Pijn buitenkant van voet: symptomen, oorzaak en behandeling

Pijn aan de buitenkant van de voet en enkel wordt laterale voetpijn genoemd. Pijn aan de buitenkant van de voet is een relatief veel voorkomende klacht, die iedereen kan treffen. Het kan vóór, tijdens of na activiteiten zoals wandelen, sporten en hardlopen plaatsvinden. Laterale voetpijn kan gepaard gaan met functieverlies en stijfheid, waardoor je niet meer goed in staat bent om te lopen of te staan. Pijn aan de buitenkant van je voet kent verschillende mogelijke oorzaken, maar vaak komt het door overbelasting. Pijn aan de buitenkant van de voet kan plotseling de kop opsteken of meer chronisch van aard zijn. De pijn kan gevoeld worden bij opstaan of als je druk op de voet uitoefent, maar het kan soms ook in rust gevoeld worden. Pijn aan de buitenkant van de voet kan bestaan uit brandende, stekende of zeurderige pijn. Het is belangrijk om bij aanhoudende voetpijn een afspraak te maken met je huisarts. De huisarts kan een diagnose stellen en een gepaste behandeling inzetten.

• Symptomen van pijn aan de buitenkant van de voet
• Oorzaken van laterale voetpijn
• Verstuikte enkel
• Cuboïd-syndroom
• Bunion (hallux valgus)
• Peroneale tendinopathie (overbelasting)
• Stressfracturen
• Eelt en likdoorns
• Artrose
• Tarsale coalitie
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van pijn aan de zijkant van de voet
• Directe verlichting van de klachten (RICE)
• Medicijnen
• Fysiotherapie
• Overige behandelingen
• Prognose
• Preventie

Symptomen van pijn aan de buitenkant van de voet

Pijn aan de buitenkant van de voet kan gepaard gaan met andere symptomen, waarvan de meeste afhankelijk zijn van welk deel van de voet is aangedaan. De meest voorkomende symptomen zijn:

• pijn aan de buitenzijde van de enkel
• instabiliteit van de voet
• functiebeperking
• zwelling
• roodheid
• gevoeligheid
• moeite met staan of lopen
• gevoelig voor een verstuiking van de enkel

Oorzaken van laterale voetpijn

Laterale voetpijn is pijn aan de buitenkant van enkel en voet. Deze vorm van pijn kan vele oorzaken hebben, zoals

• overbelasting
• ontsteking van het enkelgewricht
• artrose
• stressfracturen
• peesontsteking
• uitgerekte, gescheurde of beknelde zenuwen (vooral die die door de enkel gaan)

Verstuikte enkel

Bij een verstuikte enkel klapt je voet plotseling naar binnen en als gevolg hiervan rekt de enkelband uit of scheurt in. De enkel raakt dik en gezwollen. Een verstuikte enkel is een van de hoofdoorzaken van laterale voetpijn. Het herstel duurt vaak niet zo lang. Na 4 tot 5 dagen kun je vaak wel weer op je voeten staan.

Cuboïd-syndroom

Het cuboïd-syndroom duidt op het niet goed functioneren van het calcaneocuboïdale gewricht en het veroorzaakt een langdurige aanhoudende pijn aan de buitenzijde van de voet met uitstraling naar de laatste twee tenen. Het treedt vaak op nadat je je enkel hebt verstuikt. Het ontstaat door een gewrichtsverandering van één van de botten in je voet, vaak door een verstuiking van de enkel. Dit syndroom kan ook optreden als je teveel sport en lichamelijke activiteit doet zonder enige hersteltijd tussen trainingssessies in acht te nemen. Soms kan het dragen van strakke schoenen ook dit syndroom veroorzaken.

Bunion (hallux valgus)

Bunions kunnen ook pijn aan de buitenkant van de voet veroorzaken. Een bunion wijst op een grote knobbel aan de zijkant van de voet die zich bij de aanzet van de grote teen ontwikkelt. Te strakke schoenen en hoge hakken zijn vaak de boosdoeners. Andere risicofactoren zijn reumatoïde artritis en aangeboren voetafwijkingen.

Peroneale tendinopathie (overbelasting)

Peroneale tendinitis treedt op als gevolg van herhaalde spanning van de pezen in de enkel en is een type van overbelastingsblessure dat zich veelal bij sporters, zoals langeafstandlopers en basketballers, voordoet. De enkelpezen strekken zich uit vanaf de achterkant van de kuit, over de buitenrand van de buitenste enkel en hechten op verschillende punten aan de laterale zijde van de voet. Deze aandoening zorgt ervoor dat de peroneale pezen, de peroneus brevis en peroneus longus, opzwellen of ontstoken raken, met als gevolg pijn aan de laterale kant van de voet en de hiel. Iemand die overmatig hardloopt of zijn voet abnormaal plaatst, kan peroneale tendinitis ontwikkelen. Het kan ook optreden na een verstuikte enkel.

Stressfracturen

Een veel voorkomende overbelastingsblessure bij lopen is een stressfractuur, een incomplete botbreuk (fractuur). Een andere benaming voor deze aandoening is vermoeidheidsbreuk of marsfractuur. Symptomen van dit letsel kunnen aanvankelijk mild zijn, maar geleidelijk aan verslechteren. Vaak presenteert een stressfractuur zich als een pijnlijke zone al dan niet bij het steunen op het aangedane bot en bij het lopen heb je in het begin meestal pijn, vervolgens matige pijn in het midden en weer veel pijn bij het beëindigen van en na het lopen.

