoogd risico op DVT

Lees verder

• Longembolie: Afsluiting van slagader in longen