Migraine: Uitlokkende voedingsmiddelen en dranken

Migraine is een vorm van eenzijdige, kloppende hoofdpijn die soms dagen aanhoudt. Er is anno oktober 2020 geen remedie voor migraine, de slopende soort hoofdpijn die soms gepaard gaat met misselijkheid, duizeligheid en een overgevoeligheid voor licht en geluid. Vaak maar niet altijd is migraine het gevolg van een uitlokkende factor (trigger). Enkele voedingsmiddelen en dranken zoals kazen, uien, chocolade en rode wijn leiden bij een aantal patiënten tot een migraineaanval. Als het uitlokkende voedingsproduct geïdentificeerd is, zou de patiënt dit moeten vermijden om de frequentie van hoofdpijnaanvallen te verminderen of zelfs om deze volledig te voorkomen. Ook de eetgewoonten spelen een rol bij de totstandkoming van migraine. Hoofdpijn ontstaat mogelijk wanneer een patiënt maaltijden overslaat, niet genoeg eet of niet genoeg water drinkt.

• Oorzaken van voedselhoofdpijn
• Voedingsmiddelen
• Chocolade
• Oude kaas
• Andere voedingsmiddelen
• Additieven die migraineaanvallen veroorzaken
• Aspartaam
• MSG (mononatriumglutamaat)
• Nitraten en nitrieten
• Dranken die mogelijk leiden tot een migraineaanval
• Alcohol
• Cafeïne
• Preventie van hoofdpijn veroorzaakt door voedsel en drank
• Geen maaltijden overslaan
• Gezond eten kiezen
• Kleine maaltijden eten
• Uitlokkend voedingsmiddel identificeren en vermijden
• Veel water drinken

Oorzaken van voedselhoofdpijn

De exacte oorzaak van migraine is niet bekend anno oktober 2020, maar de aandoening is wel het gevolg van korte veranderingen in de hersenactiviteit. Hierdoor worden de bloedvaten en zenuwsignalen ook aangetast. Veel factoren leiden mogelijk tot migraine, zoals medicijnen, hormonale veranderingen en een slaapgebrek. De voeding speelt echter ook een rol. Bij ongeveer 10% van de patiënten met deze vorm van hoofdpijn is voedsel een uitlokkende factor voor een migraineaanval.

Voedingsmiddelen

Chocolade

Chocolade bevat verschillende ingrediënten die een rol kunnen spelen bij het ontstaan van migraine. De stof fenylethylamine verandert de bloedstroom in de hersenen of veroorzaakt de afgifte van andere chemische stoffen in de hersenen die leiden tot migraine. Chocolade bevat ook cafeïne, een andere trigger voor een aanval van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn.

Oude kaas

Tyramine komt van nature voor in sommige voedingsmiddelen. Het wordt gevormd door de afbraak van eiwitten naarmate voedingsmiddelen ouder worden. Over het algemeen geldt dat hoe langer een eiwitrijk voedingsmiddel veroudert, hoe groter het tyraminegehalte is. De hoeveelheid tyramine in kazen verschilt sterk vanwege de variaties in verwerking, fermentatie, veroudering, degradatie of zelfs bacteriële besmetting. Deze stof leidt mogelijk ook tot migraine.

Deze kazen bevatten veel tyramine:

• blauwe kazen
• brie
• cheddar
• Engelse stilton
• fetakaas
• gorgonzola
• mozzarella
• Münsterkaas
• Parmezaanse kaas
• Zwitserse kaas

Andere voedingsmiddelen

Enkele andere veel voorkomende uitlokkende voedingsmiddelen zijn:

• bananen
• bonen
• chocolade
• citrusvruchten
• gekweekte zuivelproducten (zoals yoghurt en kefir)
• ijs en andere diepvriesproducten
• kaas en dan voornamelijk oude kaas
• maïs
• noten en notenpasta
• pittig eten: chilipepers, Aziatisch eten
• tomaten
• uien
• vettig voedsel

Additieven die migraineaanvallen veroorzaken

Chemicaliën die aan het eten worden toegevoegd om hun smaak te verbeteren of om ze langer vers te houden, leiden soms ook tot hoofdpijn:

Aspartaam

Aspartaam is een kunstmatige zoetstof die 150 keer zoeter is dan suiker. Waarom hierdoor precies hoofdpijn ontstaat, is onduidelijk anno oktober 2020..

