Oranje urine: oorzaken van oranje gekleurde urine of plas

Last van oranje urine? Wat zijn de oorzaken van oranje urine of oranje gekleurde plas? Urine behoort helder tot lichtgeel van kleur te zijn en niet oranje. Veel factoren kunnen van invloed zijn op de kleur van je urine. Meestal gaat het om iets wat onschadelijk is. Als je niet genoeg water hebt gedronken op een warme dag, dan zul je merken dat je urine donkerder van kleur is. Als je rode bieten heb gegeten, kun je rode getinte urine krijgen. Sommige gevallen van verkleuring van de urine zijn echter niet zo onschuldig en vereisen medische behandeling. Uitdroging is waarschijnlijk de meest voorkomende oorzaak van oranje urine. Vaak veroorzaakt uitdroging donkergele (geconcentreerde) urine, maar het kan ook oranje kleuren. Milde uitdroging kun je tegengaan door voldoende te drinken.

• Oranje urine
• De kleur van je plas
• Allerlei mogelijke oorzaken
• Oorzaken van oranje gekleurde plas
• Meerdere mogelijke oorzaken
• Huisarts raadplegen
• Oranje urine door uitdroging
• Urineweginfectie
• Laxeermiddelen
• Vitaminen en supplementen
• Chemotherapie
• Leverfunctiestoornissen
• Andere abnormale veranderingen
• Rode urine
• Blauwe of groene urine
• Bruine urine
• Symptomen van oranje urine
• Verschijnselen
• Andere symptomen
• Alarmsymptomen
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van oranje urine
• Prognose
• Uitdroging? Een paar glazen water en je bent weer in balans
• Voeding? Even je dieet aanpassen en alles kleurt weer normaal
• Infectie? Met een simpele kuur is het binnen de kortste keren opgelost
• Ernstigere oorzaken? De prognose hangt af van de snelheid van je actie
• Complicaties
• Uitdroging
• Lever- of galblaasproblemen
• Urineweginfecties
• Nierproblemen
• Kanker
• Medicatiebijwerkingen
• Onbehandelde aandoeningen
• Preventie
• Drink genoeg water, de hele dag door
• Let op wat je eet
• Ga bewust om met medicijnen
• Blijf alert op je levergezondheid
• Voorkom infecties door goede hygiëne
• Wees niet bang voor regelmatige controle

Oranje urine

De kleur van je plas

De kleur van onze plas is geen onderwerp waar je dagelijks over praat. Normaal is je urine helder en lichtgeel tot strogeel van kleur. Geconcentreerde urine is donkergeel en wijst op (milde) uitdroging. Maar wanneer je urine oranje, rood of zelfs groen is, dan is er mogelijk sprake van een onderliggende aandoening.

Allerlei mogelijke oorzaken

Oranje urine kan komen door het eten van carotenoïden (voedingsmiddelen en supplementen met bètacaroteen), infectie, uitdroging, bepaalde medicijnen, letsel of ziekte. Urine die oranje kleurt is het gevolg van veranderingen in de samenstelling van de urine. Het kan voorkomen bij aandoeningen van de urinewegen zelf of door infectie of kanker.

Oorzaken van oranje gekleurde plas

Meerdere mogelijke oorzaken

Urineweginfecties en uitdroging zijn veel voorkomende oorzaken van oranje urine. Andere veel voorkomende oorzaken zijn onder meer letsel aan de urinewegen (nieren, blaas, urineleiders of urinebuis) of hepatitis (leverontsteking). Alvleesklierkanker, leverkanker, nierkanker en blaaskanker kunnen ook oranje urine veroorzaken. Afhankelijk van de oorzaak, kan je doorlopend last hebben van oranje urine of periodiek, en kan het gepaard gaan met frequent urineren waarbij je steeds kleine beetjes plast, troebele urine, stinkende urine of andere veranderingen in de urine.

Huisarts raadplegen

Oranje urine kan veel mogelijke oorzaken hebben. Sommige zijn onschadelijk, weer andere ernstig. De verandering in kleur moet van korte duur zijn, anders doe je er verstandig aan je huisarts te raadplegen. Aanhoudende veranderingen in kleur, samenstelling of geur van je urine, is reden om je huisarts te bezoeken.

