Hypochloorhydrie: Aandoening met weinig maagzuur

Hypochloorhydrie is een aandoening waarbij de productie van maagzuur in de maag aanzienlijk verminderd is. Dit kan leiden tot diverse spijsverteringsproblemen, voedingstekorten en maag- en darminfecties. Een snelle en gerichte behandeling is essentieel om complicaties te voorkomen. Hypochloorhydrie kan ontstaan door verschillende factoren, zoals een bacteriële infectie of een zinktekort. Symptomen van hypochloorhydrie kunnen onder andere boeren, maagkrampen en een opgeblazen gevoel zijn. Zodra een arts het lage maagzuurniveau heeft vastgesteld, kan hij adviezen geven om de klachten te verlichten of verdere problemen te voorkomen. Vaak zijn enkele aanpassingen in levensstijl voldoende, maar soms is een medicamenteuze behandeling nodig om complicaties te minimaliseren.

• Functie van maagzuur
• Oorzaken en risicofactoren van te weinig maagzuur
• Risicofactoren
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van hypochloorhydrie
• Antibiotica voor H. pylori
• Herziening van medicatiegebruik
• Spijsverteringsenzymen en HCL-supplementen
• Stress beheren
• Andere eetgewoonten
• Tekorten aan voedingsstoffen aanpakken
• Prognose van hypochloorhydrie
• Complicaties
• Preventie van Hypochloorhydrie
• Gezonde voeding
• Juiste medicatiegebruik
• Stressmanagement
• Leefstijlaanpassingen
• Regelmatige medische controle

Functie van maagzuur

Maagzuur speelt een cruciale rol in de spijsvertering door voedsel af te breken en een aantal andere belangrijke functies te vervullen:

• Bacteriën en andere pathogenen (ziekteverwekkers) in de maag doden om infecties te voorkomen.
• Het lichaam helpen bij de absorptie (opname) van essentiële voedingsstoffen, zoals eiwitten en vitamine B12.

Oorzaken en risicofactoren van te weinig maagzuur

Hypochloorhydrie ontstaat wanneer de maag onvoldoende zoutzuur (HCl) produceert. De belangrijkste oorzaken en risicofactoren zijn:

Bacteriële infectie
Meer dan de helft van de wereldbevolking is geïnfecteerd met de bacterie Helicobacter pylori (H. pylori). Deze bacteriële infectie draagt bij aan verminderde maagzuurproductie en kan leiden tot maagzweren (zweren in het maagslijmvlies die branderige pijn veroorzaken).

Leeftijd
Bij ouderen neemt de maagzuurproductie vaak af. Vooral mensen ouder dan 65 jaar lopen een verhoogd risico op hypochloorhydrie.

Maagoperatie
Patiënten die een maag-bypass-operatie hebben ondergaan, ervaren vaak een verminderde productie van maagzuur.

Medicijnen
Langdurig gebruik van antacida (type maagzuurremmers) of andere medicijnen voor zure reflux of brandend maagzuur kan de maagzuurproductie aantasten. Ook protonpompremmers, die worden gebruikt om zure reflux te behandelen, kunnen bijdragen aan hypochloorhydrie.

Stress
Chronische stress kan bijdragen aan het ontstaan van hypochloorhydrie door de afname van maagzuurproductie.

Zinktekort
Zink is essentieel voor de productie van maagzuur. Een tekort aan zink kan leiden tot hypochloorhydrie.

