Hoge bloeddruk kind: symptomen, oorzaken en behandeling
Een kind met hoge bloeddruk? Dat doet vaak wenkbrauwen fronsen. Veel mensen denken bij hoge bloeddruk aan volwassenen, maar ook een kind kan hoge bloeddruk ontwikkelen. Kinderen van alle leeftijden, vanaf hun geboorte tot aan de tienerjaren, kunnen last hebben van hoge bloeddruk of hypertensie. Net zoals hoge bloeddruk bij volwassenen, gaat dit vaak niet gepaard met symptomen. Als het gaat om de bloeddruk bij kinderen, is 'normaal' een relatief begrip. De arts zal berekenen wat een normale bloeddruk is voor het kind op basis van drie factoren: geslacht, leeftijd en gewicht. Hoge bloeddruk bij kinderen kan aangepakt worden door leefstijlaanpassingen en soms is medicatie nodig. Aanpassingen in de leefstijl bestaan onder meer uit afvallen bij overgewicht, dagelijks bewegen en gezond eten en drinken.- Wat is hoge bloeddruk bij kinderen?
- Van alle leeftijden
- Bloeddruk
- Geslacht, leeftijd en gewicht
- Symptomen
- Oorzaken
- Risicofactoren
- Primaire (essentiële) hypertensie
- Secundaire hypertensie
- Complicaties
- Onderzoek en diagnose
- Bloeddrukmeting
- Vervolgonderzoek
- Behandeling
- Medicatie
- Leefstijlaanpassingen
- Preventie
Wat is hoge bloeddruk bij kinderen?
Van alle leeftijden
De meeste mensen denken bij hoge bloeddruk, ook bekend als hypertensie, aan een aandoening die volwassenen en dan vooral ouderen treft. In het verleden was dit misschien waar, maar tegenwoordig treft een hoge bloeddruk mensen van alle leeftijden, onder wie ook jonge kinderen.Bloeddruk
De bloeddruk is de kracht waarmee het bloed uit het hart gepompt wordt. Bij hoge bloeddruk is deze druk te hoog en het is niet goed als de druk voortdurend te hoog is. Hoge bloeddruk kan op een gegeven ogenblik schade veroorzaken aan de bloedvaten, het hart en andere organen.Geslacht, leeftijd en gewicht
Voor volwassenen is het gemakkelijk om te vertellen of ze hoge bloeddruk hebben, simpelweg door bloeddrukcontroles uit te voeren en de bloeddrukwaarden te vergelijken met een eenvoudige tabel. Bij kinderen ligt het interpreteren van de getallen een stuk lastiger. De arts zal grafieken gebruiken op basis van geslacht, leeftijd en gewicht om te bepalen of je kind hoge bloeddruk heeft of niet.Symptomen
Hoge bloeddruk bij kinderen veroorzaakt meestal geen symptomen.Oorzaken
Bij het ontstaan van hoge bloeddruk bij kinderen kunnen verschillende risicofactoren een rol spelen, of het kan gaan om secundaire hypertensie, die het gevolg is van een onderliggende gezondheidstoestand. Bepaalde ziekten en sommige medicijnen kunnen bij kinderen hoge bloeddruk veroorzaken. Dit wordt secundaire hypertensie genoemd. Bij primaire hypertensie spelen erfelijke of leefstijlgerelateerde factoren een rol. Hoewel de exacte oorzaak bij primaire hypertensie niet kan worden vastgesteld, kunnen verschillende factoren bijdragen aan het ontstaan van hoge bloeddruk, waaronder:- Familiegeschiedenis: het voorkomen van hoge bloeddruk in de familie;
- Overgewicht of obesitas.
Zwaardere kinderen en tieners hebben doorgaans een hogere bloeddruk. Volgens onderzoek kunnen tieners die zwaarlijvig zijn en een hoge bloeddruk hebben, op 30-jarige leeftijd dikkere aderen ontwikkelen.
Risicofactoren
De risicofactoren van je kind voor hoge bloeddruk zijn afhankelijk van onderliggende gezondheidsproblemen, genetische invloeden en leefstijlfactoren.Primaire (essentiële) hypertensie
Essentiële hypertensie of idiopathische hypertensie, is hoge bloeddruk die op zichzelf optreedt, dus zonder een onderliggende aandoening of ziekte. Dit type hoge bloeddruk komt vaker voor bij oudere kinderen van 6 jaar en ouder. De risicofactoren voor het ontwikkelen van essentiële hypertensie zijn onder meer:- Overgewicht of obesitas hebben (een Body Mass Index, afgekort als BMI, van meer dan 25);
- Familiair voorkomen van hoge bloeddruk;
- Het hebben van diabetes type 2 of een te hoge bloedsuikerspiegel;
- Hoog cholesterolgehalte.
Secundaire hypertensie
Secundaire hypertensie is hoge bloeddruk die wordt veroorzaakt door een onderliggende aandoening of ziekte, of door gebruik van bepaalde medicijnen. Dit type hoge bloeddruk komt vaker voor bij jonge kinderen. Het kan hierbij gaan om onder meer de volgende aandoeningen:- Chronische nierziekte;
- Polycystische nieren, waarbij veel cysten in de nieren aanwezig zijn;
- Hartproblemen, zoals coarctatie van de aorta
- Bijnierstoornissen
- Hyperthyreoïdie
- Feochromocytoom, een zeldzame tumor in de bijnier
- Versmalling van de slagader naar de nier (stenose van de nierarterie)
- Slaapstoornissen, vooral obstructieve slaapapneu
- Bepaalde medicijnen, zoals decongestiva, orale anticonceptiva en steroïden
Complicaties
Kinderen die een hoge bloeddruk hebben, zullen waarschijnlijk hoge bloeddruk blijven houden als volwassene, tenzij ze hun hoge bloeddruk adequaat behandelen. Een veel voorkomende complicatie die gepaard gaat met hoge bloeddruk bij kinderen is slaapapneu. Kinderen met slaapstoornissen, zoals slaapapneu, hebben vaak problemen met hoge bloeddruk, vooral kinderen met overgewicht. Wanneer de hoge bloeddruk van je kind aanhoudt in de volwassenheid, loopt het kind het risico op de volgende aandoeningen:- Beroerte;
- Hartaanval;
- Hartfalen;
- Nierziekten.
