Chroomvergiftiging: Overmatige blootstelling aan chroom

Chroom is een zwaar metaal dat in tal van industriële toepassingen wordt gebruikt. Overmatige blootstelling aan chroom kan leiden tot chroomvergiftiging (chroomtoxiciteit). Deze blootstelling kan plaatsvinden via orale inname, inhalatie (inademing) of huidcontact. De symptomen kunnen variëren en invloed hebben op de longen, lever, nieren en darmen. Hoewel het lichaam vaak in staat is om overmatige hoeveelheden chroom uit te scheiden, is aanvullende medische behandeling vaak noodzakelijk. De vooruitzichten voor herstel zijn doorgaans goed bij vroege diagnose en behandeling, maar chronische blootstelling aan chroom kan leiden tot ernstige complicaties, zoals een verhoogd risico op kanker. Preventieve maatregelen zijn cruciaal om chroomvergiftiging te voorkomen.

• Epidemiologie van chroomvergiftiging
• Oorzaken van overmatige blootstelling aan chroom
• Symptomen
• Inname via de mond
• Chronische inhalatie of huidcontact
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van chroomtoxiciteit
• Prognose
• Complicaties
• Langetermijneffecten van chroomvergiftiging
• Preventie van chroomvergiftiging

Epidemiologie van chroomvergiftiging

Chroomvergiftiging kan zowel kinderen als volwassenen treffen, maar volwassenen zijn vaak vaker blootgesteld door hun beroep. Vooral werknemers in industriële sectoren zoals metaalbewerking, galvanisatie en lassen lopen risico. Zowel mannen als vrouwen kunnen getroffen worden door chroomvergiftiging, en dit geldt voor alle rassen en etnische groepen.

Oorzaken van overmatige blootstelling aan chroom

De belangrijkste oorzaak van overmatige blootstelling aan chroom is een werkomgeving waar chroomhoudende stoffen worden gebruikt, zoals bij industriële lassers, galvaniseerders en chemische fabrikanten. De algemene bevolking kan ook blootgesteld worden aan chroom door inademing van verontreinigde lucht, of door inname van chroomhoudend voedsel en water. Chroomvergiftiging kan optreden door herhaalde blootstelling via orale inname, huidcontact of inhalatie. Na opname in het lichaam wordt chroom geabsorbeerd in de bloedbaan en hoopt het zich op in lichaamsweefsels.

Symptomen

De symptomen van chroomtoxiciteit variëren afhankelijk van de blootstellingsroute en -duur.

Inname via de mond

Symptomen van chroomtoxiciteit door orale inname zijn onder andere:

• Braken
• Circulatoire collaps (stilstand van de bloedcirculatie)
• Diarree
• Duizeligheid
• Ernstige irritatie van de maag en darmen, mogelijk leidend tot zweren
• Intravasculaire hemolyse (versnelde afbraak van rode bloedcellen)
• Koorts
• Leverschade
• Misselijkheid
• Nierfalen
• Spierkrampen

Chronische inhalatie of huidcontact

Veelvoorkomende symptomen van chroomtoxiciteit door chronische inhalatie of huidcontact zijn:

• Huid: Eczemateuze dermatitis, een huidaandoening die jeukende huiduitslag, een gevoelige huid, huidzweren, letsels (chroomholtes) op de vingers, knokkels en onderarmen kan veroorzaken.
• Longen: Bronchitis (ontsteking van de luchtpijpvertakkingen), wat leidt tot hoesten en slijmproductie.
• Neus: Neuszweren, rhinitis (ontsteking van het neusslijmvlies) en sinusitis.
• Oedeem: Vochtophoping in het lichaam.
• Ogen: Keratitis (ontsteking van het hoornvlies).
• Tanden: Gingivitis (ontsteking van het tandvlees) en parodontitis (ontsteking en schade aan het ondersteunende weefsel en bot van de tanden).

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van chroomvergiftiging begint met een grondige medische anamnese en lichamelijk onderzoek door de arts. Essentiële tests omvatten een urineonderzoek en bloedonderzoek om de chroomconcentraties in het lichaam te meten. Bij inhalatie van chroom is een thoraxfoto (röntgenfoto van de borstkas) en een longfunctietest noodzakelijk. Soms zijn aanvullende onderzoeken vereist, omdat de symptomen van chroomvergiftiging kunnen overlappen met die van andere aandoeningen.

Behandeling van chroomtoxiciteit

De behandeling hangt af van de ernst van de symptomen en de blootstellingsroute. Bij acute blootstelling aan chroom op de huid of in de ogen, moet de huid of de ogen grondig worden gespoeld met water. Antibiotische crèmes kunnen secundaire infecties bij huidzweren voorkomen. Bij orale inname van chroom wordt vochttherapie en elektrolytenbalans aangepakt. Het lichaam verwijdert doorgaans de overmatige chroom via urine en ontlasting. Bij chroomvergiftiging door inhalatie moet de patiënt worden verwijderd uit de blootstellingsbron. Bij longproblemen kan zuurstoftherapie of andere ademhalingshulp nodig zijn. Voor chronische blootstelling zijn er geen specifieke behandelingen, maar ondersteunende zorg en topisch ascorbinezuur kunnen nuttig zijn bij de behandeling van chroomgerelateerde dermatitis. Actieve kool kan ook een gunstige rol spelen in de behandeling van chroomtoxiciteit.

Prognose

De prognose hangt af van de hoeveelheid chroom waaraan de patiënt is blootgesteld, de blootstellingsroute en de duur van de blootstelling. Langdurige blootstelling door inhalatie heeft doorgaans een slechtere prognose. Patiënten met acute blootstelling hebben over het algemeen een goede prognose bij snelle diagnose en behandeling.

Complicaties

Overmatige blootstelling aan chroom kan metabole acidose (verhoogde zuurgraad van bloed en weefsels) veroorzaken, wat kan leiden tot onvoldoende bloedtoevoer naar weefsels, shock en orgaanfalen, zoals nierfalen (nefritis) en hartfalen (hartfalen), wat mogelijk fataal kan zijn. Elektrolytenstoornissen kunnen ook ernstige schade aan vitale organen veroorzaken. Bovendien is er een verhoogd risico op verschillende soorten kanker, waaronder leverkanker, nierkanker en longkanker. Behandeling van kanker kan chirurgie, radiotherapie en/of chemotherapie omvatten.

Langetermijneffecten van chroomvergiftiging

Chronische blootstelling aan chroom kan leiden tot blijvende gezondheidseffecten, zoals verminderde longfunctie, huidproblemen en een verhoogd risico op kanker. Langdurige monitoring en medische opvolging zijn noodzakelijk om mogelijke langetermijncomplicaties tijdig te identificeren en te behandelen.

Preventie van chroomvergiftiging

Chroomtoxiciteit kan worden voorkomen door het elimineren van blootstellingsbronnen. Personen die werken in omgevingen waar chroom wordt gebruikt, dienen beschermende kleding te dragen. Het is ook belangrijk dat werknemers na industriële werkzaamheden regelmatig douchen en van kleding wisselen. Eten, drinken en roken zijn niet toegestaan op de werkplek. Goede handhygiëne is essentieel; werknemers moeten hun handen regelmatig met zeep wassen. Tot slot dienen werknemers alle veiligheidsvoorschriften te volgen om blootstelling aan zware metalen te minimaliseren.

Lees verder

• Vergiftiging: Oorzaken, symptomen, behandeling en preventie
• Tegengif (antidotum): Werking & lijst tegengiffen (antidota)