Pyurie: Pus in de urine, meestal door urineweginfecties

Pyurie is een symptoom waarbij een patiënt pus of witte bloedcellen verliest via de urine. Dit gaat meestal gepaard met troebele urine en wijst dan op een urineweginfectie. Pyurie duidt echter mogelijk ook op andere aandoeningen, en komt tevens voor door medicatiegebruik of bij de zwangerschap. Omdat een urineweginfectie vaak de oorzaak is van de ziekte, komen diverse plasproblemen en urineafwijkingen tot stand. Soms echter zijn geen symptomen aanwezig, of treden daarnaast algemene klachten op. De behandeling hangt af van de etiologie van de pus in de urine. Onbehandeld resulteert het onderliggend probleem van pyurie mogelijk in ernstige gezondheidsproblemen. Daarom is het steeds belangrijk om bij aanhoudende plasklachten en afwijkingen in de urine de arts op te zoeken.

• Oorzaken pyurie
• Symptomen
• Pyurie tijdens de zwangerschap
• Risicofactoren geassocieerd met pus in de urine
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Complicaties
• Preventie

Oorzaken pyurie

Aandoeningen

Heel vaak wijst pyurie op een urineweginfectie. In de pus bevinden zich dan bacteriën die via de urine worden uitgescheiden. Andere aandoeningen die leiden tot pyurie zijn:

• blaasproblemen zoals:
• een blaasontsteking (cystitis)
• het pijnlijke blaas syndroom
• auto-immuunziekten zoals de ziekte van Kawasaki (ontstoken bloedvaten in de slagaders)
• bloedvergiftiging (sepsis)
• een longontsteking (pneumonie)
• een nierziekte zoals:
• afstoting van nier na niertransplantatie
• een polycystische nierziekte (veel cysten in de nieren)
• nierstenen (vorming van kristallen met pijn in buik en rug)
• papillaire necrose
• pyelitis (ontsteking van het nierbekken)
• pyelonefritis (ontsteking van de nier(en) en het nierbekken)
• intra-abdominale infecties (infecties in de buik)
• kanker
• prostatitis (prostaatontsteking met pijn en plasproblemen)
• schimmelinfecties
• soa’s: Af en toe hebben sommige mensen pyurie, waarbij wel witte bloedcellen maar geen bacteriën of micro-organismen aanwezig zijn. Deze zogenaamde steriele pyurie is in de meeste gevallen het gevolg van een seksueel overdraagbare ziekte of door medicatiegebruik. Voorbeelden van soa's die pyurie met zich meebrengen zijn:
• chlamydia
• een hiv-infectie
• genitale herpes
• gonorroe
• syfilis
• suikerziekte
• tuberculose (bacteriële infectie met longproblemen)
• urinale fistels
• virale infecties

Omgevingsfactoren

Ook langdurig medicatiegebruik veroorzaakt mogelijk pyurie, en dan vooral door het gebruik van aspirine, ibuprofen en gecombineerde antibiotica. Pyurie vloeit verder voort uit een vreemd voorwerp dat in de vagina geplaatst is.

Symptomen

Heel veel verschillende oorzaken leiden mogelijk tot pyurie. Bijgevolg zijn diverse symptomen mogelijk. Een urineweginfectie gaat gepaard met plasproblemen en urineafwijkingen, zoals een brandend gevoel en pijn bij het urineren (dysurie) en vaker plassen (pollakisurie). Andere mogelijke klachten zijn troebele urine, stinkende urine, grotere hoeveelheden plassen (polyurie) en soms ook koorts, koude rillingen, misselijkheid en braken.

Pyurie tijdens de zwangerschap

Tijdens de zwangerschap treden veel wijzigingen in het lichaam op. Pyurie is één van de mogelijke symptomen van zwangere vrouwen. De arts ontdekt dit door een standaard urineonderzoek. Wel ervaren zwangere vrouwen normaal gesproken geen andere klachten. De arts moet echter een urinemonster nemen en een urineweginfectie uitsluiten. Een onbehandelde urineweginfectie leidt namelijk mogelijk tot zwangerschapscomplicaties zoals een vroegtijdige geboorte of een laag geboortegewicht van de baby.

Risicofactoren geassocieerd met pus in de urine

Vrouwen krijgen vaker pyurie dan mannen. Ook ouderen zijn vaker dan jongeren aangetast door pus in de urine. Vrouwen in de menopauze hebben voorts vaker pyurie in combinatie met een natuurlijke daling van oestrogeengehalten. Vrouwen in de menopauze ontwikkelen eveneens vaker urineweginfecties. Verder komt pyurie vaak tot stand bij seksueel overdraagbare aandoeningen. Daarom is een verhoogde seksuele activiteit ook een risicofactor voor pus in de urine.

Diagnose en onderzoeken

De arts neemt een urinemonster van de patiënt en laat dit verder onderzoeken om de onderliggende oorzaak van pyurie te identificeren. Voor het urinemonster verzamelt de arts urine die niet in het begin of op het einde uit de blaas komt, maar de urine die hiertussen komt. Andere beeldvormende onderzoeken zoals een MRI-scan, een CT-scan, een echografie en een intraveneuze pyelografie (dit is een onderzoek dat de arts inzet om afwijkingen in de urinewegen op te sporen) zijn soms ook nodig.

Behandeling

Voor de behandeling van pyurie, bekijkt de arts ook welke etiologie hiervoor aan de basis ligt. Een patiënt waarbij geen symptomen aanwezig zijn, of een patiënt die niet lijdt aan een urineweginfectie, heeft geen behandeling nodig. Wanneer de patiënt lijdt aan een urineweginfectie, zet de arts meestal antibiotica in. Wel zijn soms andere behandelingsmethoden nodig, afhankelijk van de oorzaak van pyurie.

Complicaties

Pyurie wijst meestal op een infectie, waarbij het pus eigenlijk duidt op de restanten van hetimmuunsysteem die vecht tegen een indringer. Onbehandelde infecties leiden vaak tot bloedvergiftiging (sepsis) en zelfs orgaanfalen en permanente nierschade. Bij plasproblemen en andere algemene symptomen moet de patiënt bijgevolg meteen de arts opzoeken.

Preventie

Een goede persoonlijke hygiëne is noodzakelijk voor de preventie van urineweginfecties. Het is bijgevolg belangrijk om altijd de billen van voor naar achter te reinigen na het urineren of maken van stoelgang. Daarnaast is het nodig om dagelijks de huid rond en tussen de vagina en het rectum te wassen. Wassen of douchen zowel voor als na de geslachtsgemeenschap vermindert tevens het risico op een urineweginfectie waarbij pus in de urine verschijnt.

Lees verder

• Troebele urine: Oorzaken, symptomen, tips en behandelingen