Stinkvoeten (zweetvoeten): Behandelingen bij stinkende geur

De voeten zijn soms onderhevig aan pijn, jeuk, schilfering, roodheid en andere kwaaltjes. Ook kunnen de voeten gaan stinken, hetgeen in medische termen gekend is als ‘bromidrose’. Meestal zijn bacteriën en vocht de onderliggende oorzaak van stinkvoeten. Stinkvoeten ervaren de meeste mensen af en toe wel eens, maar sommige mensen hebben vrijwel voortdurend last van een stinkende voetgeur. Ze zijn dan soms zelfs bang om de schoenen uit te doen. De zweetvoeten vormen geen medisch probleem, maar ze zijn wel in staat om de relatie met anderen aan te tasten en het zelfbeeld te schaden. Diverse huishoudmiddeltjes, zelfzorgtips en medische behandelingen zijn beschikbaar voor het verminderen van dit beschamende en ongemakkelijke probleem.

• Epidemiologie
• Oorzaken
• Bacteriën
• Warmte en vocht
• Risicofactoren
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose
• Complicaties
• Preventie
• Tips bij het aankopen en dragen van schoenen en sokken
• Binnenzolen vervangen
• Schoenen en sokken afwisselen
• Schoenen kiezen
• Sokken kiezen
• Zelfzorg en huishoudmiddelen bij stinkende voeten
• Anti-transpirant gebruiken
• Appelciderazijn gebruiken
• In zout water weken
• Nagels knippen
• Voeten scrubben
• Voeten drogen
• Medische behandelingen
• Praktische tips voor het leven met / omgaan met stinkvoeten
• Hygiëne en voetverzorging
• Voorkomen van overmatig zweten
• Misvattingen rond stinkvoeten
• Stinkvoeten komen altijd door slechte hygiëne
• Alleen jonge mensen hebben last van stinkvoeten
• Stinkvoeten zijn altijd een teken van een medische aandoening
• Voetdeodorant is de enige oplossing voor stinkvoeten
• Stinkvoeten zijn het gevolg van het dragen van oncomfortabele schoenen
• Stinkvoeten zijn altijd te genezen met medicatie
• Stinkvoeten kunnen enkel worden verholpen door chirurgische ingrepen

Epidemiologie

Stinkvoeten komen veel voor en kunnen mensen van alle leeftijden treffen. De prevalentie van stinkvoeten is hoger in warme klimaten en bij personen die regelmatig intensieve fysieke activiteiten ondernemen. Dit probleem is ook vaak te zien bij mensen met een hoge mate van lichamelijke activiteit, zoals atleten. Hoewel de aandoening niet zelden voorkomt, is het voor veel mensen een bron van aanzienlijke sociale en psychologische ongemakken.

Oorzaken

Zweetklieren houden de huid vochtig en soepel, en ze regelen de temperatuur bij warm weer of tijdens het sporten. De voeten bezitten veel meer zweetklieren dan elders in het lichaam. De zweetklieren in de voeten zijn echter in tegenstelling tot zweetklieren elders in het lichaam, voortdurend actief, dus niet alleen bij warmte of lichaamsbeweging.

Bacteriën

Mensen hebben van nature bacteriën op de voeten. Wanneer de bacteriën zich van afval ontdoen door het afbreken van oliën en dode huidcellen, ontstaat mogelijk een stinkende geur.

Warmte en vocht

Door het overmatig zweten aan de voeten, komen sneller zweetvoeten tot stand. Om sprake te zijn van stinkvoeten, moet de warmte aan de voeten minimaal dertig tot veertig graden zijn.

