Oranje urine: oorzaken van oranje gekleurde urine of plas
Last van oranje urine? Wat zijn de oorzaken van oranje urine of oranje gekleurde plas? Urine behoort helder tot lichtgeel van kleur te zijn en niet oranje. Veel factoren kunnen van invloed zijn op de kleur van je urine. Meestal gaat het om iets wat onschadelijk is. Als je niet genoeg water hebt gedronken op een warme dag, dan zul je merken dat je urine donkerder van kleur is. Als je rode bieten heb gegeten, kun je rode getinte urine krijgen. Sommige gevallen van verkleuring van de urine zijn echter niet zo onschuldig en vereisen medische behandeling. Uitdroging is waarschijnlijk de meest voorkomende oorzaak van oranje urine. Vaak veroorzaakt uitdroging donkergele (geconcentreerde) urine, maar het kan ook oranje kleuren. Milde uitdroging kun je tegengaan door voldoende te drinken.
Oranje urine
De kleur van je plas
De kleur van onze plas is geen onderwerp waar je dagelijks over praat. Normaal is je urine helder en lichtgeel tot strogeel van kleur. Geconcentreerde urine is
donkergeel en wijst op (milde)
uitdroging. Maar wanneer je urine oranje, rood of zelfs groen is, dan is er mogelijk sprake van een onderliggende aandoening.
Allerlei mogelijke oorzaken
Oranje urine kan komen door het eten van carotenoïden (voedingsmiddelen en supplementen met bètacaroteen), infectie, uitdroging, bepaalde medicijnen, letsel of ziekte. Urine die oranje kleurt is het gevolg van veranderingen in de samenstelling van de urine. Het kan voorkomen bij aandoeningen van de urinewegen zelf of door infectie of kanker.

Urinewegen /
Bron: La Gorda/Shutterstock.comOorzaken van oranje gekleurde plas
Meerdere mogelijke oorzaken
Urineweginfecties en uitdroging zijn veel voorkomende oorzaken van oranje urine. Andere veel voorkomende oorzaken zijn onder meer letsel aan de urinewegen (
nieren, blaas, urineleiders of urinebuis) of hepatitis (
leverontsteking).
Alvleesklierkanker,
leverkanker,
nierkanker en
blaaskanker kunnen ook oranje urine veroorzaken. Afhankelijk van de oorzaak, kan je doorlopend last hebben van oranje urine of periodiek, en kan het gepaard gaan met frequent urineren waarbij je steeds kleine beetjes plast,
troebele urine,
stinkende urine of andere veranderingen in de
urine.
Huisarts raadplegen
Oranje urine kan veel mogelijke oorzaken hebben. Sommige zijn onschadelijk, weer andere ernstig. De verandering in kleur moet van korte duur zijn, anders doe je er verstandig aan je huisarts te raadplegen. Aanhoudende veranderingen in kleur, samenstelling of geur van je urine, is reden om je huisarts te bezoeken.
Oranje urine door uitdroging
Misschien is dit wel de meest voorkomende oorzaak van oranje urine. Uitdroging betekent dat je meer vocht verliest dan dat je binnenkrijgt. Als je urine sterk is geconcentreerd, kan de kleur variëren van donkergeel tot oranje. De oplossing is om meer vloeistoffen, vooral water, te drinken. Bij milde uitdroging kun je binnen enkele uren je urine terugbrengen naar een lichtgele tint. In ernstige gevallen moet uitdroging door een arts behandeld worden.
Urineweginfectie
Oranje of donkergekleurde urine is mogelijk bij de aanwezigheid van een
urineweginfectie, welke ontstaat als er te veel bacteriën in de plasbuis en de blaas terechtkomen. Vaak gaat het hierbij om een
blaasontsteking. Veel voorkomende symptomen van een blaasontsteking zijn:
Laxeermiddelen
De bladeren van de sennaplant hebben een laxerend effect. Als je een laxeermiddel gebruikt dat senna bevat ter behandeling van
obstipatie, dan kan dit van invloed zijn op de kleur van je urine. Door met dit middel te stoppen, zal je urine weer snel normaal van kleur zijn. Zo niet, dan is er mogelijk wat anders aan de hand.
Vitaminen en supplementen
Als je
B-vitaminen, hoge doses
vitamine C of bètacaroteen neemt, kan dit je urine knalgeel of oranje maken. Bètacaroteen geeft de kenmerkende kleur aan oranje en gele groenten en fruit. Bètacaroteen is de stof die bijvoorbeeld wortelen oranje maakt, dus is het logisch dat het invloed heeft op je urine. Zelfs het eten van voedingsmiddelen die rijk zijn aan bètacaroteen kan je urine veranderen in een donkergele of oranje kleur.

