Rode handen: symptomen en oorzaken van erythema palmare

Rode handen of rode handpalmen zijn de symptomen van erythema palmare. Deze roodheid verschijnt op beide handen en gaat niet gepaard met jeuk of pijn. Erythema palmare is een zeldzame aandoening waarbij de handpalmen rood worden. Er zijn een paar verschillende oorzaken voor de aandoening, zoals zwangerschap en levercirrose. Rode handen komt bij 70% van alle blanke zwangere vrouwen voor en bij 30% van donkergepigmenteerde zwangere vrouwen. Iedereen die de symptomen van erythema palmare ervaart, moet contact opnemen met zijn huisarts om te achterhalen wat de precieze oorzaak is. Behandeling van rode handen is afhankelijk van de oorzaak. Als wordt vermoed dat de oorzaak van rode handen secundair is aan een medicijn, kan het raadzaam zijn om over te stappen op een ander middel. Behandeling van een onderliggende oorzaak van erythema palmare is geen garantie dat er verbetering zal optreden in de roodheid.

• Wat is erythema palmare?
• Rode handen symptomen
• Oorzaken en risicofactoren rode handen
• Primaire erythema palmare
• Secundair erythema palmare
• Rode handpalmen bij kinderen
• Onderzoek en diagnose
• Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
• Vervolgonderzoek
• Beelvormend onderzoek
• Behandeling van erythema palmare
• Prognose

Wat is erythema palmare?

Erythema palmare veroorzaakt rode handpalmen, die enigszins warm kunnen aanvoelen. Erythema palmare is vaak van invloed op de handpalmen, maar soms zijn de vingers ook betrokken. Roodheid kan ook op de voetzolen verschijnen. De roodheid kan op uitslag lijken en de huid wordt bleek zodra je erop drukt. De mate van roodheid kan variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals je lichaamstemperatuur, mate van fysieke activiteit en zelfs je emotionele toestand. Erythema palmare kan zonder klinische betekenis voorkomen bij gezonde mensen en soms bij zwangerschap. Het kan echter ook een uiting zijn van cardiopulmonale afwijkingen, leveraandoeningen en sommige interne ziekten. Het kan dus een primaire aandoening zijn zonder onderliggende oorzaak, maar het wordt meestal veroorzaakt door een andere medische aandoening. Deze onderliggende aandoeningen kunnen schadelijk zijn als ze onbehandeld blijven.

Rode handen symptomen

De symptomen van erythema palmare zijn:

• rode handen
• roodachtig zweem op de handpalmen
• geen jeuk, pijn of schilfering
• het getroffen gedeelte van de huid kan warm aanvoelen bij aanraking
• het kan gepaard gaan met rode voetzolen
• soms ook rode vingers
• symmetrische roodheid van de huid
• verkleuring van de handpalmen
• de huid wordt bleek wanneer je er op drukt
• de kleur kan variëren van rood tot roze

Oorzaken en risicofactoren rode handen

Rode handen wordt veroorzaakt door uitgezette haarvaatjes in de hand, die meer bloed naar de oppervlakte trekken. Veel artsen denken dat erythema palmare verband houdt met hormoonveranderingen. Er zijn verschillende oorzaken en onderliggende risicofactoren die kunnen bijdragen aan rode handen in het kader van prythema palmare, en deze variëren op basis van het type erytheem.

Primaire erythema palmare

Primaire erythema palmare is een fysiologisch verschijnsel dat niet wordt veroorzaakt door een onderliggende aandoening. Er zijn een paar risicofactoren voor het ontwikkelen van primaire erythema palmare.

Zwangerschap is een veel voorkomende oorzaak van primaire erythema palmare. Het lichaam van een zwangere vrouw ondergaat hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap, waardoor het oestrogeengehalte stijgt. Hogere oestrogeenspiegels kunnen de kans op erythema palmare vergroten. Deze stijging van oestrogeen is tijdelijk, dus rode handen tijdens de zwangerschap verdwijnt normaal gesproken na de zwangerschap.

In zeldzame gevallen kunnen genetische invloeden bijdragen aan primaire erythema palmare. Mensen met familieleden met erythema palmare hebben een grotere kans om de aandoening zelf ook te krijgen. Erythema palmare kan ook idiopathisch zijn. Dit betekent dat er geen bekende oorzaak is en dat artsen geen onderliggende trigger voor de rode handen kunnen vinden.

Secundair erythema palmare

Erythema palmare kan een symptoom zijn van een onderliggende aandoening. Erythema palmare wordt geassocieerd met veel verschillende aandoeningen en is vaak het eerste teken van een onderliggende aandoening. Erythema palmare wordt vaak geassocieerd met leveraandoeningen, zoals levercirrose, hemochromatose en de ziekte van Wilson. Sommige leveraandoeningen zijn erfelijk, terwijl andere leverziekten door alcohol worden veroorzaakt. Afhankelijk van iemands leverfunctie, kunnen sommige medicijnen ook rode handen veroorzaken. Tijdens de diagnose zal een arts vaak vragen naar de medicijnen die je gebruikt om te zien of de aandoening een bijwerking is van een bepaald medicijn.

