Vlokkentest: Genetische problemen opsporen bij zwangerschap

Vlokkentest: Genetische problemen opsporen bij zwangerschap Een vlokkentest is een invasieve prenatale test die plaatsvindt bij sommige zwangere vrouwen. De arts is dankzij dit onderzoek in staat om genetische problemen bij een baby op te sporen. Bij het onderzoek verwijdert de arts via de baarmoederhals of anders via de buik met behulp van echografie een kleine hoeveelheid chorionvlokken (vlokken uit de placenta). Deze vlokken hebben dezelfde genetische samenstelling als de foetus, en bijgevolg krijgt de arts hiermee na het onderzoek een idee over de gezondheidstoestand van de baby. Meestal gebeurt dit onderzoek tussen de tiende en twaalfde zwangerschapsweek. Het onderzoek biedt nauwkeurige en waardevolle informatie over de gezondheidstoestand van de baby, maar de test brengt ook risico’s met zich mee.

Synoniemen vlokkentest

De vlokkentest is bekend bij mensen, maar in medische termen wordt soms gesproken over:
  • choriobiopsie
  • chorionbiopsie
  • chorionvillusbiopsie
  • choriovillusbiopsie
  • CVB (afkorting)

Indicatie test: Genetische problemen opsporen

Mogelijkheden

De arts voert de vlokkentest uit om chromosoomafwijkingen en enzymdefecten te identificeren bij de ongeboren baby. Eventueel identificeert de arts hiermee ook het geslacht. Genetische problemen treden vaker op bij een familiegeschiedenis van genetische aandoeningen, een oudere moeder of een verleden van zwangerschappen met genetische problemen.

Beperkingen

Een vlokkentest detecteert geen neurale buisdefecten (die betrekking hebben op de wervelkolom of de hersenen) en ook is hiermee niet de Rhesus-onverenigbaarheid van de moeder op te sporen. Dit is een toestand waarbij een zwangere vrouw Rh-negatief bloed heeft en haar ongeboren baby Rh-positief bloed heeft. Ook zijn niet alle aangeboren afwijkingen hiermee te identificeren, zoals spina bifida (open rug).

Chorionbiopsie: Wanneer tijdens zwangerschap?

Een chorionbiopsie gebeurt vanaf de tiende tot twaalfde week in de zwangerschap mogelijk is, wat vroeger is dan bij een vruchtwaterpunctie. Het onderzoek gebeurt alleszins niet voor de tiende zwangerschapsweek omdat mogelijk een verband aanwezig is tussen een vroege vlokkentest en aangeboren afwijkingen aan de foetale extremiteiten (ledematen).

Voor het onderzoek

De arts bespreekt de voordelen maar ook risico’s van deze test. Ook legt hij de alternatieve mogelijkheden uit, zoals een amniocentese (vruchtwaterpunctie). De vrouw meldt bovendien voor het onderzoek of ze bepaalde allergieën heeft, en ook andere medische informatie is nuttig. Daarna ondertekent de zwangere vrouw een toestemmingsformulier. Ze draagt voor het onderzoek meestal een ziekenhuishemd. De ochtend van het onderzoek mag de vrouw vaak niet plassen want een volle blaas is nuttig voor het onderzoek. De arts is dan namelijk beter in staat om te beoordelen waar hij de naald moet plaatsen.

Tijdens het onderzoek

Echografie

De vlokkentest gebeurt via de baarmoederhals (transcervicaal) of via de buik (transabdominaal). Beide procedures verlopen met behulp van echografie. Hiervoor plaatst de arts eerst koud aanvoelende gel op waterbasis op de huid, want de vrouw krijgt een echografie bij het onderzoek. Dankzij de gel verloopt de overdracht van de geluidsgolven beter. Daarna plaatst de arts een soort toestelletje (transducer) over het buikgebied en hij drukt een beetje op het toestel om de positie van de baarmoeder te vinden. De arts beslist naar aanleiding van de bereikbaarheid van de moederkoek of hij via de baarmoederhals of via de buik het onderzoek gaat voeren. Zowel het transcervicale als transabdominale onderzoek kennen een tijdsduur van ongeveer vijf minuten.

Via de baarmoederhals

De transcervicale procedure gebeurt via een dun plastic buisje dat de arts door de vagina en baarmoederhals plaatst om zo naar de placenta te gaan. De arts maakt gebruik van begeleidende echografie bij het plaatsen van de buis. Dit voelt voor vrouwen aan alsof de arts een uitstrijkje neemt, en gaat gepaard met wat druk en ongemak, maar is niet echt heel pijnlijk. Vervolgens verwijdert hij een klein monster van het chorionweefsel (placentaweefsel). Vaginaal bloedverlies komt af en toe voor na deze procedure.

