Muggenbult: symptomen en behandeling van een jeukende bult
Een muggenbult kan zeer irritant zijn en vervelende jeukklachten veroorzaken. Een muggenbult nodigt vaak uit om te krabben, maar uiteindelijk verergert dit de jeuk. Het zijn vrouwtjesmuggen die steken. Vrouwelijke muggen hebben lange, buisvormige mondstukken waardoor ze je huid effectief kunnen doorboren om zich te voeden met je bloed. Als de boosdoener je steekt, injecteert ze speeksel in je lichaam terwijl ze je bloed opzuigt. Dit speeksel bevat eiwitten waar de meeste mensen allergisch voor zijn. Je immuunsysteem komt in actie, met als gevolg dat je een muggenbult ontwikkelt die tot overmaat van ramp vaak ook nog hevig jeukt. Sommige mensen zijn vaker de dupe van muggensteken dan anderen. Muggen selecteren hun menselijke slachtoffers op basis van de geur van koolstofdioxide en andere chemicaliën in je transpiratie. Er zijn een aantal maatregelen die je kunt nemen om de jeuk van een muggenbult te verzachten.- Muggenbulten: Kleine bultjes, grote irritaties
- Stekende vrouwtjesmuggen
- Symptomen van een muggenbult
- Muggenbult en jeuk
- Anafylactische shock
- Waarom jeukt een muggenbult?
- Krabben aan een muggenbult
- Behandeling van een jeukende muggenbult
- Ontsmettingsalcohol
- IJsklontje of icepack
- Calamine lotion
- Antihistamine (tablet)
- Zuiveringszout
- Colloïdaal havermoutbad
- Knoflook
- Wanneer naar de huisarts met een muggenbult: Meer dan alleen jeuk?
- Allergische reactie: Wanneer je lichaam te heftig reageert
- Skeeter-syndroom: Een extreme reactie op een muggenbeet
- Infectie: Wanneer de muggenbeet meer wordt dan een bult
- Wanneer je huisarts inschakelen?
- Medische behandeling: wat kan de arts doen bij muggenbulten?
- Antihistaminica
- Corticosteroïde crèmes
- Antibiotica
- Orale corticosteroïden
- Advies en nazorg
Een jeukende muggenbult / Bron: ProjectManhattan, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Muggenbulten: Kleine bultjes, grote irritaties
Een warme zomeravond, het geluid van ritselende bladeren, en plots – een scherpe jeuk op je huid. Muggenbulten, die kleine, jeukende bultjes, kunnen zelfs de meest ontspannen momenten verpesten. Alsof het niet genoeg is dat deze miniatuurvampieren ons bloed stelen, laten ze ook nog eens die vervelende, rode zwellingen achter. Eén mug kan ervoor zorgen dat je de rest van de avond bezig bent met krabben en wrijven, terwijl de jeuk alleen maar erger lijkt te worden.Maar wat gebeurt er eigenlijk in je huid wanneer een mug haar slag slaat? Waarom lijkt de ene persoon last te hebben van gigantische bulten, terwijl de ander nauwelijks een kriebel voelt? In dit artikel duiken we dieper in de wereld van de muggenbulten, van wat ze veroorzaakt tot de beste manieren om die vervelende jeuk te verzachten. Dus trek je niet terug in je klamboe, maar lees verder!
Stekende vrouwtjesmuggen
Alleen vrouwtjesmuggen steken. Warmte, licht, zweet, lichaamsgeur, melkzuur en koolstofdioxide trekken deze lastpak aan. Ze maakt een gaatje in een klein bloedvat, injecteert haar speeksel in je bloedbaan en zuigt vervolgens je bloed op als lekker maaltje. Dit prikje wordt alleen gevoeld als de monddelen van de vrouwtjesmug een zenuw raken. Het contact moet ten minste zes seconden duren om een reactie te laten plaatsvinden. In muggenspeeksel zitten chemische stofjes die voorkomen dat er bloedstolling plaatsvindt en deze stofjes roepen een reactie op die plaatselijke roodheid, zwelling en jeuk veroorzaakt.Symptomen van een muggenbult
Muggenbult en jeuk
Een muggenbeet kan verschillende reacties bij mensen veroorzaken. Iemand die nog nooit is gestoken door een mug (vooral jonge kinderen) reageren mogelijk helemaal niet. De meesten mensen krijgen echter last van een kleine, jeukende rode bobbel die uren tot dagen nadat ze zijn gebeten, verschijnt en een paar dagen kan duren, mits je niet aan de muggenbult krabt.Anafylactische shock
Soms kan een muggenbeet een meer ernstige reactie veroorzaken, zoals blaarvorming of een netelroosuitbraak gepaard gaande met koorts en gewrichtszwelling. In het slechtste geval kan een muggenbeet anafylaxie (ook wel anafylactische shock) veroorzaken, een potentieel levensbedreigende aandoening die wordt gekenmerkt door onder meer zwelling in de keel, gegeneraliseerde netelroos, hese stem, schorre hoest, moeilijk kunnen slikken, kortademigheid, piepende ademhaling, blauw verkleuren van de huid. Deze reactie wordt zelden veroorzaakt door muggen en wordt vaker geassocieerd met andere stekende insecten.
