Hypomagnesiëmie: Magnesiumtekort in het bloed

Hypomagnesiëmie is de medische term voor een laag magnesiumgehalte in het bloed. Deze elektrolytenonbalans wordt gekenmerkt door een magnesiumgehalte dat lager is dan normaal. De normale waarde voor magnesium bij volwassenen ligt tussen 1,5 en 2,5 mEq/L. Wanneer het magnesiumgehalte onder deze waarde daalt, spreekt men van hypomagnesiëmie. Hoewel magnesium voor slechts ongeveer 1% in het bloed aanwezig is, bevindt het merendeel zich in de botten en organen. Een ernstig tekort aan magnesium kan levensbedreigend zijn en vereist daarom een snelle medische interventie.

• Oorzaken van hypomagnesiëmie
• Symptomen van een laag magnesiumgehalte
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van magnesiumtekort
• Prognose
• Complicaties
• Preventie van magnesiumtekort

Oorzaken van hypomagnesiëmie

Magnesium speelt een cruciale rol in bijna elk orgaan van het lichaam, met name in het hart, de spieren en de nieren. Het mineraal is ook belangrijk voor de samenstelling van botten en tanden. Een laag magnesiumgehalte kan ontstaan door het gebruik van bepaalde geneesmiddelen, onderliggende aandoeningen of andere factoren.

Gebruik van geneesmiddelen

Verschillende geneesmiddelen kunnen hypomagnesiëmie veroorzaken, waaronder:

• Amfotericine: Een antischimmelmiddel dat kan leiden tot verlies van magnesium.
• Aminoglycoside antibiotica: Deze antibiotica kunnen het magnesiumniveau verlagen.
• Cisplatine: Een chemotherapeutisch middel dat het magnesiumgehalte kan beïnvloeden.
• Cyclosporine: Een immunosuppressivum dat de magnesiumconcentratie kan verminderen.
• Diuretica: Vaak aangeduid als "plaspillen", kunnen deze medicijnen het magnesiumgehalte verlagen door verhoogde uitscheiding via de urine.
• Protonpompremmers (PPI's): Geneesmiddelen die de productie van maagzuur verminderen door de protonpomp te blokkeren. Dit kan op lange termijn de magnesiumabsorptie verstoren.

Aandoeningen

Diverse aandoeningen kunnen bijdragen aan een laag magnesiumgehalte, zoals:

• Brandwonden die een groot deel van het lichaam bedekken.
• Chronische diarree: Verlengt magnesiumverlies door verhoogde darmbewegingen.
• Overmatige urineproductie (polyurie): Vaak geassocieerd met ongecontroleerde diabetes mellitus of het herstel van acuut nierfalen.
• Hypercalciëmie: Verhoogd calciumgehalte kan magnesiumtekort bevorderen.
• Malabsorptiesyndromen zoals coeliakie en andere darmaandoeningen die de opname van voedingsstoffen belemmeren.
• Ondervoeding: Kan leiden tot een tekort aan magnesium door onvoldoende inname.
• Hyperaldosteronisme: Ook bekend als het "syndroom van Conn", waarbij een overmatige productie van aldosteron leidt tot verlies van magnesium door verhoogde uitscheiding van kalium en natrium.

Andere factoren

Andere veelvoorkomende oorzaken van hypomagnesiëmie zijn onder andere:

• Zwangerschap: Verhoogd magnesiumverbruik kan leiden tot tekorten.
• Onvoldoende magnesiuminname via de voeding.
• Alcoholisme: Beïnvloedt de opname en het gebruik van magnesium.
• Overmatig gebruik van laxeermiddelen: Kan magnesiumverlies via de darmen verhogen.
• Diarree en overmatig zweten (hyperhidrose) kunnen eveneens bijdragen aan magnesiumverlies.

Symptomen van een laag magnesiumgehalte

In veel gevallen zijn er geen merkbare symptomen van hypomagnesiëmie, en wordt de aandoening vaak pas ontdekt bij bloedonderzoek. Mogelijke symptomen zijn:

• Abnormale oogbewegingen zoals "wiebelogen" of nystagmus.
• Spierkrampen ().
• Spierzwakte ([ARTIKEL=190093]).
• Vermoeidheid ([ARTIKEL=192529]).
• Verwardheid ([ARTIKEL=171566]).
• Verminderde reflexen.
• Gevoelloosheid in handen ([ARTIKEL=189663]) of voeten ([ARTIKEL=188387]).

