Broze nagels: Nagelproblemen door veroudering of ziekte

Broze nagels is een veel voorkomend probleem, vooral bij vrouwen. Dit symptoom presenteert zich vaak bij de veroudering, of door het langdurig gebruik van water. Ook bij enkele aandoeningen komen vaak broze nagels tot stand, zoals schildklierproblemen of een schimmelnagelinfectie. Normaal gezien veroorzaakt een broze nagel geen pijn, maar andere symptomen zijn wel mogelijk, en dan vooral wanneer een onderliggende aandoening aanwezig is. Diverse zelfzorgmaatregelen verhelpen de broze nagels, en daarnaast zet de arts indien nodig een behandeling van de onderliggende ziekte in.

• Epidemiologie broze nagels
• Oorzaken van nagelprobleem
• Symptomen aan nagels (en huid)
• Behandeling
• Prognose

Epidemiologie broze nagels

Ongeveer één op de vijf mensen wereldwijd lijdt aan broze nagels. Vooral vrouwen kampen hiermee.

Oorzaken van nagelprobleem

De vinger- en teennagels bevatten keratine (lagen van eiwitten). Het is eenvoudig om gezonde nagels te herkennen; deze hebben een glad uiterlijk en zien er 'stevig' uit, zonder verkleuring of vlekken op de nagels. Zowel bij een aantal aandoeningen als bij omgevingsfactoren krijgen mensen sneller te maken met broze nagels.

Aandoeningen

Broze nagels verschijnen bij een aantal ziekten:

• een huidziekte zoals
• acanthosis nigricans (verdikte en verkleurde huid)
• een schimmelnagel
• lichen planus (een aandoening met symptomen aan mond, huid en geslachtsorganen)
• nagelpsoriasis (psoriasis is een huidaandoening met een droge en schilferende)
• herhaalde verwondingen of een trauma aan de nagel, bijvoorbeeld door onychotillomanie (nerveus plukken aan de nagels) of nagelbijten
• het Marinesco-Sjögren-syndroom (ontwikkelingsstoornis met cataract, spierzwakte, verstandelijke handicap en skeletafwijkingen)
• hypoparathyreoïdie (te traag werkende bijschildklieren)
• reactieve artritis (zelden, aandoening met symptomen aan huid, maag, darmen en ogen)
• schildklierproblemen zoals:
• de ziekte van Hashimoto (verminderde schildklierfunctie)
• hyperthyreoïdie (een te snel werkende schildklier)
• hypothyreoïdie (een te traag werkende schildklier): vaak treden broze nagels hierbij op omdat het metabolisme in het lichaam vertraagt, waardoor de patiënt minder zweet, hetgeen zorgt voor een drogere huid en dus ook broze nagels.
• tekort aan ijzer: door een tekort aan ijzer in het bloed (ferriprieve anemie) ervaren patiënten sneller een slechtere nagelgezondheid, waaronder broze nagels.

Omgevingsfactoren
Volgende omgevingsfactoren zijn geassocieerd met broze nagels:

• blootstelling van nagels: herhalende of lange blootstelling van de nagels aan water (afwassen, zwemmen, …) en chemicaliën (zoals schoonmaakmiddelen, zeepjes, wasmiddelen, …), het gebruik van een nagellakverwijderaar (nagelrakremover) en/of het langdurig dragen van nagellak zijn enkele omgevingsfactoren die bijdragen aan broze nagels.
• frequent de handen wassen
• leven in een huis met weinig luchtvochtigheid
• langdurige blootstelling aan koud, droog weer
• veroudering: Bij de veroudering veranderen de textuur en kleuren van de nagels. Broze nagels komen voor bij ongeveer één op de drie vrouwen boven de vijftig jaar.
• zonnebrand (rode, pijnlijke huid door langdurige blootstelling aan de schadelijke UV-stralen van zonlicht)

Symptomen aan nagels (en huid)

