Pustuleuze psoriasis: Huidziekte met witte bultjes met pus

Pustuleuze psoriasis (pustulaire psoriasis) is een zeldzaam type van psoriasis, een chronische huidziekte waarbij een schilferige, rode en jeukende huid optreedt. Bij deze vorm van de huidaandoening heeft de patiënt witte bultjes die gevuld zijn met pus in of nabij rode vlekken op de huid. Deze ‘puisten’ zijn pijnlijk, schilferig en/of jeukend. Meestal zijn de handpalmen, de voetzolen en de vingers en tenen aangetast. De huidziekte kent diverse soorten, gebaseerd op de locatie van de uitbraken en ook op de snelheid van het verschijnen van de symptomen. De behandeling is sterk variabel en gaat van gewone medicinale crèmes tot een ziekenhuisopname. Af en toe treden complicaties op door de met pus gevulde puisten op de huid. Tot slot zijn enkele risicofactoren in verband gebracht met de huidaandoening; deze vermijden voorkomt opflakkeringen of vermindert de ernst hiervan.

• Epidemiologie van pustuleuze psoriasis
• Oorzaken van pustuleuze psoriasis
• Risicofactoren van pustuleuze psoriasis
• Symptomen van pustuleuze psoriasis
• Acropustulose
• Gegeneraliseerde of Von Zumbusch pustulose
• Palmoplantaiare pustulose
• Diagnose en onderzoeken van pustuleuze psoriasis
• Behandeling van pustuleuze psoriasis
• Plaatselijke medicijnen
• Behandeling via licht
• Medicatie
• Ziekenhuisopname
• Prognose van pustuleuze psoriasis
• Complicaties van pustuleuze psoriasis
• Preventie van pustuleuze psoriasis

Epidemiologie van pustuleuze psoriasis

Volwassenen zijn het vaakst aangetast door pustuleuze psoriasis. Mannen en vrouwen zijn in gelijke aantallen getroffen. De gemiddelde leeftijd van mensen met pustuleuze psoriasis is vijftig jaar. Zelden zijn kinderen aangetast. Jongens zijn dan wel iets vaker dan meisjes getroffen door de vorm van psoriasis. Als kinderen aangetast zijn, zijn ze meestal tussen de twee en tien jaar oud.

Oorzaken van pustuleuze psoriasis

Psoriasis is een niet-besmettelijke auto-immuunaandoening. Is er een indringer in het lichaam, dan zendt het immuunsysteem daar meestal witte bloedcellen naartoe. Bij de auto-immuunziekte pustuleuze psoriasis gebeurt er een foutje en valt het lichaam per toeval de eigen huid aan. De aandoening is geen infectie en is dus niet besmettelijk.

Risicofactoren van pustuleuze psoriasis

Soms komt de ziekte voor in families. Een mutatie (verandering) in één van de twee specifieke genen (IL36RN of CARD14) zorgt ervoor dat de patiënt meer kans maakt om pustuleuze psoriasis te krijgen. Als de patiënt één van deze genmutaties heeft, veroorzaakt één van de uitlokkende factoren een uitbarsting.

Uitlokkende factoren voor pustuleuze psoriasis zijn:

• alcoholmisbruik
• de plotselinge intrekking van systemische medicijnen of krachtige lokale steroïden
• een huidletsel
• een infectie zoals een hiv-infectie
• een zwangerschap
• hormonen
• huidirritatie door bijvoorbeeld een op de huid aangebrachte crème of een agressief huidverzorgingsproduct
• medicijnen, zoals steroïden
• overmatige blootstelling aan de schadelijke UV-stralen van zonlicht en UV-stralen
• roken
• stress
• zwaarlijvigheid

De patiënt krijgt spontaan pustuleuze psoriasis maar soms treedt dit ook op naast een ander soort psoriasis, met name plaque psoriasis.

Symptomen van pustuleuze psoriasis

Er zijn drie soorten psoriasis pustulosa, gebaseerd op de locatie van de uitbraken en ook op de snelheid van het verschijnen van de symptomen. Pustuleuze psoriasis kenmerkt zich in het algemeen door witte puisten (blaren van niet-infectieus pus) omgeven door een rode huid. Het pus bestaat uit witte bloedcellen en is niet-infectieus.

Acropustulose

De patiënt ervaart bij acropustulose (acrodermatitis continua van Hallopeau) kleine, zeer pijnlijke letsels op de vingertoppen of tenen. De patiënt heeft het door de pijn lastig om gebruik te maken van de vingers of tenen. Sporadisch kampt een patiënt schade aan de nagels of het bot.