Onderzoek en diagnose
Bloeddrukmeting
Je kind zal niet worden gediagnosticeerd met hoge bloeddruk na slechts één bloeddrukmeting. Voor het diagnosticeren van hoge bloeddruk zijn drie tot vijf metingen nodig waaruit blijkt dat de bloeddruk van je kind hoger is dan normaal. Als de bloeddruk van je kind hoger is dan normaal, moet dit ongeveer om de zes maanden worden gecontroleerd nadat de hoge bloeddruk voor de eerste keer is vastgesteld.Vervolgonderzoek
Als je kind de diagnose verhoogde bloeddruk of hypertensie heeft, kan de arts ook de volgende testen uitvoeren om te kijken of hypertensie door een andere aandoening wordt veroorzaakt.- Bloedonderzoek om de bloedsuikerspiegel, nierfunctie en bloedcelaantallen van je kind te controleren;
- Urineonderzoek;
- Echocardiogram, een test om de bloedstroom door het hart van het kind te controleren, als de arts vermoedt dat een structureel hartprobleem de hoge bloeddruk veroorzaakt;
- Echografie van de nieren.
Behandeling
Medicatie
Als je kind de diagnose lichte hoge bloeddruk heeft (graad 1 hypertensie), zal de arts waarschijnlijk aanbevelen om levensstijlaanpassingen door te voeren, zoals gezonde voeding en meer lichaamsbeweging, alvorens er medicijnen voorgeschreven worden. Als de bloeddruk van je kind niet afneemt nadat je leefstijlwijzigingen hebt geprobeerd, kan de arts bloeddrukmedicatie aanraden. Als bij je kind de diagnose hoge bloeddruk wordt gesteld (stadium 2 hypertensie), zal de arts van je kind waarschijnlijk bloeddrukmedicatie aanbevelen. Je kind kan tijdelijk of voor onbepaalde tijd bloeddrukmedicijnen nodig hebben. Als de hoge bloeddruk wordt veroorzaakt door overgewicht of obesitas, kan gewichtsverlies de noodzaak van medicatie wegnemen. In andere gevallen kan het behandelen van andere medische aandoeningen die het kind heeft zijn of haar bloeddruk onder controle brengen. Hoewel er weinig bekend is over de langetermijneffecten van bloeddrukmedicatie op de groei en ontwikkeling van een kind, worden veel van deze medicijnen over het algemeen als veilig beschouwd om te nemen tijdens de kindertijd. Afhankelijk van het specifieke medicijn, zijn bijwerkingen mogelijk, waaronder een droge mond, duizeligheid en vermoeidheid.Leefstijlaanpassingen
Hoge bloeddruk wordt bij kinderen op dezelfde manier behandeld als bij volwassenen, meestal beginnend met veranderingen in levensstijl:- Beheers het gewicht van je kind. Als je kind overgewicht heeft, kan het verliezen van overtollige kilo's of het behouden van hetzelfde gewicht als hij of zij groter wordt, de bloeddruk verlagen.
- Geef je kind gezond eten en drinken. Moedig je kind aan om de dag te beginnen met een gezond ontbijt dat vezels bevat en om suikerrijke ontbijtgranen en -dranken of producten te vermijden.
- Zorg voor voldoende verse groenten en fruit in plaats van snacks met een hoger vetgehalte, zoals snoep of chips. Ruil witbrood, rijst en pasta in voor volkoren producten. Probeer het DASH-dieet, een voedingsschema dat helpt tegen een hoge bloeddruk en waarbij de nadruk ligt op fruit, groenten, volle granen, gevogelte, vis en magere zuivelproducten. Een diëtist in de hand nemen kan zinvol zijn.
- Verminder de hoeveelheid zout in het eten van je kind. Het verminderen van de hoeveelheid zout (natrium) in het dieet van je kind zal helpen om zijn of haar bloeddruk te verlagen.
- Moedig lichaamsbeweging aan. Kinderen met hoge bloeddruk hebben over het algemeen minstens drie tot vijf dagen per week 30 tot 60 minuten aan lichaamsbeweging nodig om de bloeddruk te verlagen. Beperk de tijd dat je kind voor de televisie of computer doorbrengt.
- Zorg dat het hele gezin erbij betrokken is. Het kan voor je kind moeilijk zijn om een gezonde levensstijl te ontwikkelen als de andere familieleden niet meedoen. Dus geef het goede voorbeeld. Het hele gezin zal profiteren van het eten van een gezonder dieet. Je kunt ook van bewegen een familieactiviteit maken, zoals samen fietsen of als gezin een wandeling door het park maken.
Betrek het hele gezin bij de leefstijlveranderingen / Bron: Wavebreakmedia/Shutterstock.com - Doe bewust boodschappen. Meestal kan je kind alleen de voedingsmiddelen eten die je al hebt gekocht en in huis hebt gehaald. Breng als ouder daarom gezond voedsel in huis en houd ongezond voedsel buitenshuis. Wat er niet is, kan niet gegeten worden.
