Katten: Ziekten die een kat kan overdragen op mensen

Zoönotische ziekten (zoönosen) zijn aandoeningen die kunnen worden overgedragen van dieren op mensen. Deze ziekten zijn vrij zeldzaam. Sporadisch is een huiskat in staat om een infectie over te dragen op mensen. De meeste van deze infecties komen tot stand wanneer katten buiten het huis zwerven of door een onjuiste hygiëne. Enkele bekende ziekten die katten op mensen kunnen overdragen, zijn de kattenkrabziekten en toxoplasmose. De symptomen van deze infecties zijn erg variabel, bijvoorbeeld huidproblemen, diarree, misselijkheid en koorts. Patiënten met een onontwikkeld of verzwakt immuunsysteem zijn doorgaans gevoeliger voor deze ziekten. Een goede hygiëne hanteren bij het omgaan met katten en al hun secreties, is erg belangrijk.

• Bacteriële infecties veroorzaakt door katten
• Campylobacterinfectie
• Kattenkrabziekte
• MRSA (methicilline-resistente Staphylococcus aureus)
• Pasteurella multocida
• Salmonella
• Parasitaire infecties
• Cryptosporidiose
• Toxocariase
• Toxoplasmose
• Behandeling
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Bacteriële infecties veroorzaakt door katten

Campylobacterinfectie

Een campylobacterinfectie (campylobacteriosis) is een bacteriële infectie die ontstaat door contact met uitwerpselen van geïnfecteerde dieren, waaronder katten, of door consumptie van besmet voedsel of water. De verspreiding van Campylobacter-bacteriën gebeurt meestal door het niet wassen van de handen na het aanraken van dieren of hun voedsel, ontlasting, speelgoed of bedden (goede handhygiëne), maar af en toe verspreiden de bacteriën zich ook via een open wonde. Katten raken vaak besmet door het eten van besmet rauw vlees en werpen de bacteriën af via de ontlasting. Bekende symptomen zijn diarree (vaak bloederig) (gepaard met misselijkheid en braken), koorts en buikkrampen. De symptomen beginnen meestal binnen twee à vijf dagen nadat de bacteriën in het lichaam zijn binnengedrongen. De meeste patiënten ervaren een verbetering van de symptomen binnen één week.

Kattenkrabziekte

De kattenkrabziekte is één van de meest voorkomende zoönotische ziekten waarvoor katten verantwoordelijk zijn. Deze zoönose is meestal veroorzaakt door een krab van een kat. Het is ook mogelijk om besmet te raken wanneer een kat aan een open wonde of aan een reeds bestaand krabletsel likt. De symptomen komen één à drie weken na de lik of krab tot stand. De meest prominente symptomen van deze ziekte zijn blaarvorming, een kleine, verhoogde, stevige bult op het bekraste gebied en een zwelling van de lymfeknoop nabij de plaats van de kras. Het letsel raakt mogelijk geïnfecteerd. In ernstige gevallen gaat de pijn gepaard met intense koorts en misselijkheid.

MRSA (methicilline-resistente Staphylococcus aureus)

Staphylococcus aureus is een veel voorkomend type bacterie die normaal op de huid van mensen en dieren voorkomt. MRSA duidt op de Staphylococcus aureus-bacterie die resistent is geworden tegen sommige antibiotica (antibioticaresistentie). MRSA veroorzaakt onder andere huidinfecties, een longontsteking (longinfectie) en andere problemen. MRSA verspreidt zich tussen mensen en dieren door direct contact (aanraken). Zelfs katten die niet ziek zijn, kunnen MRSA dragen en verspreiden onder mensen. Meestal vertonen patiënten geen tekenen, maar soms is een huidinfectie aanwezig. Onbehandeld verspreiden de bacteriën zich sporadisch naar de longen of bloedbaan (sepsis) hetgeen levensbedreigende complicaties met zich meebrengt.

Pasteurella multocida

Pasteurella multocida is een bacterie die vaak in de mond van katten aanwezig is. Besmette kattenbeten veroorzaken binnen 24 tot 48 uur pijn, zwelling en roodheid op de wonde. Met pasteurella geïnfecteerde bijtwonden zijn meestal succesvol te behandelen met antibiotica, maar af en toe ontstaan ernstigere complicaties, zoals de verspreiding van bacteriën door de bloedbaan en een infectie van hartkleppen.