Gewone dansmug (Chironomus plumosus) / Waarom jeukt een muggenbult?
Ieder mens is in zijn of haar leven wel eens door een mug gestoken. Wanneer muggen steken, zuigen ze bloed op terwijl ze wat speeksel injecteren. Hun speeksel bevat een anticoagulans of antistollingsmiddel en eiwitten. De eiwitten zijn lichaamsvreemde stoffen die je immuunsysteem activeren. Om deze stofjes te bestrijden, maakt je immuunsysteem histamine vrij, een verbinding die witte bloedcellen helpt het getroffen gebied te bereiken. Histamine veroorzaakt de beruchte jeuk, alsook ontsteking en zwelling.Als je voor de eerste keer door een mug gestoken wordt, kan het zijn dat je reactie vertoont. Dit komt doordat je lichaam (nog) geen reactie heeft ontwikkeld op de indringer. En sommige mensen merken helemaal niets van een muggenbeet. Er zijn ook mensen die in de loop van de tijd tolerantie opbouwen.
Krabben aan een muggenbult
Een muggenbult gaat vaak heviger jeuken nadat je eraan gekrabd hebt. Dit krabben gebeurt vaak onbewust of tijdens de slaap. Het krabben aan een muggenbult kan zorgen voor ontstoken huidweefsel, wat de klachten verergert. Omdat je huid door de ontsteking jeukt, kun je in een vicieuze cirkel terechtkomen waarbij krabben nog meer jeuk veroorzaakt waardoor je nog meer gaat krabben, etc. Door verder te krabben, loop je bovendien het risico dat de huid ter plaatse kapot gaat en er een secundaire (bacteriële) infectie ontstaat. Daarom wordt geadviseerd om vooral niet aan een muggenbult te krabben. De jeuk kan verlicht worden met zelfzorgmiddelen.Behandeling van een jeukende muggenbult
Over het algemeen zijn de klachten van jeuk en zwelling binnen twee tot drie dagen wel weg. Als je niet zo lang wilt wachten, dan zijn er een aantal maatregelen die je kunt nemen om de klachten te verlichten.Ontsmettingsalcohol
Met een doekje met ontsmettingsalcohol op de steekplek deppen werkt heel goed in het verminderen van jeuk als gevolg van de histaminereactie. Je kunt bijvoorbeeld ingepakte alcoholdoekjes bij je dragen die je altijd en overal kunt gebruiken. Ontsmettingsalcohol denatureert de eiwitten in het speeksel van de mug, waardoor je immuunsysteem niet meer (zo heftig) reageert met jeuk of zwelling. Ontsmettingsalcohol heeft tevens een kalmerende en verkoelende werking.IJsklontje of icepack
Een ijsblokje (of iets dat voldoende koud is zoals een icepack) kan zwelling voorkomen en biedt tijdelijke verlichting van jeuk. IJs verwijdert of neutraliseert de speekseleiwitten niet die de mug in het steekplekje achter heeft gelaten, en dus zal de muggenbult waarschijnlijk weer gaan jeuken zodra je het ijsklontje weghaalt. Maar het biedt wel een tijdelijke onderbreking van de jeuk en dat kan heel aangenaam zijn.Calamine lotion
Calamine lotion of schudsel kan verzachtend werken. Calamine droogt en verkoelt de huid en stilt jeuk, bijvoorbeeld bij insectenbeten, galbulten en waterpokken. Gebruik het niet op een beschadigde huid, aangezien calamine irritatie bij open wondjes kan geven. Let goed op voor je kleding, want calamine-schudsel kan vlekken geven in kleding en beddengoed.Antihistamine (tablet)
De meeste vrij verkrijgbare allergiemedicijnen, werken onder meer door het uitschakelen van de histamine-respons van je lichaam. Dat is de reden waarom deze middelen antihistaminica worden genoemd. Omdat het deze histamine-reactie is die de het bultje en de jeuk veroorzaakt, kunnen deze geneesmiddelen in belangrijke mate verlichting bieden bij een muggenbult. Vooral als je te maken hebt met meerdere muggenbulten en calamine-schudsel onvoldoende soelaas biedt, dan kan een oraal antihistaminicum (een pilletje) uitkomst bieden.Zuiveringszout
Zuiveringszout vermengd met een beetje water, net genoeg om een pasta te vormen, kun je toepassen op een jeukende muggenbult. Dit verlicht de klachten, waardoor je minder de neiging hebt om te krabben en de muggenbult goed kan herstellen.Colloïdaal havermoutbad
Havermout heeft actieve eigenschappen die insectenbeten en allergische reacties kalmeren. Colloïdaal Havermout bevat beta-glucan wat rustgevende, herstellende en beschermende eigenschappen heeft. Je kunt colloïdaal havermout toevoegen aan een bad of het plaatselijk toepassen. Maak een pasta door wat water toe te voegen aan colloïdale havermout en daarna aanbrengen in het getroffen gebied. Was het na 15 minuten af met handwarm water. Je kunt ook honing toevoegen aan je pasta voor een beter herstel. Daarna op de behandelde plek een vochtinbrengende crème aanbrengen.
