Zinkdeficiëntie: Symptomen van zinktekort (tekort aan zink)
Zink is een essentieel mineraal voor de gezondheid dat zich in haast alle voedingsproducten bevindt, en dan vooral zeevruchten. Zink is vereist voor elke cel en voor elk systeem en orgaan in het lichaam. Zink speelt immers een onmisbare rol in onder andere het celmetabolisme, de immuunfunctie, de spijsvertering en de wondgenezing. Omdat de functies van zink zo divers zijn, zijn de symptomen van een tekort ook erg variabel. Zo ontstaan mogelijk problemen aan het bloed, het bot, het haar, de huid, het immuunsysteem, de mentale gezondheid, de maag en darmen, de mond, de nagels, de ogen, het ruikvermogen en de vruchtbaarheid. Tevens verhoogt een zinktekort het risico op enkele vormen van kanker. De diagnose van zinkdeficiëntie is niet altijd even eenvoudig. Het behandelen van het tekort verloopt via het behandelen van het onderliggend probleem, voedingsaanpassingen en eventueel supplementen. Een overmatige inname van zink leidt eveneens tot problemen.
Voedingsproducten rijk aan zink
Zink bevindt zich in vele voedingsproducten zoals:
- bonen
- cacao
- diverse noten zoals pinda’s, amandelen, pecannoten, paranoten en cashewnoten
- eieren
- gember
- havermout
- kaas
- kikkererwten
- kip
- krab
- lever
- melk en melkkefir
- oesters
- pompoenpitten
- rundsvlees
- sesamzaad
- spinazie
- verrijkte ontbijtgranen
- volkoren granen
- yoghurt
- zeewier

Zink is essentieel voor zwangere vrouwen /
Bron: PublicDomainPictures, PixabayFunctie
Zink is een essentieel mineraal dat nodig is voor vele reacties in het lichaam. Zink wordt niet voor een langere tijd opgeslagen. Daarom is een constant aanbod van zink van hoge kwaliteit uit de voeding (of via supplementen) noodzakelijk. Zink is belangrijk voor volgende lichaamsfuncties:
Aanbevolen dagelijkse inname van zink
De dagelijkse minimuminname van zink is 8 mg voor mannen en 11 mg voor vrouwen boven de 18 jaar. Voor zwangere vrouwen bedraagt de minimale inname 11 mg. Dit verhoogt naar 13 mg wanneer ze
borstvoeding geeft. De maximale dagelijkse inname van zink bedraagt 40 mg.
Risicogroepen van zinkdeficiëntie
Volgende risicogroepen zijn bekend voor een tekort aan zink:
Symptomen van zinktekort
Bloed
Patiënten met een tekort aan zink leiden sneller aan
bloedaandoeningen zoals
anemie (tekort aan rode bloedcellen) en
leukopenie (verlaagd aantal witte bloedcellen)
Bot
Door het zinkgebrek ervaren patiënten soms sneller
botafwijkingen zoals
osteoporose (verlies van botmassa met risico op
botbreuken)
Haar
Dun haar en
haaruitval zijn enkele
haaraandoeningen waaraan patiënten met zinkdeficiëntie vaak lijden.
Huid
Ook de
huid is aangetast. Dit resulteert in enkele aandoeningen zoals
acne (huidaandoening met
ontsteking van
talgklieren),
eczeem (chronische huidziekte met
droge huid en
jeukende huid) alsook een slechte wondgenezing.
Immuunsysteem
Het immuunsysteem is eveneens aangetast wanneer mensen onvoldoende zink innemen. Dit resulteert sneller in acute luchtweginfecties, een
verkoudheid of een
longontsteking. Het risico op
allergieën en intoleranties is tevens verhoogd.
Kanker
Mensen met te weinig zinkinname lopen meer kans op het ontwikkelen van verschillende soorten
kanker zoals
dikkedarmkanker, hoofd- en halskanker,
pancreaskanker (kanker aan de alvleesklier) en
slokdarmkanker.

Vermoeidheid en duizeligheid zijn enkele klachten van een tekort aan zink /
Bron: Concord90, PixabayMentale gezondheid
Diverse
neurologische stoornissen en
psychische problemen zijn mogelijk wanneer te weinig zink in het lichaam aanwezig is. Enkele voorbeelden hiervan omvatten
ADHD (moeite met aandacht en controleren van energie), een
depressie,
duizeligheid, een slecht geheugen, een vertraagde groei en ontwikkeling,
hoofdpijn,
slaapproblemen (zink is nodig om
melatonine aan te maken) en
vermoeidheid.
Maag- en darmproblemen
Het tekort aan zink in het lichaam leidt tot diverse problemen met de
maag en
darmen.
Diarree, een
verlies van eetlust en een
lekkende darm (leaky gut) zijn veel voorkomende klachten.
Mond
Mondproblemen: komen bovendien tot uiting bij een zinkdeficiëntie in het lichaam. Dit vertaalt zich in
mondbranden (aandoening met
pijn aan tong en mond),
een smaakstoornis met smaakverlies en
tongtintelingen.
Nagels
Mensen presenteren zich sneller met problemen aan de
nagels doordat ze te weinig zink innemen of opnemen, zoals
leukonychie (witte nagels),
lijnen van Beau (deukjes, inkervingen in de nagels) en zachte nagels.
Ogen
Oogafwijkingen komen vaker voor bij een zinktekort, zoals
keratomalacie (oogaandoening door
tekort aan vitamine A),
maculadegeneratie (centraal gezichtsvermogen vervaagt) en
nachtblindheid.
Ruiken
Door het tekort aan zink in het lichaam, gaan mensen tevens minder goed ruiken (
hyposmie).
Vruchtbaarheid
Een laag libido,
vruchtbaarheidsproblemen en lagere spematelling / lage kwaliteit van sperma zijn enkele gevolgen van een zinkdeficiëntie.
Diagnose en onderzoeken
De patiënt krijgt een volledig lichamelijk onderzoek. De arts beoordeelt tevens de
medische geschiedenis, met nadruk op voeding en reeds bestaande aandoeningen. Een zinkgebrek is niet eenvoudig om te diagnosticeren voor de arts. De plasma / serum zinkniveaus in het bloed zijn namelijk niet noodzakelijk een goede maatstaf voor de zinkconcentraties in het lichaam. Zelfs met de aanwezige tekenen van een zinktekort komen namelijk soms normale testresultaten voor. Hierdoor diagnosticeren artsen vaak het tekort aan zink op basis van de symptomen.
Behandeling van tekort aan zink in het lichaam
Heel wat symptomen verbeteren dankzij een aangepaste voeding en/of zinksupplementen. Daarnaast is het nodig dat de arts de eventuele oorzaak van het zinktekort behandelt.
Overmatige zinkinname
Het is belangrijk om niet zomaar zinksupplementen te gaan nemen zonder een arts te raadplegen. Een overmatige inname van zink leidt namelijk tot een verlaagd ijzergehalte in het bloed (
ferriprieve anemie) alsook tot een verlaagd kopergehalte in het lichaam (
kopertekort). Voedingssupplementen met hoge niveaus van zink bevatten daarom soms extra koper.
Zinktoxiciteit treedt op bij een inname van 150-450 mg zink per dag. Dit leidt tot volgende klachten:
Lees verder