Donker tandvlees: Oorzaken van zwarte of bruine verkleuring
Gezond tandvlees heeft een roze en soms bruine kleur, afhankelijk van de etniciteit of leeftijd van de persoon. Plots zwart of donker gekleurd tandvlees wijst mogelijk op het gebruik van bepaalde medicijnen of een overmatige blootstelling aan de zon, maar ook potentieel ernstige aandoeningen leiden mogelijk tot de donkere verkleuring van het tandvlees. Veranderingen aan het tandvlees vereisen steeds een professioneel medisch advies en grondig onderzoek, zodat de arts tijdig een behandeling kan voorstellen. Een goede mond- en tandhygiëne zijn standaard nodig want dit voorkomt sommige oorzaken van donker gekleurd tandvlees.
Natuurlijk donkerder tandvlees
Voor sommige mensen is het tandvlees van nature donker. Dit geldt vooral bij mensen afkomstig uit Azië, het Midden-Oosten, de Mediterrane regio en Afrika. De donkere tandvleesverkleuring is te wijten aan de toename van de melanineproductie in het lichaam. Het donkerder tandvlees is net zo normaal als de huid van een persoon die donkerder is dan de huid van een andere persoon.
Acute necrotiserende parodontitis
Acute necrotiserende parodontitis is een gevaarlijke tandvleesaandoening waarbij het tandvlees afsterft (gingivale necrose). De belangrijkste vormen van deze ziekte, ulceratieve
gingivitis en ulceratieve
parodontitis, brengen
zwart tandvlees met zich mee. Ulceratieve gingivitis heeft alleen effect op het tandvlees en ulceratieve parodontitis tast het weefsel rondom de tanden aan. Veelal veroorzaakt een slechte
mondhygiëne deze tandvleesaandoening, dus een betere tand- en mondhygiëne hanteren is noodzakelijk.
Kanker
Maligne melanoom van het mondslijmvlies
Een maligne
melanoom van het mondslijmvlies is zeldzame type
kanker waarbij het mondslijmvlies aangetast is. Het vaakst komt de kwaadaardige tumor voor in het tandvleesgebied van de onder- en bovenkaak. Blauwzwarte gezwollen vlekken op het tandvlees is één van de belangrijkste kenmerken van een maligne melanoom van het mondslijmvlies. Het is belangrijk om bij dit teken meteen een arts te raadplegen omdat kanker mogelijk uitzaait (
metastaseert) naar andere lichaamsdelen indien de arts de aandoening niet tijdig behandelt.
Tandvleeskanker
Tandvleeskanker is een zeldzame ziekte waarbij kankercellen om onbekende redenen ongecontroleerd op het tandvlees beginnen te groeien en zich gaan vermenigvuldigen. De symptomen van tandvleeskanker doen denken aan diverse letsels in de mondholte. Vaak negeren patiënten deze tekenen. Tandvleeskanker is gemakkelijk te behandelen als de arts de kanker in een vroege stadium diagnosticeert.

Het gebruik van bepaalde medicijnen leidt mogelijk tot een verkleuring van het tandvlees /
Bron: Stevepb, PixabayMedicijnen en zwarte of bruine tandvleeskleur
Het gebruik van
medicijnen voor de behandeling van
malaria (infectieziekte met
koorts,
geelzucht en
zwakte) veroorzaakt soms meerdere bruinzwarte of bruine verkleuringen aan de lippen alsook aan het mondslijmvlies. Ook door het gebruik van minocycline, een soort
antibioticum, komt tandvleesverkleuring voor. Verder is de inname van bepaalde tricyclische
antidepressiva geassocieerd met een donker tandvlees.
Wanneer bepaalde metaaldeeltjes in het mondslijmvlies terechtkomen, veroorzaken ze mogelijk een blauwe tot zwarte verkleuring van het tandvlees. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer de arts een tandartsboor gebruikt. Deze tandvleesverkleuring gaat niet gepaard met andere symptomen en behoeft geen medische behandeling. De verkleuring van het mondslijmvlies verdwijnt niet.

Een overmatige blootstelling aan de zon leidt mogelijk tot een donkere of zwarte verkleuring van het tandvlees /
Bron: Blueeve, PixabayOvermatige blootstelling aan de zon
Een
langdurige blootstelling aan de schadelijke UV-stralen van zonlicht verhoogt de productie van melanine. Daarom krijgen mensen die bijvoorbeeld vaak en langdurig buitenactiviteiten uitvoeren of in de buitenlucht werken, vaker te maken met donker tandvlees.
Peutz-Jeghers-syndroom en tandvleesverkleuring
Het
Peutz-Jeghers-syndroom kenmerkt zich door de ontwikkeling van gepigmenteerde gebieden rond de mond en op de lippen. Deze donkere vlekken staan in
medische termen bekend als ‘mucocutane
hyperpigmentatie’. Die goedaardige
poliepen verschijnen soms als zwarte vlekken op het tandvlees.

Roken leidt mogelijk tot zwart tandvlees /
Bron: Geralt, PixabayRoken en zwart tandvlees
Mensen die
roken / tabak gebruiken krijgen vaak te maken met rokersmelanose. Hierbij ontstaat een zwarte pigmentatie van het tandvlees. Deze zwarte vlekken zijn soms ok aanwezig aan de binnenkant van de wangen, andere mondweefsels en in het strottenhoofd. Stoppen met roken is nodig; dit veroorzaakt bovendien tal van gezondheidscomplicaties.
Tandsteen en donker tandvlees
Wanneer de arts tandplak niet verwijdert, gaat dit uitharden en ontstaat tandsteen (calculus).. Na verloop van tijd bouwt de tandsteen zich op onder het tandvlees, waardoor zich donker tandvlees vormt. Het poetsen van de tanden helpt niet om tandsteen te verwijderen; dit is enkel mogelijk door een tandarts.
Ziekte van Addison en donkere letsels in mond
Bijnierinsufficiëntie (
ziekte van Addison) is een zeldzame
endocriene aandoening waarbij de patiënt
buikpijn,
spierzwakte, een lage bloeddruk (
hypotensie) en
gewichtsverlies ervaart. Bij sommige patiënten verdonkert het tandvlees als gevolg van een toename van de melaninepigmentatie.
Lees verder