Zoete urinegeur: Oorzaken van fruitige geur van urine

Bepaalde voedingsmiddelen, dranken en medicijnen leiden soms tot de fruitig ruikende urine. Dit is meestal een tijdelijk probleem. Een zoete geur van urine is soms ook te wijten aan medische aandoeningen. Wanneer zich bijvoorbeeld extra glucose (een soort suiker) in de urine bevindt, wijst dit vaak in de richting van suikerziekte. Bij een plotselinge verandering in het uiterlijk of de geur van de urine is een bezoek aan de arts geïndiceerd. Ook wanneer andere symptomen optreden of de zoete geur aanhoudt, bezoekt een patiënt best een arts. In de meeste gevallen leidt een snelle behandeling tot betere vooruitzichten van de onderliggende aandoening.

• Diabetes mellitus (suikerziekte) en zoet geurende urine
• Diabetische ketoacidose en fruitige urinegeur
• Eten en drinken
• Foetor hepaticus
• Maple syrup urine disease en zoete geur van urine
• Medicijnen en supplementen en fruitig geurende urine
• Schimmelinfectie en urine die ruikt naar fruit
• Uitdroging en urine die zoet ruikt
• Urineweginfectie
• Alarmsignalen bij zoete urinegeur
• Prognose van fruitig ruikende urine

Diabetes mellitus (suikerziekte) en zoet geurende urine

Een patiënt met ongecontroleerde diabetes heeft snel een veel te hoge bloedglucosespiegel, hetgeen in medische termen gekend is als ‘hyperglykemie’. Het lichaam probeert dan van nature om de extra glucose via de urine te laten verdwijnen, waardoor een zoete urinegeur tot stand komt. Patiënten met zoete urine als gevolg van diabetes mellitus ervaren mogelijk andere symptomen zoals meer honger door een verlies van overtollige glucose, meer plassen (pollakisurie), extreme dorst (polydipsie), onverklaarbaar gewichtsverlies, meer zweten, een langzame wondgenezing, slechtziendheid (bij aantasting van het netvlies) en/of uitputting.

Diabetische ketoacidose en fruitige urinegeur

Wanneer een patiënt niet genoeg onvoldoende insuline in het lichaam heeft en meestal ook zeer hoge bloedsuikerspiegels heeft, ontstaat diabetische ketoacidose. Dankzij insuline is het lichaam in staat om glucose af te breken zodat het lichaam dit als brandstof kan gebruiken. Wanneer het lichaam niet genoeg insuline kan produceren om glucose te gebruiken, gebeurt een afbraak van vet. Bepaalde ketonen (een soort van zuren) gaan zich hierdoor ophopen in het bloed. De aandoening komt vaker voor bij patiënten met diabetes mellitus type 1, hoewel patiënten met diabetes mellitus type 2 soms ook symptomen ontwikkelen. Volgende symptomen komen voor: een zoet geurende adem, urine die fruitig ruikt, gevoelens van uitputting, verwardheid en/of toevallen. Onbehandelde diabetische ketoacidose is mogelijk dodelijk, dus de patiënt moet zo snel mogelijk hulp opzoeken wanneer tekenen van deze complicatie van suikerziekte verschijnen. Insulinetherapie is vaak de eerste behandelingsoptie voor diabetici, al hangt de behandeling af van het type. Ook zwangere vrouwen ervaren mogelijk een zoete urinegeur als gevolg van zwangerschapsdiabetes. Dit verdwijnt veelal na de bevalling.

Eten en drinken

Sommige voedingsmiddelen hebben een invloed op de geur van geproduceerde urine. Veel water verdunt de concentratie van de urine. Wanneer patiënten te weinig vocht innemen, is het mogelijk dat ze een zoete geur ruiken die overeenkomt met het soort voedsel of drank dat de patiënt de dag voordien gegeten of gedronken heeft. Dit komt heel vaak voor bij sommige alcoholische dranken met zoete aroma's.

Foetor hepaticus

Foetor hepaticus (adem van de doden) is een aandoening die resulteert in een zoete of muffe ademgeur. Meestal is de ademgeur getroffen, maar ook ontstaat soms een wijziging in de urinegeur. Meestal is foetor hepaticus een veel voorkomende bijwerking van een leverziekte en portale hypertensie. De behandeling van foetor hepaticus is afhankelijk van de oorzaak: medicatie (bètablokkers) en/of een operatie. De patiënt moet bij de aandoening bovendien alcohol beperken.

Maple syrup urine disease en zoete geur van urine

Bij de genetische aandoening maple syrup urine disease is het lichaam niet in staat om bepaalde eiwitten te verwerken. De patiënt heeft dan een zoet ruikende urine die doet denken aan ahornsiroop of karamel. De ernst is variabel bij de aandoening, maar meestal ontstaan volgende symptomen naast de zoete urinegeur: braken, een vertraagde groei en ontwikkeling, ongebruikelijke bewegingen, slecht eten en vermoeidheid. Snelle medische hulp is nodig omdat sommige vormen van de ziekte onbehandeld fataal zijn of anders leiden tot hersenbeschadiging of een coma. Een strikt dieet onder leiding van een diëtist is meestal nodig. Daarnaast moet de patiënt regelmatig een bloedonderzoek laten doen en aminozuursupplementen nemen om leverfalen te voorkomen. Bij een aantal patiënten is uiteindelijk een levertransplantatie nodig.