Oranje urine door uitdroging

Misschien is dit wel de meest voorkomende oorzaak van oranje urine. Uitdroging betekent dat je meer vocht verliest dan dat je binnenkrijgt. Als je urine sterk is geconcentreerd, kan de kleur variëren van donkergeel tot oranje. De oplossing is om meer vloeistoffen, vooral water, te drinken. Bij milde uitdroging kun je binnen enkele uren je urine terugbrengen naar een lichtgele tint. In ernstige gevallen moet uitdroging door een arts behandeld worden.

Urineweginfectie

Oranje of donkergekleurde urine is mogelijk bij de aanwezigheid van een urineweginfectie, welke ontstaat als er te veel bacteriën in de plasbuis en de blaas terechtkomen. Vaak gaat het hierbij om een blaasontsteking. Veel voorkomende symptomen van een blaasontsteking zijn:

• Vaak plassen, meestal kleine beetjes;
• Aandrangklachten, waarbij je steeds het gevoel hebt dat je moet plassen, ook nadat je net geplast hebt;
• Pijn in de onderbuik;
• Pijn of branderig gevoel bij het plassen;
• Bloed in de urine;
• Troebele en vies ruikende urine;
• Urineverlies.

Laxeermiddelen

De bladeren van de sennaplant hebben een laxerend effect. Als je een laxeermiddel gebruikt dat senna bevat ter behandeling van obstipatie, dan kan dit van invloed zijn op de kleur van je urine. Door met dit middel te stoppen, zal je urine weer snel normaal van kleur zijn. Zo niet, dan is er mogelijk wat anders aan de hand.

Vitaminen en supplementen

Als je B-vitaminen, hoge doses vitamine C of bètacaroteen neemt, kan dit je urine knalgeel of oranje maken. Bètacaroteen geeft de kenmerkende kleur aan oranje en gele groenten en fruit. Bètacaroteen is de stof die bijvoorbeeld wortelen oranje maakt, dus is het logisch dat het invloed heeft op je urine. Zelfs het eten van voedingsmiddelen die rijk zijn aan bètacaroteen kan je urine veranderen in een donkergele of oranje kleur.

Chemotherapie

Sommige geneesmiddelen voor chemotherapie kunnen schade veroorzaken aan blaas of nieren, dat een verandering in de kleur van je urine teweegbrengt. Als je chemotherapie krijgt en verandering in de kleur van je urine opmerkt, overleg dan met de behandelend arts.

Leverfunctiestoornissen

Als je urine altijd oranje of donkergeel van kleur is, en meer drinken of het laten staan van supplementen lijkt niet echt een ​​verschil te maken, dan zou het een vroeg teken van lever- of galproblemen kunnen zijn. Bespreek dit met je huisarts.

Andere abnormale veranderingen

Urineverkleuring is niet beperkt tot alleen oranje en donkere urine.

Rode urine

Rode urine kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door het eten van grote hoeveelheden rode bieten of bessen, alsmede door kleurstoffen in voedsel. Maar het kan ook wijzen op een meer ernstige oorzaak. Bloed in de urine kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door cysten, urineweginfecties, tumoren, en zelfs langere afstanden hardlopen. Medicijnen zoals Rifampin, Pyridium en Azulfidine kunnen ook je urine kleur rood of roze doen verkleuren.

Blauwe of groene urine

Kleurstoffen kunnen ook de schuld zijn van blauwe of groene urine. Kleurstoffen gebruikt in medische tests voor blaas- en nierfunctie hebben dit effect. Sommige medicijnen kunnen leiden tot blauw en groen urine, bijvoorbeeld propofol (werkt als pijnstiller en verdovend middel tegelijk) en indomethacine (dit middel stilt pijn, remt ontstekingen en verlaagt koorts). Felgele of zelfs lichtgroen urine kan een teken zijn van een forse inname van B-vitaminen. Asperges kunnen je urine een groene tint geven.

