Kuru: Neurologische aandoening na eten van besmette hersenen

Kuru: Neurologische aandoening na eten van besmette hersenen Kuru is een zeldzame neurologische aandoening die tot stand komt na een vorm van kannibalisme waarbij vooral vrouwen en kinderen geïnfecteerd hersenweefsel opeten. De ziekte kenmerkt zich door onder andere evenwichts- en coördinatieproblemen, slikproblemen en buitensporige lachbuien (lach van de dood). Een behandeling is niet voorhanden voor de ziekte, waardoor de dood vrij snel volgt. De ziekte werd in 1957 ontdekt door Carleton Gajdusek bij een stam in Oost-Nieuw-Guinea waar de ziekte zich ook presenteert.

Synoniemen kuru

Kuru is eveneens gekend onder deze synoniemen:
  • koeroe
  • rilziekte
  • trilziekte

Epidemiologie neurologische aandoening

Kuru is uitsluitend te vinden bij mensen uit Nieuw-Guinea, die een vorm van kannibalisme uitvoerden tot de helft van de twintigste eeuw. Vrouwen en kinderen aten namelijk hersenen van dode mensen als onderdeel van een begrafenisritueel als een daad van liefde en verdriet. Zij geloofden dat het beter was om het lichaam van een dierbare door mensen zelf op te eten in plaats van op te laten eten door wormen en insecten. Vrouwen mengden de gekookte hersenen met varens in tubes van bamboe. Ze aten dit vervolgens in geroosterde vorm op en gaven dit aan hun kinderen (van beide geslachten) als snack. In 1960 stopten deze stammen met de kannibalistische praktijken, maar door de langdurige incubatietijd, kwamen de symptomen van de ziekte pas later tot uiting.

Oorzaken: Ziekte na het eten van besmette hersenen

Kuru is een zeer zeldzame ziekte die het gevolg is van infectieuze eiwitten (prionen) aangetroffen in besmet menselijk hersenweefsel. Deze levenloze, niet-reproduceerbare eiwitten zijn misvormd maar vermenigvuldigen zich wel in de hersenen. Deze prionen vormen klonten waardoor de normale hersenprocessen verstoord raken. Kuru veroorzaakt sponsachtige gaten in de kleine hersenen en het zenuwstelsel. Soortgelijke spongiforme aandoeningen zijn de ziekte van Creutzfeldt-Jakob (progressieve hersenaandoening), de ziekte van Gerstmann-Straussler-Scheinker, en fatale familiale slapeloosheid. De belangrijkste risicofactor voor kuru is het eten van menselijk hersenweefsel dat de infectieuze eiwitdeeltjes bevat. Maar de ziekte is eveneens overdraagbaar wanneer iemand in contact komt met een open wonde of huidzweer van een besmette patiënt.

Symptomen bij vrouwen en kinderen

De incubatietijd bedraagt tussen de vijf en vijftig jaar. Dit houdt in dat de symptomen pas na al die jaren tot uiting komen. Vooral vrouwen en kinderen lijden aan kuru omdat zij de hersenen aten tijdens een begrafenisritueel. Hoofdpijn en gewrichtspijn komen meestal eerst voor. Daarna komen de evenwichts- en coördinatieproblemen tevoorschijn. Vervolgens is het lopen niet meer mogelijk en komen de schokken en trillingen tot stand. Incontinentie, spraakproblemen en mentale afwijkingen luiden een volgende fase van de ziekte in. Slikproblemen en ondervoeding komen tot slot ook voor.

Over het algemeen zijn volgende symptomen mogelijk bij koeroe:

Resultaten van een EMG: elektromyogram / Bron: D. Gordon E. Robertson, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Resultaten van een EMG: elektromyogram / Bron: D. Gordon E. Robertson, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk en diagnostisch onderzoek

Een neurologisch onderzoek toont veranderingen in de coördinatie en het reactievermogen. Een bloedonderzoek is nodig om andere aandoeningen uit te sluiten. Verder voert de arts een elektromyografie uit om de elektrische spieractiviteit van de hersenen te onderzoeken.

Differentiële diagnose

Deze aandoeningen lijken op het klinisch beeld van kuru:

Behandeling is onmogelijk

Kuru valt niet te genezen. Enkel ondersteunende hulp is mogelijk.

Prognose is uiterst slecht

De dood treedt meestal binnen één jaar op nadat de eerste tekenen van de symptomen zijn verschenen. De meeste patiënten komen te overlijden aan een longontsteking (pneumonie: ontsteking van de onderste luchtwegen).

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Knikkebolziekte: Neurologische aandoening met hoofdknikkenKnikkebolziekte: Neurologische aandoening met hoofdknikkenDe knikkebolziekte is een neurologische aandoening met onbekende oorzaak die vooral tot stand komt in Tanzania, Noord-Og…
Ziekte van Alexander: Neurodegeneratieve aandoeningZiekte van Alexander: Neurodegeneratieve aandoeningDe ziekte van Alexander is een progressieve en vaak dodelijke neurodegeneratieve ziekte waarbij de witte stof in de hers…
Het begin van BSEHet begin van BSEIedereen heeft er wel eens van gehoord, de gekkekoeienziekte of BSE. BSE staat voor Boviene Spongiforme Encefalopathie.…
Huntington: een ongeneeslijke ziekteHuntington: een ongeneeslijke ziekteDe ziekte van Huntington is een ongeneeslijke neurologische aandoening, waarbij bepaalde delen van de hersenen worden aa…

Bloedsmaak en hoesten na het sporten: oorzaak en oplossingBloedsmaak en hoesten na het sporten: oorzaak en oplossingOngeveer één op de zes sporters heeft het wel eens: de smaak van bloed in de mond of hoesten na extreme inspanning. Hoe…
Intertrigo: Rode smetplekken in huidplooien door wrijvingIntertrigo: Rode smetplekken in huidplooien door wrijvingIntertrigo is een ontsteking van de huid die vooral ontstaat in warme, vochtige lichaamsgebieden waar twee huidoppervlak…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Martabystron, Pixabay
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 20 november 2016
  • Differential diagnoses, http://emedicine.medscape.com/article/220043-differential-diagnoses#showall, geraadpleegd op 20 november 2016
  • Kuru (ziekte), https://nl.wikipedia.org/wiki/Kuru_(ziekte), geraadpleegd op 20 november 2016
  • Kuru, http://www.healthline.com/health/kuru, geraadpleegd op 20 november 2016
  • Kuru, https://medlineplus.gov/ency/article/001379.htm, geraadpleegd op 20 november 2016
  • NINDS Kuru Information Page, http://www.ninds.nih.gov/disorders/kuru/kuru.htm, geraadpleegd op 20 november 2016
  • Overview, http://emedicine.medscape.com/article/220043-overview#showall, geraadpleegd op 20 november 2016
  • When People Ate People, A Strange Disease Emerged, http://www.npr.org/sections/thesalt/2016/09/06/482952588/when-people-ate-people-a-strange-disease-emerged, geraadpleegd op 20 november 2016
  • Afbeelding bron 1: D. Gordon E. Robertson, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 14-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.