Bloeddrukwaarden bij kinderen: normaalwaarden tabel

Wat zijn normale bloeddrukwaarden bij kinderen? De bloeddruk is de kracht waarmee het bloed uit het hart gepompt wordt en tegen de wanden van de bloedvaten drukt. Hoge bloeddruk (hypertensie) treedt op wanneer het bloed te hard tegen de wanden van de bloedvaten drukt, terwijl een lage bloeddruk (hypotensie) optreedt wanneer er onvoldoende bloed door het lichaam wordt gestuwd. Een hoge bloeddruk is een risicofactor voor hart- en vaatziekten en geeft vaak geen klachten. Zeer hoge bloeddruk kan op een gegeven ogenblik klachten geven als wazig zien, hoofdpijn, kortademigheid en milde pijn op de borst. Hoge bloeddruk bij een kind wordt vaak behandeld door leefstijlaanpassingen, zoals gezond eten, voldoende bewegen en afvallen bij overgewicht. Een lage bloeddruk kan vaak geen kwaad, tenzij het kind last heeft van klachten zoals duizeligheid, vermoeidheid en flauwvallen. Lage bloeddruk als gevolg van uitdroging moet adequaat behandeld worden.

• Bloeddruk
• Bloeddruk meten
• De ontwikkeling van de bloeddruk bij kinderen
• De eerste jaren: De zachte start van de bloeddruk
• Peuter- en kleutertijd: De eerste groeispurten in druk
• De lagere schoolleeftijd: Een stabiele stijging in het middenstuk
• De puberteit: Een snelle verandering in toon en druk
• De overgang naar de adolescentie: De uiteindelijke harmonisering van bloeddruk
• Factoren die van invloed kunnen zijn op de normale bloeddruk van een kind
• Lengte van het kind
• Leeftijd van het kind
• Geslacht: Jongen of meisje?
• De veranderende norm van groei en ontwikkeling
• Bloeddrukwaarden: normaalwaarden tabel voor kinderen
• 3-5 jaar
• 6-9 jaar
• 10-12 jaar
• Hoge bloeddruk bij kinderen
• Oorzaken
• Symptomen
• Leefstijlveranderingen
• Lage bloeddruk bij kinderen
• Symptomen
• Oorzaken
• Behandeling

Bloeddruk

De maat voor je bloeddruk is millimeters kwik (mmHg). Bloeddrukmetingen hebben twee cijfers. De bloeddruk van je kind kan bijvoorbeeld 115/62 zijn. Het eerste cijfer is de systolische druk of bovendruk, dat is de druk die ontstaat wanneer het hart het bloed in de slagaders pompt. Het tweede cijfer is de diastolische druk of onderdruk, dat is de druk in de bloedvaten als het hart zich ontspant en weer vult met bloed.

Bloeddruk meten

De bloeddruk wordt (traditioneel) door een arts gemeten met een stethoscoop en bloeddrukmeter, die een kleine pomp heeft die kan worden opgeblazen met lucht en een rubberen manchet die om de bovenarm kan worden bevestigd. De manchet wordt allengs opgepompt, zodat de bloeddoorstroming in de arm steeds een klein beetje meer wordt belemmerd. Ondertussen voelt de arts je pols. De manchet drukt al snel zoveel druk uit, dat je pols niet meer voelbaar is en op dat moment leest de arts de waarde op de drukmeter: de bovendruk. Wanneer de arts lucht laat ontsnappen, kan de onderdruk worden afgelezen. Door een stethoscoop te gebruiken, kan je arts erachter komen wat je systolische en diastolische bloeddruk is.

De ontwikkeling van de bloeddruk bij kinderen

De bloeddruk van kinderen is voortdurend in beweging en verandert met elke groeispurt, nieuwe levensfase, en lichamelijke ontwikkeling. In tegenstelling tot volwassenen, waar de bloeddruk over het algemeen stabiel blijft, ontwikkelt de bloeddruk van een kind zich in een gestaag stijgende lijn naarmate hij of zij groeit. Deze ontwikkeling is als een symfonie die begint met zachte, kalme tonen en geleidelijk krachtiger en complexer wordt. Laten we de reis van deze bloeddruksymfonie verkennen, van pasgeborene tot adolescent.