Gegeneraliseerde of Von Zumbusch pustulose

Gegeneraliseerde pustulose is bijzonder ernstig en vereist altijd medische aandacht. De patiënt heeft rode, pijnlijke, gevoelige huidvlekken die verspreid zijn over een groot deel van het lichaam. Kort daarna verschijnen met pus gevulde blaren. Een erg jeukende huid komt ook tot stand. Andere symptomen zijn vermoeidheid, koorts, koude rillingen, uitdroging, misselijkheid, bloedarmoede, spierzwakte, hoofdpijn, gewrichtspijn, een snelle pols of gewichtsverlies.

Palmoplantaiare pustulose

Op kleine delen van het lichaam, meestal de handpalmen of de voetzolen, vormen zich blaren. Deze met pus gevulde blaren hebben vaak een bruine kleur. Mogelijk schilferen of brokkelen ze ook af. Een gebarsten huid behoort eveneens tot de mogelijkheden bij palmoplantaire pustulose. Dit type psoriasis treedt op met opflakkeringen en rustigere periodes. Rokers hebben meer kans om deze vorm van psoriasis te krijgen.

Diagnose en onderzoeken van pustuleuze psoriasis

De dermatoloog (huidarts) bevraagt de patiënt naar de symptomen, de medische geschiedenis en de familiegeschiedenis van psoriasis. Mogelijk verwijdert hij een klein stukje van de ontstoken huid om dit onder een microscoop te bekijken. Deze kleine procedure staat in medische termen bekend als een biopsie. Als de patiënt een ernstige psoriasisaanval heeft, voert de arts een bloedonderzoek uit. Hij telt het aantal witte bloedcellen, test de lever- en nierfunctie en kijkt ook of de patiënt gezonde waarden van elektrolyten, calcium en fosfaat heeft.

Behandeling van pustuleuze psoriasis

De arts wil de symptomen verlichten en uitbraken van psoriasis bestrijden. De behandeling is afhankelijk van het type pustuleuze psoriasis. Niet altijd werkt een behandeling. Soms moet de patiënt meerdere behandelingen proberen of een combinatie van behandelingen uitproberen alvorens de symptomen verminderen of verdwijnen.

Plaatselijke medicijnen

De arts schrijft eerst een plaatselijke steroïdecrème voor om de letsels te behandelen. Koolteer- of salicylzuurcrèmes verlichten de schilferige huid. Lotions kalmeren of voorkomen een gebarsten huid. Katoenen handschoenen of sokken houden het vocht van deze middelen vast.

Behandeling via licht

Palmoplantaiare pustulose en acropustulose zijn soms lastig te behandelen. De arts adviseert fototherapie (behandeling via licht) op de ontstoken huid.

Medicatie

Via de mond ingenomen geneesmiddelen kalmeren het immuunsysteem. Ook andere medicijnen zijn inzetbaar om de huiduitbraken te vertragen. Al deze geneesmiddelen veroorzaken mogelijk ernstige bijwerkingen, dus de patiënt moet regelmatig terug naar de arts voor een opvolging van de behandeling.

Ziekenhuisopname

Bij gegeneraliseerde of Von Zumbusch psoriasis is meteen medische zorg vereist. De patiënt heeft wellicht intravenieuze steroïden of andere injecties nodig. De arts start meestal met een ziekenhuisopname om de symptomen te verlichten, de temperatuur te verlagen en uitdroging te voorkomen.

Prognose van pustuleuze psoriasis

Pustuleuze psoriasis is een chronische aandoening. De patiënt kan de symptomen tijdelijk verlichten, maar de ziekte verdwijnt meestal niet. Soms zijn langdurige of frequente behandelingen nodig. De symptomen verbeteren vaak naarmate de patiënt ouder wordt. Pustuleuze psoriasis kan soms verergeren, vooral bij stress, infecties of het gebruik van bepaalde geneesmiddelen.

Complicaties van pustuleuze psoriasis

• Gegeneraliseerde pustulose kan leiden tot infecties of een ernstige toestand zoals sepsis (bloedvergiftiging).
• Oververhitting en ontregeling van de elektrolyten kunnen optreden bij ernstige gevallen van pustuleuze psoriasis.
• De arts moet mogelijk extra medicijnen voorschrijven om deze complicaties te behandelen en moet ook aanvullende maatregelen nemen om infecties en andere ernstige complicaties te voorkomen.

Preventie van pustuleuze psoriasis

• Vermijden van risicofactoren zoals roken, alcoholgebruik en stress kan helpen om opflakkeringen van pustuleuze psoriasis te verminderen of te voorkomen.
• Het handhaven van een gezond gewicht kan ook helpen om de symptomen te verminderen, vooral bij palmoplantaire pustulose.
• Een goede huidverzorging en het vermijden van agressieve huidproducten kunnen helpen om de huid te kalmeren en te beschermen tegen verdere irritatie.

Lees verder

• Psoriasis: Chronische huidziekte met droge huid en schilfers
• Psoriasis: Uitlokkende factoren van opflakkering huidziekte