Nagels: Veranderingen in kleur, sterkte en textuur

Het uiterlijk van de nagels kan soms een indicatie zijn van een mild tot ernstig probleem in het lichaam. Normaal gesproken zijn nagels lichtroze van kleur en hebben ze een gladde textuur. Wijzigingen in de kleur, textuur en sterkte van de nagels kunnen echter wijzen op verschillende gezondheidsproblemen. Hoewel veel nagelafwijkingen onschuldig zijn, kunnen sommige afwijkingen duiden op ernstigere aandoeningen. Het is daarom raadzaam om bij plotselinge veranderingen een arts te raadplegen. Daarnaast is het belangrijk om de nagels gezond te houden door voldoende calcium, zink en vitaminen (met name vitamine B en biotine) in te nemen.

• Kleurveranderingen bij nagels
• Blauwe nagels
• Bleke nagels
• Gele nagels
• Sterkte en wijzigingen aan nagels
• Lepeltjesnagels
• Textuur en nagelafwijkingen
• Afgebeten nagels
• Clubbing
• Donkere lijnen onder de nagels
• Gebarsten nagels
• Gerimpelde nagels of putjesnagels
• Lijnen van Beau

Kleurveranderingen bij nagels

Blauwe nagels

Blauwe nagels kunnen een teken zijn van een tekort aan zuurstof in het lichaam. Dit verschijnsel, bekend als cyanose, resulteert in een blauwe verkleuring van de nagels, lippen en huid. Blauwe nagels kunnen wijzen op longproblemen, zoals chronisch obstructief longlijden (COPD), een longontsteking (pneumonie), of hartfalen (slecht rondpompen van bloed door het hart).

Bleke nagels

Vingernagels die een zeer bleek of witte tint hebben, kunnen wijzen op veroudering. Bleke nagels kunnen echter ook een teken zijn van ernstigere aandoeningen, zoals bloedarmoede (anemie), congestief hartfalen, leverziekten, of ondervoeding. Zeer witte nagels worden vaak geassocieerd met leverproblemen, zoals hepatitis (leverontsteking). In sommige gevallen is er een smalle, roze band zichtbaar aan de rand van de nagel, wat bekend staat als ‘Terry’s nagels'. Dit kan een teken zijn van veroudering, maar ook van leverziekte, congestief hartfalen, nierfalen of diabetes mellitus (suikerziekte).

Gele nagels

Rokers zijn vaak bekend met een verandering in nagelkleur naar geel. Roken kan leiden tot gele nagels door teerafzetting. Schimmelinfecties kunnen ook gele nagels veroorzaken. Het gele nagel-syndroom wordt gekenmerkt door gele nagels, vaak in combinatie met ademhalingsproblemen en een zwelling van de benen en armen. Andere oorzaken van gele nagels kunnen schildklieraandoeningen, longaandoeningen, diabetes mellitus (suikerziekte) of psoriasis (chronische huidziekte met droge en schilferige huid) zijn.

Sterkte en wijzigingen aan nagels

Lepeltjesnagels

Mensen met lepeltjesnagels (koilonychia) hebben zachte nagels die lijken op lepeltjes. Het kuiltje in de nagel is vaak groot genoeg om een druppel vloeistof vast te houden. Lepeltjesnagels kunnen een teken zijn van een tekort aan ijzer in het bloed (ferriprieve anemie) of hemochromatose (ijzeropstapelingsziekte). Ze kunnen ook geassocieerd worden met hart- en vaatziekten en hypothyreoïdie (te traag werkende schildklier).

Textuur en nagelafwijkingen

Afgebeten nagels

Nagelbijten en het pulken aan de nagels en het nagelbed zijn vaak moeilijk af te leren gewoonten, vaak veroorzaakt door onderliggende psychische problemen. Angst en een obsessief-compulsieve stoornis (OCS: psychische aandoening met obsessie en dwanghandelingen) worden vaak geassocieerd met nagelbijten.

Clubbing

Clubbing is een aandoening waarbij de nagels vergroten en de nagels rond de vingertoppen buigen, een proces dat vaak meerdere jaren duurt. Clubbing kan wijzen op een gebrek aan zuurstof in het bloed en wordt geassocieerd met verschillende longaandoeningen. Daarnaast kan het voorkomen bij inflammatoire darmaandoeningen (ontstekingsaandoeningen van de darm), hart- en vaatziekten, leverziekten en aids.

Donkere lijnen onder de nagels

Het verschijnen van donkere lijnen of strepen onder de nagel kan wijzen op een melanoom, een vorm van huidkanker. Dit vereist onmiddellijke medische evaluatie, omdat een snelle behandeling de genezingskansen vergroot en de kans op complicaties vermindert.

Gebarsten nagels

Droge en broze nagels die vaak scheuren of splijten, kunnen soms wijzen op een schildklieraandoening. Wanneer gebarsten nagels gepaard gaan met een geelachtige tint, kan er sprake zijn van een schimmelnagel.

Gerimpelde nagels of putjesnagels

Psoriasis, vooral de vorm psoriatrische artritis (symptomen aan huid en gewrichten), is een veelvoorkomende oorzaak van gerimpelde nagels of putjes in de nagels. Andere aandoeningen die groefjes in de nagels kunnen veroorzaken zijn alopecia areata (auto-immuunaandoening met tijdelijke ronde, kale plekken op de hoofdhuid), eczeem (chronische huidaandoening met een rode, jeukende en gebarsten huid), reactieve artritis (ontsteking veroorzaakt door een infectie elders met symptomen aan de huid, maag, darmen en ogen) en het syndroom van Reiter (reactieve artritis: ziekte met symptomen aan huid, maag, darmen en ogen). Verticaal geribbelde nagels kunnen ook optreden, maar dit is meestal onschuldig en wordt vaak toegeschreven aan veroudering.

Lijnen van Beau

Kleine deukjes of inkervingen in de nagels, bekend als de lijnen van Beau, kunnen optreden wanneer de groei van de nagel onderbroken wordt door een letsel of ernstige ziekte. Deze lijnen kunnen voorkomen bij:

• bof (virale infectie met gezwollen oorspeekselklieren)
• longontsteking
• tekort aan zink (zinkdeficiëntie)
• vaatziekten
• mazelen (virale infectie met symptomen aan ogen en huid)
• onbehandelde diabetes
• roodvonk (bacteriële infectie met keelpijn en huiduitslag)

Lees verder

• Clubbing: Nagelafwijking (door onderliggende aandoening)
• Broze nagels: Nagelproblemen door veroudering of ziekte
• Onycholyse (nagelloslating): Scheiding nagels van nagelbed
• Terry's nagels: Nagelafwijking met band aan rand van nagels
• Putjesnagels: Oorzaken van putjes (groefjes) in nagels