Nagelbijten: Oorzaken en behandelingen van bijten aan nagels
Nagelbijten (onychofagie) is een meestal automatische handeling waarmee veel kinderen en tieners maar ook volwassen te maken krijgen. Dit kent wellicht genetische oorzaken maar ook stress en nog andere risicofactoren spelen een rol bij de totstandkoming van deze gewoonte. Het bijten op de nagels is niet zo onschuldig als het lijkt want hierdoor ontstaan mogelijk tal van fysieke en mentale gezondheidsproblemen. Het is dan ook belangrijk dat nagelbijters het onderliggend probleem verhelpen en het nagelbijten proberen te voorkomen.- Epidemiologie van automatische en dwangmatige handeling
- Prevalentie bij kinderen en adolescenten
- Volwassenen en nagelbijten
- Factoren die de prevalentie beïnvloeden
- Mechanisme
- Psychologische factoren
- Neurologische factoren
- Invloed van omgeving en context
- Oorzaken van bijten aan nagels
- Genetica
- Obsessief-compulsieve stoornis
- Perfectionisme
- Stress
- Andere oorzaken
- Risicofactoren
- Genetische factoren
- Psychologische en emotionele factoren
- Omgevingsfactoren
- Risicogroepen
- Kinderen en adolescenten
- Mensen met stress of angststoornissen
- Mensen met obsessief-compulsieve stoornis (OCD)
- Geassocieerde symptomen
- Fysieke symptomen
- Psychologische symptomen
- Gedragsgerelateerde symptomen
- Alarmsymptomen
- Beschadigde nagels of infecties
- Psychologische symptomen
- Fysieke symptomen van stress
- Diagnose en onderzoeken
- Behandelingen voor nagelbijters
- Kleine doelstellingen maken
- Cognitieve gedragstherapie
- Preventie
- Activiteiten voor handen en mond zoeken
- Handen beschermen
- Manicure bezoeken
- Nagels kort afknippen
- Nagels met een slechte smaak insmeren
- Uitlokkende factoren identificeren
- Prognose
- Goede prognose met therapie
- Minder gunstige prognose zonder behandeling
- Complicaties van nagelbijten
- Mentale problemen
- Nagelafwijkingen
- Tandafwijkingen
- Wratten
- Ziekte
- Preventie
- Behandeling van onderliggende psychologische factoren
- Vervangende gedragingen aanleren
- Nagelverzorging en bescherming
- Praktische tips voor het omgaan met nagelbijten
- Houd je nagels goed verzorgd
- Vermijd triggers voor stress
- Vervang nagelbijten door een andere gewoonte
- Zorg voor je handen en nagels
- Zoek professionele hulp bij hardnekkige gewoonten
- Misvattingen rond nagelbijten
- Nagelbijten is altijd een teken van angst of stress
- Nagelbijten is alleen een esthetisch probleem
- Nagelbijten komt alleen voor bij kinderen
- Nagelbijten kan eenvoudig worden gestopt door het gebruik van bitter smakende nagellak
- Nagelbijten is niet schadelijk voor de gezondheid
- Nagelbijten is altijd een onbewust gedrag
- Nagelbijten is altijd een teken van een psychiatrische aandoening
Epidemiologie van automatische en dwangmatige handeling
Nagelbijten, ook wel bekend als onychofagie, is een veelvoorkomende gedragsstoornis die vaak begint in de kindertijd en vaak voortduurt in de volwassenheid. Het komt wereldwijd voor en varieert in frequentie afhankelijk van verschillende factoren zoals leeftijd, geslacht, en psychologische omstandigheden.Prevalentie bij kinderen en adolescenten
Nagelbijten is vooral wijdverspreid bij kinderen en adolescenten. Studies hebben aangetoond dat tot 30% van de kinderen in hun jeugd nagelbijten, en het kan doorgaan in de adolescentie bij ongeveer 10-20% van de jongeren. Het gedrag komt vaker voor bij jongens dan bij meisjes in de kinderjaren, maar de verschillen verdwijnen vaak naarmate de leeftijd vordert.Volwassenen en nagelbijten
Hoewel het gedrag vaak begint in de kindertijd, blijft nagelbijten bij sommige volwassenen bestaan, vooral in periodes van stress of angst. Ongeveer 10-15% van de volwassenen vertoont nog steeds deze gewoonte, die vaak een signaal is van onderliggende psychologische of emotionele stress.Factoren die de prevalentie beïnvloeden
Nagelbijten komt vaker voor in gezinnen waar het gedrag ook door andere familieleden wordt vertoond, wat duidt op een genetische of aangeleerde component. Daarnaast kan de prevalentie ook worden beïnvloed door culturele en sociale factoren, die van land tot land variëren. In sommige gevallen kan de prevalentie hoger zijn in stedelijke gebieden door verhoogde stressniveaus en verminderde sociaal-emotionele steun.Mechanisme
Nagelbijten is een gedrag dat vaak voortkomt uit een onbewust verlangen om spanning, stress of verveling te verlichten. Het mechanisme achter deze gewoonte is multifactorieel, en kan zowel psychologisch als fysiologisch van aard zijn.Psychologische factoren
Nagelbijten wordt vaak geassocieerd met psychologische factoren zoals angst, nervositeit of stress. Het kan dienen als een copingmechanisme om emoties te reguleren, waarbij de handeling van het bijten van de nagels tijdelijk verlichting biedt van spanning of negatieve gevoelens.Neurologische factoren
Er is bewijs dat nagelbijten gerelateerd kan zijn aan een verstoring in de hersenstructuren die verantwoordelijk zijn voor impulscontrole. Bij sommige mensen kan nagelbijten een vorm van compulsief gedrag zijn, waarbij het bijten van de nagels een oncontroleerbare drang is die moeilijk te onderdrukken is, zelfs als de persoon zich bewust is van de schadelijkheid van de gewoonte.Invloed van omgeving en context