Via de buik

Bij de transabdominale procedure plaatst de arts een naald in de buik en baarmoeder en in de placenta door middel van geleidende echografie. Hij neemt vervolgens een kleine hoeveelheid weefsel weg via een spuit.

Na het onderzoek

De arts plaatst het weefselmonster in een schaal en laat dit onderzoeken in een laboratorium. Meestal zijn de testresultaten bekend na ongeveer drie dagen tot drie weken, afhankelijk van de aandoening die de arts wil laten opsporen.

Resultaten

Normale resultaten

Een normaal resultaat betekent dat de ontwikkelende baby geen tekenen van een genetisch defect vertoont. De test is zeer nauwkeurig, maar 100% nauwkeurigheid biedt dit onderzoek echter niet.

Abnormale resultaten

Deze test spoort honderden genetische aandoeningen op. Afwijkende resultaten zijn het gevolg van verschillende genetische aandoeningen zoals onder andere:

De patiënte en haar partner praten best met de arts over de betekenis van de specifieke testresultaten. Zo zijn sommige aandoeningen of defecten tijdens of na de zwangerschap te behandelen. Mogelijk moet de moeder zich ook voorbereiden op speciale zorgen voor het kind. Ook wil de moeder mogelijk informatie over het behoud of het beëindigen van de zwangerschap

Complicaties voor moeder en baby

Een vlokkentest brengt iets meer risico’s met zich mee dan een vruchtwaterpunctie. Mogelijke complicaties zijn:
  • bloedingen
  • een infectie
  • een miskraam (bij maximaal 2 op de 100 vrouwen, en dan vooral wanneer het onderzoek gebeurt via de baarmoederhals)
  • gebroken vliezen
  • krampen in de onderbuik
  • rh-onverenigbaarheid bij de moeder (de moeder moet dan het medicijn rho (d) immunoglobuline krijgen om de rhesus-incompatibiliteit te voorkomen)

Lees verder

© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Belangrijke prenatale tests tijdens de zwangerschapBelangrijke prenatale tests tijdens de zwangerschapBij de meeste zwangerschappen verloopt alles heel normaal. Dankzij allerhande prenatale tests kunnen gynaecologen nagaan…
NIPT test: Bloedtest moeder voor chromosoomafwijkingen kindNIPT test: Bloedtest moeder voor chromosoomafwijkingen kindVrouwen in westerse landen worden op steeds oudere leeftijd zwanger van hun eerste kind. Bij eventuele volgende zwangers…
Foetaal alcohol syndroom (FAS)Foetaal alcohol syndroom (FAS)Alcohol drinken tijdens de zwangerschap kan het foetaal alcohol syndroom (FAS) tot gevolg hebben. Het foetaal alcohol sy…
Prenataal onderzoek: de vlokkentestDe vlokkentest is een vorm van prenataal onderzoek. Bij de vlokkentest wordt er wat weefsel van de placenta afgenomen, w…

Bultjes op de penis: symptomen, oorzaak en behandelingBultjes op de penis: symptomen, oorzaak en behandelingBultjes op de penis kan voor een jongen of man verontrustend zijn. Er zijn heel veel mogelijke oorzaken van bultjes op d…
Choriocarcinoom: Kanker in baarmoeder tijdens zwangerschapChoriocarcinoom: Kanker in baarmoeder tijdens zwangerschapBij 1 op de 40.000 zwangere vrouwen ontwikkelt zich een choriocarcinoom. Een choriocarcinoom is een snelgroeiende vorm v…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 2 februari 2017:
  • Chorionic Villus Sampling (CVS), http://www.webmd.com/baby/chorionic-villus-sampling-cvs#1
  • Chorionic villus sampling, https://medlineplus.gov/ency/article/003406.htm
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Definition, http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/chorionic-villus-sampling/basics/definition/prc-20013566
  • Results, http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/chorionic-villus-sampling/basics/results/prc-20013566
  • Vlokkentest, https://www.uzleuven.be/vlokkentest
  • Vlokkentest, https://www.zna.be/nl/zna-middelheim/behandelingen-onderzoeken/vlokkentest
  • What you can expect, http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/chorionic-villus-sampling/basics/what-you-can-expect/prc-20013566
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 14-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.