Stinkvoeten (zweetvoeten): Behandelingen bij stinkende geur

De voeten zijn soms onderhevig aan pijn, jeuk, schilfering, roodheid en andere kwaaltjes. Ook kunnen de voeten gaan stinken, hetgeen in medische termen gekend is als ‘bromidrose’. Meestal zijn bacteriën en vocht de onderliggende oorzaak van stinkvoeten. Stinkvoeten ervaren de meeste mensen af en toe wel eens, maar sommige mensen hebben vrijwel voortdurend last van een stinkende voetgeur. Ze zijn dan soms zelfs bang om de schoenen uit te doen. De zweetvoeten vormen geen medisch probleem, maar ze zijn wel in staat om de relatie met anderen aan te tasten en het zelfbeeld te schaden. Diverse huishoudmiddeltjes, zelfzorgtips en medische behandelingen zijn beschikbaar voor het verminderen van dit beschamende en ongemakkelijke probleem.

• Epidemiologie
• Oorzaken
• Bacteriën
• Warmte en vocht
• Risicofactoren
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose
• Complicaties
• Preventie
• Tips bij het aankopen en dragen van schoenen en sokken
• Binnenzolen vervangen
• Schoenen en sokken afwisselen
• Schoenen kiezen
• Sokken kiezen
• Zelfzorg en huishoudmiddelen bij stinkende voeten
• Anti-transpirant gebruiken
• Appelciderazijn gebruiken
• In zout water weken
• Nagels knippen
• Voeten scrubben
• Voeten drogen
• Medische behandelingen

Epidemiologie

Stinkvoeten komen veel voor en kunnen mensen van alle leeftijden treffen. De prevalentie van stinkvoeten is hoger in warme klimaten en bij personen die regelmatig intensieve fysieke activiteiten ondernemen. Dit probleem is ook vaak te zien bij mensen met een hoge mate van lichamelijke activiteit, zoals atleten. Hoewel de aandoening niet zelden voorkomt, is het voor veel mensen een bron van aanzienlijke sociale en psychologische ongemakken.

Oorzaken

Zweetklieren houden de huid vochtig en soepel, en ze regelen de temperatuur bij warm weer of tijdens het sporten. De voeten bezitten veel meer zweetklieren dan elders in het lichaam. De zweetklieren in de voeten zijn echter in tegenstelling tot zweetklieren elders in het lichaam, voortdurend actief, dus niet alleen bij warmte of lichaamsbeweging.

Bacteriën

Mensen hebben van nature bacteriën op de voeten. Wanneer de bacteriën zich van afval ontdoen door het afbreken van oliën en dode huidcellen, ontstaat mogelijk een stinkende geur.

Warmte en vocht

Door het overmatig zweten aan de voeten, komen sneller zweetvoeten tot stand. Om sprake te zijn van stinkvoeten, moet de warmte aan de voeten minimaal dertig tot veertig graden zijn.

Risicofactoren

De belangrijkste risicofactoren van bezweette en stinkende voeten zijn:

• bloedarmoede (anemie)
• dagelijks dezelfde schoenen dragen. De voeten gaan stinken omdat zweet in de schoenen drupt en mensen deze opnieuw gaan dragen voordat ze droog zijn.
• een slechte persoonlijke hygiëne
• hormonale veranderingen (tieners en zwangere vrouwen zijn bijzonder gevoelig)
• hyperhidrose (overmatig zweten)
• overgewicht
• schildklieraandoeningen
• stress
• voetschimmel (tinea pedis): schimmelinfectie aan de huid van de voet met mogelijk jeukende voeten en schilfering

Alarmsymptomen

Alarmsymptomen bij stinkvoeten kunnen wijzen op een ernstiger onderliggende aandoening, zoals een infectie. Deze symptomen zijn onder andere:

• Ernstige roodheid of zwelling
• Pijn of gevoeligheid in de voeten
• Aanwezigheid van pus of andere abnormale afscheiding
• Huidveranderingen die niet verbeteren met zelfzorgmaatregelen

Bij het optreden van deze symptomen is het raadzaam om medische hulp te zoeken.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van stinkvoeten wordt meestal gesteld op basis van de medische geschiedenis en een lichamelijk onderzoek. De arts kan aanvullende tests aanbevelen als er een vermoeden is van een onderliggende infectie of andere aandoening. Dit kan omvatten:

• Cultuur van voetafscheiding om bacteriën of schimmels te identificeren
• Bloedonderzoek om systemische aandoeningen uit te sluiten
• Dermatoscopie om huidafwijkingen te onderzoeken

Behandeling

De behandeling van stinkvoeten richt zich op het verminderen van de symptomen en het aanpakken van de onderliggende oorzaken. Behandelopties kunnen omvatten:

• Gebruik van antitranspiranten en medicinale sprays
• Vervangen van binnenzolen en het verbeteren van schoeisel
• Behandeling van schimmelinfecties met antimycotica
• Verbetering van persoonlijke hygiëne en levensstijl aanpassingen

Prognose

De prognose voor stinkvoeten is doorgaans goed, vooral als de onderliggende oorzaken adequaat worden behandeld. Bij het volgen van de juiste zelfzorgmaatregelen en medische behandelingen, kan de geur aanzienlijk verminderen of verdwijnen. Echter, in gevallen waar de oorzaak een chronische aandoening is, kan de behandeling langdurig of terugkerend zijn.