Bruine urine

Bruine urine kan worden veroorzaakt door het eten van veel tuinbonen of het consumeren van aloë vera. Het kan ook een teken zijn van onderliggende lever- en nieraandoeningen.

Symptomen van oranje urine

Verschijnselen

Oranje urine kan ook gepaard gaan met andere symptomen, zoals:

• Troebele urine;
• Pijn bij het plassen / branderig gevoel bij het plassen (dysurie)
• Bloed in de urine of rode/roze-gekleurde urine (bekend als hematurie);
• Urine die onaangenaam ruikt;
• Frequent plassen;
• Een dringende behoefte om te plassen.

Andere symptomen

Afhankelijk van de oorzaak, kunnen ook andere symptomen gepaard gaan met oranje urine zoals:

• Langdurige extreme dorst (polydipsie);
• jeukende huid
• Kleikleurige ontlasting;
  Oranje urine en buikpijn / Bron: Andrey Popov/Shutterstock.com
• Verlies van eetlust;
• Onbedoeld gewichtsverlies
• Geelzucht (icterus);
• Kneuzingen;
• Koorts;
• Koude rillingen;
• Misselijkheid.

Alarmsymptomen

Hoge koorts, aanhoudend braken en ernstige buikkrampen of buikpijn of pijn in de onderrug,en het onvermogen om je blaas te ledigen (urineretentie) zijn symptomen die in combinatie met oranje urine wijzen op een ernstige onderliggende aandoening. Bij deze klachten is het verstandig direct medische bijstand in te schakelen.

Onderzoek en diagnose

Voor het stellen van een goede diagnose, zal de arts je een aantal vragen stellen om de oorzaak te bepalen. De arts zal onder meer vragen of je urine een scherpe geur heeft en hij zal informeren over eventuele medicijnen en supplementen die je inneemt, evenals je voedingsgewoonten. De arts wil weten wanneer je voor de eerste keer opmerkte dat je oranje urine had, of er sprake is van pijn of brandend gevoel die optreedt bij het urineren, en of er sporen van bloed in de urine aanwezig zijn. Dit laatste kan middels urineonderzoek onderzocht worden. Afhankelijk van je symptomen, zijn soms nog verdere onderzoeken nodig om ernstiger aandoeningen zoals nier- of leverbeschadiging, sepsis, kanker of ernstige infectie uit te sluiten of te diagnosticeren. Hierbij kan gedacht worden aan een bloedonderzoek, een MRI-scan, een CT-scan, en een biopsie van de nieren of lever.

Behandeling van oranje urine

De behandeling voor oranje urine is afhankelijk van de oorzaak. Soms is het simpelweg wat je hebt gegeten, en in dat geval is er geen reden voor paniek. Voedingsmiddelen zoals wortels of zoete aardappelen, rijk aan bèta-caroteen, kunnen je urine die oranje tint geven. Als je het ongemakkelijk vindt, kan het verminderen van deze voedingsmiddelen helpen om de kleur weer terug te brengen naar het vertrouwde lichtgeel.

Maar wat als het niet alleen je dieet is? Als een infectie de boosdoener is, zal je arts medicijnen voorschrijven om de bacteriën te bestrijden. Zodra de infectie onder controle is, wordt ook je urine weer helder en normaal van kleur.

En dan zijn er die zeldzame gevallen waarin oranje urine een waarschuwingssignaal kan zijn voor iets ernstigers, zoals orgaanschade, een serieuze infectie of zelfs kanker. In dat geval zal je arts je doorverwijzen naar een specialist, zodat de onderliggende oorzaak grondig aangepakt kan worden. Hoe eerder je actie onderneemt, hoe sneller je lichaam weer in balans komt, en die vertrouwde gouden gloed in je urine terugkeert.

Prognose

Stel je voor: je kijkt naar beneden en ziet dat oranje tintje in de toiletpot. Eerst denk je, "Wat is dit nu weer?" Maar gelukkig, met de juiste aandacht en zorg, kan het een kort verhaal zijn in plaats van een drama. De prognose van oranje urine hangt volledig af van de oorzaak, en meestal is het goede nieuws dat het geen reden tot paniek is.

