Zeepachtige smaak in mond: Oorzaken van zeepsmaak

Sommige patiënten ervaren een zeepachtige smaak in de mond. Een zeepachtige smaak in de mond is een meestal tijdelijk onaangenaam gevoel, maar vaak duidt dit niet op een ernstig probleem, bijvoorbeeld het eten van zeep. De zeepsmaak proeft bitter, licht metaalachtig en brandend. Bij twijfel, bij een aanhoudende zeepsmaak of in bepaalde situaties is medisch advies echter nodig. De arts bevraagt de patiënt dan inzake de voeding die hij onlangs gegeten heeft, het medicatiegebruik en de gezondheidsgeschiedenis. Zo verkrijgt hij een mogelijke oorzaak van de zeepachtige mondsmaak.

• Angst en zeepachtige smaak in de mond
• Beroerte of hersenletsel en zeepsmaak in de mond
• Genetische reacties op voedingsmiddelen
• Medicijnen en zeepachtige mondsmaak
• Mondgezondheidsproblemen
• Vergiftiging
• Arsenicum
• Fluoridetandpasta
• Verontreinigd voedsel of drank
• Behandeling en huismiddeltjes
• Alarmsymptomen
• Contact met de arts
• Spoedhulp

Angst en zeepachtige smaak in de mond

Bij patiënten met angst zijn de hersenen en het lichaam op verschillende manieren aangetast. Wanneer iemand angstig is voor de smaak van voedsel of schrik heeft voor een potentiële voedselinfectie, wijzigt ook de smaakperceptie. De hersenen creëren de sensatie van een zeepachtige smaak, ook al is deze afwezig.

Beroerte of hersenletsel en zeepsmaak in de mond

De smaakpapillen zenden signalen naar de hersenen zodat een persoon kan proeven. Als de hersenen deze signalen niet correct verwerken of begrijpen, wijzigt dit de manier waarop voedsel smaakt. Sommige patiënten ervaren smaakveranderingen van voedsel tijdens of na een beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met mentale en lichamelijke symptomen) of een ander hersenletsel. Andere patiënten lijden dan weer aan een andere smaakstoornis, of anders proeven ze geen smaak meer. Een zeepachtige of metaalachtige smaak na een beroerte is tijdelijk, langdurig of permanent van aard. Als een patiënt veranderingen in de smaak ervaart, moet hij een arts raadplegen die de oorzaak kan vaststellen. Logopedie, ergotherapie en/of sliktherapie zijn nuttig.

Genetische reacties op voedingsmiddelen

Wanneer een persoon een variant in het gen OR6A2 heeft, smaken sommige voedingsmiddelen (vooral koriander en wortelen) onaangenaam en soms ook naar zeep. Deze variant is relatief zeldzaam. Door deze genvariant ontstaat enkel een slechte smaak in de mond bij bepaalde voedingsmiddelen; de persoon heeft geen onderliggend medisch probleem.

Medicijnen en zeepachtige mondsmaak

Wanneer sommige patiënten bepaalde medicijnen innemen, blijft een zeepachtige smaak in de mond achter. Het is ook mogelijk dat dit medicijn interageert met voedsel of water en dan een zeepsmaak of metaalsmaak in de mond tot stand komt. Neemt de patiënt een nieuw medicijn in en ontstaat dan een smaakverandering in de mond, dan ligt dit wellicht aan het medicijn. De zeepachtige mondsmaak verschijnt vooral door het nemen van Telavancin, een antibioticum dat de arts inzet voor de behandeling van een bacteriële longontsteking, sommige huidinfecties en infecties door veroorzaakt de Staphylococcus-bacterie. Dit symptoom is onschadelijk, maar voor de patiënt wel vervelend. De patiënt ervaart de smaakverandering zolang hij de medicatie moet nemen, maar is dit echt onhoudbaar, dan overlegt hij met de arts of andere medicatie mogelijk is.

