Hypoparathyreoïdie: Te traag werkende bijschildklier(en)

Hypoparathyreoïdie: Te traag werkende bijschildklier(en) Hypoparathyreoïdie is een aandoening waarbij de bijschildklieren in de hals onvoldoende parathyreoïd hormoon produceren. Dit leidt tot een zeldzame stofwisselingsstoornis wat gekenmerkt is door een verlaagd calciumgehalte en een verhoogd fosforgehalte. Meestal is deze bijschildklieraandoening het gevolg van chirurgie, maar ook andere oorzaken zijn mogelijk. Droog haar, een verminderd bewustzijn, spierkrampen en buikpijn zijn enkele klachten van een verminderde werking van de bijschildklieren. De behandeling voor hypoparathyreoïdie bestaat uit het nemen van (levenslange) supplementen om de calcium- en fosforwaarden te normaliseren. Bij een tijdige diagnose an de te traag werkende bijschildklier zijn de vooruitzichten tot slot goed.

Oorzaken: Onvoldoende productie van parathyreoïd hormoon

De vier bijschildklieren in de nek zorgen voor het gebruik van calcium en de verwijdering hiervan door het lichaam. Dit gebeurt door de productie van het bijschildklierhormoon. Dit hormoon is nodig voor de goede elektrolytenbalans (huishouding) van calcium, fosfor en vitamine D in het bloed en de botten.

Hypoparathyreoïdie treedt op wanneer de klieren te weinig parathyreoïd hormoon produceren. Het calciumgehalte in het bloed daalt dan (hypocalciëmie) terwijl het fosforgehalte stijgt. Bij hypoparathyreoïdie ontstaat met andere woorden een verstoorde elektrolytenbalans.

De meest voorkomende oorzaak van hypoparathyreoïdie is schade aan de bijschildklieren wat optreedt bij een schildklier- of nekoperatie. Maar ook volgende oorzaken zijn bekend:
  • een auto-immune aanval op de bijschildklieren
  • een erfelijke aandoening
  • een radioactief jodiumbehandeling voor hyperthyreoïdie (overmatig werkende schildklier)
  • een zeer laag magnesiumgehalte in het bloed (hypomagnesiëmie)
  • familiaire hypoparathyreoïdie: deze vorm van een te traag werkende bijschildklier treedt op bij andere endocriene ziekten zoals bijnierinsufficiëntie (ziekte van Addison) en bij het type I polyglandulaire auto-immuun syndroom (PGA I).
  • het velocardiofaciaal syndroom: Dit is een kinderziekte waarbij hypoparathyreoïdie verschijnt omdat de bijschildklieren bij de geboorte afwezig zijn. Daarnaast komen andere gezondheidsproblemen voor.

Symptomen door laag calciumgehalte in bloed

Hypoparathyreoïdie kent zowel fysieke als mentale symptomen. Deze milde tot ernstige symptomen treden op als gevolg van lage calciumwaarden in het bloed.

Fysiek

Fysieke tekenen van een te traag werkende bijschildklier zijn:

Mentaal

Ook mentale symptomen treden op bij hypoparathyreoïdie:

Diagnose en onderzoeken van te traag werkende bijschildklier(en)

De arts voert na een lichamelijk onderzoek en een vraaggesprek een bloedonderzoek uit. Dit bloedonderzoek onthult hypocalciëmie en hyperfosfatemie (overmatig veel fosfaat in het bloed). Een urineonderzoek is ook vereist, en de resultaten geven hypocalciurie en hyperfosfaturie aan. Andere nodige onderzoeken zijn een ECG om een abnormaal hartritme op te sporen en een CT-scan om kalkaanslag in de hersenen te identificeren.

Behandeling met supplementen

De behandeling bestaat uit levenslange calciumcarbonaat- en vitamine D-supplementen. Daarnaast krijgt de patiënt regelmatig een bloedonderzoek om de bloedspiegels te controleren. Een calciumrijke en fosforarme voeding is aanbevolen. Voor sommige patiënten zijn injecties van parathyreoïd hormoon nuttig.