Er zijn daarnaast andere aandoeningen die rode handpalmen kunnen veroorzaken:

• thyrotoxicose, een overmatige hoeveelheid van schildklierhormoon in het lichaam, bijvoorbeeld door een te snel werkende schildklier
• auto-immuunziekten, waaronder reumatoïde artritis of systemische lupus erythematodes
• hiv
• endocriene aandoeningen, waaronder diabetes
• hepatitis C
• huidaandoeningen, zoals atopisch eczeem of psoriasis
• virale of bacteriële infecties
• roken
• uitgezaaide hersenkanker
• COPD

Rode handpalmen bij kinderen

Wanneer erythema palmare optreedt bij kinderen, kan het gekoppeld zijn aan verschillende aandoeningen. De meest voorkomende van zijn:

• congenitale syfilis
• ziekte van Wilson, een zeldzame erfelijke stoornis waardoor het lichaam geen koper kan afscheiden
• vergiftiging
• hepatopulmonaal syndroom, zeldzame ernstige verwikkeling van chronisch leverlijden
• ziekte van Kawasaki, waarbij ontstekingen ontstaan in de bloedvaten

Kinderen kunnen ook erythema palmare ontwikkelen als gevolg van een genetische predispositie.

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

Artsen kunnen makkelijk erythema palmare vaststellen door je handpalmen te inspecteren. Artsen zullen echter ook een grondig (lichamelijke) onderzoek uitvoeren om vast te stellen of er iets anders is dat de aandoening veroorzaakt. In sommige gevallen is een MRI- of CT-scans nodig om een ​​onderliggende aandoening te diagnosticeren. De arts zal een vraaggesprek met je voeren over eventuele bijkomende klachten en de arts zal je medische voorgeschiedenis in ogenschouw nemen.

Vervolgonderzoek

Artsen zullen meestal één of meerdere tests laten uitvoeren om de diagnose te bevestigen. Dit kunnen tests zijn die het volgende meten:

• leverfunctie
• glucosewaarden
  Schildklieronderzoek / Bron: Image Point Fr/Shutterstock.com
• totaal aantal bloedcellen
• de aanwezigheid van hepatitis B of C
• schildklierfunctie
• ijzer- of kopergehalte
• ureumgehalte in het bloed (bloedonderzoek)
• creatinespiegels in het bloed
• niveaus van verschillende antilichamen

Beelvormend onderzoek

Afhankelijk van de vermoedelijke oorzaak van erythema palmare, kan een arts ook beeldvormend onderzoek laten uitvoeren, zoals een CT-scan of MRI-scan. In sommige gevallen wordt een beenmergbiopsie gedaan.

Artsen zullen meestal alleen concluderen dat rode handen idiopatisch zijn als alle andere mogelijke oorzaken zijn uitgesloten.

Behandeling van erythema palmare

Er is geen specifieke behandeling om rode handen te genezen die worden veroorzaakt door erythema palmare. Behandeling bestaat uit het vinden en aanpakken van de onderliggende oorzaak van de aandoening. Zodra de onderliggende oorzaak is behandeld, kan de roodheid in de handpalmen gedeeltelijk of volledig verdwijnen. Als de roodheid een bijwerking van een medicijn is, kan de arts een alternatief medicijn voorschrijven.Het veranderen of stoppen van medicatie moet altijd gebeuren onder begeleiding van een professionele zorgverlener. Stop nooit op eigen houtje met medicijnen die de arts heeft voorgeschreven.

Prognose

Erythema palmare of rode handen kan een teken zijn van een onderliggende aandoening. Iedereen met onverklaarde roodheid van de handpalmen doet er verstandig aan contact op te nemen met de huisarts voor diagnose en behandeling om eventuele complicaties te voorkomen.

Het nauwkeurig diagnosticeren van de onderliggende oorzaak van erythema palmare is cruciaal maar kan enige tijd duren. Het behandelen van de onderliggende oorzaak van erythema palmare vermindert vaak de symptomen, maar dat hoeft niet altijd het geval te zijn.

In gevallen waar erythema palmare geen onderliggende oorzaak heeft, kunnen de symptomen aanhouden maar onschadelijk zijn.

Lees verder

• Warme handen: oorzaken en behandeling van gloeiende handen
• Rode handpalmen (erythema palmare): oorzaken en symptomen
• Te snel werkende schildklier: symptomen hyperthyreoïdie
• Leverpijn (pijn aan de lever): steken of pijn in leverstreek
• Leverziekten: symptomen, oorzaken, soorten en behandeling