Risicofactoren

Hypochloorhydrie wordt vaak in verband gebracht met een aantal aandoeningen:

• Allergieën
• Anemie (tekort aan rode bloedcellen)
• Astma (chronische ontsteking van de luchtwegen)
• Chronische auto-immuunziekten
• Gastritis (ontsteking van het maagslijmvlies)
• Huidproblemen, zoals acne (huidaandoening met ontsteking van talgklieren), eczeem (chronische huidaandoening met droge huid en jeuk), en psoriasis (chronische huidziekte met droge, schilferige huid)
• Lupus
• Osteoporose (verlies van botmassa met verhoogd risico op botbreuken)
• Pernicieuze anemie (falen van absorptie van vitamine B12)
• Schildklieraandoeningen

Symptomen

De symptomen van hypochloorhydrie kunnen variëren, maar mogelijke tekenen zijn:

• Bloedarmoede die niet reageert op ijzersupplementen
• Boeren
• Brandend maagzuur
• Broze nagels
• Chronische vermoeidheid
• Constipatie of diarree
• Darminfecties
• Verlies van de smaak voor vlees
• Droog haar
• Droge huid
• Opgeblazen gevoel
• Slechte adem
• Geen honger om te ontbijten (verlies van eetlust)
• Haaruitval
• Maagkrampen
• Misselijkheid bij het innemen van supplementen
• Onverteerd voedsel in de ontlasting
• Slaperigheid na het eten
• Tekorten aan voedingsstoffen, zoals ijzer en vitamine B12

Diagnose en onderzoeken

De diagnose hypochloorhydrie wordt doorgaans gesteld op basis van de medische geschiedenis en een lichamelijk onderzoek. De arts kan besluiten een capsule met een zendertje in te slikken om de hoeveelheid zuur in het spijsverteringskanaal te meten. De zuurgraad wordt gemeten met behulp van de pH-schaal: een pH-waarde van 3-5 wijst op hypochloorhydrie, terwijl een pH-niveau van minder dan 3 normale maagzuurwaarden aangeeft. Een pH-waarde boven de 5 kan wijzen op bijna volledige afwezigheid van maagzuur (achloorhydrie). Een bloedonderzoek kan tekorten aan voedingsstoffen, zoals ijzer of vitamine B12, aantonen. Soms schrijft de arts HCL-supplementen voor om de diagnose te bevestigen: als de patiënt zich beter voelt bij het innemen van deze supplementen, kan een laag maagzuurgehalte de oorzaak zijn van de symptomen.

Behandeling van hypochloorhydrie

De behandeling van hypochloorhydrie is afhankelijk van de onderliggende oorzaak en kan bestaan uit:

Antibiotica voor H. pylori

Bij een H. pylori-infectie schrijft de arts antibiotica voor. Meestal worden minimaal twee verschillende antibiotica voorgeschreven die tegelijkertijd moeten worden ingenomen om resistentie te voorkomen. Na vier weken controleert de arts of de bacterie nog steeds aanwezig is. Indien nodig wordt een andere combinatie van medicijnen voorgeschreven.

Herziening van medicatiegebruik

Als het langdurige gebruik van antacida of protonpompremmers hypochloorhydrie veroorzaakt, kan de arts andere medicijnen voorschrijven of adviseren om te stoppen met deze geneesmiddelen. Dit gebeurt altijd in overleg met de arts.

Spijsverteringsenzymen en HCL-supplementen

HCL-supplementen en spijsverteringsenzymen kunnen nuttig zijn, vooral voor ouderen die door veroudering minder maagzuur produceren. Patiënten moeten echter altijd eerst een arts raadplegen voordat ze met HCL-supplementen beginnen.

Stress beheren

Chronische stress kan de spijsvertering negatief beïnvloeden. Aanpassingen in levensstijl kunnen nuttig zijn, zoals:

• Diepe ademhalingsoefeningen en progressieve spierontspanningstechnieken
• Meditatie en mindfulness
• Regelmatige lichaamsbeweging
• Stressbronnen beheren en verminderen
• Therapie
• Yoga

Andere eetgewoonten

Het aanpassen van eetgewoonten kan helpen bij het verlichten van de symptomen van hypochloorhydrie. Vermijd moeilijk verteerbare voedingsmiddelen, zoals vette en gebakken gerechten, en zorg ervoor dat voedsel goed gekauwd wordt. Eet ten minste drie uur voor het slapen gaan om te voorkomen dat het lichaam in de nacht bezig is met de spijsvertering. Vermijd liggen na een maaltijd en eet niet liggend.