Medicijnen en supplementen en fruitig geurende urine

Het nemen van vitamine B6-supplementen of andere supplementensoorten veroorzaakt mogelijk een andere urinegeur. Bepaalde medicijnen wijzigen eveneens het uiterlijk en de geur van urine. Wanneer een patiënt plots een zoete urinegeur opmerkt nadat hij nieuwe medicatie is beginnen nemen, neemt hij best met de arts contact op om dit probleem te melden.

Schimmelinfectie en urine die ruikt naar fruit

Candida is een schimmel die vaak de vagina van een vrouw aantast. Af en toe zijn ook mannen getroffen door de infectie. Candidiasis zorgt voor een abnormale vaginale afscheiding die een zoete geur met zich meebrengt. De geur doet denken aan honing, brood of bier. Symptomen van een schimmelinfectie in het vaginale gebied zijn onder andere een brandende vagina, een jeukend gevoel in de vagina, een kwarkachtige vaginale afscheiding, pijn bij het plassen (soms), ongemak en roodheid. Sommige vrij verkrijgbare medicijnen of voorgeschreven antischimmelmiddelen behandelen candidiasis. De patiënt gaat met de klachten best naar een arts omdat deze soms ook toe te wijzen aan een andere aandoening.

Uitdroging en urine die zoet ruikt

Een patiënt met uitdroging heeft meer geconcentreerde urine. De urine is dan erg geel of zelfs bruin en ruikt bovendien sterker. De meest voorkomende urinegeur bij uitdroging is een doordringende ammoniakgeur, maar af en toe ervaren patiënten zoete of fruitig geurende urine. Is de urine van een patiënt erg donker (donkere urine), dan moet hij meer water drinken. Verbeteren de symptomen niet na enkele uren, dan is het raadzaam om een arts op te zoeken.

Urineweginfectie

Een urineweginfectie treedt meestal op nadat de bacteriën naar de urethra zijn gereisd. De urethra is de buis die zorgt dat de urine uit het lichaam kan stromen. Vrouwen zijn vaker getroffen door een urineweginfectie. Zoet ruikende urine is één van de belangrijkste tekenen van een urineweginfectie. De bacteriën die de infectie veroorzaken, komen namelijk in de urine terecht. Sommige andere bijbehorende symptomen voor deze aandoening zijn een frequente plasdrang (urinaire urgentie) en een branderig gevoel tijdens het plassen. Een urineonderzoek bevestigt de aanwezigheid van de urineweginfectie. Pijnstillers en antibiotica zijn verkrijgbaar voor het behandelen van de infectie. Voor en na de geslachtsgemeenschap is het belangrijk om te urineren. Verder moeten de billen van voor naar achter afgeveegd worden. Vaginale douches en sprays zijn afgeraden.

Alarmsignalen bij zoete urinegeur

Het is belangrijk om een arts te raadplegen als stinkende urine optreedt in combinatie met:

• bloed in de urine (hematurie): Hematurie is soms een teken van een infectie.
• buikpijn of misselijkheid: Maag- en darmgerelateerde symptomen zijn aanwezig bij diabetische ketoacidose.
• dorst: Polydipsie (dorst hebben) is een symptoom van diabetische ketoacidose.
• een frequente plasdrang, dringende behoefte om te plassen, pijn in de onderbuik, pijn of een brandend gevoel bij het urineren (dysurie): Deze symptomen zijn vaak toe te schrijven aan een urineweginfectie.
• intense pijn in de rug (rugpijn), de buik (buikpijn) of de geslachtsdelen: Deze pijnklachten duiden op een nier- of urineweginfectie.
• koorts: Een koorts kan een teken zijn van een infectie. Sommige infecties, zoals urineweginfecties die zich verspreiden naar de nieren of bloed, zijn potentieel levensbedreigend.
• misselijkheid, braken en een gele huid of ogen (geelzucht): Dit duidt mogelijk op leverfalen.
• stinkende urine die langer dan twee dagen aanhoudt
• vermoeidheid, verwardheid of agitatie: Dit wijst mogelijk op van diabetische ketoacidose of een ernstige infectie.

Patiënten met een zwak immuunsysteem (hiv / aids, kanker, …) die fruitige urine opmerken, gaan best naar de eerste hulp.

Prognose van fruitig ruikende urine

Zoet ruikende urine is vaak het gevolg van diabetes mellitus, maar wijst soms ook op een gevaarlijke en zelfs levensbedreigende medische aandoening. Met een snelle behandeling is het meestal wel mogelijk om oorzaak van fruitige urine goed te behandelen. Ongeacht de oorzaak zijn de vooruitzichten zijn beter wanneer een patiënt vroeg een behandeling opstart.

Lees verder

• Diabetes mellitus type 1 (suikerziekte): Geen insuline