Havermout: Voordelen voor de gezondheid van ontbijtvoeding

Veel mensen eten als ontbijt graag havermout. Deze populaire ontbijtvoeding bestaat uit haver en een vloeistof, zoals water, koemelk of melk op basis van planten. Haver is een zeer voedzaam volkoren voedingsmiddel en daarom is een aantal gezondheidsvoordelen gekoppeld aan het consumeren van havermout. Deze ontbijtvoeding brengt bijvoorbeeld gewichtsverlies, een verminderd risico op hartaandoeningen en een lagere bloedsuikerspiegel met zich mee. Mensen kopen best een havermoutsoort die minder verwerkt is en geen of slechts beperkte toegevoegde suikers aan boord heeft.

• Voedingsstoffen van havermout
• Bereiding van voedingsmiddel
• Voordelen voor gezondheid
• Antioxidanten verstrekken
• Cholesterolgehalte verbeteren
• Constipatie verlichten
• Gewicht beheren
• Gezonde bacteriën in het spijsverteringskanaal bevorderen
• Huidgezondheid verbeteren
• Immuunsysteem versterken
• Insulinerespons verbeteren en bloedsuikerspiegel verlagen
• Risico op astma verlagen
• Tips voor aankoop van ontbijtvoeding

Voedingsstoffen van havermout

Havermout is een voedingsrijk voedsel dat veel vitaminen en mineralen bevat.

Havermout bevat:

• antioxidanten en nuttige plantaardige verbindingen (polyfenolen)
• folaat
• fosfor
• ijzer
• koper
• magnesium
• selenium
• vitaminen B1, B5 en E
• zink

Bereiding van voedingsmiddel

Havermout is verkrijgbaar in verschillende variëteiten, waaronder:

• geplet
• gerold: De havermout wordt eerst gestoomd en daarna geplet.
• havergrutten
• staal-gesneden

Havergrutten nemen het langst om te koken, omdat het hele haver bevat. Staal-gesneden, geplette en gerolde haver kost minder voorbereidingstijd. Normaal gesproken kunnen mensen havermout klaarmaken door de haver te koken in koemelk, plantaardige melk of water, tenzij er iets anders op de verpakking staat. De bereidingstijden variëren van tien tot zestig minuten. Om havermout te koken, moet een persoon de instructies op de verpakking volgen. Meestal moeten mensen eerst melk of water aan de kook brengen, daarna haver toevoegen en vervolgens het de kookwarmte minderen tot een mediumstand. Daarna laten mensen de haver tien à twintig minuten sudderen; voor havergrutten is wel vijftig tot zestig minuten suddertijd nodig. Tot slot kunnen mensen extra optionele ingrediënten toevoegen, zoals specerijen of zoetstoffen, en dit roeren in de substantie.

Voordelen voor gezondheid

Antioxidanten verstrekken

Havermout bevat veel antioxidanten en dan vooral polyfenolen. Dit zijn plantaardige verbindingen die rijk zijn aan avenanthramiden. Avenanthramiden zijn een type antioxidant dat bijna uitsluitend aanwezig is in haver. Avenanthramiden verbeteren de bloedstroom, verhogen de productie van salpeterzuur (die zorgt voor een lagere bloeddruk) en vermindert ontsteking en jeuk.

Cholesterolgehalte verbeteren

Havermout verlaagt het totale cholesterolgehalte als mensen drie gram of meer bètaglucaan per dag gebruiken. Deze stof, die aanwezig is in havermout, vermindert lipoproteïnecholesterol met lage dichtheid (slechte cholesterol), maar dit heeft geen invloed op lipoproteïnecholesterol met een hoge dichtheid (goede cholesterol).

Constipatie verlichten

Constipatie is een veel voorkomend gastro-intestinaal probleem dat bijna iedereen op een bepaald moment in het leven treft. De vezels in havermout helpen om afval in het maagdarmkanaal in beweging te houden, wat constipatie verlicht of voorkomt.

Gewicht beheren

Havermout bevat weinig calorieën maar zit toch boordevol voedingsstoffen. Hierdoor krijgt het lichaam voldoende voedingsstoffen. Daarnaast helpt dit voedingsmiddel ook om gewicht te verliezen of een gezond gewicht te behouden. Havermout is namelijk rijk aan oplosbare vezels, dus mensen voelen zich snel verzadigd na het eten van havermout. Hierdoor gaan mensen kleinere porties van andere maaltijden eten wat dus helpt bij het beheren van het gewicht.

Gezonde bacteriën in het spijsverteringskanaal bevorderen

Het bètaglucaan in havermout vormt een gelachtige substantie wanneer het zich vermengt met water. Deze oplossing bedekt de maag en het spijsverteringskanaal. Deze laag voedt goede bacteriën in de darm, die hun groeisnelheid verhogen en bijdragen aan de darmgezondheid.

Huidgezondheid verbeteren

Haver en havermout bieden een arsenaal aan voordelen voor de huid (huidgezondheid). Ten eerste bevat haver vitamine E, zink en silica, een goede combinatie voor een sterke, eczeemvrije huid. Bij het toepassen van havermout op de huid, vermindert irritatie en jeuk.

Immuunsysteem versterken

De bètaglutenvezels helpt neutrofielen. Ze gaan namelijk sneller functioneren om naar de plek van een infectie te gaan en de bacteriën daar te bestrijden.

Insulinerespons verbeteren en bloedsuikerspiegel verlagen

Havermout bevat de oplosbare vezel bètaglucaan die helpt de insulinerespons te verbeteren en mogelijk ook de bloedsuikerspiegel verlaagt. Mensen met diabetes mellitus (suikerziekte) type 2 krijgen beter gereguleerde bloedsuikerspiegels door het opnemen van havermout in de voeding. Wel mogen ze dan geen extra suiker aan het gerecht toevoegen. De effecten van havermout in de voeding bij mensen met diabetes mellitus type 1 zijn nog niet gekend anno oktober 2020; meer onderzoek is nog nodig rond dit thema.

Risico op astma verlagen

Astma (chronische ontsteking van luchtwegen in de longen) is een veelvoorkomende aandoening die zich vaak tijdens de kindertijd ontwikkelt. Mogelijk zijn specifieke voedingsmiddelen een risicofactor voor de ontwikkeling van astma, terwijl andere voedingsmiddelen het risico op astma verminderen. Kinderen die haver eten als één van hun eerste voedingsmiddelen, ontwikkelen minder snel astma op de leeftijd van vijf jaar. Andere voedingsmiddelen die het risico op astma verminderen, zijn onder andere eieren, gerstgranen, rogge, tarwe en vis.

Tips voor aankoop van ontbijtvoeding

Instant-havermout is meestal heel snel klaar (korte kooktijd), maar deze zijn ook het meest verwerkt. Instant-havermout bevat vaak toegevoegde suikers en conserveermiddelen en is daarom een minder gezonde aankoopkeuze.

Lees verder

• Vitaminen en mineralen: Functie, tekort & overmatige inname
• Antioxidanten in voeding: Belang & bronnen van antioxidanten