Hoge bloeddruk gevolgen: hart, nieren, ogen en hersenen

Hoge bloeddruk kan op termijn nare gevolgen hebben. Hoge bloeddruk wordt vaak getypeerd als een sluipmoordenaar, omdat je vaak geen last hebt van symptomen en het ondertussen wel schade aanricht in je lichaam. Zonder behandeling kan een te hoge bloeddruk na jaren uitmonden in allerlei ziektebeelden, zoals een hartinfarct of ziekte van de kransslagaders, een herseninfarct (beroerte), hartzwakte of hartinsufficiëntie (een ontoereikende pompfunctie van het hart), nierziekten of het ontstaan van netvliesloslatingen.

• Hoge bloeddruk gevolgen: schade aan de slagaders
• Slagaderverkalking
• Aneurysma
• Schade aan het hart
• Coronaire hartziekten
• Verdikte hartspier
• Hartfalen
• Schade aan de hersenen
• Transient ischemic attack (TIA)
• Beroerte
• Dementie
• Milde cognitieve stoornissen
• Schade aan de nieren
• Nierfalen
• Focale segmentale glomerulosclerose
• Nierslagader aneurysma
• Schade aan de ogen
• Hypertensieve retinopathie
• Bloedvatafsluiting in het netvlies
• Optische neuropathie (zenuwbeschadiging)
• Hoge bloeddruk gevolgen: seksuele disfunctie
• Botverlies

Hoge bloeddruk gevolgen: schade aan de slagaders

Hoge bloeddruk richt veel schade aan in het lichaam, vooral aan hart en vaten (slagaderen). Gezonde kleine slagaders, de arteriolen, zijn flexibel, sterk en elastisch. Hun binnenvoering is glad zodat het bloed er gemakkelijk doorheen kan stromen en voldoende voedingsstoffen en zuurstof kan leveren aan vitale organen en weefsels. Als de bloeddruk te hoog is, staan de slagaderwanden continu onder meer druk waardoor ze op een gegeven ogenblik minder soepel en elastisch worden. Hierdoor wordt de weerstand in de slagaders groter. Dit kan leiden tot een groot aantal problemen.

Slagaderverkalking

De slagaderwand kan uiteindelijk vernauwen en beschadigd raken. Hoge bloeddruk, in combinatie met andere risicofactoren zoals een hoog cholesterol, roken, diabetes, brengen een cascade van gebeurtenissen teweeg die de slagaders dik en stijf maken, een ziekte die bekend is onder de naam slagaderverkalking (atherosclerose). Vettig materiaal zet zich op de binnenlaag van de slagaders af en deze afzettingen (atherosclerotische plaques), bemoeilijken de bloedstroom door de slagaders. Deze veranderingen kunnen van invloed zijn op slagaders door je hele lichaam. Een dergelijke plaque kan uiteindelijk de slagader ernstig blokkeren en zelfs geheel afsluiten. De plaque kan ook scheuren waarna de inhoud ervan vrijkomt en ergens anders in het lichaam een embolie (een afsluiting van een slagader) veroorzaakt. Zo kan de bloedtoevoer naar het hart, de nieren, de hersenen, armen en benen geblokkeerd raken. De schade kan veel problemen veroorzaken, zoals pijn op de borst (angina pectoris), hartaanval, hartfalen, nierfalen, een beroerte, geblokkeerde slagaders in je benen of armen (perifeer vaatlijden), oogletsel, en aneurysma (een verwijding in een deel van het vaatstelsel).

Aneurysma

Na verloop van tijd kan de constante druk van het bloed in een verzwakte slagader een aneurysma veroorzaken, een plaatselijke verwijding of uitstulping van een slagader. Als de verwijding toeneemt, kan een aneurysma op een gegeven ogenblik scheuren en dan volgt er een bloeding. De meeste aneurysma's komen voor in de aorta, de grote lichaamsslagader.

Schade aan het hart

Je hart pompt bloed naar het hele lichaam. Ongecontroleerde hoge bloeddruk kan op een aantal manieren schade toebrengen aan het hart.

Coronaire hartziekten

Coronaire hartziekten zijn aandoeningen die worden veroorzaakt door vernauwingen in de kransslagaders, welke het vaatsysteem van het hart vormen. Coronaire hartziekten zijn het gevolg van slagaderverkalking (atherosclerose). Deze afwijkingen kunnen aanleiding geven tot verschillende klachten en een aantal ziektebeelden zoals het acute hartinfarct, angina pectoris en hartritmestoornissen.