Tekorten aan voedingsstoffen aanpakken

Een adequaat zinkniveau is belangrijk voor de productie van maagzuur. Voedingsmiddelen rijk aan zink zijn onder andere:

• Cashewnoten
• Gebakken bonen
• Oesters en krabben
• Pompoenzaden
• Rundvlees en varkensvlees
• Versterkte ontbijtgranen

Een laag maagzuurniveau kan ook leiden tot andere tekorten, zoals ijzertekort (ferriprieve anemie), vitamine B12-tekort en calciumtekort (hypocalciëmie). Een arts of voedingsdeskundige kan helpen bij het aanpakken van deze problemen, mogelijk door middel van supplementen of voedingsadvies.

Prognose van hypochloorhydrie

Indien onbehandeld kan hypochloorhydrie een negatieve invloed hebben op de gezondheid en het welzijn van de patiënt. Diverse behandelingsopties zijn beschikbaar om de symptomen onder controle te krijgen en complicaties te voorkomen, zodat de patiënt zich beter voelt en een gezond leven kan leiden.

Complicaties

Een laag maagzuurniveau kan leiden tot verschillende complicaties, zoals:

• Moeilijkheden bij de eiwitvertering, wat kan resulteren in ondervoeding
• Overgroei van ziekteverwekkers en verhoogd risico op kanker
• Een zuuronbalans, die kan leiden tot verzuring van het bloed en de vorming van toxines (gifstoffen) in de darmen
• Het lekkende darm syndroom, waarbij het spijsverteringskanaal doorlaatbaar wordt, waardoor voedsel, bacteriën, afval en onverteerde deeltjes kunnen passeren
• Tekorten aan mineralen door verminderde opname van voedingsstoffen

Preventie van Hypochloorhydrie

Preventie van hypochloorhydrie richt zich voornamelijk op het voorkomen van de onderliggende oorzaken en risicofactoren die bijdragen aan de aandoening. Enkele effectieve maatregelen zijn:

Gezonde voeding

Een uitgebalanceerd dieet rijk aan voedingsstoffen ondersteunt een gezonde maagzuurproductie. Dit omvat:

• Voedingsmiddelen rijk aan zink, zoals cashewnoten, pompoenzaden en rundvlees.
• Voedingsmiddelen met veel eiwitten en vitamine B12, zoals vlees en zuivelproducten.
• Vermijden van voedsel dat moeilijk te verteren is, zoals vette en gefrituurde gerechten.

Juiste medicatiegebruik

Het verantwoord gebruik van maagzuurremmers en andere medicijnen is cruciaal om hypochloorhydrie te voorkomen. Dit houdt in:

• Het vermijden van langdurig gebruik van antacida en protonpompremmers zonder medisch advies.
• Overleg met een arts bij het gebruik van medicatie voor zure reflux of brandend maagzuur.

Stressmanagement

Chronische stress kan bijdragen aan verminderde maagzuurproductie. Preventieve maatregelen omvatten:

• Regelmatige ontspanningstechnieken zoals diepe ademhalingsoefeningen en mindfulness.
• Actieve stressmanagementstrategieën zoals therapie en regelmatige lichaamsbeweging.
• Praktische stappen om stressbronnen in het dagelijks leven te verminderen.

Leefstijlaanpassingen

Gezonde leefgewoonten kunnen bijdragen aan het behoud van een normale maagzuurproductie:

• Regelmatig en goed gekauwd eten, met aandacht voor de voeding.
• Het vermijden van maaltijden kort voor het slapen gaan.
• Zorgen voor een gezonde en regelmatige eetroutine.

Regelmatige medische controle

Het tijdig identificeren van risicofactoren en het volgen van medisch advies kan helpen bij het voorkomen van hypochloorhydrie:

• Regelmatig overleg met een arts over de gezondheidstoestand en eventuele symptomen.
• Bloedonderzoeken en andere diagnostische tests indien nodig om voedingsstoffentekorten op te sporen.

Lees verder

• Achloorhydrie: Afwezig zoutzuur in maag met vitaminetekorten