Salmonella

Salmonella is een bacteriële infectie die meestal geassocieerd is met het consumeren van rauw, niet gaar of slecht vlees. Ook is het mogelijk om salmonella op te lopen door een kat. Salmonella komt veel voor bij katten die buiten rondzwerven en besmet voedsel eten zoals muizen, dode vogels en eten uit vuilnisbakken. Veel voorkomende symptomen van deze ziekte bij mensen zijn maagklachten, wat meestal gepaard gaat met diarree, koorts, buikkrampen en ernstige buikpijn. Deze tekenen ontstaan binnen de zes uur tot vier dagen nadat de bacteriën in het lichaam zijn binnengedrongen. Bij de meeste patiënten zijn de klachten verdwenen binnen de zeven dagen. De kat binnen houden en hem voedsel van goede kwaliteit voeren voorkomt dit probleem.

Parasitaire infecties

Cryptosporidiose

Cryptosporidiose is een parasitaire infectie veroorzaakt door Cryptosporidium. De verspreiding gebeurt wanneer een persoon per toeval ontlasting van een geïnfecteerde persoon of dier inslikt, of door ontlasting in besmet voedsel of water. Explosieve, waterige diarree en krampen, buikpijn, braken en misselijkheid zijn de meest voorkomende symptomen die één à twee weken na blootstelling met de kiem tot uiting komen.

Toxocariase

Veel parasieten die katten treffen, kunnen ook mensen aantasten. Één van deze parasieten is Toxocara, beter bekend als rondworm of toxocariase. De patiënt loopt de besmetting van deze parasitaire infectie op door contact met het nest van een besmette kat. Bekende symptomen van een besmetting met rondwormen zijn ernstige buikpijn, misselijkheid, koorts en vermoeidheid. Wanneer de parasieten de ogen treffen, ontstaat oculaire toxocariasis. Patiënten met deze ziekte presenteren zich met een verlies van gezichtsvermogen, een oogontsteking of schade aan het netvlies. Meestal is slechts één oog aangetast. Het is belangrijk om kattenbakvulling hygiënisch te vullen en verwijderen. Verder moeten mensen er bij het tuinieren aan denken dat katten op de bodem kunnen poepen en deze kunnen besmetten.

Toxoplasmose

Toxoplasmose is een ernstige parasitaire infectie die meestal wordt overgedragen door katten die buitenshuis rondlopen. Een besmette kat kan de parasieten langer dan één week blijven afwerpen. Het is dus essentieel om deze besmette kat naar de dierenarts te brengen en hem in quarantaine te plaatsen. Mensen krijgen de ziekte door het aaien van een geïnfecteerde kat. Veel voorkomende symptomen zijn hoofdpijn, spierpijn en koorts. In sommige zeldzame gevallen krijgt een patiënt ook te maken met diarree. Ook de ogen zijn soms getroffen (oogproblemen zoals retinitis, ontsteking van het netvlies). Mensen met een onderdrukt immuunsysteem of zwangere vrouwen hebben een verhoogd risico op complicaties bij toxoplasmose, zoals een ernstige beschadiging van de hersenen en afwijkingen bij de baby.

Behandeling

De behandeling van zoönotische ziekten verschilt afhankelijk van het type ziekte en de ernst van de symptomen. Antibiotica kunnen vaak de symptomen verlichten en de bacteriën elimineren, vooral bij bacteriële infecties. Bij parasitaire infecties is vaak medicatie nodig die specifiek gericht is op het uitschakelen van de parasiet. Het is cruciaal om bij het vermoeden van een zoönotische ziekte een arts te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.

Prognose

De prognose voor de meeste zoönotische ziekten is goed, vooral wanneer de infectie tijdig wordt behandeld. De symptomen kunnen variëren van mild tot ernstig, afhankelijk van de ziekte en de gezondheidstoestand van de patiënt. Voor personen met een verzwakt immuunsysteem kunnen sommige zoönotische ziekten ernstiger verlopen en extra medische aandacht vereisen.

Complicaties

Bij sommige zoönotische ziekten kunnen complicaties optreden, zoals ernstige infecties die zich verspreiden naar andere delen van het lichaam. Dit kan leiden tot levensbedreigende aandoeningen zoals sepsis, longontsteking of ernstige oogproblemen. Het is belangrijk om bij aanhoudende of ernstige symptomen onmiddellijk medische hulp te zoeken.

Preventie

Om het risico op het oplopen van zoönotische ziekten te verkleinen, is het belangrijk om goede hygiënische maatregelen te treffen. Zorg voor regelmatige medische controles voor uw huisdieren, houd hun omgeving schoon en vermijd contact met zieke dieren. Het opvolgen van deze voorzorgsmaatregelen kan bijdragen aan een gezonde omgeving voor zowel mensen als hun huisdieren.

Lees verder

• Katten: Voordelen voor gezondheid van kat houden
• Toxoplasmose: Infectie met symptomen aan hersenen en ogen
• Toxocariase: Infectie met symptomen aan ogen of organen
• Sporotrichose: Huidinfectie door schimmel
• Kattenkrabziekte: Huidletsels en gezwollen lymfeklieren