Risicofactoren

De belangrijkste risicofactoren van bezweette en stinkende voeten zijn:

• bloedarmoede (anemie)
• dagelijks dezelfde schoenen dragen. De voeten gaan stinken omdat zweet in de schoenen drupt en mensen deze opnieuw gaan dragen voordat ze droog zijn.
• een slechte persoonlijke hygiëne
• hormonale veranderingen (tieners en zwangere vrouwen zijn bijzonder gevoelig)
• hyperhidrose (overmatig zweten)
• overgewicht
• schildklieraandoeningen
• stress
• voetschimmel (tinea pedis): schimmelinfectie aan de huid van de voet met mogelijk jeukende voeten en schilfering

Alarmsymptomen

Alarmsymptomen bij stinkvoeten kunnen wijzen op een ernstiger onderliggende aandoening, zoals een infectie. Deze symptomen zijn onder andere:

• Ernstige roodheid of zwelling
• Pijn of gevoeligheid in de voeten
• Aanwezigheid van pus of andere abnormale afscheiding
• Huidveranderingen die niet verbeteren met zelfzorgmaatregelen

Bij het optreden van deze symptomen is het raadzaam om medische hulp te zoeken.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van stinkvoeten wordt meestal gesteld op basis van de medische geschiedenis en een lichamelijk onderzoek. De arts kan aanvullende tests aanbevelen als er een vermoeden is van een onderliggende infectie of andere aandoening. Dit kan omvatten:

• Cultuur van voetafscheiding om bacteriën of schimmels te identificeren
• Bloedonderzoek om systemische aandoeningen uit te sluiten
• Dermatoscopie om huidafwijkingen te onderzoeken

Behandeling

De behandeling van stinkvoeten richt zich op het verminderen van de symptomen en het aanpakken van de onderliggende oorzaken. Behandelopties kunnen omvatten:

• Gebruik van antitranspiranten en medicinale sprays
• Vervangen van binnenzolen en het verbeteren van schoeisel
• Behandeling van schimmelinfecties met antimycotica
• Verbetering van persoonlijke hygiëne en levensstijl aanpassingen

Prognose

De prognose voor stinkvoeten is doorgaans goed, vooral als de onderliggende oorzaken adequaat worden behandeld. Bij het volgen van de juiste zelfzorgmaatregelen en medische behandelingen, kan de geur aanzienlijk verminderen of verdwijnen. Echter, in gevallen waar de oorzaak een chronische aandoening is, kan de behandeling langdurig of terugkerend zijn.

Complicaties

Complicaties van stinkvoeten kunnen ernstige infecties van pezen, gewrichten of botten omvatten, zoals:

• Tenosynovitis: Ontsteking van de peesschede
• Septische artritis: Gewrichtsontsteking door bacteriën
• Osteomyelitis: Botinfectie

Bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem kunnen complicaties ernstiger zijn en moeilijker te behandelen.

Preventie

Preventie bestaat uit het dragen van rubberen handschoenen bij het schoonmaken van aquaria en het grondig wassen van handen en armen na contact met aquariumwater. Het vermijden van beschadigingen aan de huid tijdens dergelijke activiteiten kan het risico op infectie aanzienlijk verminderen.

Tips bij het aankopen en dragen van schoenen en sokken

Sokken en schoenen zijn bijdragende factoren voor het zweet aan de voeten. Door foute keuzes of handelingen, verergert de stank aan de voeten nog. Dankzij enkele tips komen stinkvoeten minder snel tot stand.

Binnenzolen vervangen

Het is mogelijk om de binnenzolen van de schoenen te vervangen door speciale geurverminderende of antibacteriële binnenzolen. Sommige mensen verkiezen het gebruik van een antibacteriële of desinfecterende spray voor het gebruik op de inlegzolen. De zweetenvoetenspray is echter meestal niet zo effectief als de inlegzolen van de schoenen volledig te laten uitdrogen.

Schoenen en sokken afwisselen

Een goede tip om zweetgeurtjes aan de voeten te voorkomen, is door om de dag een paar schoenen te dragen en dit paar dan de volgende dag te laten drogen. Door schoenen de tijd te geven om volledig uit te drogen tussen het dragen, verminderen de stinkende geuren. Ook het overdag wisselen van een paar sokken biedt verlichting van de zweetgeurtjes.

Schoenen kiezen

Goed ademende schoenen (bijvoorbeeld in leer of canvas) verminderen de incidentie van zweten en vocht. Ook luchtige schoenen zoals sandalen en slippers zijn een goede keuze. Schoenen gemaakt van plastic dragen vrijwel steeds bij aan stinkende voeten omdat ze niet ademend zijn en de zweetlucht aan de voeten bevorderen.

