Siderose: Longziekte door blootstelling aan ijzerstof

Siderose is een longaandoening veroorzaakt door het inademen van ijzer- of ijzeroxide-deeltjes. Het komt voornamelijk voor bij mensen die beroepsmatig in contact komen met ijzerstof. Ondanks de aanwezigheid van ijzerdeeltjes in de longen, leidt siderose meestal niet tot ontsteking, verminderde longfunctie of andere symptomen. In sommige gevallen kan het samengaan met silicose, een andere beroepsziekte. Behandeling is vaak niet nodig; het vermijden van verdere blootstelling aan stof kan de symptomen doen verdwijnen.

• Synoniemen van siderose
• Epidemiologie van de longziekte
• Oorzaken en risicofactoren: Blootstelling aan ijzerstof
• Symptomen zijn meestal afwezig
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van siderose
• Prognose
• Complicaties van longaandoening
• Preventie van siderose

Synoniemen van siderose

Siderose staat ook bekend onder de volgende synoniemen:

• Booglasserslong
• Booglassersziekte
• Lasserslong
• Ziekte van de booglasser

Epidemiologie van de longziekte

Siderose komt vooral voor bij mensen die beroepsmatig in contact komen met ijzer- of ijzeroxide-stof, zoals booglassers. Ongeveer 7% van de booglassers ontwikkelt siderose. De exacte prevalentie van siderose bij andere beroepsgroepen is moeilijk te bepalen, maar longaandoeningen die gerelateerd zijn aan beroepsmatige blootstelling komen voor met een prevalentie van ongeveer 0,1 per 10.000.

Oorzaken en risicofactoren: Blootstelling aan ijzerstof

Siderose wordt veroorzaakt door langdurige blootstelling aan ijzeroxide-dampen, voornamelijk op de werkplek. Mensen die werkzaam zijn in sectoren zoals staalproductie, metaalbewerking, mijnbouw of lassen, lopen het grootste risico. De ingeademde ijzerdeeltjes hopen zich op in de longen, wat zichtbaar is op röntgenfoto's.

Symptomen zijn meestal afwezig

Bij de meeste patiënten met siderose komen geen symptomen voor. Siderose is vaak een goedaardige vorm van pneumoconiose (stoflongen). Het kan samengaan met silicose, waarbij het inademen van silica (een mineraal dat voorkomt in graniet, klei, minerale ertsen, rotsen, steen en zand) ook kan leiden tot symptomen zoals hoesten, kortademigheid, gewichtsverlies, vermoeidheid, koorts, pijn op de borst en blauwzucht (cyanose).

Diagnose en onderzoeken

Tijdens een lichamelijk onderzoek worden doorgaans geen symptomen opgemerkt, hoewel abnormale ademgeluiden soms te horen zijn tijdens de auscultatie van de longen met een stethoscoop. Een röntgenfoto van de longen is nodig om de diagnose te bevestigen. Kleine, ondoorzichtige vlekjes op de longen wijzen op siderose. Het kan verwarrend zijn met byssinose, een aandoening die optreedt na blootstelling aan katoenen stof.

Behandeling van siderose

In de meeste gevallen is geen specifieke behandeling voor siderose vereist. Behandeling kan wel nodig zijn voor eventuele onderliggende aandoeningen. Medicatie zoals corticosteroïden en bronchodilatoren (luchtwegverwijders) kunnen nuttig zijn bij geassocieerde aandoeningen. Bij patiënten met longschade door siderose hangt de behandeling af van de eventuele complicaties.

Prognose

Siderose is meestal een goedaardige aandoening. De meeste patiënten ervaren geen symptomen. In zeldzame gevallen, wanneer er sprake is van longschade, kan het vermijden van verdere blootstelling aan ijzerstof of rook helpen om progressieve schade te voorkomen en de gezondheid te behouden.

Complicaties van longaandoening

Complicaties van siderose zijn zeldzaam, maar kunnen onder andere omvatten:

• Longontsteking (pneumonie)
• Longfibrose (littekenvorming in de longen met kortademigheid)
• Longkanker

Preventie van siderose

Om siderose te voorkomen, zijn de volgende maatregelen aanbevolen:

Ventilatie en bescherming op de werkvloer
Zorg voor goede ventilatie op de werkplek om de blootstelling aan ijzerstof te minimaliseren.
Draag altijd een geschikt inhalatiemasker of gezichtsbescherming bij het slijpen van metalen of werken met stofdeeltjes om inademing van schadelijke stoffen te voorkomen.

Regelmatige griepvaccinatie
Laat je jaarlijks vaccineren tegen de griep om je immuunsysteem te versterken en complicaties door luchtweginfecties te voorkomen.

Stoppen met roken
Stoppen met roken vermindert het risico op het ontwikkelen van andere longziekten en bevordert de algemene longgezondheid.

Lees verder

• IJzer: Functie, gezondheidsvoordelen en ijzersupplementen