Nagels: Veranderingen in kleur, sterkte en textuur

Het uiterlijk van de nagels wijst soms op een bepaald mild tot ernstig probleem in het lichaam. Normaal gesproken is een nagel lichtroze van kleur en glad van textuur. Soms treden echter wijzigingen op aan de kleur, textuur en sterkte van de nagel of nagels. Nagelveranderingen zijn niet altijd een symptoom van een onderliggende ziekte, en daarnaast zijn veel nagelafwijkingen onschuldig. Af en toe ontstaan echter toch afwijkingen aan de nagel of nagels die duiden op een ernstigere aandoening. Het is dan ook raadzaam om bij plotse veranderingen een arts te raadplegen. Het is tot slot nuttig om te zorgen voor gezonde nagels. Dit doen mensen door voldoende calcium, zink en vitaminen in te nemen (vooral vitamine B, biotine).

• Kleurveranderingen bij nagels
• Blauwe nagels
• Bleke nagels
• Gele nagels
• Sterkte en wijzigingen aan nagels
• Textuur en nagelafwijkingen
• Afgebeten nagels
• Clubbing
• Donkere lijnen onder de nagels
• Gebarsten nagels
• Gerimpelde nagels of putjesnagels
• Lijnen van Beau

Kleurveranderingen bij nagels

Blauwe nagels

Blauwe nagels duiden mogelijk op een tekort aan zuurstof in het lichaam. Bij een zuurstoftekort ontstaat cyanose (blauwzucht), waardoor de nagels, lippen en huid blauw verkleuren. De blauwe nagels duiden bijgevolg op een longprobleem. Enkele bekende long- en hartproblemen die leiden tot blauwzucht en dus ook blauwe nagels omvatten chronisch obstructief longlijden (COPD), een longontsteking (pneumonie) of hartfalen (slecht rondpompen van bloed door het hart).

Bleke nagels

Wanneer vingernagels een zeer bleek uiterlijk hebben of een witte tint hebben, is het mogelijk dat dit wijst op de veroudering. Anderzijds zijn witte nagels soms ook een teken van een ernstigere aandoening, zoals bloedarmoede (anemie), congestief hartfalen, een leverziekte of ondervoeding. Zeer witte nagels zijn vaak toe te wijzen aan leverproblemen zoals hepatitis (leverontsteking). Sommige mensen hebben witte nagels maar aan de rand bovenaan is een smalle, roze band aanwezig. Deze nagelkleurafwijking is gekend als ‘Terry’s nagels'. Vaak is dit het gevolg van de veroudering, maar een leverziekte, congestief hartfalen, nierfalen of diabetes mellitus (suikerziekte) zijn andere mogelijke ziekten die vergezeld gaan met deze nagelkleurafwijking.

Gele nagels

Rokers zijn vast bekend met een gewijzigde nagelkleur. Door te Roken ontstaan namelijk sneller gele nagels. Ook schimmelinfecties zijn in staat om een gele nagelkleur te veroorzaken. Bij het gele nagel-syndroom komen – zoals de naam reeds doet vermoeden – eveneens nagels tot stand, en dit in combinatie met ademhalingsproblemen en een zwelling van de benen en armen. Andere oorzaken van een gele tint van één of meer vingernagels vormen een schildklieraandoening, een longaandoening, diabetes mellitus (suikerziekte) of psoriasis (chronische huidziekte met droge en schilferende huid).

Sterkte en wijzigingen aan nagels

Een patiënt met lepeltjesnagels (koilonychia) heeft zachte nagels die lijken op lepeltjes (om te kunnen scheppen). Het kuiltje in de zachte nagel is meestal groot genoeg om een druppel vloeistof in vast te houden. Lepeltjesnagels zijn vaak een teken van een tekort aan ijzer in het bloed (ferriprieve anemie) of anders wijst dit op een hemochromatose (ijzeropstapelingsziekte met orgaanschade). Hart- en vaatziekten en hypothyreoïdie (te traag werkende schildklier) brengen mogelijk ook zachte nagels met een lepelachtige verschijning met zich mee.

Textuur en nagelafwijkingen

Afgebeten nagels

Nagelbijten en pulken aan de nagels en het nagelbed zijn soms moeilijk af te leren gewoonten, die veroorzaakt zijn door een onderliggend psychisch probleem. Angst en een obsessief compulsieve stoornis (OCS: psychische aandoening met obsessie en dwanghandelingen) zijn beiden gekoppeld aan nagelbijten.

Clubbing

Clubbing is een symptoom waarbij de vingernagels vergroten en de nagels rond de vingertoppen buigen, wat meestal een proces van meerdere jaren is. Nagelclubbing is soms het resultaat te weinig zuurstof in het bloed en wijst op verschillende longaandoeningen. Voorts is clubbing geassocieerd met een inflammatoire darmaandoening (ontstekingsaandoening van de darm), hart- en vaatziekten, een leverziekte en aids.

Donkere lijnen onder de nagels

Het verschijnen van donkere lijnen of strepen onder de nagel wijst soms op een melanoom, een vorm van huidkanker. De arts moet dit zo snel mogelijk onderzoeken want een snelle behandeling verhoogt de genezingskansen en voorkomt of vermindert de kans op complicaties.

Gebarsten nagels

Droge nagels en broze nagels die vaak scheuren of splijten, komen soms tot stand bij patiënten met een schildklierziekte. Wanneer gebarsten nagels optreden in combinatie met een geelachtige tint van de nagel, is wellicht sprake van een schimmelnagel.

Gerimpelde nagels of putjesnagels

Psoriasis, en meer bepaald de vorm psoriatrische artritis (symptomen aan huid en gewrichten), is de meest bekende oorzaak van gerimpelde nagels of putjes in de nagels. Ook volgende aandoeningen leiden soms tot groefjes in de nagels: alopecia areata (auto-immuunaandoening met tijdelijke ronde, kale plekken op de hoofdhuid), eczeem (een chronische huidaandoening met een rode, jeukende en gebarsten huid), reactieve artritis (een ontsteking veroorzaakt door een infectie elders met symptomen aan de huid, maag, darmen en ogen) en het syndroom van Reiter (reactieve artritis: ziekte met symptomen aan huid, maag, darmen en ogen). Verticaal geribbelde nagels ontstaan mogelijk ook, maar dit kent dan geen ernstige oorzaken. De veroudering veroorzaakt dergelijke onschuldige nagelafwijking.

Lijnen van Beau

Af en toe zijn kleine deukjes (inkervingen) in de nagels merkbaar. De groei n het gebied onder de nagelhuid is dan onderbroken door een letsel of ernstige ziekte. De lijnen van Beau treden voornamelijk op bij:

• bof (virale infectie met gezwollen oorspeekselklieren)
• een longontsteking
• een tekort aan zink (zinkdeficiëntie)
• een vaatziekte
• mazelen (virale infectieziekte met symptomen aan ogen en huid)
• onbehandelde diabetes
• roodvonk (bacteriële infectie met keelpijn en een huiduitslag)

Lees verder

• Clubbing: Nagelafwijking (door onderliggende aandoening)
• Broze nagels: Nagelproblemen door veroudering of ziekte
• Onycholyse (nagelloslating): Scheiding nagels van nagelbed
• Terry's nagels: Nagelafwijking met band aan rand van nagels
• Putjesnagels: Oorzaken van putjes (groefjes) in nagels