Hypochloorhydrie: Aandoening met weinig maagzuur

Hypochloorhydrie is een aandoening waarbij een patiënt weinig maagzuur heeft. Patiënten ervaren hierdoor spijsverteringsproblemen, voedingstekorten en maag- en darminfecties. Een snelle behandeling is nodig om complicaties te voorkomen. De maagaandoening resulteert uit onder andere een bacteriële infectie of een zinktekort. Boeren, maagkrampen en een opgeblazen gevoel zijn enkele symptomen van hypochloorhydrie. Zodra een arts het lage maagzuurniveau heeft vastgesteld, stelt hij adviezen voor om de klachten te verminderen of om deze te voorkomen. Vaak zijn enkele leefstijladviezen voldoende, maar soms is een snelle medicamenteuze behandeling nodig, ook om het risico op complicaties te verminderen.

• Functie van maagzuur
• Oorzaken en risicofactoren van te weinig maagzuur
• Risicofactoren
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van maagaandoening
• Antibiotica voor H. pylori
• Herziening van medicatiegebruik
• Spijsverteringsenzymen en HCL-supplementen
• Stress beheren
• Andere eetgewoonten
• Tekorten aan voedingsstoffen aanpakken
• Prognose van hypochloorhydrie
• Complicaties

Functie van maagzuur

Maagzuur helpt in combinatie met verschillende enzymen om voedsel af te breken. Dit zuur heeft nog andere functies zoals:

• bacteriën en andere pathogenen (ziekteverwekkers) in de maag doden om infectie te voorkomen
• het lichaam helpen bij de absorptie (opname) van bepaalde voedingsstoffen, zoals eiwitten en vitamine B12

Oorzaken en risicofactoren van te weinig maagzuur

Een patiënt met hypochloorhydrie is niet in staat om voldoende zoutzuur (HCL) in de maag te produceren. Dit kent enkele oorzaken.

Bacteriële infectie
Meer dan de helft van de patiënten wereldwijd is geïnfecteerd met de bacterie Helicobacter pylori (H. pylori). Deze bacteriële infectie draagt bij aan lage niveaus van maagzuur en maagzweren (zweer in slijmvlies van maag met branderige pijn).

Leeftijd
Bij ouderen gaat de maag minder zuur produceren. Vooral 65-plussers lopen het risico op hypochloorhydrie.

Maagoperatie
Patiënten die een maag-bypass-operatie gekregen hebben, ervaren sneller dat hun maag minder hoeveelheid zuur produceert.

Medicijnen
Wanneer een patiënt langdurig antacida (type maagzuurremmers) of andere medicijnen voor zure reflux of brandend maagzuur inneemt, tast dit eveneens de maagzuurproductie aan. Protonpompremmers, een ander type maagzuurremmers die zure reflux behandelen, veroorzaken eveneens mogelijk hypochloorhydrie.

Stress
Chronische stress draagt bij aan de verschijning van hypochloorhydrie.

Zinktekort
Dankzij zink is het lichaam in staat om maagzuur te produceren. Een gebrek aan dit zink veroorzaakt mogelijk hypochloorhydrie.

Risicofactoren

Hypochloorhydrie is geassocieerd met enkele aandoeningen:

• allergieën
• anemie (tekort aan rode bloedcellen)
• astma (chronische ontsteking van luchtwegen in de longen)
• chronische auto-immuunziekten
• gastritis (ontsteking van het maagslijmvlies)
• huidproblemen, waaronder acne (huidaandoening met ontsteking van talgklieren), eczeem (chronische huidaandoening met droge huid en jeukende huid) en psoriasis (chronische huidziekte met droge huid en schilferige huid)
• lupus
• osteoporose (verlies van botmassa met risico op botbreuken)
• pernicieuze anemie (falen van absorptie van vitamine B12)
• schildklieraandoeningen

Symptomen

Mogelijke tekenen van hypochloorhydrie zijn:

• bloedarmoede die niet reageert op ijzersupplementen
• boeren
• brandend maagzuur
• broze nagels
• chronische vermoeidheid
• constipatie of diarree
• darminfecties
• de smaak voor vlees verloren
• droog haar
• een droge huid
• een opgeblazen gevoel
• een slechte adem
• gas
• geen honger om te ontbijten (verlies van eetlust)
• haaruitval
• maagkrampen
• misselijkheid tijdens het nemen van supplementen
• onverteerd voedsel in de ontlasting
• slaperigheid na het eten
• tekorten aan voedingsstoffen, waaronder tekorten aan ijzer en vitamine B12

Diagnose en onderzoeken

De arts doorloopt eerst de medische geschiedenis van een patiënt en voert vervolgens een lichamelijk onderzoek uit om tekenen van hypochloorhydrie op te sporen. De patiënt moet mogelijk een capsule met een zendertje in inslikken. Deze zender meldt de hoeveelheid zuur in de het spijsverteringskanaal. Artsen meten de zuurgraad met behulp van de pH-schaal. Een pH-waarde van 3-5 wijst op hypochloorhydrie, terwijl een pH-niveau van minder dan 3 duidt op normale maagzuurwaarden. Is de pH-waarde hoger dan 5, dan suggereert dit een bijna volledige afwezigheid van maagzuur (achloorhydrie). Een bloedonderzoek is nodig om eventuele tekorten op te sporen zoals een ijzertekort of een gebrek aan andere voedingsstoffen. Soms schrijft de arts HCL-supplementen (maagzuursupplementen) voor om een diagnose te bevestigen. Als een patiënt zich namelijk beter voelt bij het nemen van de supplementen, is een laag maagzuurgehalte wellicht de oorzaak van symptomen.