MSG (mononatriumglutamaat)

MSG, mononatriumglutamaat, een levensmiddelenadditief dat wordt gebruikt om de smaak van levensmiddelen te verbeteren. Het is vaak aanwezig in voedingsmiddelen uit Chinese restaurants, diepvriesproducten, ingeblikte of gedroogde soepen, vleeswaren, saladedressings, snacks en tomaten- of barbecuesaus. MSG kan bepaalde receptoren in het centrale zenuwstelsel stimuleren of de afgifte van stikstofmonoxide stimuleren, wat leidt tot hoofdpijn.

Nitraten en nitrieten

Deze chemicaliën zijn te vinden in veel gezouten en bewerkte vleeswaren, zoals onder andere spek, worst, hotdogs, ham en peperoni. Zodra ze in het lichaam terechtkomen, leiden ze tot gezwollen bloedvaten wat mogelijk leidt tot hoofdpijn.

Dranken die mogelijk leiden tot een migraineaanval

Alcohol

Alcoholische dranken zoals rode wijn, bier, champagne en sterke drank leiden mogelijk tot migraineaanvallen. Bepaalde ingrediënten in alcohol zorgen ervoor dat chemicaliën en bloedvaten in de hersenen op een abnormale manier gaan werken. Het nuttigen van slechts één drankje leidt mogelijk reeds tot een aanval van migraine.

Cafeïne

De inname van cafeïne leidt mogelijk tot hoofdpijn. Plots stoppen met het drinken van cafeïne veroorzaakt mogelijk ook hoofdpijn dus dat is geen goed idee. Het is wel verstandig om de cafeïneconsumptie te beperken tot niet meer dan 200 milligram per dag (ongeveer één klein kopje koffie). Cafeïne bevindt zich in onder andere koffie, cola en andere frisdranken, al is deze stof ook aanwezig in chocolade. Cafeïne is echter bij sommige patiënten juist een middel om de hoofdpijn te verlichten.

Preventie van hoofdpijn veroorzaakt door voedsel en drank

Geen maaltijden overslaan

Het is ook belangrijk om niet te vasten of maaltijden over te slaan want ook dit leidt sneller tot migraineaanvallen.

Gezond eten kiezen

Patiënten eten zo veel mogelijk gezond, vers voedsel, zoals fruit en groenten. Verwerkte en verpakte voedingsmiddelen zijn geen goede keuze omdat ze mogelijk ingrediënten bevatten die hoofdpijn veroorzaken.

Kleine maaltijden eten

In plaats van drie grote maaltijden gedurende de dag, opteren patiënten voor vijf à zes kleine maaltijden. Dit voorkomt hongerhoofdpijn. De patiënt is tevens minder geneigd om veel voedsel te eten dat soms leidt tot een migraineaanval.

Uitlokkend voedingsmiddel identificeren en vermijden

Door het bijhouden van een hoofdpijndagboek is het mogelijk om het uitlokkende voedsel te identificeren. De patiënt noteert dagelijks het voedsel dat hij eet en het tijdstip waarop hij het opeet. De eventuele hoofdpijn start 12-24u na inname van het uitlokkende voedingsmiddel. Treedt er hoofdpijn op, dan schrapt de patiënt gedurende één maand één van de voedingsmiddelen die hij de voorbije 12-24u heeft ingenomen. Als de hoofdpijnklachten nog aanhouden, mag hij het voedingsmiddel terug consumeren en een andere mogelijke trigger schrappen gedurende één maand.

Veel water drinken

Om voldoende gehydrateerd te blijven, drinken patiënten dagelijks minimaal acht glazen water.

Lees verder

• Migraine: Aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn
• Eenzijdige hoofdpijn: Oorzaken van hoofdpijn aan één zijde