Nagel- en huidproblemen

Zowel de vinger- als teennagels zijn mogelijk broos. Broze nagels zijn zwak, waardoor ze sneller breken, splijten (aan de uiteinden) of afschilferen (bij de nageltoppen). Verder zijn soms longitudinale randen aanwezig. De nagels groeien bovendien niet meer snel. Broze nagels zijn vaak het resultaat van nagels die geen vocht hebben. Als de nagels geen vocht hebben, geldt dit hoogstwaarschijnlijk eveneens voor de huid. De huid rondom de nagels is hierdoor eveneens gebarsten en ook bloedingen zijn hierin mogelijk.

Bijkomende symptomen

Ook een aantal andere tekenen zijn mogelijk bij de nagelafwijking. Wanneer deze tot uiting komen, is het verstandig om een arts te raadplegen, omdat dan vaak sprake is van een onderliggende ziekte:

• een bloeding rond de nagels
• een scheiding van de nagel van de omliggende huid.
• veranderingen in nagelkleur, zoals verkleuring van de hele nagel of een donkere streep onder de nagel
• veranderingen in nagelvorm, zoals gekrulde nagels.
• verdunning of verdikking van de nagels
• zwelling of pijn rond de nagels

Behandeling

Vaak geldt dat als de vingernagels broos zijn en de teennagels niet, sprake is van een blootstellingsprobleem (bijvoorbeeld water of chemicaliën). De arts behandelt in elk geval het onderliggend probleem indien dit aanwezig is.

Irriterende stoffen vermijden

Wanneer overmatig watergebruik of het gebruik van irriterende stoffen leidt tot de broze nagels, dan is het verstandig om de overmatige blootstelling aan water en irriterende stoffen te verminderen. Is het toch nodig om langdurig met water in aanraking te zijn, bijvoorbeeld bij het doen van de afwas, dan is het aanbevolen om beschermende handschoenen te dragen. Harde nagellakverwijderaar en kunstnagels zijn verder uit den boze, daar ze de problemen verergeren.

Nagels bevochtigen

Verder is het verstandig om de nagels wel regelmatig met een (natuurlijke) vochtinbrengende crème te bevochtigen om uitgedroogde nagels te voorkomen. Om de nagels voldoende te hydrateren, helpt een vochtinbrengende crème maar ook waterrijke voedingsmiddelen versterken de nagelgezondheid, zoals watermeloenen en komkommers. Zij beschermen naast de nagels eveneens de huid en de haren.

Gezonde nagels

Broccolizaadolie - een natuurlijke olie gemaakt uit jonge broccolispruiten –, kokosolie of arganolie houden de nagels eveneens gezond. Slechts één druppel aanbrengen op de nagel is voldoende. Amandelen, eieren, zoete aardappel, ui, tomaat en haver zijn voorts goede voedingsmiddelen die de nagelgezondheid bevorderen. Deze voedingsproducten bevatten namelijk biotine, wat de broze nagels verbetert. Ook vitamine E (verkrijgbaar in capsules) is effectief voor het behandelen van broze nagels. De vloeistof die uit deze capsules komt, mag de patiënt met een beetje olie aanbrengen op elke nagel.

Prognose

Broze nagels komen regelmatig voor en wijzen dan niet op een ernstig onderliggend probleem. Ze zijn alleen wel cosmetisch storend voor de patiënt (vooral de vingernagels). Maar soms wijst een broze nagel of meerdere broze nagels toch op een gezondheidsprobleem. IJzertekort of schildklierproblemen zijn bijvoorbeeld eveneens gekenmerkt door broze nagels.

Lees verder

• Nagelafwijkingen: Veel voorkomende veranderingen aan nagels
• Nagels: Veranderingen in kleur, sterkte en textuur
• Nagelbijten: Oorzaken en behandelingen van bijten aan nagels
• Nagelletsels: Oorzaken en behandeling van nagelverwondingen
• Gespleten nagels: Oorzaken & behandeling van gebarsten nagel