Behandeling van maagaandoening

De behandeling voor hypochloorhydrie hangt af van de onderliggende oorzaak.

Antibiotica voor H. pylori

De arts schrijft antibiotica voor om een H. pylori-infectie te behandelen. Meestal schrijft de arts minstens twee soorten antibiotica voor die de patiënt Een tegelijkertijd moet innemen. Op deze manier worden de bacteriën niet resistent tegen één van de geneesmiddelen. Na vier weken kijkt de arts of de H. pylori-bacterie nog steeds aanwezig is. Is dit het geval, dan schrijft de arts een andere combinatie van medicijnen voor.

Herziening van medicatiegebruik

Wanneer het langdurig gebruik van antacida en protonpompremmers hypochloorhydrie veroorzaakt, schrijft de arts andere medicatie voor of adviseert hij om te stoppen met deze geneesmiddelen. Dit gebeurt altijd in overleg met de arts.

Spijsverteringsenzymen en HCL-supplementen

HCL-supplementen en spijsverteringsenzymen verhogen de maagzuurgraad, hetgeen nuttig is voor ouderen die door de veroudering minder maagzuur hebben. De patiënt moet wel steeds een arts raadplegen alvorens te starten met HCL-supplementen.

Stress beheren

Chronische stress verminderen is goed voor de spijsvertering. Volgende veranderingen in de levensstijl zijn mogelijk nuttig:

• diepe ademhalingsoefeningen en progressieve spierontspanningstechnieken toepassen
• meditatie en mindfulness beoefenen
• regelmatige lichaamsbeweging uitoefenen
• stressbronnen beheren en verminderen
• therapie volgen
• yoga beoefenen

Andere eetgewoonten

Andere eetgewoonten verbeteren mogelijk de klachten van hypochloorhydrie. De patiënt vermijdt voedsel dat moeilijk te verteren is, zoals vette en gebakken voeding. Hij kauwt ook goed zodat het voedsel breekt en gemakkelijk kan mengen met de spijsverteringsenzymen in de mond. Kleinere voedseldeeltjes zijn gemakkelijker te verteren in de maag. Eten gebeurt ten minste drie uur voor het naar bed gaan. Het lichaam verteert de maaltijd dan volledig voordat de patiënt naar bed gaat, waardoor het risico op klachten van brandend maagzuur verminderen. Na een maaltijd mag een patiënt tot slot niet onmiddellijk gaan liggen en eten gebeurt ook niet al liggend.

Tekorten aan voedingsstoffen aanpakken

Het lichaam moet voldoende zink uit de voeding opnemen zodat de maag maagzuur kan produceren. Zinkrijke voedingsmiddelen zijn onder andere:

• cashewnoten
• gebakken bonen
• oesters en krabben
• pompoenzaden
• rundvlees en varkensvlees
• versterkte ontbijtgranen

Een laag maagzuurniveau leidt soms tot andere tekortkomingen, zoals een gebrek aan ijzer (ferriprieve anemie), een tekort aan vitamine B12 en een tekort aan calcium (hypocalciëmie). Een arts of een voedingsdeskundige helpen patiënten met deze problemen. Mogelijk moet de patiënt supplementen nemen of meer van deze voedingsstoffen in de voeding opnemen.

Prognose van hypochloorhydrie

Indien onbehandeld heeft hypochloorhydrie een negatieve invloed op de gezondheid en het welzijn van een patiënt. Diverse behandelingsopties zijn beschikbaar om de klachten onder controle te krijgen zodat de patiënt zich beter voelt en complicaties niet tot stand komen.

Complicaties

Lage maagzuurgehaltes leiden mogelijk tot complicaties zoals:

• een onvermogen om eiwitten goed te verteren, wat na verloop van tijd leidt tot ondervoeding
• een overgroei van ziekteverwekkers en ziektes zoals kanker
• een zuuronbalans, waardoor het bloed verzuurt en toxines (gifstoffen) in de darmen ontstaan
• het lekkende darm syndroom, een aandoening waarbij het spijsverteringskanaal doorlaatbaar wordt. Hierdoor kunnen voedsel, bacteriën, afval en onverteerde voedseldeeltjes passeren.
• mineralentekorten, omdat voedingsstoffen niet goed kunnen worden opgenomen.

Lees verder

• Achloorhydrie: Afwezig zoutzuur in maag met vitaminetekorten