Uitdroging? Een paar glazen water en je bent weer in balans

Als uitdroging de boosdoener is, kun je snel herstellen door gewoon meer water te drinken. Binnen een paar uur kan die diepe oranje tint plaatsmaken voor het vertrouwde lichtgeel, een teken dat je lijf de hydratatie heeft gevonden waar het naar verlangde.

Voeding? Even je dieet aanpassen en alles kleurt weer normaal

Als jouw liefde voor wortels, zoete aardappelen of ander bèta-caroteenrijk voedsel de kleur veroorzaakt, dan is dat probleem snel opgelost. Door die voedingsmiddelen even te minderen, keert je urine snel terug naar de gewone kleur.

Infectie? Met een simpele kuur is het binnen de kortste keren opgelost

Bij een urineweginfectie of een andere milde aandoening schrijft de arts een medicijnkuur voor en binnen enkele dagen is de kleur weer normaal. Het verhaal eindigt zonder verdere complicaties en je bent snel weer helemaal de oude.

Ernstigere oorzaken? De prognose hangt af van de snelheid van je actie

Wanneer oranje urine echter een teken is van iets serieuzers—denk aan leverproblemen, galwegen, of zelfs nierziekten—kan de uitkomst afhangen van hoe snel je medische hulp zoekt. Hoe eerder je ingrijpt, hoe beter de kansen dat het probleem kan worden behandeld en onder controle gehouden. Zelfs in gevallen van orgaanschade of ernstige infecties kan de juiste behandeling ervoor zorgen dat je weer gezond en sterk terugkeert.

De les? Oranje urine is vaak een vriendelijke herinnering dat je even moet luisteren naar je lichaam. De prognose is meestal positief als je op tijd handelt en aandacht geeft aan de signalen. Dus, of het nu uitdroging is die een glas water nodig heeft of iets wat wat extra zorg vereist: met de juiste stappen eindigt dit verhaal in een gezonde, lichte gloed!

Complicaties

Oranje urine kan meer zijn dan een onschuldige kleurverandering, afhankelijk van de onderliggende oorzaak kunnen er complicaties optreden. Hier zijn enkele mogelijke complicaties wanneer oranje urine een teken is van iets ernstigers:

Uitdroging

Een van de meest voorkomende oorzaken van oranje urine is uitdroging. Als je lichaam niet genoeg vocht krijgt, kan het een waarschuwingssignaal sturen via de kleur van je urine. Als uitdroging niet tijdig wordt aangepakt, kan dit leiden tot nierproblemen, vermoeidheid, duizeligheid en uiteindelijk zelfs nierfalen. Dus, een paar glazen water extra per dag kunnen wonderen doen!

Lever- of galblaasproblemen

Oranje urine kan ook wijzen op een probleem met de lever of galblaas, zoals galwegobstructie of hepatitis. Wanneer de lever zijn werk niet goed doet, kunnen afvalstoffen zoals bilirubine zich ophopen in het lichaam en je urine een donkere, oranje tint geven. Zonder behandeling kunnen leverziekten verergeren en uiteindelijk leiden tot ernstige complicaties zoals levercirrose of leverfalen.

Urineweginfecties

Als een urineweginfectie de oorzaak is van je oranje urine, kunnen complicaties optreden als de infectie niet snel wordt behandeld. Wat begint als een eenvoudige blaasontsteking kan zich uitbreiden naar de nieren, met nierinfecties of zelfs sepsis (een levensbedreigende infectie in de bloedbaan) als mogelijk gevolg.

Nierproblemen

Langdurige of herhaalde gevallen van oranje urine kunnen wijzen op een nierprobleem, vooral als de oorzaak ligt in medicatie of onderliggende aandoeningen. Onbehandelde nierproblemen kunnen leiden tot chronische nierziekte, nierfalen of de noodzaak van dialyse.

Kanker

In zeldzame gevallen kan oranje urine een vroeg teken zijn van blaaskanker of nierkanker. Hoewel het niet altijd direct wijst op kanker, is het belangrijk om waakzaam te blijven en eventuele veranderingen in je urine op te merken. Vroege opsporing kan levens redden, omdat het mogelijk maakt om behandelingen tijdig te starten.