Mondgezondheidsproblemen

Problemen met tandvlees en de tandgezondheid leiden soms tot een zeepachtige of metaalachtige smaak in de mond. Als een patiënt geen goede mondhygiëne onderhoudt, blijft oud voedsel achter in de tanden en het tandvlees, waardoor een wijziging ontstaat van de smaak van voedsel. Tandvleesaandoeningen veroorzaken ook een zeepsmaak of metaalsmaak. Verschillende mond- en tandinfecties veroorzaken ook ongewone smaken in de mond. Als een zeepachtige smaak optreedt in combinatie met kaakpijn of tandpijn, gezwollen tandvlees of rood tandvlees of een slechte adem (halitose), is advies van een tandarts essentieel.

Vergiftiging

Arsenicum

Een aantal gifstoffen veroorzaken een smaakwijziging in de mond (zeepachtig of metaalachtig). Dit gebeurt bijvoorbeeld door arsenicum. Een arsenicumvergiftiging treedt sneller op bij kinderen en baby's en patiënten die:

• vervuild water gebruikt hebben
• voedsel gegeten hebben dat mogelijk besmet is
• zijn blootgesteld aan potentieel besmette ingesloten ruimten
• zijn blootgesteld aan vervuilde lucht

Bij een vergiftiging is een zeepachtige smaak mogelijk het eerste symptoom, maar de meeste patiënten ervaren al snel andere symptomen, zoals veranderingen in het bewustzijn, verwardheid en misselijkheid.

Fluoridetandpasta

Ook een overdosis van tandpasta, mondwater en water met fluoride veroorzaakt een zoute smaak in de mond of zeepsmaak in de mond. Tal van andere symptomen zijn mogelijk, zoals onder andere een trage hartslag, braken, diarree, een darmverstopping en hartafwijkingen.

Verontreinigd voedsel of drank

De smaak van zeep is zo sterk dat zelfs een klein spoor al de smaak van voedsel en water wijzigt. Dit gebeurt bij:

• het bereiden van eten bij mensen die zeepresten op de handen hebben
• het eten van gerechten die niet goed zijn gespoeld
• het gebruik van gewassen rietjes die nog zeepresten bevatten
• het wassen van groenten of fruit in water met zeep erin

De smaak van zeep in de mond van een patiënt verdwijnt meestal snel in deze situaties.

Behandeling en huismiddeltjes

Een patiënt met een zeepachtige mondsmaak heeft niet altijd een behandeling nodig. Sommige behandelingen die eventueel helpen zijn onder meer:

• de tanden poetsen met een goede tandpasta, de tanden flossen en de tong reinigen om tandplak of rottend voedsel te verwijderen
• drinkwater uit een betrouwbare bron nemen, zoals gebotteld of gefilterd water
• flauw eten eten om de smaak van ander voedsel kwijt te raken
• mediteren en diep ademhalen om angst te verlichten

Alarmsymptomen

Contact met de arts

Een zeepachtige smaak in de mond is meestal niet ernstig. Contact met de arts is nodig wanneer:

• de smaak intenser wordt
• de smaak niet vanzelf verdwijnt
• de smaak optreedt in combinatie met maagproblemen, zoals braken

Spoedhulp

Patiënten moeten naar de eerste hulp gaan als:

• een kind klaagt over een zeepachtige smaak in de mond
• een zeepachtige smaak in de mond optreedt na een hoofdblessure
• er andere symptomen zijn, zoals bewustzijnsverlies
• er tekenen zijn van een beroerte, zoals veranderingen in het denken of een afhangend gezicht
• ze grote hoeveelheden zeep hebben gegeten
• ze werden blootgesteld aan potentieel giftige stoffen, besmet voedsel of vuil water

Lees verder

• Slechte smaak in mond: Oorzaken van vieze mondsmaak
• Zoute smaak in mond: Oorzaken van zoutachtige smaak
• Bittere smaak in mond: Oorzaken van bitter smaakgevoel
• Metaalsmaak in mond: Oorzaken van metaalachtige smaak
• Smaakstoornis: Verminderd smaakgevoel (smaakverlies)