Gezwollen scrotum (balzak): Oorzaken van scrotale zwelling

Gezwollen scrotum (balzak): Oorzaken van scrotale zwelling Een man met een gezwollen scrotum heeft een abnormale vergroting van de balzak (scrotum: zakje rond de teelballen / testikels / zaadballen). Dit symptoom verschijnt bij mannen op elke mogelijke leeftijd. Naast pijn treden afhankelijk van de oorzaak nog andere tekenen op. Een verdraaiing van de teelbal, een liesbreuk en een operatie aan het genitale gebied zijn mogelijke oorzaken van een scrotumzwelling. De arts kijkt naar de oorzaak en zet dan een geschikte behandeling in die meestal bestaat uit medicatie en/of chirurgie.

Oorzaken van gezwollen balzak

Epididymitis en orchitis

Een virale infectie van de zaadbal (orchitis) verschijnt bij jonge jongens die de bof hebben. Epididymitis is een meestal bacteriële infectie van de bijbal, de kanalen vlakbij de zaadbal waarin sperma is opgeslagen. Bekende symptomen zijn onder meer een gevoel van zwaarte, pijn en zwelling in het scrotum. Seksueel overdraagbare aandoeningen zoals chlamydia en gonorroe veroorzaken mogelijk epididymitis. Bij oudere jongens treedt de aandoening soms op door onbeschermde seks. Bij jonge jongens is soms een probleem in de urinewegen aanwezig.

Henoch-Schönlein purpura

Bij Henoch-Schönlein purpura ontstaat een pijnlijke scrotumzwelling bij jonge jongens. Andere symptomen omvatten een huiduitslag, gewrichtspijn, maagpijn en bloed in de urine.

Hydrocèle (verzameling van vloeistof in scrotum)

Een hydrocèle treedt op wanneer vocht zich ophoopt in de weefsellagen rond de teelbal (tunica vaginalis). Hydrocèles beginnen klein en vergroten geleidelijk. Ze zijn meestal onschadelijk en veroorzaken dan enkel een pijnloze zwelling. Soms zijn hydrocèles wel groot en gespannen, wat leidt tot ongemak. De behandeling van een symptomatische hydrocèle bestaat uit een chirurgische verwijdering van de tunica vaginalis. Het legen van de hydrocèle werkt niet, omdat deze zich snel opnieuw zal vullen.

Spermatocèle

Een spermatocèle is een met vocht gevulde uitstulping (cyste = soort zakje) die zich vormt in een weefselgebied aan de bovenkant van de teelbal dat sperma opslaat en transporteert (bijbal). Een chirurgische verwijdering van de cyste is niet nodig tenzij deze problemen veroorzaakt.

Teelbalkanker

Af en toe verschijnt teelbalkanker bij oudere mannen. Meestal heeft de man een pijnloos knobbeltje op de zaadbal wat gepaard gaat met doffe pijn of een gevoel van zwaarte.

Testikeltorsie (teelbalverdraaiing)

Mannen met een testikeltorsie hebben een verdraaide teelbal in het scrotum waardoor de bloedtoevoer wordt afgesneden. Deze aandoening vereist onmiddellijke medische hulp. Binnen enkele uren kan het weefsel al afsterven. Als de arts de verdraaiing niet snel opheft, verliest de man permanent de zaadbal.

Varicocèle

Een varicocèle is een vergroting van de aders die zuurstofarm bloed wegvoeren van scrotumweefsels. De meeste varicoceles komen voor aan de linkerkant van het scrotum. Minder vaak ontstaan ze aan beide kanten. Ze veroorzaken meestal geen symptomen waardoor een behandeling niet noodzakelijk is. Symptomatische mannen ervaren meestal doffe pijn in het scrotum die meer opvalt bij het rechtstaan en verdwijnt bij het gaan liggen. Een behandeling van symptomatische varicocèles bestaat uit het afsluiten van de vergrote aders met een minimaal invasieve chirurgische procedure. Onbehandeld leidt de aandoening tot onvruchtbaarheid.

Andere bekende oorzaken van een scrotumzwelling omvatten:

Geassocieerde symptomen

De zwelling is aan één of aan beide zijden aanwezig en veroorzaakt mogelijk milde tot ernstige pijn. De testikels en de penis zijn af en toe eveneens getroffen. Afhankelijk van de oorzaak komen nog andere symptomen tot uiting.