De eerste jaren: De zachte start van de bloeddruk

In de allereerste levensfase, wanneer een baby net ter wereld komt, ligt de bloeddruk relatief laag. Een pasgeborene heeft meestal een bloeddruk van ongeveer 60/40 mmHg. Dit komt doordat hun hart en bloedvaten nog klein zijn en het lichaam nog niet veel kracht nodig heeft om bloed naar de organen en weefsels te pompen. Naarmate de baby zich aanpast aan het leven buiten de baarmoeder, beginnen de hartspieren sterker te worden en neemt de bloeddruk langzaam toe.

Voorbeeld: Bij een baby van drie maanden oud kan de bloeddruk bijvoorbeeld rond de 80/45 mmHg liggen. Deze geleidelijke stijging is een teken dat het hart sterker wordt en meer bloedvolume door het groeiende lichaam pompt. De bloeddruk blijft in deze periode laag, omdat de bloedvaten nog soepel en elastisch zijn, waardoor het bloed gemakkelijk door het lichaam kan stromen.

Peuter- en kleutertijd: De eerste groeispurten in druk

Zodra het kind in de peuter- en kleutertijd komt, begint de bloeddruk merkbaar te stijgen. Dit komt doordat het hart zich verder ontwikkelt en de spieren krachtiger worden. Rond de leeftijd van twee jaar kan de bloeddruk van een kind gemiddeld rond de 95/55 mmHg liggen. De groei van het lichaam, de ontwikkeling van de spieren, en de toenemende lengte zorgen ervoor dat het hart nu harder moet werken om bloed naar alle hoeken van het lichaam te pompen.

Voorbeeld: Een vierjarige kleuter kan bijvoorbeeld een bloeddruk van ongeveer 100/60 mmHg hebben. Deze waarde is normaal en gezond voor een kind van die leeftijd en lengte. De bloeddruk stijgt in deze periode gelijkmatig, in lijn met de snelle fysieke groei en toename van spiermassa.

De lagere schoolleeftijd: Een stabiele stijging in het middenstuk

Tijdens de basisschoolleeftijd, meestal tussen zes en twaalf jaar, blijft de bloeddruk zich in een rustig, maar gestaag tempo ontwikkelen. In deze fase is de bloeddruk nauw verbonden met de lengte van het kind; hoe langer het kind groeit, hoe hoger de bloeddruk wordt. De bloedvaten worden groter en de totale bloedvolumecapaciteit neemt toe, wat ervoor zorgt dat de bloeddruk mee moet stijgen.

Voorbeeld: Een kind van acht jaar kan een gemiddelde bloeddruk van 105/70 mmHg hebben, terwijl een tienjarige een bloeddruk van 110/75 mmHg kan hebben. Deze waarden zijn afhankelijk van hun lengte en lichaamsontwikkeling. Kinderen die wat langer zijn, kunnen zelfs een nog iets hogere bloeddruk hebben, wat volledig past binnen het normale ontwikkelingspatroon.

De puberteit: Een snelle verandering in toon en druk

Wanneer een kind de puberteit bereikt, maakt de bloeddruk vaak een opvallende sprong. Dit komt door hormonale veranderingen, een groeiende spiermassa, en een snellere toename in lengte. Tijdens de puberteit kunnen zowel jongens als meisjes een aanzienlijke stijging in hun bloeddruk ervaren. Jongens hebben in deze fase vaak een iets hogere bloeddruk dan meisjes, wat kan worden toegeschreven aan de invloed van mannelijke hormonen zoals testosteron.

Voorbeeld: Een dertienjarige jongen die midden in zijn groeispurt zit, kan een bloeddruk van 120/80 mmHg hebben. Voor zijn lengte en leeftijd is dit een normale waarde. Een meisje van dezelfde leeftijd kan een iets lagere bloeddruk hebben, bijvoorbeeld rond de 115/75 mmHg, afhankelijk van haar ontwikkeling en hormonale veranderingen. Dit is een cruciale fase waarin de bloeddruk zich verder aanpast aan het volwassen lichaam dat zich begint te vormen.

De overgang naar de adolescentie: De uiteindelijke harmonisering van bloeddruk

Aan het einde van de puberteit, meestal rond zestien tot achttien jaar, begint de bloeddruk zich te stabiliseren op een niveau dat meer lijkt op dat van volwassenen. Op dit moment heeft het lichaam de meeste groei- en ontwikkelingsfasen doorlopen, en is de bloeddruk nu aangepast aan de lengte, spiermassa, en het volwassen cardiovasculaire systeem.