Complicaties

Complicaties van stinkvoeten kunnen ernstige infecties van pezen, gewrichten of botten omvatten, zoals:

• Tenosynovitis: Ontsteking van de peesschede
• Septische artritis: Gewrichtsontsteking door bacteriën
• Osteomyelitis: Botinfectie

Bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem kunnen complicaties ernstiger zijn en moeilijker te behandelen.

Preventie

Preventie bestaat uit het dragen van rubberen handschoenen bij het schoonmaken van aquaria en het grondig wassen van handen en armen na contact met aquariumwater. Het vermijden van beschadigingen aan de huid tijdens dergelijke activiteiten kan het risico op infectie aanzienlijk verminderen.

Tips bij het aankopen en dragen van schoenen en sokken

Sokken en schoenen zijn bijdragende factoren voor het zweet aan de voeten. Door foute keuzes of handelingen, verergert de stank aan de voeten nog. Dankzij enkele tips komen stinkvoeten minder snel tot stand.

Binnenzolen vervangen

Het is mogelijk om de binnenzolen van de schoenen te vervangen door speciale geurverminderende of antibacteriële binnenzolen. Sommige mensen verkiezen het gebruik van een antibacteriële of desinfecterende spray voor het gebruik op de inlegzolen. De zweetenvoetenspray is echter meestal niet zo effectief als de inlegzolen van de schoenen volledig te laten uitdrogen.

Schoenen en sokken afwisselen

Een goede tip om zweetgeurtjes aan de voeten te voorkomen, is door om de dag een paar schoenen te dragen en dit paar dan de volgende dag te laten drogen. Door schoenen de tijd te geven om volledig uit te drogen tussen het dragen, verminderen de stinkende geuren. Ook het overdag wisselen van een paar sokken biedt verlichting van de zweetgeurtjes.

Schoenen kiezen

Goed ademende schoenen (bijvoorbeeld in leer of canvas) verminderen de incidentie van zweten en vocht. Ook luchtige schoenen zoals sandalen en slippers zijn een goede keuze. Schoenen gemaakt van plastic dragen vrijwel steeds bij aan stinkende voeten omdat ze niet ademend zijn en de zweetlucht aan de voeten bevorderen.

Sokken kiezen

Sokken dragen van zweetafvoerend, natuurlijk materiaal helpt bij stinkvoeten. Katoenen of wollen sokken absorberen zweet en verminderen geurtjes. Ze zijn gemakkelijk te vervangen, waardoor de geurtjes die anders in de schoenen van een persoon blijven hangen, worden verminderd. Sportsokken zijn eveneens een goede keuze.

Zelfzorg en huishoudmiddelen bij stinkende voeten

Anti-transpirant gebruiken

Het gebruik van een antitranspireermiddel aan de voeten vermindert de incidentie van zweten. Indien nodig schrijft de arts een voorschrift voor sterkere anti-transpiranten die geschikt zijn voor de voeten.

Appelciderazijn gebruiken

Een kompres van appelciderazijn verwijdert de sterke geur van de voeten. Hiervoor mengt de persoon een halve liter azijn met 200 ml warm water. Daarna weekt hij een stukje gaas in deze oplossing. Vervolgens laat hij dit gaasje twintig minuten op de voeten rusten. Tot slot laat hij de huid op natuurlijke wijze drogen.

In zout water weken

Mensen met zweterige voeten doen een half kopje Epsomzout in een kom of bak met warm water. Ze weken de voeten gedurende tien tot twintig minuten per dag in dit water en drogen daarna de voeten grondig af.

Nagels knippen

De meeste bacteriën die verantwoordelijk zijn voor de slechte voetgeur, broeden onder de teennagels en in gebieden met een verharde huid. De nagels moeten daarom het best zo kort en recht mogelijk afgeknipt worden.

Voeten scrubben

Het gebruik van een scrubsteen of puimsteen verwijdert dode huidcellen en zorgt ervoor dat bacteriën geen gelegenheid hebben om zich te vermenigvuldigen. Het regelmatig scrubben van de voeten kan de geur verminderen.

Voeten drogen

De voeten goed droogmaken na het wassen is uiterst belangrijk. Het meeste gezweet verzamelt zich tussen de tenen, waar het de meeste tijd kost om uit te drogen. Het afdrogen van de voeten met een droge handdoek voorkomt de ophoping van schimmels en bacteriën.

Medische behandelingen

• Gebruik van voorgeschreven antitranspiranten en antimycotica indien nodig
• Behandeling van voetschimmel met medicinale crèmes, sprays of orale medicijnen
• Het eventueel gebruiken van antibiotica bij ernstige infecties

In ernstige gevallen kan een arts een meer geavanceerde behandeling aanbevelen, zoals een operatie om zweetklieren te verwijderen of het toepassen van iontoforese (een behandeling waarbij een elektrische stroom wordt gebruikt om de zweetklieren te blokkeren).

Lees verder

• Vieze okselgeur: Tips tegen stinkende geur onder de oksels
• Voeten: Tips voor goede voethygiëne en voetgezondheid