Rode handpalmen (erythema palmare): oorzaken en symptomen
Rode handpalmen of erythema palmare is een zeldzame huidaandoening die de handpalmen en vingers aantast. Het wordt meestal geassocieerd met levercirrose, maar kan ook erfelijk zijn of het gevolg zijn van hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap. Bepaalde medicijnen kunnen ook rode handpalmen veroorzaken, vooral bij mensen met een gestoorde leverfunctie. Rode handpalmen of erythema palmare wordt gekenmerkt door roodachtige, vlekkerige huid rond de handpalmen en vingers. Hoewel de aandoening zelf geen pijn of ongemak veroorzaakt, kan het een indicatie zijn van een ernstige onderliggende aandoening of stoornis.- Rode handpalmen of erythema palmare
- Symptomen
- Vóórkomen
- Vormen van erythema palmare
- Erfelijke erythema palmare
- Aan zwangerschap gerelateerde erythema palmare
- Idiopathische erythema palmare
- Secundaire erythema palmare
- Oorzaken van rode handpalmen
- Chronische ziekten
- Medicijnen
- Levercirrose
- Zwangerschap
- Onderzoek en diagnose
- Behandeling van erythema palmare
Handpalm en vingers / Bron: Marc Mongenet, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Rode handpalmen of erythema palmare
Rode handpalmen of erythema palmare is het erythemateus zijn van beide handen. De handpalmen zijn rood, meestal aan de basis van de duim en de pink. Soms kunnen de vingers zelf ook worden beïnvloed. De exacte oorzaak is anno 2024 onbekend, maar onderzoekers denken dat dit veroorzaakt kan worden door bloedvaatjes aan de basis van de hand die verwijden vanwege hormonale veranderingen.Symptomen
De roodheid kan gepaard gaan met warmte (warme handen), maar de aangetaste huid zal niet jeuken of pijnlijk zijn. Er kan wat droogheid zijn die kan worden tegengegaan met vochtinbrengende lotions. Druk uitoefenen of stevig op de aangetaste plekken drukken veroorzaakt geen pijn, maar de huid wordt bleek zodra je erop drukt. De mate van roodheid kan variëren afhankelijk van je emotionele toestand, handhoogte, temperatuur of druk op de handpalm. De specifieke symptomen van rode handpalmen (erythema palmare) zijn:- symmetrische roodheid die beide handen beïnvloedt
- geen overmatig zweten van de handpalmen
- geen abnormale verdikking van de huid
- de huid kan enigszins warm of droog aanvoelen
- afwezigheid van pijn, jeuk, gevoelloosheid en tintelingen
- de huid wordt bleek zodra je erop drukt
Vóórkomen
Ongeveer 30% van de zwangere vrouwen ontwikkelt rode handpalmen of erythema palmare. 23% van degenen met levercirrose ontwikkelen deze conditie. Rode handpalmen of erythema palmare komt voor bij een groot deel van de mensen met reumatoïde artritis.Vormen van erythema palmare
Er zijn verschillende soorten erythema palmare en elke vorm ontstaat als gevolg van andere oorzaken. De meest voorkomende typen zijn:Erfelijke erythema palmare
Dit is uiterst zeldzaam. De roodheid komt hier van verwijde bloedvaten onder de huid die verschijnen bij de geboorte en aanwezig blijven. Slechts enkele gevallen zijn beschreven in de medische literatuur.Aan zwangerschap gerelateerde erythema palmare
Erythema palmare komt voor bij ongeveer 30% van de zwangerschappen. Dit type kan te wijten zijn aan veranderingen in de bloedvaten als gevolg van verhoogde oestrogeenspiegels.Idiopathische erythema palmare
Dit is de diagnose als er geen onderliggende oorzaak is vastgesteld. Dit is een diagnose van uitsluiting, wat betekent dat andere onderliggende oorzaken moeten worden uitgesloten vooraleer deze diagnose wordt gesteld.Secundaire erythema palmare
Erythema palmare is een symptoom van veel verschillende onderliggende medische aandoeningen, meestal levercirrose waarbij de lever niet langer goed functioneert als gevolg van langdurige schade aan de lever (leverschade). Ongeveer 1 op de 4 patiënten met levercirrose krijgt vroeg of laat erythema palmare of rode handpalmen.Oorzaken van rode handpalmen
Aan rode handpalmen kunnen verschillende onderliggende aandoeningen zijn verbonden, variërend van auto-immuunziekten tot hormonale veranderingen als gevolg van zwangerschap.Chronische ziekten
Een enkele keer kan de ziekte van Wilson, een zeldzame genetische aandoening waarbij de lever niet teveel koper in het lichaam kan wegfilteren, de onderliggende boosdoener zijn. Bij deze ziekte stapelt koper zich op in organen, zoals de lever, hersenen en ogen.Andere aandoeningen die rode handpalmen kunnen veroorzaken, zijn hemochromatose, waarbij overtollig ijzer zich ophoopt in weefsels en organen; auto-immuunziekten, zoals reumatoïde artritis (ongeveer 60% van deze patiënten is getroffen); schildklieraandoeningen (ongeveer 18% van de mensen met een verhoogd schildklierhormoon heeft rode palmen); en hiv-infectie.
Veel minder vaak voorkomend is erytheem bij diabetes, waar ongeveer 4% van de diabetici last van krijgt. Verrassend genoeg kunnen hersentumoren, vooral kwaadaardige en metastatische laesies, rode handpalmen veroorzaken. Het kan ook in zeldzame gevallen verband houden met COPD. In zeldzame gevallen kunnen rode handpalmen worden geassocieerd met chronische kwikvergiftiging, ook bekend als acrodynie.