Voorbeeld: Een zestienjarige tiener kan een bloeddruk hebben van ongeveer 120/80 mmHg, wat vergelijkbaar is met een gezonde bloeddruk bij volwassenen. Dit weerspiegelt het feit dat het lichaam nu sterk en volgroeid is en het hart de kracht heeft om het bloed efficiënt door het grotere, volwassen lichaam te pompen.

Factoren die van invloed kunnen zijn op de normale bloeddruk van een kind

Wat als normale bloeddruk bij kinderen wordt beschouwd, hangt van verschillende factoren af, zoals lengte, leeftijd en geslacht. De factor die het meeste gewicht in de schaal legt bij kinderen is hun lengte; langere kinderen hebben een hogere normale bloeddruk dan kortere kinderen. Bedenk ook dat het normaal is dat de bloeddruk van kinderen verandert naarmate ze ouder en groter worden.

Lengte van het kind

De lengte van een kind is de belangrijkste factor die de normale bloeddruk bepaalt. In het algemeen geldt: hoe langer het kind, hoe hoger de bloeddruk. Dit komt doordat langere kinderen vaak meer bloedvolume nodig hebben om hun grotere lichaam van voldoende zuurstof en voedingsstoffen te voorzien. Een groter lichaam betekent immers een groter vaatstelsel, waardoor het hart harder moet werken om het bloed effectief rond te pompen. Dit resulteert in een hogere bloeddruk, die in dit geval helemaal normaal en gezond is.

Voorbeeld: Neem twee kinderen van dezelfde leeftijd: één is lang voor zijn leeftijd en de ander is iets korter dan gemiddeld. Als beide kinderen een bloeddrukmeting ondergaan, is het heel waarschijnlijk dat het langere kind een hogere bloeddruk zal hebben. Deze hogere waarde is geen teken van een probleem, maar eerder een weerspiegeling van het feit dat zijn lichaam meer bloed moet rondpompen vanwege zijn grotere lengte.

Leeftijd van het kind

Met elke nieuwe groeispurt en levensfase ondergaat de bloeddruk van een kind natuurlijke veranderingen. Naarmate een kind ouder wordt, neemt de bloeddruk toe. Dit komt doordat het cardiovasculaire systeem zich verder ontwikkelt en het lichaam zich aanpast aan de veranderende fysieke eisen. Bovendien worden de bloedvaten met de jaren stijver, wat bijdraagt aan een lichte verhoging van de bloeddruk. De normale bloeddruk voor een peuter is dan ook heel anders dan die voor een tiener.

Voorbeeld: Een vierjarig kind heeft over het algemeen een veel lagere normale bloeddruk dan een twaalfjarige. Dit verschil weerspiegelt de natuurlijke groei en de verhoogde behoefte van het lichaam om bloed en voedingsstoffen te verspreiden naar een groter aantal weefsels. De stijging van de bloeddruk met de leeftijd is dus een essentieel deel van de normale ontwikkeling.

Geslacht: Jongen of meisje?

Hoewel lengte en leeftijd de belangrijkste factoren zijn, speelt ook het geslacht van het kind een rol in de bloeddruk. Uit onderzoek blijkt dat jongens in het algemeen een iets hogere bloeddruk hebben dan meisjes, vooral tijdens de puberteit. Dit verschil wordt vaak toegeschreven aan hormonale veranderingen, spiermassa en de verdeling van lichaamsvet. Bij jongere kinderen zijn de verschillen nog minimaal, maar ze worden duidelijker naarmate de puberteit nadert.

Voorbeeld: Bij kinderen jonger dan tien jaar zijn de verschillen in bloeddruk tussen jongens en meisjes doorgaans verwaarloosbaar. Echter, als ze richting de puberteit gaan, kunnen ouders merken dat de bloeddruk van hun zoon iets hoger ligt dan die van hun dochter, wat volkomen normaal is gezien de hormonale en lichamelijke veranderingen die in deze fase plaatsvinden.