Omgevingsfactoren zoals stress op school, werk of in de gezinsomgeving kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van nagelbijten. Dit gedrag kan verergeren in sociale situaties waarin de persoon zich ongemakkelijk voelt of zich niet in controle voelt, en kan worden beschouwd als een manier om met deze gevoelens om te gaan.Oorzaken van bijten aan nagels
Genetica
Het nagelbijten is mogelijk de 'fout' van de ouders. Wetenschappers zijn anno oktober 2020 niet zeker of nagelbijten genetisch bepaald is, maar kinderen van wie de ouders op de nagels bijten, gaan ook sneller nagelbijten. Dit gebeurt zelfs wanneer ouders gestopt zijn met nagelbijten voordat het kind geboren is.Obsessief-compulsieve stoornis
In zeldzame gevallen is nagelbijten een symptoom zijn van een obsessief-compulsieve stoornis (OCS). Deze aandoening behandelt de arts meestal medicamenteus.Perfectionisme
Patiënten met dwangmatige handelingen zoals tongbijten en nagelbijten, zijn vaak perfectionisten. Het bijten aan de nagels helpt hen om om te gaan met verveling, irritatie en ontevredenheid.Stress
Soms is nagelbijten een teken van emotionele of mentale angst, stress en opwinding. Nerveuze, angstige, neerslachtige of opgewonden patiënten krijgen hiermee vaker te maken. Zij zien het nagelbijten als een copingmechanisme (om leren gaan met gevoelens). Nagelbijten is één van de meest voorkomende typische 'dwanghandelingen' zoals duimzuigen, neuspeuteren, aan de haren trekken, aan de huid pulken of tandenknarsen (bruxisme).Andere oorzaken
De patiënt gaat bovendien sneller nagelbijten bij verveling, honger of onzekerheid.Risicofactoren
Verschillende factoren kunnen het risico op nagelbijten verhogen, van genetische aanleg tot psychologische stress en omgevingsomstandigheden.Genetische factoren
Er is enige aanwijzing dat genetische factoren een rol spelen bij het ontwikkelen van nagelbijten. Mensen met een familielid dat aan deze gewoonte lijdt, hebben een verhoogd risico om zelf ook nagelbijten te vertonen, wat suggereert dat er een erfelijke component aan dit gedrag kan zijn.Psychologische en emotionele factoren
Stress, angst en nervositeit zijn belangrijke risicofactoren voor nagelbijten. Het gedrag komt vaak voor in situaties van hoge druk, zoals examenperiodes, sollicitaties, of veranderingen in het persoonlijke leven. Daarnaast kunnen mensen met bepaalde psychische aandoeningen zoals obsessief-compulsieve stoornis (OCD) een verhoogd risico lopen.Omgevingsfactoren
Een omgeving die weinig sociaal-emotionele steun biedt, of die gekarakteriseerd wordt door conflicten of onvoorspelbaarheid, kan bijdragen aan de ontwikkeling van nagelbijten. Mensen die zich geïsoleerd of gefrustreerd voelen, kunnen dit gedrag als een manier gebruiken om hun gevoelens te reguleren.Risicogroepen
Bepaalde bevolkingsgroepen hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van nagelbijten, vaak door een combinatie van genetische, psychologische en omgevingsfactoren.Kinderen en adolescenten
Nagelbijten komt het vaakst voor bij kinderen en adolescenten, waarbij het vaak een normaal onderdeel van de ontwikkeling is. Bij sommige kinderen blijft de gewoonte echter bestaan en kan het in de volwassenheid voortduren.Mensen met stress of angststoornissen
Mensen die regelmatig te maken hebben met stress, angst of nervositeit, zoals bij sociale fobie of werkgerelateerde druk, lopen een hoger risico op nagelbijten. Het gedrag wordt vaak gebruikt als een manier om met deze negatieve gevoelens om te gaan.Mensen met obsessief-compulsieve stoornis (OCD)
Er is een verhoogd risico op nagelbijten bij mensen met OCD, een aandoening die gekarakteriseerd wordt door dwanggedachten en -handelingen. Nagelbijten kan in dit geval worden beschouwd als een compulsieve gedraging die moeilijk te stoppen is.Geassocieerde symptomen
Nagelbijten kan verschillende geassocieerde symptomen met zich meebrengen die zowel fysiek als psychologisch van aard zijn. De ernst en aard van deze symptomen kunnen variëren afhankelijk van de frequentie en de duur van het nagelbijten, evenals de onderliggende oorzaken van dit gedrag.Fysieke symptomen
Een van de meest voor de hand liggende geassocieerde symptomen van nagelbijten zijn de fysieke gevolgen voor de nagels en de omliggende weefsels. Door het herhaaldelijk bijten van de nagels kunnen de nagels zelf beschadigd raken, wat zich kan uiten in gescheurde of gebroken nagels. Dit kan het uiterlijk van de nagels aanzienlijk beïnvloeden, waardoor ze er onverzorgd of verwrongen uitzien. In sommige gevallen kan het nagelbed zelf beschadigd raken, wat leidt tot pijn en ongemak.Nagelbijten kan ook de huid rondom de nagels beschadigen, vooral de nagelriemen, die gevoelige delen van de huid zijn. Deze schade aan de huid kan leiden tot infecties, omdat bacteriën en andere ziekteverwekkers gemakkelijker toegang krijgen tot het onderliggende weefsel. Het resultaat is vaak een ontsteking van de nagelriemen, die gepaard kan gaan met roodheid, zwelling en pijn. In sommige gevallen kan er zich pus ophopen rond de nagel, wat wijst op een bacteriële infectie die medische aandacht vereist.
