Zoete smaak in mond: Oorzaken van fruitige smaak

Na het drinken van een suikerdrankje of het eten van snoep blijft tijdelijk een zoete smaak in de mond achter. Sommige patiënten hebben echter als gevolg van een aandoening een zoete mondsmaak. Wanneer de krachtige, fruitige smaak steeds of met tussenpozen aanwezig is zonder dat de patiënt iets zoet gegeten of gedronken heeft, is een bezoek aan de arts geïndiceerd. Sommige factoren uit de omgeving leiden ook tot de zoete mondsmaak, zoals medicatiegebruik of een slechte mondhygiëne. Treden nog andere symptomen op in combinatie met de fruitige mondsmaak, dan is het belangrijk om een bezoek te brengen aan de arts.

• Braken en fruitige smaak in de mond
• Diabetes mellitus en zoete smaakmond
• Verhoogde bloedsuikerspiegel
• Ketoacidose
• Gastro-oesofageale reflux
• Infecties
• Inspanning en zoete smaak in de mond
• Ketose
• Longkanker
• Medicatie
• Neurologische problemen
• Slechte mondhygiëne
• Voedings- en vitaminetekorten
• Zwangerschap
• Geassocieerde symptomen bij fruitige mondsmaak
• Diagnose en onderzoeken

Braken en fruitige smaak in de mond

De neus speelt een essentiële rol bij het proeven in vergelijking met de tong of andere delen van het spijsverteringsstelsel. Braken gaat vaak gepaard met misselijkheid. De neus krijgt dan geen enkel gevoel; de tong reageert bijgevolg niet meer op smaak. Een zoete smaak in de mond is dan aanwezig, zelfs bij het drinken van een suikervrij middel. De verteerde deeltjes blijven ook na het overgeven in de mond aanwezig. Deze komen in contact met het speeksel, wat leidt tot de productie van ethergassen. De gedeeltelijk verteerde koolhydraten zijn ook vaak zoet van smaak. Alles wat een patiënt na het braken inneemt, lost snel op, waardoor het uiteinde van de tong een fruitig gevoel ervaart.

Diabetes mellitus en zoete smaakmond

Verhoogde bloedsuikerspiegel

Wanneer het lichaam niet in staat is om de vereiste hoeveelheden insuline te produceren, ontstaat een erg hoge bloedsuikerspiegel (hyperglykemie). Een constante fruitige smaak in de mond is een typisch symptoom van suikerziekte.

De patiënt ontwikkelt één of meer van volgende symptomen:

• braken
• dorst hebben (polydipsie)
• een diepe ademhaling
• een langzame genezing van wonden (schaafwonden en snijwonden)
• een verhoogde eetlust
• een verlies van spiermassa
• een wazig gezichtsvermogen veroorzaakt door een verandering in de ooglenzen
• frequente drang om 's nachts te plassen (nycturie)
• frequente schimmelinfecties
• gewichtsverlies
• meer plassen (pollakisurie)
• vermoeidheid

Diabetes mellitus is onbehandeld levensbedreigend dus een snelle behandeling is nodig. De behandeling bestaat uit insuline en medicatie. Maar ook een gezonde voeding, meer bewegen en stoppen met roken zijn belangrijke behandelings- en preventiemaatregelen voor suikerziekte.

Ketoacidose

Diabetici en patiënten ervaren soms een zeer fruitige smaak in de mond, hetgeen afkomstig is van een zeer lage bloedsuikerspiegel (hypoglykemie). Het lichaam is niet in staat om dan de koolhydraten te verbranden om de energie te produceren die nodig is door het lichaam. Daarom gaat het lichaam vet verbranden om hetzelfde doel te bereiken. De productie van ketonen start wanneer het lichaam vet begint te verbranden om energie te genereren. Het ketoseproces produceert aceton als een bijproduct van de ketonen. De aceton wordt vervolgens via het ademhalingsproces uit het lichaam verdreven, waardoor patiënten een ademgeur van aceton (fruitige smaak tot metaalachtige smaak) uitademen. Dit verklaart de zoete mondsmaak bij ketoacidose.

Gastro-oesofageale reflux

Gastro-oesofageale reflux is een aandoening waarbij een onbalans van de maag aanwezig is. De spijsverteringszuren komen namelijk in de slokdarm en uiteindelijk terug in de mond terecht. Bekende symptomen omvatten een aanhoudende vreemde smaak in de mond, een constant opgeblazen gevoel en volheid, vaak braken, zure reflux (brandend maagzuur) en het onvermogen om bepaalde soorten voedsel te eten. Veranderingen in het voedingspatroon en een andere levensstijl zijn nodige behandelingen voor brandend maagzuur.

Infecties

Verschillende bacteriële of virale infecties dragen bij aan het ontstaan van een fruitige mondsmaak. Bepaalde bacteriën zoals een Pseudomonasinfectie zijn in staat zenuwen aan te tasten die zijn verbonden met de smaakreceptoren. Bacteriën tasten eveneens snel de sinussen aan, waardoor deze verstopt geraken wat resulteert in een smaakverandering. Ook sinusitis, verkoudheid of griep leiden snel tot de ophoping van glucose in het speeksel, met een zoete smaak in de mond. Bovendien leiden diverse mond- en tandproblemen tot een vreemde, zoetige smaak in de mond, zoals orale candidiasis (mondspruw), tandbederf (gaatjes in de tanden) en gingivitis (tandvleesontsteking). Het behandelen van de infecties doet de zoetheid normaalgesproken snel verdwijnen. Hiervoor zet de arts afhankelijk van de oorzaak antibiotica (behandeling van bacteriële infectie), antivirale geneesmiddelen of antimycotica (antischimmelmiddelen) in.

