Klauwnagel, ramshoornnagel: symptomen, oorzaak & behandeling

Klauwnagel of ramshoornnagel (onychogrypose) is een hypertrofie die nagels kan produceren die lijken op klauwen of een ramshoorn, vandaar de benaming klauwnagel of ramshoorn. Een klauwnagel kan worden veroorzaakt door trauma, door constante druk bij niet goed passende schoenen, of een perifere vaatziekte, maar is meestal het gevolg van verwaarlozing en het nalaten om gedurende langere tijd de nagel te knippen en te verzorgen. Deze aandoening komt vooral voor bij ouderen. Een klauwnagel kan gepaard gaan met een schimmelinfectie. Chirurgische verwijdering van de teennagel is een veel voorkomende behandeling van een klauwnagel en in sommige gevallen kan de arts zelfs een permanente nagelverwijdering aanbevelen, wat wordt bereikt door vernietiging van de nagelmatrix.

• Wat is een klauwnagel of ramshoornagel?
• Symptomen van een klauwnagel
• Oorzaak
• Trauma
• Schimmelinfectie
• Perifere vasculaire aandoeningen
• Ichthyosis
• Nagelpsoriasis
• Tubereuze sclerose complex
• Risicofactoren
• Behandeling van klauwnagels
• Medische behandeling
• Zelfzorg
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Wat is een klauwnagel of ramshoornagel?

Klauwnagel of ramshoornnagel (medische benaming: onychogrypose) is een medische aandoening waarbij sprake is van overgroei of hypertrofie van de nagels, wat resulteert in lange, dikke, gebogen nagels die lijken op een klauw of ramshoorn. De nagels zijn verdikt en vervormd met verkleuring van de nagels, waardoor ze geelachtig van kleur lijken.

De oorzaak van de nagelplaatverandering is dikwijls niet helemaal duidelijk, maar een beschadiging van het nagelbed als gevolg van het dragen van slecht passende of strakke schoenen, trauma of letsel aan de nagel, infectie van de nagel, verminderde bloedtoevoer naar de nagel zijn factoren die vaak een rol spelen bij de totstandkoming van deze nagelafwijking. Een klauwnagel kan ook optreden door gebrek aan hygiëne en verwaarlozing van de nagels, zoals het niet regelmatig knippen van de nagels. De teennagels worden vaker aangetast dan de vingernagels. Ouderen hebben vaker deze aandoening omdat de bloedtoevoer naar de nagels afneemt met het ouder worden.

Symptomen van een klauwnagel

De symptomen van een klauwnagel zijn:

• De nagel wordt geleidelijk dik, lang en misvormd naarmate ze langer worden.
• Er kan gele verkleuring van de nagel ontstaan.
• De nagelplaat wordt dik en gevoelig.
• Pijn of ongemak in de aangetaste nagel(s) bij druk.
• Nagels die lang en gebogen zijn, kunnen de aangrenzende tenen beïnvloeden, wat resulteert in meer pijn en infecties.

Als een klauwnagel optreedt als gevolg van een schimmelinfectie van de nagels, dan wordt de nagel broos, brokkelig met een geelbruine verkleuring.

Oorzaak

Soms is er geen duidelijke oorzaak voor het ontstaan van een klauwnagel. Mogelijke oorzaken van een klauwnagel zijn:

• Schade aan de cellen door letsel, zoals het laten vallen van een zwaar voorwerp op de nagels of trauma door andere activiteiten en sportblessures.
• Het dragen van te strakke schoenen.
• Infectie van de nagels, zoals schimmelinfectie, een schimmelnagel.
• Verminderde bloedtoevoer naar de nagels.
• Medische aandoeningen, zoals diabetes, verhogen het risico op het ontstaan van deze nagelafwijking.
• Een slecht voedingspatroon met onvoldoende voedingsstoffen kan ook tot deze aandoening leiden.
• Verwaarlozen of niet goed verzorgen van de nagels, zoals het niet regelmatig knippen van nagels.
• Perifere vaatziekte.

Trauma

Herhaaldelijk trauma aan de voeten of nagels, kan de tenen en nagelplaten beschadigen en uiteindelijk leiden tot klauwnagels. Het dagelijks dragen van schoenen die te klein voor je zijn, kunnen trauma en schade veroorzaken. Een klauwnagel of ramshoornnagel kan ook optreden bij een aandoening zoals een hamerteen. Het is verstandig om schoenen van de juiste maat te dragen.

Schimmelinfectie

Een klauwnagel kan worden veroorzaakt door een schimmelinfectie van de nagel die ervoor zorgt dat de nagels dik en broos worden, alsook verkleuren (bijvoorbeeld een gele of bruine kleur krijgen) en gaan splijten. Deze infectie heeft vooral invloed op teennagels, maar kan ook voorkomen op de vingernagels.

Perifere vasculaire aandoeningen

Perifere vasculaire aandoeningen verwijst naar ziekten van de bloedvaten buiten het hart en de hersenen als gevolg van slagaderverkalking. Dit vermindert de bloedtoevoer naar je benen en voeten. Zonder de juiste doorbloeding, kun je zweren op je benen of voeten en een langzame of ongebruikelijke nagelgroei ervaren. Onbehandeld kan deze aandoening leiden tot klauwnagels. Roken is een belangrijke risicofactor voor de ontwikkeling van perifere vasculaire aandoeningen. Behandeling bestaat uit verandering in levensstijl, medicatie en operaties om de slagader van plaques te zuiveren. Het volgen van een plantaardig dieet kan ook helpen.