Chemotherapie kan oranje urine veroorzaken /
Bron: Linda Bartlett, Wikimedia Commons (Publiek domein)Chemotherapie
Sommige geneesmiddelen voor chemotherapie kunnen schade veroorzaken aan blaas of nieren, dat een verandering in de kleur van je urine teweegbrengt. Als je chemotherapie krijgt en verandering in de kleur van je urine opmerkt, overleg dan met de behandelend arts.
Leverfunctiestoornissen
Als je urine altijd oranje of donkergeel van kleur is, en meer drinken of het laten staan van supplementen lijkt niet echt een verschil te maken, dan zou het een vroeg teken van
lever- of galproblemen kunnen zijn. Bespreek dit met je huisarts.
Andere abnormale veranderingen
Urineverkleuring is niet beperkt tot alleen oranje en
donkere urine.
Rode urine
Rode urine kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door het eten van grote hoeveelheden
rode bieten of bessen, alsmede door kleurstoffen in voedsel. Maar het kan ook wijzen op een meer ernstige oorzaak.
Bloed in de urine kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door
cysten, urineweginfecties, tumoren, en zelfs langere afstanden hardlopen. Medicijnen zoals Rifampin, Pyridium en Azulfidine kunnen ook je urine kleur rood of
roze doen verkleuren.
Blauwe of groene urine
Kleurstoffen kunnen ook de schuld zijn van
blauwe of
groene urine. Kleurstoffen gebruikt in medische tests voor blaas- en
nierfunctie hebben dit effect. Sommige medicijnen kunnen leiden tot blauw en groen urine, bijvoorbeeld propofol (werkt als pijnstiller en verdovend middel tegelijk) en indomethacine (dit middel stilt pijn, remt ontstekingen en verlaagt
koorts). Felgele of zelfs lichtgroen urine kan een teken zijn van een forse inname van B-vitaminen.
Asperges kunnen je urine een groene tint geven.
Bruine urine
Bruine urine kan worden veroorzaakt door het eten van veel tuinbonen of het consumeren van
aloë vera. Het kan ook een teken zijn van onderliggende
lever- en
nieraandoeningen.
Symptomen van oranje urine
Verschijnselen
Oranje urine kan ook gepaard gaan met andere symptomen, zoals:
- Troebele urine;
- Pijn bij het plassen / branderig gevoel bij het plassen (dysurie)
- Bloed in de urine of rode/roze-gekleurde urine (bekend als hematurie);
- Urine die onaangenaam ruikt;
- Frequent plassen;
- Een dringende behoefte om te plassen.
Andere symptomen
Afhankelijk van de oorzaak, kunnen ook andere symptomen gepaard gaan met oranje urine zoals:
Alarmsymptomen
Hoge koorts, aanhoudend
braken en
ernstige buikkrampen of buikpijn of
pijn in de onderrug,en het onvermogen om je blaas te ledigen (
urineretentie) zijn symptomen die in combinatie met oranje urine wijzen op een ernstige onderliggende aandoening. Bij deze klachten is het verstandig direct medische bijstand in te schakelen.

Urineonderzoek met behulp van teststrips /
Bron: Alexander Raths/ShutterstockOnderzoek en diagnose
Voor het stellen van een goede diagnose, zal de arts je een aantal vragen stellen om de oorzaak te bepalen. De arts zal onder meer vragen of je urine een scherpe geur heeft en hij zal informeren over eventuele medicijnen en supplementen die je inneemt, evenals je voedingsgewoonten. De arts wil weten wanneer je voor de eerste keer opmerkte dat je oranje urine had, of er sprake is van pijn of brandend gevoel die optreedt bij het urineren, en of er sporen van bloed in de urine aanwezig zijn. Dit laatste kan middels
urineonderzoek onderzocht worden. Afhankelijk van je symptomen, zijn soms nog verdere onderzoeken nodig om ernstiger aandoeningen zoals nier- of leverbeschadiging, sepsis, kanker of ernstige infectie uit te sluiten of te diagnosticeren. Hierbij kan gedacht worden aan een
bloedonderzoek, een MRI-scan, een CT-scan, en een biopsie van de nieren of lever.
Behandeling van oranje urine
De behandeling voor oranje urine is afhankelijk van de oorzaak. Als het je dieet is, dan is geen behandeling nodig. Maar als je je ongemakkelijk voelt met de oranje kleur, dan zal het consumeren van voedingsmiddelen met minder bèta-caroteen helpen om weer een normale urinekleur te krijgen. Als de oranje urine het gevolg is van een infectie, dan zal de arts medicijnen voorschrijven om het te behandelen. Zodra de infectie is opgeklaard, zal je urine weer een normale kleur krijgen. Als de oorzaak evenwel ernstiger is en wijst op orgaanschade, een ernstige infectie of kanker, dan zal de arts je naar een specialist verwijzen om de oorzaak van de oranje urine te behandelen.
Lees verder