Choriocarcinoom: Kanker in baarmoeder tijdens zwangerschap

Bij 1 op de 40.000 zwangere vrouwen ontwikkelt zich een choriocarcinoom. Een choriocarcinoom is een snelgroeiende vorm van kanker die ontstaat in de baarmoeder van een vrouw tijdens of na een zwangerschap. De abnormale cellen beginnen te groeien in het weefsel dat normaliter de placenta wordt, het orgaan dat tijdens de zwangerschap zorgt voor het voeden van de foetus. Het ontstaan van de kanker gebeurt meestal na een molazwangerschap (molaire zwangerschap), een miskraam, een abortus of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. De cellen blijven groeien ondanks dat er geen foetus meer aanwezig is. Vaginale bloedingen komen vaak voor bij een choriocarcinoom. Meestal reageren vrouwen uitstekend op chemotherapie, de eerste behandelingsvorm van de ziekte.

• Synoniemen choriocarcinoom
• Oorzaken: Meestal tijdens molazwangerschap
• Risicofactoren kanker in baarmoeder
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken bij zwangere vrouwen
• Stadia van ontwikkeling van tumor
• Behandeling
• Prognose kanker is meestal uitstekend
• Complicaties van het choriocarcinoom
• Preventie van choriocarcinoom

Synoniemen choriocarcinoom

Een choriocarcinoom wordt ook wel beschreven in de medische literatuur met volgende woorden:

• choriocarcinoma
• chorioepithelioom
• trofoblastoom / trofoblastoma

Oorzaken: Meestal tijdens molazwangerschap

Choriocarcinoma is een zeldzame kanker die optreedt tijdens de zwangerschap in de wand van de baarmoeder. Af en toe treedt een choriocarcinoom soms ook op na een zwangerschap, maar meestal ontstaat de kanker in combinatie met een complete mola hydatidosa. Dit is een misgeboorte die bestaat uit blazen en vlokken van één van de eivliezen (chorion) en de moederkoek (placenta) waarbij de weefsels een druifachtige vorm krijgen. Deze weefsels ontwikkelen zich mogelijk in kankercellen. Ongeveer de helft van alle vrouwen met een choriocarcinoom heeft een molazwangerschap gehad. Een choriocarcinoma treedt soms ook op na een miskraam in de vroege zwangerschap, na een abortus, na een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of bij genitale tumoren.

Risicofactoren kanker in baarmoeder

Een choriocarcinoom komt het vaakst voor bij vrouwen boven de leeftijd van veertig jaar, bij Aziatische vrouwen en bij vrouwen die te maken hebben gehad met een molazwangerschap, een miskraam, een abortus of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Symptomen

Een mogelijk symptoom van een choriocarcinoom is een abnormale of onregelmatige vaginale bloeding bij een vrouw die onlangs een mola hydatidosa of molazwangerschap heeft gehad. Andere symptomen omvatten een witte tepelafscheiding, onregelmatige vaginale bloedingen en pijn. Vermoeidheid (kankervermoeidheid), misselijkheid en braken zijn algemene symptomen die hiermee soms ook gepaard gaan.

Diagnose en onderzoeken bij zwangere vrouwen

Een zwangerschapstest is positief, zelfs indien de vrouw niet zwanger is. Het zwangerschapshormoon (HCG) niveau is doorgaans erg hoog bij een bloedonderzoek. Een vaginaal onderzoek toont een zwelling van de baarmoeder of een tumor. Daarnaast zet de arts een CT-scan of een MRI-scan in om te kijken of de kanker zich al heeft verspreid of niet.

Stadia van ontwikkeling van tumor

De indeling van stadia van trofoblastkanker is als volgt:

• stadium I: de kanker is beperkt tot de baarmoeder;
• stadium II: de tumor breidt zich uit maar blijft beperkt tot de geslachtsorganen;
• stadium III: de tumor leidde tot de ontwikkeling van longmetastasen;
• stadium IV: verschillende metastasen zijn aanwezig

Behandeling

De arts zet twee soorten chemotherapie in voor de behandeling van een choriocarcinoom. Bij een tumor met weinig risico, zet de arts monochemotherapie (één medicijn) in. De genezingspercentages hiervan bedragen ongeveer 100%. De kankervormen met een hoog risico behandelt de arts met meerdere medicijnen, met een genezingspercentage van 80% na de behandeling. Wanneer chemotherapie onvoldoende effectief is, is een chirurgische ingreep nodig waarbij de arts de baarmoeder (uterus) verwijdert, hetgeen in medische termen gekend is als een hysterectomie. Een vrouw is hierdoor niet meer in staat om zelf kinderen te krijgen. Af en toe moet radiotherapie worden toegepast. Wanneer de vrouw metastasen heeft, voert de arts echter slechts zelden een operatie uit.