Ichthyosis

Ichthyosis is een groep aandoeningen waarbij de verhoorning van de huid afwijkend is. Een veel voorkomend symptoom van deze genetische aandoening zijn verdikte of vervormde nagels, die in sommige gevallen kunnen uitgroeien tot klauwnagels of ramshoornagels.

Nagelpsoriasis

Psoriasis is een vrij veel voorkomende auto-immuunziekte die ervoor zorgt dat het lichaam extra huidcellen aanmaakt. Deze extra cellen hopen zich op en vormen rode, droge, schilferige plaques. Deze huidgroei kan ook de nagels aantasten, zogeheten nagelpsoriasis.

Tubereuze sclerose complex

Tubereuze sclerose complex (TSC) is een erfelijke aandoening, waarbij op verschillende plaatsen in het lichaam goedaardige gezwellen ontstaan. TSC wordt vaak gediagnosticeerd vanwege de huidproblemen die daarmee gepaard gaan, waaronder nagelafwijkingen. Hoewel de nagelvervormingen in sommige gevallen verdwijnen, kunnen ze na verloop van tijd erger worden en in ramshoornnagels veranderen. Andere symptomen van TSC zijn cognitieve stoornissen, autisme en epileptische aanvallen.

Risicofactoren

De grootste risicofactor voor een klauwnagel lijkt leeftijd te zijn. Deze nagelaandoening komt vooral voor zij oudere mensen. Andere risicofactoren zijn het dragen van te krappe schoenen en het het hebben van een perifere vaatziekte of diabetes.

Behandeling van klauwnagels

Medische behandeling

De behandeling van een klauwnagel hangt af van de ernst en symptomen van de aandoening en bestaat uit:

• Verwijdering van de nagelplaat en chirurgische vernietiging van de nagelmatrix met behulp van koolstofdioxidelaser of fenol, vooropgesteld dat je een goede bloedtoevoer naar de nagels hebt.
• Als het erg pijnlijk is, wordt de nagel meestal verwijderd door een verzadigde oplossing van fenol aan te brengen

Als de oorzaak minder ernstig is, zoals een trauma of infectie, zal de arts een operatie uitvoeren om het probleem te verhelpen. Ook zal je instructies krijgen over hoe je je nagels op de juiste manier kunt knippen en voor je voeten zorgen zodat het probleem niet opnieuw optreedt. Nagels moeten recht in plaats van gebogen worden geknipt om ingegroeide nagels te voorkomen. Draag ook schone katoenen sokken die vocht kunnen opnemen en schimmelinfecties helpen voorkomen.

Zelfzorg

Niet alleen worden klauwnagels of ramshoornnagels als cosmetisch storend ervaren, ze zijn ook pijnlijk en kunnen een ernstige invloed hebben op je kwaliteit van leven. Hoewel het niet altijd mogelijk is om klauwnagels te voorkomen, zijn er een aantal eenvoudige maatregelen die je kunt nemen om de gezondheid van nagels te bevorderen:

• houd de nagels kort geknipt
• je nagels regelmatig recht afknippen verkleint de kans op ingroeien
• knip je nagels als je net onder de douche of uit bad vandaan komt, als ze zacht zijn
• draag goed passende schoenen met voldoende ruimte voor de tenen
• draag katoenen sokken die vocht absorberen
• trek regelmatig schone sokken aan
• draag handschoenen bij het werken met chemicaliën

Prognose

Een klauwnagel of ramshoornnagel mag dan intimiderend klinken, maar de toekomst van je nagels is niet per se somber. Dit probleem, waarbij de nagel dikker wordt en zich kromt als een klauw, is meestal goed te behandelen – al hangt de prognose af van hoe snel je ingrijpt en de onderliggende oorzaak aanpakt.

Met de juiste verzorging en medische hulp kun je vaak veel verbeteren. Behandelingen zoals regelmatig vijlen, medisch pedicure, en soms het verwijderen van een deel van de nagel zorgen ervoor dat je voeten weer comfortabel aanvoelen en dat de nagel zich niet verder kromt of verdikt. Als je op tijd actie onderneemt, is de kans groot dat je klachten afnemen en je weer vrij kunt bewegen, zonder last van die vervelende, kromme nagels.

Bij een gezonde levensstijl, goede voetverzorging en aandacht voor de oorzaak – zoals slecht passende schoenen, trauma, of een schimmelinfectie – is de prognose vaak positief. Je nagels zullen misschien niet volledig hun oorspronkelijke vorm terugkrijgen, maar ze kunnen wel functioneel en pijnvrij blijven, zodat jij weer met gemak door het leven stapt!

Complicaties

Als klauwnagels onbehandeld blijven, kan de nagel uiteindelijk in de huid groeien, en pijn en ontsteking veroorzaken en een risico op secundaire bacteriële infectie veroorzaken. Zelfs als dit niet gebeurt, kan de ongecontroleerde groei van de nagel een omgeving creëren waarin schimmels goed gedijen.

Preventie

Draag altijd goed passende schoenen en comfortabele sokken. Houd je nagels kort en knip ze recht af.

Lees verder

• Dikke nagels of verdikte nagels: symptomen en behandelen
• Soorten nagelafwijkingen: symptomen, oorzaak en behandeling