Verdikte hartspier

De hartspier kan verdikt raken als resultaat van een hoge bloeddruk. Bij een te hoge bloeddruk moet de hartspier harder werken om het bloed door het lichaam te laten stromen. Hierdoor kan de hartspier mettertijd dikker worden. Dit fenomeen kun je vergelijken met een bodybuilder die langdurig zijn biceps traint. Een verdikte hartspier is echter niet wenselijk voor een efficiënte werking van het hart. Deze aandoening verhoogt je risico op een hartaanval, hartfalen en plotse hartdood.

Hartfalen

Hartfalen wijst op een toestand waarin het hart niet langer in staat is om de weefsels en organen van voldoende (zuurstofrijk) bloed te voorzien. Na verloop van tijd kan de druk op je hart, veroorzaakt door een hoge bloeddruk, je hartspier verzwakken waardoor deze minder efficiënt werkt. Hoge bloeddruk kan tot hartfalen leiden door:

• een verstoring van de pompfunctie (laag hartminuut volume); of
• door een verhoging in de mate waarin het hart bloed aanzuigt om zich te vullen.

Schade aan de hersenen

Net als je hart, zijn ook je hersenen afhankelijk van zuurstofrijk bloed. Hoge bloeddruk kan echter verschillende problemen veroorzaken, zoals:

Transient ischemic attack (TIA)

Een Transient Ischemic Attack, afgekort als TIA, is een kortdurende verstopping van een bloedvat in de hersenen en niet zelden een voorbode van een naderende beroerte. Het gaat dus om een relatief korte, tijdelijke verstoring van de bloedtoevoer naar de hersenen. Het wordt veroorzaakt door een bloedstolsel en het ontstaat vaak in bloedvaten die zijn aangedaan door atherosclerose.

Beroerte

Een beroerte ontstaat wanneer een deel van je hersenen geen zuurstof en voedingsstoffen krijgt en afsterft. De vernauwing in de slagader kan veroorzaakt worden door atherosclerose als gevolg waarvan een ader langzaamaan dichtslibt. Het is ook mogelijk dat een bloedpropje via het hart naar de hersenen aangevoerd wordt en aldaar een bloedvat afsluit.

Dementie

Dementie is de benaming voor een combinatie van symptomen (een syndroom), waarbij de verwerking van informatie in de hersenen verstoord is geraakt. Ongeveer één op de vijf mensen krijgt een vorm van dementie. De meest voorkomende vormen van dementie zijn:

• de ziekte van Alzheimer;
• vasculaire dementie;
• Lewy Body Dementie; en
• Frontotemporale Dementie.

Er zijn diverse oorzaken van dementie. Bij ongeveer 16 procent van patiënten met dementie zijn de verschijnselen het gevolg van stoornissen in de doorbloeding van de hersenen, zoals een beroerte. Dit wordt vasculaire dementie genoemd. Vaak zie je bij deze vorm van dementie een voorgeschiedenis van hart- en vaatziekten, zoals een chronisch hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, diabetes en tia's. Iemand kan ook één of meerdere beroertes hebben doorgemaakt voor de dementie begon.

Milde cognitieve stoornissen

Mild Cognitive Impairment (MCI) betekent geringe of milde cognitieve stoornis. Cognitie is het verwerken van informatie door de hersenen. Men spreekt over MCI wanneer je klachten hebt met betrekking tot het geheugen of een andere cognitieve functie. Er is bij MCI (nog) geen sprake van dementie. Tegen MCI kun je geen medicijnen slikken, maar risicofactoren zoals een hoge bloeddruk kunnen wel behandeld worden.

Schade aan de nieren

Je nieren filteren overtollig vocht en afvalstoffen uit het bloed - een proces dat afhankelijk is van gezonde bloedvaten. Hoge bloeddruk kan afwijkingen aan de nieren veroorzaken.

Nierfalen

Hoge bloeddruk is een van de meest voorkomende oorzaken van nierfalen. Dat komt omdat het zowel de grote slagaders naar de nieren als de kleine bloedvaten (glomeruli) in de nieren kan beschadigen. Hierdoor kunnen de nieren niet meer effectief afvalstoffen uit het bloed filteren, waardoor gevaarlijke hoeveelheden vloeistof en afval zich kunnen ophopen. Uiteindelijk kun je dialyse of een niertransplantatie nodig hebben.