Patiënten met levensbedreigende aanvallen van een laag calciumgehalte of langdurige spiercontracties krijgen calcium via een ader (intraveneus). De arts neemt hierbij voorzorgsmaatregelen om aanvallen of strottenhoofdspasmen te voorkomen. Hij controleert namelijk het hart op abnormale ritmes totdat de patiënt stabiel is. Wanneer de levensbedreigende aanval onder controle is, zet de arts de behandeling verder met orale (via de mond ingenomen) medicijnen.

Prognose te traag werkende bijschildklieren

Het resultaat is bij de meeste patiënten goed als de arts de diagnose van hypoparathyreoïdie tijdig stelt. Maar veranderingen in de tanden, staar en hersenverkalkingen zijn niet om te draaien bij kinderen waarbij de diagnose gesteld is tijdens de ontwikkeling.

Complicaties hypoparathyreoïdie

Hypoparathyreoïdie bij kinderen leidt soms tot een slechte groei, tandafwijkingen en een langzame geestelijke ontwikkeling (verstandelijke handicap). Een te hoge dosis vitamine D en calcium verhoogd calciumgehalte in het bloed (hypercalciëmie) of een verhoogd calciumgehalte in de urine (hypercalciurie). Soms leiden de verhoogde kalkafzettingen in de urine zelfs tot nierproblemen, zoals nierfalen. Aanhoudende en onbehandelde hypoparathyreoïdie leidt tot een vertroebeling van de ooglens (staar), ernstige hoofdpijn, epileptische aanvallen of convulsies (stuipen: oncontroleerbare fysieke bewegingen en veranderingen in het bewustzijn), flauwvallen, een abnormale hartslag (hartritmestoornissen) en mogelijk ook tekenen van congestief hartfalen (slecht rondpompen van bloed door het hart).

Hypoparathyreoïdie verhoogt tot slot het risico op:
© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hyperparathyreoïdie, te snel werkende bijschildklier(en)Hyperparathyreoïdie, te snel werkende bijschildklier(en)Ongeveer 1% van de bevolking krijgt te maken met hyperparathyreoïdie, oftewel te snel werkende bijschildklier(en). Soms…
Bijschildklierhyperplasie: Vergroting van bijschildklierenBijschildklierhyperplasie: Vergroting van bijschildklierenDe bijschildklieren bevinden zich in de nek, in de buurt van of aan de achterkant van de schildklier. Ze zorgen voor het…
Bijschildklieradenoom: Goedaardige tumor van bijschildklierBijschildklieradenoom: Goedaardige tumor van bijschildklierDe bijschildklieren produceren het bijschildklierhormoon, ook gekend als PTH (parathyroïdhormoon). PTH reguleert de hoev…
Bijschildklier: functie en aandoeningenBijschildklier: functie en aandoeningenDe bijschildklier of de glandula parathyreoïdea is een zeer klein kliertje ter grootte van een rijstkorrel. De hoogte be…

Leverfunctieonderzoek: verstoorde leverfunctie symptomenLeverfunctieonderzoek: verstoorde leverfunctie symptomenLeverfunctieonderzoek duidt op bloedonderzoek naar de verschillende functies van de lever (leverfunctie). Er wordt bloed…
Parelwratten, een waterwrat bij jonge kinderenParelwratten, een waterwrat bij jonge kinderenKinderen kunnen last krijgen van wratten. Ze zijn er ook gevoeliger voor. Een parelwrat is een wrat die heel typisch is…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 20 februari 2017:
  • Causes, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hypoparathyroidism/basics/causes/con-20030780
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Complications, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hypoparathyroidism/basics/complications/con-20030780
  • Definition, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hypoparathyroidism/basics/definition/con-20030780
  • Hypocalcaemia and hypoparathyroidism, boek: Clinical Medicine, Door: Parveen Kumar, Michael Clark, Uitgever: Elsevier, ISBN: 9780702029936, blz. 1162
  • Hypoparathyroidism, http://www.webmd.com/women/hypoparathyroidism-rare#1
  • Hypoparathyroidism, https://medlineplus.gov/ency/article/000385.htm
  • Hypoparathyroidism, https://rarediseases.org/rare-diseases/hypoparathyroidism/
  • Symptoms, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hypoparathyroidism/basics/symptoms/con-20030780
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 14-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.