De veranderende norm van groei en ontwikkeling

De normale bloeddruk bij kinderen is als een levend landschap; het verandert en past zich aan terwijl het kind groeit en zich ontwikkelt. Dit is de reden waarom een bloeddruk die voor een vierjarige als normaal wordt beschouwd, misschien als te laag of te hoog wordt gezien voor een tiener. Daarom houden artsen bij het beoordelen van de bloeddruk bij kinderen altijd rekening met lengte, leeftijd en geslacht. Ze vergelijken de gemeten waarde met een standaardpercentielgrafiek die specifiek is voor kinderen, om zo te bepalen of de bloeddruk binnen het gezonde bereik valt.

Voorbeeld: Stel dat een arts de bloeddruk van een zesjarig meisje meet en deze blijkt 90/60 mmHg te zijn. Op zichzelf zegt dit getal weinig, maar als de arts dit vergelijkt met de percentielgrafiek, rekening houdend met haar lengte en leeftijd, blijkt dat deze waarde volkomen normaal is voor haar. Voor een oudere, langere jongen zou dezezelfde waarde echter als laag kunnen worden beschouwd.

Bloeddrukwaarden: normaalwaarden tabel voor kinderen

De normale bloeddruk van een kind varieert, afhankelijk van hoe oud en hoe lang een kind is. Hieronder staan ​​de drie hoofdcategorieën waar kinderen in vallen:

3-5 jaar

De gemiddelde bovengrens voor systolische bloeddruk bij kinderen in deze categorie zal variëren van 104-116, afhankelijk van lengte en geslacht. De gemiddelde bovengrens voor diastolische bloeddruk bij kinderen in deze categorie zal variëren van 63-74. De gemiddelde bloeddruk voor jongens en meisjes in de leeftijd tussen 3 en 5 kan worden gezien in de volgende tabel.

6-9 jaar

De gemiddelde bovengrens voor systolische bloeddruk zal in deze leeftijdsgroep variëren van 108-121. De gemiddelde bovengrens voor diastolische bloeddruk bij kinderen in deze categorie zal variëren van 71-81. De gemiddeldebloeddruk voor jongens en meisjes in de leeftijd tussen 6 en 9 jaar kan worden gezien in de volgende tabel.

10-12 jaar

De gemiddelde bovengrens voor systolische bloeddruk bij kinderen in deze categorie zal variëren van 114-127. De gemiddelde bovengrens voor diastolische bloeddruk bij kinderen in deze categorie zal variëren van 77-83. De gemiddeldebloeddruk voor jongens en meisjes in de leeftijd tussen 10 en 12 jaar kan worden gezien in de volgende tabel.

Hoge bloeddruk bij kinderen

Als de resultaten niet in het bereik van de normale bloeddruk liggen, zoals in de tabel hierboven is aangegeven, kan het kind een hoge ofwel lage bloeddruk hebben. In tegenstelling tot volwassenen is hoge bloeddruk moeilijker vast te stellen bij kinderen. Bij volwassenen met een bloeddruk boven 140/90 wordt gesproken van hoge bloeddruk. Zo werkt het echter niet bij kinderen. Over het algemeen worden kinderen met een bloeddruk hoger dan 95% van de kinderen van hetzelfde geslacht, leeftijd en lengte, gediagnosticeerd met hoge bloeddruk. Aangezien de bloeddruk van kinderen sterk zal variëren op basis van veel factoren terwijl ze opgroeien, is er geen bepaald bereik dat gehanteerd wordt zoals bij volwassenen (bloeddrukwaarden volwassenen).

Oorzaken

Jongere kinderen die hypertensie hebben, zullen veelal lijden aan een groter, onderliggend probleem zoals hartafwijkingen of nierziekten. Hoge bloeddruk bij oudere kinderen is meestal het gevolg van obesitas, diabetes type 2 of een inactieve levensstijl. De belangrijkste risicofactoren voor hoge bloeddruk bij kinderen zijn obesitas (overgewicht) en een familiegeschiedenis van hoge bloeddruk. Andere risicofactoren kunnen medische problemen zijn zoals slaapapneu of andere slaapstoornissen. Obesitas wordt beschouwd als het belangrijkste risico voor hoge bloeddruk bij kinderen. Niet alleen brengt zwaarlijvigheid je kind in gevaar voor hoge bloeddruk, maar ook voor een reeks andere gezondheidsproblemen zoals hartaandoeningen en diabetes.