Focale segmentale glomerulosclerose

Bij focale segmentale glomerulosclerose (FSGS) ontstaat bindweefsel in groepjes nierfilters in bepaalde delen van de nier, als gevolg waarvan de nierfilters beschadigd raken en eiwit doorlaten dat in de urine terechtkomt. De beschadiging kan het gevolg zijn van een groot aantal aandoeningen, zoals lang bestaande hoge bloeddruk.

Nierslagader aneurysma

Een aneurysma is een uitpuilende slagaderwand. In een aneurysma kan een bloedstolsel (trombus) gevormd worden, doordat het bloed in het aneurysma niet vlot kan doorstromen. Een stolseltje kan los raken en met het bloed worden meegevoerd, waarna het elders een slagader kan afsluiten.

Schade aan de ogen

Kleine, delicate bloedvaten leveren bloed naar je ogen. Ook de bloedvaten in de ogen kunnen door een te hoge bloeddruk schade oplopen. Dit wordt retinopathie genoemd.

Hypertensieve retinopathie

Hypertensieve retinopathie duidt op een beschadiging van het netvlies als gevolg van een te hoge bloeddruk. Het netvlies kan beschadigd raken wanneer de bloeddruk hoog wordt. Dit komt doordat de kleine bloedvaten in het netvlies worden beschadigd. Deze aandoening kan leiden tot een bloeding in het oog, wazig zien en volledig verlies van het gezichtsvermogen. Als je naast hoge bloeddruk last hebt van diabetes, dan loop je een nog groter risico.

Bloedvatafsluiting in het netvlies

Door een verandering in de wand van de ader, waardoor die gemakkelijker dichtslibt, kan een bloedvaatje in het netvlies afgesloten raken. Het gevolg is dat het netvlies te weinig bloed en zuurstof krijgt en daardoor ga je slechter zien. Hoge bloeddruk, aderverkalking en diabetes zijn risicofactoren.

Optische neuropathie (zenuwbeschadiging)

Dit is een aandoening waarbij geblokkeerde bloedstroom de oogzenuw beschadigt. Het kan zenuwcellen in je ogen aantasten, wat kan leiden tot een verminderd gezichtsvermogen. Risicofactoren voor optische neuropathie zijn hoge bloeddruk, diabetes en hoge leeftijd.

Hoge bloeddruk gevolgen: seksuele disfunctie

Hoewel erectiestoornissen steeds vaker optreden naarmate mannen ouder worden, komt het vaker voor als je hoge bloeddruk hebt. Een verminderde bloedtoevoer kan leiden tot erectieproblemen. Een belangrijke oorzaak is aderverkalking. Voor een erectie is bloed nodig, maar door de verkalking kunnen de aanvoerende bloedvaten zich niet meer voldoende openen. Het gevolg is dat er onvoldoende bloed naar de zwellichamen van je geslachtsdeel wordt gevoerd. Er kan dan een korte of zwakke erectie ontstaan, die snel weer verdwijnt. Onbehandelde hoge bloeddruk is één van de oorzaken waardoor onvoldoende extra druk kan worden opgebouwd in je geslachtsdeel.

Vrouwen kunnen ook last krijgen van seksuele disfunctie als gevolg van een hoge bloeddruk. Hoge bloeddruk kan de bloedtoevoer naar je vagina verminderen. Voor sommige vrouwen, leidt dit tot een afname van seksueel verlangen of opwinding, vaginale droogheid, of moeite met het bereiken van een orgasme.

Botverlies

Hoge bloeddruk veroorzaakt een verlies aan calcium dat via de urinewegen het lichaam verlaat. Deze overmatige uitscheiding van calcium kan leiden tot verlies van botdichtheid (osteoporose).Het risico is vooral verhoogd bij oudere vrouwen.

Lees verder

• Hoge bloeddruk verlagen zonder medicijnen: voeding en dieet
• Havermout goed tegen hoge bloeddruk of hypertensie
• Hoge bloeddruk: hoofdpijn, vermoeidheid, vlekjes voor ogen
• Hoge bloeddruk tijdens zwangerschap: symptomen & behandeling
• Complicaties hoge bloeddruk: schade hart, vaten en organen