Tuberculeuze artritis: Tuberculose (infectie) aan gewricht
Tuberculose is een bacteriële infectie, veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. Vooral longproblemen komen voor bij deze infectie. Af en toe zijn andere organen zoals de nieren, de hersenen en/of de wervelkolom aangetast. Een zeer klein aantal patiënten ontwikkelt artritis waarbij meestal één gewricht getroffen is. Enkele algemene symptomen treden op in combinatie met een verlies van spieren en zwellingen van de gewrichten. De ziekte is heel moeilijk te diagnosticeren omwille van diverse redenen. Een vroege diagnose is echter wel belangrijk is om een goede gewrichtsfunctie te behouden. Spalken, medicijnen en eventueel chirurgie zijn de nodige behandelingstechnieken van tuberculeuze artritis.
Synoniemen tuberculeuze artritis
Tuberculeuze artritis is eveneens gekend onder deze synoniemen:
- de ziekte van Ponchet
- granulomateuze artritis
Epidemiologie tuberculose aan gewricht
Tuberculeuze
artritis is vrij zeldzaam in westerse landen, maar wel een veelvoorkomend probleem in ontwikkelingslanden. Ongeveer 1 tot 3% van alle patiënten met
tuberculose ontwikkelt tuberculeuze artritis. De aandoening is mogelijk op elke leeftijd en tuberculeuze artritis heeft evenmin een seksuele voorliefde. De wervelkolom is het vaakst aangetast, gevolgd door de knie en heup.
Symptomen bacteriële infectie
De symptomen treden geleidelijk op en meestal is slechts één gewricht getroffen bij tuberculeuze artritis. Zo is mogelijk een gewricht getroffen in de enkels, de heupen, de knieën, de polsen en de wervelkolom (tuberculose die de wervelkolom aantast, is vaak gekend als de ziekte van Pott). De ziekte kenmerkt zich door
spieratrofie (spierverlies),
spiertrekkingen, een verminderde beweging in de gewrichten en
zwelling van de gewrichten die tevens warm en gevoelig zijn. Indien de ruggengraat betrokken is, treden onder de plaats van de infectie gevoelloosheid,
tintelingen of zwakte op. Af en toe is het enige symptoom een pijnloos, koud
abces. Algemene symptomen zijn
gewichtsverlies of
verlies van eetlust, milde
koorts en overmatig zweten (
hyperhidrose) (vooral
nachtelijk zweten).
Diagnose en onderzoeken
Lichamelijk onderzoek
Een lichamelijk onderzoek toont zwelling en irritatie (
ontsteking) van het gewricht. In minder dan de helft van de patiënten zijn de
longproblemen nog niet zichtbaar bij het lichamelijk onderzoek.
Diagnostisch onderzoek
De diagnose van tuberculeuze artritis is vaak vertraagd door een gebrek aan bewustzijn, een sluipend begin van de symptomen en de gevarieerde presentatie van de symptomen. Daarnaast zijn vroege symptomen niet via een röntgenfoto zichtbaar. Pas na twee tot vijf maanden na aanwezigheid van de ziekte, merkt een arts verschillen in het skelet op. De arts voert bijgevolg diverse onderzoeken uit om tuberculeuze artritis op te sporen zoals:
- aspiratie van vocht in het gewricht (vocht opzuigen)
- een biopsie (stukje weefsel wegnemen) van het gewricht om de bacteriën die TBC veroorzaken, te detecteren
- een CT-scan van de wervelkolom
- een röntgenfoto van de gewrichten
- een thoraxfoto (radiografisch onderzoek van de borstkas)
- een tuberculine huidtest
Differentiële diagnose
De symptomenreeks van volgende aandoeningen lijkt sterk op deze van tuberculeuze artritis:

De patiënt neemt lange tijd medicijnen bij tuberculeuze artritis /
Bron: Stevepb, PixabayBehandeling
De behandeling van actieve tuberculose bestaat uit spalken om de acute symptomen te verlichten. Soms zijn spalken langdurig nodig om misvormingen te voorkomen. De patiënt krijgt voorts een combinatie van vele geneesmiddelen gedurende minimaal 12-18 maanden. Deze neemt de patiënt op een juiste manier in zodat de bacteriën allemaal verdwijnen en niet terugkeren. Verder verlichten
pijnstillers en het toepassen van warmte of koude aan de gewrichten de pijn. Ook enkele
natuurlijke pijnstillers zijn beschikbaar, al bespreekt de arts dit steeds met de arts. Soms is chirurgie nodig, zeker om eventuele spinale abcessen af te voeren of om de wervelkolom te stabiliseren, alsook wanneer de patiënt na 4-5 maanden niet reageert op de geneesmiddelen. Chirurgie is zelden nodig voor infecties op andere plaatsen.
Prognose
Een vroege diagnose, en specifieke en adequate behandeling zijn nodig voor het behoud van een goede gewrichtsfunctie. Deze vorm van artritis vernietigt namelijk mogelijk het weefsel ernstig. Soms treedt echter gewrichtsschade op voordat de infectie onder controle is met de medicatie. Tot slot keert in 17-34% van de patiënten tuberculeuze artritis terug na de behandeling.
Complicaties gewrichten
Een vertraging in de diagnose en behandeling leidt vaak tot bijkomende bot- en gewrichtsschade. Volgende complicaties zijn daarom mogelijk bij tuberculeuze artritis:
- een ruggenmergcompressie (samendrukken van het ruggenmerg)
- het instorten van de wervels, wat resulteert in kyfose
- vernietiging van de gewrichten
- zenuwbeknelling
Lees verder