Allodynie: Pijn bij niet-pijnlijke pijnprikkel
Allodynie (letterlijk vertaald: ‘andere pijn’) is een stoornis in de pijngewaarwording. De patiënt ervaart hierbij niet-pijnlijke prikkels als pijnlijk. Een aandoening die zenuwschade veroorzaakt, brengt soms allodynie met zich mee, zoals onder andere diabetes (suikerziekte) en migraine. Na grondige onderzoeken waarbij de arts andere mogelijke oorzaken van deze pijnstoornis uitsluit, zet de arts een behandeling in van de onderliggende ziekte. Daarnaast volgt een medicamenteuze behandeling in combinatie met leefstijlveranderingen om de pijnklachten te verminderen. Deze aandoening kent tot slot een variabele prognose.
Allodynie versus hyperalgesie
Allodynie is niet hetzelfde als een verhoogde reactie op pijnstimuli, wat gekend is als ‘
hyperalgesie’ (abnormaal verhoogde gevoeligheid voor pijn). Hierbij voelen sommige mensen extreme
pijn bij bijvoorbeeld een
snijwonde van papier. Bij allodynie ervaart een patiënt ook pijn, terwijl eigenlijk geen sprake is van een pijnprikkel.
Pijn
Pijn is één van de verdedigingsmechanismen van het lichaam. Hierdoor stoppen mensen met iets dat schadelijk is voor het lichaam. Wanneer iemand bijvoorbeeld pijn ervaart bij het aanraken van een hete kachel met de hand, dan trekt hij de hand weg om ernstige brandwonden voorkomen. Maar patiënten met allodynie ervaren pijn, hoewel er niets schadelijk is die de pijn veroorzaakt. Een niet-pijnlijke prikkel resulteert met andere woorden reeds in pijn. Allodynie heeft bijgevolg geen enkel biologisch nut.
Oorzaken aandoening
De exacte oorzaak van allodynie is niet bekend. De stoornis in de pijngewaarwording waarbij een patiënt niet-pijnlijke prikkels als pijnlijk ervaart, verschijnt als gevolg van een verhoogde responsiviteit of een stoornis van nociceptoren, een bepaald type zenuw.
Risicofactoren van stoornis van pijngewaarwording
Allodynie komt vaker tot stand bij enkele aandoeningen alsook omgevingsfactoren. Maar allodynie komt ook spontaan tot stand.
Aandoeningen
Bij enkele aandoeningen verschijnt sneller allodynie.
Diabetes
Diabetes mellitus (suikerziekte) veroorzaakt mogelijk zenuwschade (
diabetische neuropathie), waardoor meer risico ontstaat op het ontwikkelen van allodynie.
Fibromyalgie
Fibromyalgie is een medische aandoening waarbij wijdverspreide pijn in het lichaam optreedt in combinatie met
vermoeidheid. De oorzaak van fibromyalgie is niet bekend, maar in sommige gevallen is de ziekte genetisch bepaald.
Migraine
Migraine veroorzaakt intense, kloppende
hoofdpijn. Deze hoofdpijn maakt de zenuwen soms zo gevoelig dat de geringste aanraking pijn doet. Ongeveer 80% van de patiënten met migraine heeft allodynie tijdens een aanval. Chronische migraine, ernstige migraine, meer dan vijftien keer per maand hoofdpijn hebben en visuele
hallucinaties tijdens een aura hebben (zigzaglijnen of lichtflitsen zien) bij een migraineaanval zijn vooral geassocieerd met allodynie.
Postherpetische neuralgie
Postherpetische neuralgie is complicatie van
gordelroos (infectie met
huiduitslag en symptomen aan het
gezicht). Deze infectie is het gevolg van het herpesvirus, wat eveneens
waterpokken (infectie met algemene symptomen en huiduitslag) veroorzaakt. Gordelroos beschadigt soms de zenuwvezels, wat tot aanhoudende
zenuwpijnleidt en geassocieerd is met allodynie.