Sokken kiezen

Sokken dragen van zweetafvoerend, natuurlijk materiaal helpt bij stinkvoeten. Katoenen of wollen sokken absorberen zweet en verminderen geurtjes. Ze zijn gemakkelijk te vervangen, waardoor de geurtjes die anders in de schoenen van een persoon blijven hangen, worden verminderd. Sportsokken zijn eveneens een goede keuze.

Zelfzorg en huishoudmiddelen bij stinkende voeten

Anti-transpirant gebruiken

Het gebruik van een antitranspireermiddel aan de voeten vermindert de incidentie van zweten. Indien nodig schrijft de arts een voorschrift voor sterkere anti-transpiranten die geschikt zijn voor de voeten.

Appelciderazijn gebruiken

Een kompres van appelciderazijn verwijdert de sterke geur van de voeten. Hiervoor mengt de persoon een halve liter azijn met 200 ml warm water. Daarna weekt hij een stukje gaas in deze oplossing. Vervolgens laat hij dit gaasje twintig minuten op de voeten rusten. Tot slot laat hij de huid op natuurlijke wijze drogen.

In zout water weken

Mensen met zweterige voeten doen een half kopje Epsomzout in een kom of bak met warm water. Ze weken de voeten gedurende tien tot twintig minuten per dag in dit water en drogen daarna de voeten grondig af.

Nagels knippen

De meeste bacteriën die verantwoordelijk zijn voor de slechte voetgeur, broeden onder de teennagels en in gebieden met een verharde huid. De nagels moeten daarom het best zo kort en recht mogelijk afgeknipt worden.

Voeten scrubben

Het gebruik van een scrubsteen of puimsteen verwijdert dode huidcellen en zorgt ervoor dat bacteriën geen gelegenheid hebben om zich te vermenigvuldigen. Het regelmatig scrubben van de voeten kan de geur verminderen.

Voeten drogen

De voeten goed droogmaken na het wassen is uiterst belangrijk. Het meeste gezweet verzamelt zich tussen de tenen, waar het de meeste tijd kost om uit te drogen. Het afdrogen van de voeten met een droge handdoek voorkomt de ophoping van schimmels en bacteriën.

Medische behandelingen

• Gebruik van voorgeschreven antitranspiranten en antimycotica indien nodig
• Behandeling van voetschimmel met medicinale crèmes, sprays of orale medicijnen
• Het eventueel gebruiken van antibiotica bij ernstige infecties

In ernstige gevallen kan een arts een meer geavanceerde behandeling aanbevelen, zoals een operatie om zweetklieren te verwijderen of het toepassen van iontoforese (een behandeling waarbij een elektrische stroom wordt gebruikt om de zweetklieren te blokkeren).

Praktische tips voor het leven met / omgaan met stinkvoeten

Hygiëne en voetverzorging

Bij stinkvoeten is een consequente hygiëne van groot belang. Het dagelijks wassen van de voeten met lauwwarm water en een milde zeep helpt bij het verwijderen van zweet en bacteriën die verantwoordelijk zijn voor de geur. Na het wassen moeten de voeten volledig droog worden gemaakt, met extra aandacht voor de ruimtes tussen de tenen. Vocht is een voedingsbodem voor bacteriën, dus droge voeten zijn essentieel om de geur te verminderen. Het dragen van schone sokken van ademende materialen, zoals katoen of wol, voorkomt overmatige vochtophoping.

Voorkomen van overmatig zweten

Om overmatig zweten te verminderen, is het belangrijk om ademende schoenen te dragen die luchtcirculatie mogelijk maken. Vermijd schoenen van synthetische materialen, omdat deze de voeten warm en vochtig maken. Wissel dagelijks van schoenen, zodat ze de kans krijgen om volledig te drogen. Bij ernstige zweetvoeten kunnen speciale anti-transpirantmiddelen voor de voeten worden gebruikt. Deze producten helpen bij het verminderen van zweetproductie en daarmee de geur.