Kokosolie / Bron: Phu Thinh Co, Wikimedia Commons (CC BY-SA-2.0)Knoflook
Knoflook is wereldwijd bekend om zijn bijzondere en heilzame eigenschappen. Sommige crèmes gebruiken knoflookextract vanwege de wondgenezende en antibacteriële eigenschappen. Breng knoflook echter nooit direct aan op je huid. Rauwe knoflook kan huidirritatie en ontsteking veroorzaken. Verdun geperste knoflook met kokosolie en breng dat aan op de muggenbult en de omringende huid. Na enkele minute afspoelen met lauw water.Wanneer naar de huisarts met een muggenbult: Meer dan alleen jeuk?
De meeste muggenbulten zijn niets meer dan een irritante jeukplek, maar er zijn situaties waarin een muggenbeet meer aandacht vraagt. Soms kan een muggenbeet leiden tot ernstigere reacties, zoals een allergie of het zeldzame Skeeter-syndroom. Maar wanneer is het tijd om de huisarts in te schakelen? Laten we het verder onderzoeken.Allergische reactie: Wanneer je lichaam te heftig reageert
Bij een normale muggenbeet is er sprake van een lichte zwelling en jeuk. Sommige mensen ontwikkelen echter een allergische reactie waarbij de bult veel groter wordt, rood kleurt en warm aanvoelt. Als de zwelling zich uitbreidt of er blaren ontstaan, kan dit wijzen op een allergische reactie. Neem contact op met je huisarts als de zwelling snel toeneemt of zich bevindt op gevoelige plekken zoals het gezicht of de keel.Skeeter-syndroom: Een extreme reactie op een muggenbeet
Het Skeeter-syndroom is een zeldzame, maar heftige allergische reactie op het speeksel van muggen. In plaats van kleine bultjes verschijnen grote, gezwollen plekken die pijnlijk zijn en vaak gepaard gaan met koorts. De zwelling kan dagen aanhouden en voelt warm aan, alsof er een ontsteking is. Bij vermoedens van Skeeter-syndroom is een bezoek aan de huisarts noodzakelijk. De arts kan antihistaminica of corticosteroïde crèmes voorschrijven om de reactie te behandelen.Infectie: Wanneer de muggenbeet meer wordt dan een bult
Te veel krabben kan de huid beschadigen en vatbaar maken voor infecties. Symptomen zoals pusvorming, toenemende roodheid, pijn, en een warme plek duiden op een infectie. In dit geval is het verstandig om de huisarts te bezoeken voor een antibioticakuur of een antibacteriële crème om verdere complicaties te voorkomen.Wanneer je huisarts inschakelen?
- Extreme zwelling of roodheid die zich verder uitbreidt, vooral rond de ogen of mond.
- Koorts, misselijkheid of ziektegevoel na een muggenbeet.
- Blaren of open wonden die niet genezen of tekenen van infectie vertonen.
- Bij vermoeden van het Skeeter-syndroom, met ongewoon grote bulten en aanhoudende koorts.
Muggenbulten vragen meestal geen medische aandacht, maar let goed op je lichaam en weet wanneer je actie moet ondernemen. In twijfelgevallen is een bezoek aan de huisarts altijd een verstandige keuze!