Bij chronische vermoeidheid ontstaat mogelijk ook allodynie /
Bron: Unsplash, Pixabay Andere aandoeningen
Bij enkele andere aandoeningen ontstaat deze stoornis in de pijngewaarwording:
Omgevingsfactoren
Vrouwen lijden vaker dan mannen allodynie. Overgewicht of
zwaarlijvigheid speelt eveneens een rol. Daarnaast krijgen rokers sneller te maken met allodynie.
Symptomen en soorten
De pijn varieert van mild tot ernstig, en is verschillend voor elke persoon. Sommige patiënten ervaren bijvoorbeeld naast pijn nog een
brandend gevoel terwijl anderen dat niet ‘voelen’.
Drie verschillende soorten allodynie zijn bekend: dynamische, statische en thermische allodynie. Een aantal patiënten heeft slechts één vorm van allodynie, terwijl andere patiënten twee of zelfs de drie vormen hebben.
- Dynamische allodynie: Bij een lichte wrijving tegen de huid, bijvoorbeeld bij het borstelen van de haren of het vallen van water op het hoofd uit een douche, ervaart een patiënt dynamische allodynie, ook gekend als ‘mechanische allodynie’.
- Statische allodynie: Bij statische allodynie, ook gekend als ‘tactiele allodynie’, heeft de patiënt pijn bij een lichte aanraking of druk tegen de huid. Zo is het bijvoorbeeld pijnlijk om een t-shirt aan te doen, een bril te dragen, een klopje op de schouder te krijgen of het hoofd op een kussen te leggen.
- Thermische allodynie: Thermische allodynie treedt op bij warme of koude temperaturen. Zo veroorzaakt het ademen in de koude lucht bijvoorbeeld reeds pijn. Pijnklachten ontstaan bijvoorbeeld ook door het voelen van enkele koude waterdruppels op de huid.
Diagnose en onderzoeken
Een specifieke test is niet voorhanden voor het identificeren van allodynie. Daarom zijn naast een lichamelijk en
neurologisch onderzoek ook
beeldvormende onderzoeken nodig om andere aandoeningen uit te sluiten.
Lichamelijk onderzoek
Een neuroloog voert een grondig lichamelijk en neurologisch onderzoek uit. Bovendien bevraagt hij de patiënt over mogelijk aanwezige hoofdpijn, gevoeligheid of pijn bij aanraking en nog andere symptomen.
Diagnostisch onderzoek
De arts voert bovendien een
bloedonderzoek uit om eventuele bloedvatstoornissen of infecties in het ruggenmerg of de
hersenen op te sporen. Verder zet hij nog beeldvormende onderzoeken in. Een
MRI-scan maakt gebruik van krachtige magneten en radiogolven om gedetailleerde beelden van de hersenen te maken. Bovendien is mogelijk een
CT-scan van de hersenen nodig; hierbij maakt een scanner een volledig beeld van de hersenen.
Behandeling: Medicijnen en levensstijl
De arts behandelt het onderliggende probleem dat zorgt voor allodynie. Vaak zijn
medicijnen wel beschikbaar om de pijn te verminderen, al resulteert een gezonde levensstijl soms eveneens in een vermindering van de klachten.

Voldoende vocht in het lichaam is belangrijk om migraineaanvallen te voorkomen /
Bron: Clker Free Vector Images, Pixabay Migraine
Hierbij zet de arts bepaalde medicijnen in (triptanen) of niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (
NSAID’s). Verdwijnt de hoofdpijn, dan ebben de symptomen van allodynie ook weg. Niettemin blijven sommige patiënten met migraine nog last hebben van allodynie. Sommige migrainepatiënten negen preventief reeds medicijnen om een aanval te voorkomen zoals: anti-epileptica,
antidepressiva of bloeddrukmedicijnen zoals
bètablokkers of calciumkanaalblokkers. Daarnaast is een gezonde levensstijl belangrijk met voldoende inspanning, een goed en regelmatig slaappatroon en ontspanningstechnieken (
yoga, tai chi, …) om
stress te verminderen. Verder is het nodig om regelmatig te eten en drinken want vasten en uitdroging (
dehydratie) lokken mogelijk een migraineaanval uit.
Zenuwpijn
Een bepaald medicijn vermindert de zenuwpijn die voortvloeit uit ruggenmergletsels, diabetes, fibromyalgie en gordelroos. Voor een aantal patiënten met allodynie, verdwijnt hierdoor bij hen de pijn.

Stoppen met roken is nodig /
Bron: Geralt, Pixabay Levensstijl
Rokers ervaren over het algemeen meer
chronische pijn dan niet-rokers. Stoppen met
roken is daarom gunstig. Dit verbetert tevens de
bloedcirculatie en vermindert de
ontsteking in het lichaam. Verder bestaat een gezonde levensstijl uit een goed gewicht, een regelmatig slaappatroon, weinig alcohol drinken, een
gezonde en evenwichtige voeding, minder stress en voldoende inspanning.
Aanpassingen
Sommige patiënten schakelen soms over naar andere methoden om om te leren gaan met de pijn die ze ervaren door allodynie. Ze kiezen bijvoorbeeld voor een andere haarborstel, of ze opteren voor kledij dat gemaakt is van een ander materiaal.
Prognose van pijn bij niet-pijnlijke pijnstimulus
Patiënten komen niet te overlijden als gevolg van allodynie, maar frustraties zijn wel mogelijk door deze stoornis. Verder variëren de vooruitzichten afhankelijk van de ernst van de aandoening en het onderliggend probleem. Pijnbestrijding in combinatie met een gezonde levensstijl verminderen veel pijnklachten.
Complicaties door pijn bij onschadelijke pijnprikkel
Voor veel patiënten is het frustrerend dat ze zo snel pijn ervaren. Allodynie vermindert bijgevolg de kwaliteit van leven. Andere complicaties van allodynie omvatten:
Lees verder