Overmatige blootstelling aan chloor: Symptomen & behandeling
Chloor is een natuurlijk voorkomend element met het symbool Cl en atoomnummer 17 op het periodiek systeem. Het is een sterk giftige stof met veel toepassingen, zoals desinfectie en bleking. Chloor kan in kleine hoeveelheden giftige vloeistoffen en gassen vormen. In zijn gasvorm heeft chloor een lichtgroene kleur en een doordringende geur, wat kan leiden tot ademhalingsproblemen bij langdurige blootstelling of hoge concentraties. In zijn vaste vorm heeft chloor een geelgroene kleur. Hoewel chloor in kleine hoeveelheden noodzakelijk is voor bepaalde toepassingen, kan overmatige blootstelling ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals huid- en oogirritatie en ademhalingsproblemen. Gelukkig verdwijnen de gezondheidseffecten van een overmatige blootstelling meestal na behandeling, wat de prognose over het algemeen positief maakt.
Toepassingen van chloor
Chloor wordt op verschillende manieren toegepast:
- Chloor wordt gebruikt om drinkwater en zwembadwater te desinfecteren en speelt een rol in de behandeling van afvalwater en industrieel afval.
- Bij de productie van papier en textiel wordt chloor als bleekmiddel gebruikt.
- Het is een belangrijk bestanddeel in veel reinigingsproducten, zoals huishoudelijk bleekmiddel.
- Chloor wordt ook gebruikt bij de productie van chloriden, gechloreerde oplosmiddelen, pesticiden, polymeren, synthetische rubbers en koelmiddelen.
- Chloorgas kan onder druk worden omgezet in vloeibare vorm voor transport en opslag.
- Hoewel chloor zelf niet ontvlambaar is, kan het explosieve reacties aangaan met andere chemicaliën zoals terpentijn en ammoniak.
Oorzaken van blootstelling aan chloor
Blootstelling aan chloor kan optreden door:
- Accidentele lozingen of vrijkomen van chloor op industriële of commerciële locaties.
- Opzettelijke vrijlating, zoals bij terroristische aanslagen.
- Contact met chloor door huidcontact, oogcontact of inslikken van besmet voedsel of water.
- Chloorgas is zwaarder dan lucht en zal zich in eerste instantie ophopen in laaggelegen gebieden, tenzij wind of andere luchtbewegingen het verspreiden.
Wazig zien kan een teken zijn van overmatige blootstelling aan chloor /
Bron: Nufkin, Flickr (CC BY-2.0)Symptomen
Wanneer chloor het lichaam binnendringt via ademhaling, inslikken of huidcontact, reageert het met water om zuren te vormen die schadelijk zijn voor de cellen. De meeste schadelijke effecten van chloor ontstaan door inademing. De symptomen kunnen binnen enkele seconden tot minuten optreden.
De meest voorkomende symptomen zijn:
- Huid: branderige pijn, roodheid, blaren en huiduitslag, die kan jeuken en de huid kan rood worden.
- Keel: een brandende keel en keelpijn.
- Longen: ademhalingsproblemen, kortademigheid, een beklemmend gevoel op de borst, hoesten, luchtwegirritatie, vocht in de longen (longoedeem) en wheezing (piepend geluid bij uitademing).
- Maag: misselijkheid en overgeven.
- Neus: een brandend gevoel in de neus.
- Ogen: oogirritatie, waterige ogen, wazig zien en brandende ogen.
De ernst van de symptomen hangt af van de blootstellingswijze, de dosis en de duur van de blootstelling. Bij hoge niveaus van chloorinademing kan longoedeem ontstaan, wat doorgaans enkele uren na blootstelling begint. Blootstelling aan gecomprimeerd vloeibaar chloor kan leiden tot bevriezing van huid en ogen.
Diagnose en onderzoeken
Bij blootstelling aan schadelijke hoeveelheden chloor zal de patiënt vaak onmiddellijk merken door de sterke geur en de symptomen zoals huid-, oog-, neus- en keelirritatie. De diagnose en behandeling van chloorvergiftiging zijn meestal gebaseerd op de
medische geschiedenis van de patiënt en de gepresenteerde klachten.
EHBO
Bij extreme blootstelling aan chloor zijn de volgende stappen belangrijk:
- Verlaat snel het gebied met chloor, bijvoorbeeld door naar buiten te gaan als de chloor zich binnen bevindt.
- Verwijder onmiddellijk alle kleding die mogelijk besmet is met chloor. Snijd, indien nodig, kleding die normaal over het hoofd wordt getrokken (zoals T-shirts en sweaters) van het lichaam af om verder contact te voorkomen.
- Plaats de besmette kleding in een goed afgesloten plastic zak.
- Raak de zak niet aan en wacht op verdere instructies voor veilige verwijdering.
- Bewaar de in zakken opgebouwde kleding op een veilige plaats, uit de buurt van mensen, vooral kinderen.
- Spoel de huid grondig met veel water en zeep, en spoel de ogen met veel water.
- Verwijder eventuele contactlenzen uit de ogen.
- Was brillen met zeep en water voordat je ze weer gebruikt.
- Zoek indien nodig onmiddellijk medische hulp.
Behandeling van chloorblootstelling
Om de gevolgen van chloorblootstelling te beperken, moet de patiënt de ogen en huid zo snel mogelijk met grote hoeveelheden water wassen. Er is geen specifiek
tegengif voor chloorvergiftiging, maar de meeste effecten kunnen behandeld worden en de meeste patiënten herstellen. Bij ernstige gezondheidseffecten, zoals ernstige irritatie van ogen of luchtwegen, ernstige hoest, ademhalingsmoeilijkheden of longoedeem, kan ziekenhuisopname noodzakelijk zijn voor verdere behandeling.
Preventie van chloorblootstelling
Om blootstelling aan chloor te voorkomen, kunnen de volgende maatregelen helpen:
- Zorg voor goede ventilatie en veilige opslag bij het gebruik en de opslag van chloorproducten.
- Gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals handschoenen en ademhalingsbescherming, bij het hanteren van chloor.
- Volg de veiligheidsrichtlijnen en instructies bij het gebruik van chloor in industriële en huishoudelijke toepassingen.
- Educatie en training van personeel in de omgang met chloor kunnen ook bijdragen aan het verminderen van blootstellingsrisico’s.
Lees verder