Medicatiebijwerkingen

Sommige medicijnen, zoals bepaalde antibiotica, bloedverdunners of chemotherapie, kunnen oranje urine veroorzaken als bijwerking. Hoewel dit op zichzelf misschien niet gevaarlijk is, kunnen deze medicijnen ook andere bijwerkingen hebben die serieuze gezondheidsproblemen kunnen opleveren als ze niet onder controle worden gehouden.

Onbehandelde aandoeningen

Oranje urine kan soms het symptoom zijn van een onderliggende aandoening die zonder behandeling kan verergeren. Ziekten zoals diabetes of bepaalde auto-immuunziekten kunnen urinekleurveranderingen veroorzaken, en het negeren van deze signalen kan leiden tot progressieve complicaties, zoals orgaanschade of permanente gezondheidsproblemen.

Preventie

Wil je die oranje plaskleur voorkomen en je urine fris en helder houden? Het goede nieuws is dat het vaak heel simpel is om die gouden glans te behouden. Hier zijn een paar tips om oranje urine te voorkomen en je lichaam in topvorm te houden:

Drink genoeg water, de hele dag door

Uitdroging is een van de meest voorkomende oorzaken van oranje urine. Zorg er dus voor dat je altijd goed gehydrateerd bent. Een eenvoudig trucje: houd een fles water bij je en neem regelmatig kleine slokjes, vooral als het warm is of als je actief bent. Door voldoende te drinken, houd je je urine lichtgeel en je lichaam gehydrateerd.

Let op wat je eet

Voedingsmiddelen zoals wortels, zoete aardappelen en andere met veel bèta-caroteen kunnen je urine een oranje tint geven. Dit is niet gevaarlijk, maar als je die kleur liever vermijdt, kun je ervoor kiezen om deze voedingsmiddelen met mate te eten. Een gevarieerd dieet zorgt ervoor dat je je lichaam voorziet van alle nodige voedingsstoffen zonder te overdrijven met bepaalde kleurstoffen.

Ga bewust om met medicijnen

Sommige medicijnen, zoals antibiotica of medicijnen tegen urineweginfecties, kunnen je urine oranje kleuren. Als je dit merkt, maak je geen zorgen—het is vaak een tijdelijke bijwerking. Wil je dit vermijden? Bespreek met je arts of er alternatieve medicijnen zijn die geen invloed hebben op de kleur van je urine, of wees je er gewoon bewust van dat dit kan gebeuren.

Blijf alert op je levergezondheid

Omdat oranje urine soms een teken kan zijn van lever- of galblaasproblemen, is het belangrijk om je lever gezond te houden. Vermijd overmatige alcoholconsumptie en kies voor een dieet dat rijk is aan groenten, fruit en gezonde vetten. Je lever is een cruciaal orgaan, en door er goed voor te zorgen, verminder je de kans op problemen die je urine oranje kunnen kleuren.

Voorkom infecties door goede hygiëne

Urineweginfecties kunnen ook bijdragen aan oranje urine. Houd je urinewegen gezond door voldoende te drinken, regelmatig te plassen en een goede hygiëne aan te houden. Plassen na seks, van voren naar achteren vegen en niet te lang je plas ophouden kunnen helpen om bacteriën buiten de deur te houden.

Wees niet bang voor regelmatige controle

Als je merkt dat je urine langere tijd oranje blijft zonder duidelijke oorzaak, aarzel dan niet om naar de dokter te gaan. Vroege opsporing van mogelijke problemen, zoals lever- of nierkwalen, kan helpen om ernstigere complicaties te voorkomen. Regelmatige controles zijn de sleutel om je gezondheid op peil te houden.

Lees verder

• Urine kleur: blauwe of groene urine en oranje-rode plas
• Kleurloze urine: oorzaken van doorzichtige urine of plas
• Rode urine: oorzaken rood gekleurde urine bij man en vrouw
• Donkere urine: oorzaken van donkergekleurde plas
• Donkergele urine: oorzaken van donkergeel gekleurde plas