Een veelvoorkomend probleem bij nagelbijters is nagelbedontsteking, oftewel paronychia, waarbij de huid rondom de nagel ernstig ontstoken raakt. Deze aandoening kan leiden tot veel ongemak en vereist vaak behandeling met antibiotica of andere medicatie om de infectie onder controle te krijgen. Bij langdurig nagelbijten kunnen ook de nagels zelf verzwakken, wat het herstel bemoeilijkt en de kans op verdere schade vergroot.
Psychologische symptomen
Nagelbijten wordt vaak geassocieerd met psychologische symptomen, die in veel gevallen de onderliggende oorzaken van dit gedrag verklaren. Een van de meest voorkomende psychologische symptomen die samengaan met nagelbijten is een verhoogd niveau van angst of stress. Mensen die vaak nagels bijten, gebruiken dit gedrag vaak als een manier om zich tijdelijk te kalmeren of om met ongemakkelijke emoties om te gaan. Dit mechanisme is een reactie op stressvolle situaties, zoals zenuwen voor een presentatie, sociale interacties of persoonlijke zorgen. Het bijten van de nagels biedt op dat moment verlichting, hoewel het slechts tijdelijk is en de onderliggende spanning niet oplost.Nagelbijten kan ook een symptoom zijn van een obsessief-compulsieve stoornis (OCD). Mensen die lijden aan OCD kunnen de drang om hun nagels te bijten als een compulsieve handeling ervaren die moeilijk te stoppen is, zelfs wanneer ze zich bewust zijn van de schadelijke gevolgen. Dit gedrag is dan niet slechts een gewoontje, maar een repetitieve handeling die verband houdt met de behoefte om bepaalde gedachten of gevoelens te onderdrukken of te reguleren. In deze gevallen kan nagelbijten deel uitmaken van een bredere gedragsstoornis die professionele behandeling vereist.
Daarnaast kan nagelbijten ook geassocieerd worden met perfectionisme of een behoefte aan controle. Sommige mensen bijten hun nagels om zich te kalmeren in situaties waarin ze het gevoel hebben de controle te verliezen, bijvoorbeeld bij stressvolle taken of wanneer ze zich overweldigd voelen door de eisen die aan hen worden gesteld. In dergelijke gevallen wordt nagelbijten een manier om de eigen gevoelens van onzekerheid of chaos te beheersen.
Gedragsgerelateerde symptomen
Nagelbijten kan ook leiden tot gedragsgerelateerde symptomen die invloed hebben op de sociale en persoonlijke interacties van de persoon. Een veelvoorkomend probleem is sociale schaamte. Mensen die hun nagels vaak bijten, kunnen zich schamen voor de staat van hun nagels en proberen dit gedrag te verbergen, vooral in sociale situaties. Dit kan leiden tot een vermijdende houding of angst om in het openbaar hun handen te tonen, wat sociale interacties kan bemoeilijken.Daarnaast kan nagelbijten het zelfvertrouwen van een persoon ondermijnen. De fysieke schade aan de nagels en de bewustwording van het negatieve effect op het uiterlijk kunnen leiden tot gevoelens van zelfkritiek of schaamte. Dit kan de persoon motiveren om te proberen het gedrag te stoppen, maar de onderliggende psychologische oorzaken van het nagelbijten moeten vaak eerst worden aangepakt om een langdurige oplossing te vinden.
In sommige gevallen kan nagelbijten ook andere gewoonten of gedragingen uitlokken, zoals het kauwen op andere objecten, het trekken aan haren of andere vormen van zelfbeschadiging. Deze gedragingen kunnen deel uitmaken van een bredere poging om met stress, angst of emotionele spanning om te gaan, en het is belangrijk dat deze gedragingen worden erkend en behandeld als onderdeel van een holistische benadering van therapie.