Eelt en likdoorns

Likdoorns en eelt kan zich ontwikkelen aan de zijkant van de voet en pijn en ongemak veroorzaken. Eelt en likdoorns ontwikkelen zich vaak als gevolg van het feit dat het lichaam meerdere huidlagen vormt om de voet te beschermen tegen herhaalde druk en wrijving ter plaatse. Hoewel eelt meestal pijnloos is, kunnen likdoorns dieper in de huid doordringen en pijnlijk zijn.

Artrose

Artrose ontstaat wanneer het kraakbeen in een of meerdere gewrichten beschadigd is en onvoldoende herstelt. Artrose kan onder meer optreden in voet en enkel. Artrose kan laterale voetpijn veroorzaken wanneer deze het voetgewricht beïnvloedt.

Tarsale coalitie

Tarsale coalitie is een aangeboren aandoening, wat betekent dat het aanwezig is bij de geboorte. Tarsale coalitie treedt op wanneer twee voetwortelbeentjes (gedeeltelijk) aan elkaar gegroeid zijn tot één groter botstuk. Deze ongewone verbinding tussen de twee botten leidt vaak tot stijfheid en pijn in de voet. Tarsale coalitie is een relatief zeldzame aandoening. Ongeveer 1 op de 100 mensen heeft de aandoening.

Onderzoek en diagnose

Om pijn aan de buitenkant van de voet te diagnosticeren, zal de huisarts waarschijnlijk een lichamelijk onderzoek uitvoeren met daarbij bijzondere aandacht voor de aangedane voet. De huisarts zal de mobiliteit en stabiliteit van de voet controleren. De arts zal ook op zoek gaan naar gezwollen gebieden, voetafwijkingen of verwondingen en symptomen van pijn en roodheid. Zo nodig zal de arts beeldvormend onderzoek laten verrichten om de oorzaak van voetpijn te bepalen, zoals röntgenfoto's of een MRI-scan.

Behandeling van pijn aan de zijkant van de voet

Laterale voetpijn of pijn aan de zijkant van je voet kan soms enige tijd aanhouden en in dat geval kan behandeling nodig zijn.

Directe verlichting van de klachten (RICE)

Rust en het hoger leggen van de voet kan helpen om pijn aan de buitenkant van de voet te verlichten. Je kan kan tamelijk snel milde pijnklachten aan de voet verlichten door de RICE-methode toe te passen:

• Rust: laat de voet rusten
• Ijs (ice) de voet voor regelmatige periodes van elk 20 minuten
• Compressie: druk uitoefenen met een elastisch verbandje
• Elevatie: leg de voet boven hartniveau

Medicijnen

Voor milde gevallen van laterale voetpijn, kan rust en het slikken van vrij verkrijgbare pijnstillers voldoende zijn om zwelling te verminderen en de pijn te verlichten. In meer ernstige gevallen kan de huisarts ontstekingsremmende medicijnen voorschrijven.

Fysiotherapie

Als medicijnen onvoldoende soelaas bieden, kan fysiotherapie nodig zijn. Fysiotherapie heeft tot doel de spieren te ontspannen, de doorbloeding te verbeteren en de voet te ondersteunen bij het genezingsproces. De huisarts kan ook enkelbraces of enkelverstevigers aanbevelen om de enkel te ondersteunen en te beschermen.

Overige behandelingen

In geval van verwonding aan de zachtere weefsels van enkel en voet, kan de arts corticosteroïden voorschrijven. Dit zijn medicijnen om een ontsteking te verminderen. In geval van een blessure aan het bot, kan de arts immobilisatie van de voet adviseren. Andere medische behandelingen die naast medicijnen kunnen worden gebruikt, zijn onder meer elektrische stimulatie, laserbehandeling of lichttherapie of (in zeldzame en ernstige gevallen) een operatieve ingreep.

Prognose

De meeste gevallen van pijn aan de buitenkant van de voet komen voort uit reeds bestaande aandoeningen, die na verloop van tijd kunnen verergeren als ze niet adequaat worden behandeld. In de meest ernstige gevallen kun je pijn ervaren wanneer je je voet beweegt of rechtop staat. In gevallen waarbij een beknelde zenuw de pijn aan de buitenzijde van de voet veroorzaakt, kan je last krijgen van tintelingen of een doof gevoel in de voet. Een branderige huid komt ook voor.

Preventie

Je kunt pijn aan de buitenkant van de voet voorkomen met de nodige voorzorgsmaatregelen, zoals rust. Het dragen van schoenen met ondersteuning voor de voetboog of het dragen van een eenvoudig kousje voor extra ondersteuning aan de voetboog, kunnen ook helpen tijdens het lopen, hardlopen, joggen of fietsen.

Lees verder

• Pijn aan de voet: symptomen en oorzaken van pijnlijke voeten
• Pijnlijke voeten, ontstoken tenen, pijn, irritatie, zwelling
• Pijnlijke voeten: symptomen, oorzaak en behandeling voetpijn