Misvattingen rond stinkvoeten

Stinkvoeten is een veelvoorkomend probleem dat vaak wordt geassocieerd met onhygiënische gewoonten of een gebrek aan voetverzorging. Hoewel geurige voeten inderdaad vaak een teken zijn van slechte hygiëne, zijn er diverse misvattingen over de oorzaken en het omgaan met deze aandoening.

Stinkvoeten komen altijd door slechte hygiëne

Een veelvoorkomende misvatting is dat stinkvoeten altijd het gevolg zijn van slechte hygiëne. Hoewel onregelmatig wassen van de voeten zeker kan bijdragen aan de geur, spelen ook andere factoren een rol, zoals overmatig zweten van de voeten en de aanwezigheid van bacteriën die zich snel ontwikkelen in een warme, vochtige omgeving, zoals in sokken en schoenen.

Alleen jonge mensen hebben last van stinkvoeten

Sommige mensen denken dat stinkvoeten alleen een probleem zijn voor jongeren die actief sporten. In werkelijkheid kunnen mensen van alle leeftijden stinkvoeten ervaren, ongeacht hun activiteitsniveau. Het probleem wordt vaak erger bij mensen met aandoeningen die leiden tot overmatig zweten, zoals hyperhidrose, en kan zelfs vaker voorkomen bij ouderen door veranderingen in de huid of de bloedcirculatie.

Stinkvoeten zijn altijd een teken van een medische aandoening

Er wordt soms gedacht dat stinkvoeten altijd wijzen op een ernstige medische aandoening. In de meeste gevallen is de geur echter een resultaat van normale biologische processen, zoals het zweet van de voeten dat in contact komt met bacteriën op de huid. Het is slechts in uitzonderlijke gevallen dat stinkvoeten een symptoom zijn van een onderliggende aandoening, zoals een lever of schildklieraandoening.

Voetdeodorant is de enige oplossing voor stinkvoeten

Een andere misvatting is dat het gebruik van deodorant of voetpoeder de enige manier is om stinkvoeten te verhelpen. Hoewel deze producten tijdelijk de geur kunnen maskeren, lossen ze het onderliggende probleem van overmatig zweten of bacteriële groei vaak niet op. Het is belangrijker om te zorgen voor een goede gezonde voeding en een juiste voetverzorging, zoals regelmatig wassen, het dragen van ademende schoenen en sokken, en het onderhouden van een goede voetgezondheid.

Stinkvoeten zijn het gevolg van het dragen van oncomfortabele schoenen

Hoewel het waar is dat oncomfortabele schoenen, vooral die welke de voeten niet goed laten ademen, het probleem van stinkvoeten kunnen verergeren, zijn ze niet de enige oorzaak. Veel mensen dragen comfortabele schoenen, maar hebben toch last van stinkvoeten door andere factoren, zoals genetische aanleg voor overmatig zweetproductie of een mentale gezondheidstoornis die de lichaamstemperatuur beïnvloedt.

Stinkvoeten zijn altijd te genezen met medicatie

Er wordt vaak gedacht dat stinkvoeten snel genezen kunnen worden met medicatie, maar dit is niet altijd het geval. Hoewel er antimicrobiële of antitranspirant medicijnen beschikbaar zijn, is de behandeling vaak gericht op het aanpassen van het dieet en het bevorderen van een gezonde levensstijl, waaronder voldoende hydratatie en hoofd pijnreductie om stress te verminderen, die allemaal indirect de voetgezondheid kunnen verbeteren.

Stinkvoeten kunnen enkel worden verholpen door chirurgische ingrepen

Een misvatting die voorkomt is dat de enige manier om stinkvoeten te behandelen, chirurgische ingrepen zijn. Dit is niet het geval, aangezien veel gevallen van stinkvoeten effectief kunnen worden beheerd met eenvoudige hygiënemaatregelen, zoals regelmatig het wassen van de voeten, het dragen van schone sokken en het gebruik van antitranspiranten of deodorants. In zeldzame gevallen kan een medische ingreep, zoals de verwijdering van zweetklieren, nodig zijn als andere behandelingen geen effect hebben.

Lees verder

• Vieze okselgeur: Tips tegen stinkende geur onder de oksels
• Voeten: Tips voor goede voethygiëne en voetgezondheid