Alarmsymptomen bij scrotale zwelling

Bij één of meer van volgende tekenen is advies van een arts nodig:
  • een onverklaarbare of plotselinge zwelling van het scrotum
  • een pijnlijk gezwollen scrotum
  • nieuwe symptomen die verschijnen naast de zwelling
  • pijn door een verwonding die langer dan één uur aanhoudt
  • slechts één zaadbal aanwezig
  • symptomen die niet verbeteren of juist verergeren

Diagnose en onderzoeken

Vraaggesprek
De arts stelt aan de man veel vragen zoals:
  • Wanneer ontwikkelde zich de zwelling? Is het plotseling gebeurd? Verergert de zwelling?
  • Hoe groot is de zwelling (bijvoorbeeld twee keer de normale grootte of de grootte van een golfbal)?
  • Lijkt de zwelling vochtig te zijn? Is er weefsel voelbaar in het gezwollen gebied?
  • Is de zwelling in een deel van het scrotum aanwezig of is het hele scrotum gezwollen?
  • Is de zwelling aan beide zijden gelijk?
  • Is er in het verleden een operatie, verwonding of trauma in het genitale gebied geweest?
  • Is er een recente genitale infectie aanwezig geweest?
  • Vermindert de zwelling bij het in bed liggen?
  • Zijn er andere symptomen aanwezig?
  • Is er pijn aanwezig in het gebied rond het scrotum?

Lichamelijk en diagnostisch onderzoek
De arts onderzoekt het scrotum gedetailleerd. De zwelling is klein en voelbaar, of is erg groot en gemakkelijk zichtbaar. Daarnaast bekijkt de arts ook de testikels en de penis. De arts gebruikt de bevindingen van een lichamelijk onderzoek en de informatie van de medische geschiedenis om eventuele verdere onderzoeken in te zetten zoals een bloedonderzoek en een urineonderzoek. Een scrotale echografie bepaalt de locatie van de zwelling.

Behandeling van scrotumzwelling bij mannen

De beste manier om een scrotumzwelling te behandelen, is de behandeling van de oorzaak van de zwelling. Soms proberen artsen een liesbreuk te verminderen door zachtjes tegen de uitstekende darm aan te duwen en deze weer op zijn plaats te duwen. Verder schrijft de arts antibiotica en pijnstillers voor of is een operatie aanbevolen.

Lees verder

© 2019 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Gezwollen balzak: oorzaken zwelling van balzak of scrotumGezwollen balzak: oorzaken zwelling van balzak of scrotumEen zwelling van de balzak, gezwollen balzak of vergrote scrotum kan verschillende oorzaken hebben. Een gezwollen balzak…
Varicocele - Zakaderbreuk; symptomen en behandelingVaricocele - Zakaderbreuk; symptomen en behandelingVaricocele, ook zakaderbreuk genoemd, is een groepje zwakke aders in het scrotum waarin zich bloed ophoopt. Behalve symp…
Hydrocèle of waterzakbreuk: symptomen, oorzaak & behandelingHydrocèle of waterzakbreuk: symptomen, oorzaak & behandelingEen hydrocèle of waterzakbreuk is een ophoping van vocht in het scrotum, de balzak; het zakje waar de teelballen of zaad…
Gezwollen testikels: Oorzaken van zwelling van teelballenGezwollen testikels: Oorzaken van zwelling van teelballenIn het scrotum (balzak) bevinden zich de testikels (testes, teelballen, zaadballen). Dit zijn de mannelijke geslachtskli…

Peesontsteking heup: oorzaken, symptomen en behandelingPeesontsteking heup: oorzaken, symptomen en behandelingEen peesontsteking in de heup veroorzaakt gevoeligheid, pijn en irritatie. Een peesontsteking of tendinitis treedt vaak…
Hartruis (hartgeruis): Oorzaken van hartgeruisenHartruis (hartgeruis): Oorzaken van hartgeruisenHartruis duidt op terugkerende geluiden tijdens de hartslagcyclus. Meestal zijn hartgeruisen ongevaarlijk en onschuldig…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 17 mei 2019:
  • Coëlho, medisch zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Lump or Swelling in Scrotum — Even Without Pain — Should Be Examined by Doctor, https://newsnetwork.mayoclinic.org/discussion/lump-or-swelling-in-scrotum-even-without-pain-should-be-examined-by-doctor/
  • Scortal edema, http://www.lymphedema.com/scrotal.htm
  • Scrotal Swelling in Children, https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contentTypeid=160&contentid=59
  • Scrotal swelling, https://medlineplus.gov/ency/article/003161.htm
  • Scrotal swelling, https://www.mountsinai.org/health-library/symptoms/scrotal-swelling
  • Scrotal swelling, https://www.msdmanuals.com/home/kidney-and-urinary-tract-disorders/symptoms-of-kidney-and-urinary-tract-disorders/scrotal-swelling
  • What Causes Swelling of Scrotum?, https://www.healthline.com/symptom/swelling-of-scrotum
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 01-04-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.