Inspanning en zoete smaak in de mond

Veel atleten hebben een vreemde smaak in de mond na het voltooien van een training. De vreemde smaak kent veel factoren zoals door longoedeem (vocht in de longen door linkerhartfalen), het bloedgasbarrièreproces en de smaakprocesinterferentie. Treden naast de fruitige mondsmaak nog één of meer andere symptomen op, dan is het verstandig om een arts te raadplegen.

Ketose

Ook patiënten die een koolhydraatarme voeding consumeren, hebben een fruitige smaak in de mond. Koolhydraten zijn nodig voor het aanmaken van brandstof voor het lichaam. Het lichaam gaat vet verbranden indien er geen koolhydraten aanwezig zijn in het lichaam. Ketose is het proces waarbij ketonen zich opstapelen in de bloedbaan, waardoor een zoete smaak in de mond ontstaat. Mensen die aan een koolhydraatarm of ketogeen dieet beginnen, moeten advies krijgen van een voedingsdeskundige of een professionele zorgverlener. Advies inwinnen voorkomt de ophoping van schadelijke ketonenwaarden in het lichaam.

Longkanker

Patiënten met longkanker krijgen zeer sporadisch te maken met een zoete mondsmaak. De hormonale waarden zijn namelijk soms verhoogd door de aanwezigheid van een tumor in de longen of luchtwegen, waardoor de smaaksensatie aangetast is.

Medicatie

Het gebruik van sommige medicijnen zoals chemotherapie en medicatie voor de behandeling van een hoge bloeddruk, leidt tot een zoete smaak in de mond. De arts wil zeker zijn dat het medicijn de fruitige mondsmaak veroorzaakt. Hij zet alternatieve medicatie in als het eetpatroon of de levenskwaliteit van de patiënt aangetast is.

Neurologische problemen

Een neurologische aandoening veroorzaakt mogelijk zenuwschade, wat leidt tot een constante zoetige smaak in de mond. Epilepsie, een hersentumor, een beroerte, multiple sclerose, de ziekte van Parkinson en de ziekte van Alzheimer zijn bekende neurologische ziekten die leiden tot zoetheid in de mond. Door elektrische storingen in de hersenen is namelijk de normale werking van de zenuwen aangetast.

Slechte mondhygiëne

Een slechte tand- en mondhygiëne leidt tot diverse gebitsproblemen, met een verandering van smaak als gevolg. De mond zit normaal gezien namelijk boordevol met bacteriën die zich voeden met de voedseldeeltjes die zich op de tong en tussen de tanden bevinden. Het is bijgevolg belangrijk om de tanden minstens twee keer per dag te poetsen, dagelijks ook de tanden te flossen, de mond te spoelen met een mondspoeling van hoge kwaliteit en de tong te reinigen.

Voedings- en vitaminetekorten

Af en toe resulteert een zoete smaak in de mond uit een voedingstekort. Een tekort aan zink, foliumzuurdeficiëntie of een tekort aan vitamine B zijn bekende risicofactoren voor smaakveranderingen zoals een zoute smaak in de mond, een bittere smaak in de mond of een zoete smaak in de mond. Het is belangrijk om een gezonde en evenwichtige voeding te consumeren zodat voedings- en vitaminetekorten niet tot stand komen.

Zwangerschap

Veel zwangere vrouwen ervaren een aanhoudende smaak in de mond melden. In het begin van de zwangerschap ontstaat vaak een metaalachtige smaak in de mond, maar ook een zoete smaak in de mond behoort tot de mogelijkheden. Zure reflux en andere maag- en darmproblemen zijn de oorzaak van de verandering in smaak tijdens de zwangerschap Dit tijdelijk symptoom verdwijnt na de bevalling, maar het is toch belangrijk om de arts te raadplegen om zwangerschapsdiabetes uit te sluiten.

Risicofactoren die leiden tot de ontwikkeling van zwangerschapsdiabetes zijn:

• bevallen zijn van een baby van meer dan vier kilogram
• een bestaande familiegeschiedenis van diabetes mellitus type 2
• een vorige zwangerschap die zwangerschapsdiabetes veroorzaakte
• overgewicht hebben
• zwanger zijn op of na de leeftijd van vijfentwintig jaar

Geassocieerde symptomen bij fruitige mondsmaak

Enkele van de symptomen die vaak vergezeld bij een fruitige smaak in de mond zijn:

• een algemeen gevoel van zwakte
• honger
• misselijkheid
• tintelende lippen
• zich prikkelbaar en wankel voelen
• zweten

Diagnose en onderzoeken

De arts doorloopt eerst de medische geschiedenis van de patiënt en hij bevraagt hem ook over het medicatiegebruik. Na een lichamelijk onderzoek volgen één of meer diagnostische onderzoeken zoals:

• een bloedonderzoek (aanwezigheid van bacteriële of virale infecties, hormoonspiegels en bloedsuikerspiegel opsporen)
• een CT-scan of MRI-scan (tekenen van gezwellen en kanker opsporen)
• een endoscopie (inwendig kijkonderzoek van de binnenkant van het lichaam) (spijsverteringsstoornissen opsporen)
• een hersenscan (zenuwbeschadiging opsporen en neurologische respons testen)

Zodra de oorzaak van de ongebruikelijke smaak is vastgesteld, stelt de arts een behandelingsplan op om de symptomen van het onderliggend probleem te behandelen zodat ook de zoete smaak in de mond verdwijnt.

Lees verder

• Smaakstoornis: Verminderd smaakgevoel (smaakverlies)
• Bittere smaak in mond: Oorzaken van bitter smaakgevoel
• Zeepachtige smaak in mond: Oorzaken van zeepsmaak
• Metaalsmaak in mond: Oorzaken van metaalachtige smaak
• Zoute smaak in mond: Oorzaken van zoutachtige smaak