Prognose kanker is meestal uitstekend

De meeste vrouwen bij wie de kanker niet heeft verspreid, genezen van een choriocarcinoom en zijn nog steeds in staat om kinderen te krijgen. Een choriocarcinoom keert soms na de behandeling binnen een paar maanden tot drie jaar terug. De aandoening is moeilijker te genezen wanneer de kanker is uitgezaaid en één of meer van de volgende complicaties treden op:

• de kanker keert terug na chemotherapie
• de symptomen van de zwangerschap waren al gedurende vier maanden of langer aanwezig voordat de behandeling begon
• de ziekte heeft zich verspreid naar de lever (levermetastasen), de longen (longmetastasen), de nieren, de milt of de hersenen (hersenmetastasen)
• het choriocarcinoom is opgetreden na een zwangerschap die resulteerde in de geboorte van een kind
• het zwangerschapshormoon (HCG) is hoger dan 40.000 IU/mL wanneer de behandeling begint

Veel vrouwen (ongeveer 70%) die aanvankelijk slechte vooruitzichten hebben, gaan in remissie (een ziektevrije staat).

Complicaties van het choriocarcinoom

Verspreiding naar andere organen

Choriocarcinoom kan zich uitzaaien naar andere organen, zoals de lever, longen, nieren, milt of hersenen. Deze metastasen maken de behandeling complexer en kunnen de prognose verslechteren.

Terugkeer van de kanker

Er bestaat een risico dat het choriocarcinoom terugkeert na de initiële behandeling. Dit kan optreden binnen enkele maanden tot drie jaar na de behandeling en kan de behandelopties beperken.

Hormonale onbalans

De behandeling van choriocarcinoom kan leiden tot hormonale onbalans, vooral als de baarmoeder wordt verwijderd. Dit kan gevolgen hebben voor de algehele gezondheid en het welzijn van de vrouw.

Langdurige gezondheidsproblemen

Sommige vrouwen kunnen langdurige gezondheidsproblemen ervaren als gevolg van de behandeling, zoals problemen met de vruchtbaarheid, chronische vermoeidheid of blijvende bijwerkingen van chemotherapie en radiotherapie.

Psychologische Impact

De diagnose en behandeling van choriocarcinoom kunnen een aanzienlijke psychologische impact hebben. Vrouwen kunnen last krijgen van angst, depressie of posttraumatische stressstoornis (PTSS) als gevolg van hun ziekte en behandeling.

Preventie van choriocarcinoom

Monitoring van molaire zwangerschap

Vrouwen die een molaire zwangerschap hebben doorgemaakt, moeten nauwlettend worden gevolgd door hun arts. Regelmatige controles kunnen helpen bij het vroegtijdig opsporen van een choriocarcinoom.

Vroegtijdige diagnose en behandeling

Het is cruciaal om eventuele symptomen of afwijkingen na een zwangerschap onmiddellijk te melden aan een arts. Vroegtijdige diagnose en behandeling van choriocarcinoom kunnen de kans op ernstige complicaties verminderen.

Gezondheidszorg en nazorg

Regelmatige medische controles en nazorg zijn belangrijk voor vrouwen die behandeld zijn voor choriocarcinoom. Dit zorgt ervoor dat eventuele terugkeer van de ziekte of lange-termijn bijwerkingen tijdig worden opgespoord en behandeld.

Lees verder

• Kankerpijn: Oorzaken & types pijn en soorten pijnmedicatie
• Kankerbehandeling: Verschillende behandelingen voor kanker
• Baarmoeder: Soorten aandoeningen aan uterus bij vrouwen
• Baarmoederkanker: Abnormale vaginale bloedingen