Wat veroorzaakt obesitas?
Soms kan obesitas worden gekoppeld aan andere gezondheidsproblemen. In de meeste gevallen is obesitas echter te wijten aan de combinatie van twee factoren:

• Te veel eten. Veel kinderen eten meer voedsel dan hun lichaam nodig heeft. Obesitas kan ook het gevolg zijn van het feit dat het kind te veel verkeerde soorten voedsel binnenkrijgt, zoals ongezonde snacks en suikerhoudende dranken. Om die reden is het belangrijk om zowel de kwaliteit als de hoeveelheid voedsel die je kind eet in de gaten te houden.
• Te weinig beweging. Veel kinderen doen niet genoeg aan beweging en brengen elke dag uren door met activiteiten waarbij ze alleen maar zitten of hangen, zoals televisie kijken of videogames spelen.

Symptomen

Hoge bloeddruk heeft vaak geen manifeste symptomen totdat het te laat is. Hypertensie wordt niet voos niets een sluipmoordenaar genoemd. Als het een ernstig probleem wordt, kan het kind klagen over wazig zien, hoofdpijn, kortademigheid en milde pijn op de borst.

Leefstijlveranderingen

Als een kind lijdt aan hoge bloeddruk, moeten er veranderingen in de levensstijl worden aangebracht, waaronder een verandering van voeding en een toename van lichaamsbeweging. Door ervoor te zorgen dat je kind gezond eet met dagelijks voldoende groenten, fruit en volle granen, en hem of haar weghoudt van calorierijk voedsel dat weinig voedingsstoffen bevat, ben je al op het juiste pad om de hoge bloeddruk van je kind te verlagen. Iets anders waar je op moet letten als je kind hoge bloeddruk heeft, is zijn of haar natriuminname. Voor alle volwassenen geldt volgens het Voedingscentrum het advies om niet meer dan 6 gram zout per dag binnen te krijgen. Dit staat gelijk aan 2,4 gram natrium. Voor kinderen is dat stukken minder. Zorg ervoor dat dit niet meer is dan 1200 mg voor kinderen in de leeftijd van 4-8 en niet meer dan 1500 voor kinderen ouder dan 8 jaar. Meer lichaamsbeweging is ook uiterst belangrijk; alles van fietstochten tot dagelijkse wandelingen kan het hart goed laten pompen en de bloeddruk verlagen.

Lage bloeddruk bij kinderen

Lage bloeddruk (hypotensie) kan om verschillende redenen bij kinderen voorkomen.

Symptomen

Je kunt een lage bloeddruk hebben, zonder dat je er ook maar iets van merkt. De klachten die kunnen optreden bij een lage bloeddruk zijn duizeligheid, vermoeidheid, wazig zien en flauwvallen.

Oorzaken

In veel gevallen is er geen duidelijke oorzaak aanwezig van een lage bloeddruk. Bij bepaalde situaties komt het vaker voor:

• Bloedverlies, bijvoorbeeld als gevolg van hevige menstruaties of een bloeding in maag-darmkanaal.
• Vochtverlies als gevolg van uitdroging door koorts met overgeven en diarree, of flinke brandwonden.
• Maag-darminfecties met klachten als spugen en diarree.
• Sommige medicijnen kunnen ernstige gevolgen hebben voor je bloedvaten en mogelijk een lage bloeddruk veroorzaken.

Behandeling

Zorg ervoor dat het kind voldoende drinkt bij een maag-darminfectie waarbij er veel vochtverlies optreedt met braken en diarree. Gebruik eventueel ORS, een mengsel van zouten en druivensuiker dat je moet oplossen in water, verkrijgbaar bij drogist en apotheek. Lees eerst de bijsluiter voor gebruik. Zorg ervoor dat je kind voldoende drinkt en geef zelf het goede voorbeeld. Vooral bij warm weer en bij inspanning verliest je kind veel vocht en zout als gevolg van zweten. Het is belangrijk dat het kind onder deze omstandigheden voldoende vocht en zout inneemt.

Lees verder

• Hoge bloeddruk kind: symptomen, oorzaken en behandeling
• Bloeddrukwaarden: leeftijd en tabel man, vrouw en ouderen
• Bloeddrukwaarden: bovendruk en onderdruk en ideale bloeddruk
• Lage bloeddruk kind: symptomen, oorzaak en behandeling
• Bloeddruk: onderdruk en bovendruk en het meten van bloeddruk