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

Een arts start met een lichamelijk onderzoek om de oorzaak van de symptomen te achterhalen. Dit omvat een gedetailleerd gesprek over de medische geschiedenis en symptomen van de patiënt. Verdere diagnostische tests zijn vaak nodig, aangezien symptomen niet altijd zichtbaar zijn tijdens een lichamelijk onderzoek.

Diagnostisch onderzoek
De arts kan een [ARTIKEL=175050]elektrocardiografie (ECG) uitvoeren om de elektrische activiteit van het hart te meten. Daarnaast kunnen bloedonderzoek en urineonderzoek worden uitgevoerd om de magnesiumstatus en andere relevante informatie te beoordelen.

Behandeling van magnesiumtekort

Zelfzorg

Voor milde gevallen van hypomagnesiëmie kunnen voedingssupplementen met magnesium nuttig zijn. Voedingsmiddelen rijk aan magnesium omvatten:

• Artisjokken
• Avocado
• Banaan
• Bruine rijst (en andere volle granen zoals quinoa, millet, bulgur, boekweit)
• Donkere chocolade
• Gedroogd fruit
• Geitenkaas
• Koriander
• Linzen
• Makreel
• Noten zoals cashewnoten, paranoten, amandelen
• Pitten zoals pijnboompitten, pompoenpitten, zonnebloempitten
• Snijbiet
• Sojabonen
• Spinazie
• Vijgen
• Yoghurt of kefir
• Zaden zoals sesamzaad
• Zalm
• Zeewier
• Zwarte bonen

Professionele medische zorg

De behandeling van hypomagnesiëmie richt zich op het aanpakken van de onderliggende oorzaak. Magnesium kan intraveneus (via een ader) of oraal (via de mond) worden toegediend. In sommige gevallen kan intraveneus vocht nodig zijn om de hydratatie te ondersteunen. Calcium- en kaliumsupplementen kunnen ook nodig zijn, afhankelijk van de individuele situatie. De arts zal ook eventuele onderliggende aandoeningen behandelen die bijdragen aan het magnesiumtekort.

Prognose

De prognose bij hypomagnesiëmie hangt sterk af van de onderliggende oorzaak en de snelheid waarmee de aandoening wordt behandeld. Wanneer hypomagnesiëmie tijdig wordt opgespoord en adequaat wordt behandeld, zoals door het aanvullen van magnesium via orale supplementen of intraveneuze toediening, is de prognose over het algemeen goed. Bij een vroege diagnose en gepaste behandeling kunnen patiënten meestal volledig herstellen zonder blijvende gevolgen. Echter, bij chronische of ernstige gevallen kan de prognose minder gunstig zijn, vooral als er bijkomende complicaties optreden of als de onderliggende oorzaak niet effectief wordt behandeld.

Complicaties

Hypomagnesiëmie kan leiden tot verschillende complicaties, vooral als de aandoening niet adequaat wordt behandeld. Mogelijke complicaties zijn onder andere:

• Neuromusculaire symptomen: Deze omvatten spierspasmen, tremoren, en in ernstige gevallen, convulsies of tetanie (spierkrampen).
• Cardiovasculaire problemen: Magnesiumtekort kan leiden tot hartritmestoornissen, zoals ventriculaire tachycardie en atriale fibrillatie, wat het risico op ernstige hartproblemen verhoogt.
• Nierproblemen: Langdurige hypomagnesiëmie kan bijdragen aan nierstoornissen, zoals het verhogen van het risico op nierstenen.
• Verstoorde elektrolytenbalans: Een tekort aan magnesium kan invloed hebben op de niveaus van andere elektrolyten in het lichaam, zoals calcium en kalium, wat kan leiden tot verdere gezondheidsproblemen.
• Botproblemen: Chronische hypomagnesiëmie kan bijdragen aan botontkalking (osteoporose) en andere botgerelateerde aandoeningen.

Het is cruciaal om hypomagnesiëmie vroegtijdig te identificeren en te behandelen om de kans op deze complicaties te minimaliseren en de algehele gezondheid te waarborgen.

Preventie van magnesiumtekort

Om hypomagnesiëmie te voorkomen, is het belangrijk om bij lichamelijke activiteiten voldoende vocht in te nemen. Sportdranken met elektrolyten kunnen helpen het magnesiumgehalte in balans te houden. Het wordt aanbevolen om dagelijks twee tot drie liter vocht te drinken, tenzij de arts anders adviseert.