Artritis: Hulpmiddelen en aanpassingen in en rond het huis

Bij artritis zijn één of meer gewrichten ontstoken. Een gewricht is het gebied waar twee botten elkaar tegengekomen. Hierdoor breekt kraakbeen af waardoor de botten tegen elkaar wrijven met zwelling, ontsteking, pijn en stijfheid (vooral 's morgens) als gevolg. Artrose is één van de meer dan honderd soorten van artritis. Meestal zijn de symptomen chronisch en verergert de pijn. Hierdoor zijn de dagelijkse activiteiten bemoeilijkt. Door enkele aanpassingen in en rond het huis en het gebruik van enkele hulpmiddelen vermindert de belasting en stijfheid van bijvoorbeeld de knie of heup, en verlicht eveneens de pijn. Hierdoor verhoogt de kwaliteit van leven van de patiënt.

• Aanpassingen in en rond het huis
• Hulpmiddelen in en rond de thuisomgeving
• Tips voor de patiënt met artritis
• Professionele paramedische hulp

Aanpassingen in en rond het huis

Dankzij volgende tips hoeft de patiënt met artritis (gewrichtsontsteking) of artrose (reumatische aandoening van gewrichtskraakbeen met gewrichtspijn, gewrichtsstijfheid, gewrichtsgeluiden en hardheid) zijn gewrichten niet te veel te belasten. De patiënt zorgt het beste voor een handige huisindeling waarbij hij in staat is om alle nodige objecten gemakkelijk te bereiken zonder dat hij hiervoor op zijn tenen moet staan of laag moet bukken. De patiënt legt indien mogelijk alles wat hij nodig heeft op dezelfde verdieping waardoor hij niet te veel naar beneden of boven moet lopen. Het is altijd handig om de badkamer op dezelfde verdieping te installeren waar de patiënt zich dagelijks grotendeels bevindt. Het bed bevindt zich indien mogelijk eveneens op de begane grond in huis. Tevens bewaart de patiënt de kledij die hij het vaakst draagt in laden en op planken die zich tussen de taille en schouderhoogte bevinden. Deze aanpassing geldt eveneens voor het eten, dat de patiënt plaatst in laden en kasten die tussen taille en schouderhoogte zijn. Tot slot is het mogelijk om door een aannemer of klusjesman een wandbeugel (stang) te laten plaatsen aan het toilet, de douche of het bad. Op deze manier verloopt het rechtkomen na een zittende of liggende positie makkelijker.

Hulpmiddelen in en rond de thuisomgeving

Bovendien is in sommige gevallen een wandelstok aanbevolen om de pijn te verlichten en de stijfheid te verminderen. Hij leert dit wel correct gebruiken via bijvoorbeeld een fysiotherapeut. Een scootmobiel of rolstoel zijn daarnaast mogelijke mobiliteitshulpmiddelen. Via het Internet, een apotheker, een hulpmiddelenleverancier of andere winkels is een groot medisch aanbod met hulpmiddelen beschikbaar voor patiënten met artritis. Enkele voorbeelden omvatten automatische lichtschakelaars, een blikopener, een douchespons met een lange steel, een douchestoel, een grijparm om objecten van de vloer te rapen, een kruk, een schoenlepel met een lange steel, een sokhulp om de sokken aan te doen, speciale kussens en een verhoogde toiletzitting. Voor patiënten met artritis aan de hand bestaan zelfs speciale handschoenen die de pijn verlichten bij tuinwerkzaamheden, computerwerk enzovoort. Andere hulpvolle gadgets omvatten een aantrekhulp voor bh's, een antisliponderzetter, een appelschiller, autogordelhulp, een speciaal broodmes, een speciale nagelknipper, een autostarter, een knoophaak, een sleuteldraaier (sleutelgeleider), een flesopener, een blikopener, een tube-uitknijper, speciaal bestek, en een wringer met een emmer.

Tips voor de patiënt met artritis

De patiënt gebruikt een klein heuptasje waarin hij alle belangrijke objecten steekt die hij gedurende dag normaal gezien regelmatig nodig heeft. Hij steekt hierin bijvoorbeeld zijn mobiele telefoon, portemonnee en sleutels. Voorts is het nuttig om in een poetshulp te voorzien. Ook is andere hulp nodig voor bijvoorbeeld het wegdoen van het vuilnis, het tuinieren en andere huishoudelijke taken. Daarnaast vraagt de patiënt best gezinshulp aan zodat iemand voor de patiënt winkelt, het eten bereidt, de strijk doet enzovoort.

Professionele paramedische hulp

Bij al deze hulpmiddelen en tips is het belangrijk om hulp in te schakelen van een professional. Een ergotherapeut bekijkt de aanpassingen en hulpmiddelen in het huis en leert de patiënt hiermee werken. Werkende patiënten met artritis raadplegen een Arbo-deskundige. Bij het gebruik van mobiliteitshulpmiddelen contacteert de patiënt een fysiotherapeut. Een podotherapeut of orthopedisch schoenmaker bieden aanpassingen voor het schoeisel. Veelal bekostigt in de gemeente of de zorgverzekeraar (Nederland) en het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap of de mutualiteit (ziekenfonds) (België) deze hulpmiddelen.

Lees verder

• Gewrichtsgezondheid: Tips voor behoud van gezonde gewrichten
• Krakende geluiden van gewrichten (crepitaties, crepitus)
• Artritis: Gewrichtsontsteking met pijn, zwelling & stijfheid
• Gewrichtspijn: Oorzaken pijnlijke gewrichten (artralgie)
• Gewrichtsstijfheid: Oorzaken van stijve gewrichten