Prebiotica: Werking, voordelen en nadelen voor gezondheid

Prebiotica: Werking, voordelen en nadelen voor gezondheid Het menselijke maagdarmkanaal huisvest triljoenen goede en slechte bacteriën. Goede darmbacteriën hebben talloze en belangrijke functies. Ze produceren bijvoorbeeld verschillende voedingsstoffen voor hun gastheer, voorkomen infecties veroorzaakt door darmpathogenen en moduleren een normale immunologische reactie. Prebiotica zijn speciale soort vezels die gezonde bacteriën helpen groeien in de darmen, wat goed is voor de darmflora. Enkele voorbeelden van voedingsmiddelen waarin prebiotica aanwezig zijn, zijn fruit, groenten en volle granen. Ook zijn enkele voedingsmiddelen hiermee verrijkt. Verder zijn ook prebioticasupplementen beschikbaar. Vezels zijn goed voor de darmgezondheid. Mogelijk zijn ook een aantal andere gezondheidsvoordelen gekoppeld aan het consumeren van prebiotica, maar anno oktober 2020 is nog meer wetenschappelijk onderzoek nodig rond dit thema.

Werking van prebiotica

De definitie van prebiotica is als volgt: “Een niet-verteerbare verbinding die, door zijn metabolisatie door micro-organismen in de darm, de samenstelling en/of activiteit van de darmmicrobiota moduleert, waardoor een gunstig fysiologisch effect op de gastheer wordt verleend.” (Nature reviews - Gastroenterology and hepatology, mei 2015).

Prebiotica zijn koolhydraten die het lichaam niet kan verteren. Ze gaan dan naar het lagere spijsverteringskanaal, waar ze werken als meststoffen om de gezonde bacteriën (lactobacillen en bifidobacteriën) te helpen groeien. Zonder prebiotica werken goede bacteriën in de darmen minder goed. Naast het voeden van de goede darmbacteriën, kunnen prebiotica:
  • calcium helpen opnemen
  • de cellen die de darm bekleden gezond houden
  • de snelheid veranderen waarmee voedingsmiddelen pieken in de bloedsuikerspiegel veroorzaken (de glycemische index)
  • voedsel sneller doen gisten, zodat ze minder tijd doorbrengen in de spijsvertering

Voedingsmiddelen met prebiotica

Van nature aanwezig

Prebiotica is aanwezig in veel fruit, groenten en volle granen, zoals:

Verder bevatten de suikers in moedermelk ook prebiotica.

Toegevoegd

In sommige producten is prebiotica toegevoegd. Het etiket bevat dan mogelijk ‘versterkt met prebiotica’. Dit gebeurt bij bijvoorbeeld:
  • brood
  • cornflakes
  • koekjes
  • yoghurt
  • zuigelingenvoeding

Supplement

Prebiotica bestaan ook in de vorm van een voedingssupplement.

Etiketten

In winkels staat niet altijd vermeld dat prebiotica in het artikel aanwezig is. Volgende termen zijn mogelijk wel aanwezig op het voedingslabel:
  • fructooligosacchariden
  • galacto-oligosachariden
  • glucanen
  • inuline
  • oligofructose
  • pectines uit groenten en fruit
  • witlofvezel

Mogelijke voordelen voor gezondheid

Potentiële voordelen van prebiotica zouden kunnen zijn:

Het Voedingscentrum meldt dat al deze voordelen nog onvoldoende wetenschappelijk bewezen zijn (2019). Wel bevatten de meeste voedingsproducten met prebiotica veel vezels, wat wel goed is voor de darmgezondheid. Mensen krijgen hierdoor een regelmatiger stoelgangspatroon. Bovendien bevatten de meeste groenten, fruit en granen ook andere gezonde vitaminen, mineralen en antioxidanten.

Prognose

De prognose voor het gebruik van prebiotica is over het algemeen positief, met voordelen voor de darmgezondheid en mogelijk algemene welzijn. Bij een juiste dosering en gebruik kunnen prebiotica bijdragen aan een betere spijsvertering en een evenwichtiger darmmicrobiota.

Complicaties

Complicaties bij het gebruik van prebiotica zijn zeldzaam, maar kunnen maag-darmklachten omvatten zoals winderigheid en buikpijn. Het is belangrijk om bij het gebruik van prebiotica op de individuele reacties te letten en de dosis indien nodig aan te passen.

Bijwerkingen en nadelen

Een overmatige inname van prebiotica leidt mogelijk tot diarree, winderigheid, gas of een opgeblazen gevoel. Mensen starten tot slot met kleine hoeveelheden, zodat de darmen eraan kunnen wennen. Er zijn voorts anno oktober 2020 geen andere negatieve bijwerkingen bekend bij het gewoon gebruik van prebiotica, maar er is anno oktober 2020 nog weinig wetenschappelijk onderzoek gebeurd rond de bijwerkingen van prebiotica. Wel moeten patiënten met chronische aandoeningen of ernstige ziekten prebiotische supplementen vermijden, tenzij een arts een ander advies geeft.

Preventie

Preventie van problemen door het gebruik van prebiotica omvat het volgen van aanbevolen doseringen en het kiezen van producten van hoge kwaliteit. Het is ook nuttig om prebiotica te combineren met andere gezonde voedingsgewoonten en regelmatig de darmgezondheid te monitoren.

Lees verder

© 2019 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Prebiotica, probiotica en darmfloraOnze gezondheid begint in onze buik weten we tegenwoordig. Probiotica en prebiotica zijn dan ook booming business. Er wo…
Prebiotica: gezondheidsvoordelen, in voeding en bijwerkingenPrebiotica: gezondheidsvoordelen, in voeding en bijwerkingenPrebiotica is voeding voor de darmen ofwel de goede darmbacteriën. Prebiotica zijn bepaalde vezels, of beter gezegd, onv…
Voordelen van vezelrijk voedselDe voordelen voor de gezondheid van vezelrijk voedsel zijn legio. Het eten van een menu dat rij is aan vezels doet veel…
Vezelrijke voedingVezelrijke voedingDoor verschillende instanties wordt ons aangeraden om meer voedingsvezels te nuttigen en minder vet en zout. Wat vroeger…

Angst door medicatie: Angstsymptomen door medicijnenAngst door medicatie: Angstsymptomen door medicijnenAngst kan leiden tot gevoelens van rusteloosheid, nervositeit en paniek, zelfs zonder aanwezigheid van daadwerkelijk gev…
Shock: Oorzaken, soorten, symptomen, behandeling en prognoseShock: Oorzaken, soorten, symptomen, behandeling en prognoseEen shock is een levensbedreigende aandoening die optreedt wanneer het lichaam onvoldoende bloedstroom ontvangt. Door ee…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Silviarita, Pixabay
  • Geraadpleegd op 28 augustus 2019:
  • Coëlho, medisch zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Effects of Probiotics, Prebiotics, and Synbiotics on Human Health, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5622781/
  • Health Effects and Sources of Prebiotic Dietary Fiber, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6041804/
  • Prebiotica, https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/prebiotica.aspx
  • Prebiotics, probiotics and your health, https://www.mayoclinic.org/prebiotics-probiotics-and-your-health/art-20390058
  • Towards a more comprehensive concept for prebiotics., https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25824997/
  • What Are Prebiotics?, https://www.webmd.com/digestive-disorders/prebiotics-overview
  • What is the difference between prebiotics and probiotics?, https://www.medicalnewstoday.com/articles/323490.php
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 11-09-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.