Urineleiderkanker (ureterkanker): Oorzaken en symptomen

Urineleiderkanker (ureterkanker): Oorzaken en symptomen Urineleiders (ureters) zijn de dunne, gespierde buisjes die ervoor zorgen dat de urine van de nieren naar de blaas wordt voortbewogen. Jaarlijks krijgen enkele honderden patiënten in België en Nederland te maken met urineleiderkanker (ureterkanker, ureterale kanker). Dit is een zeldzame vorm van kanker van de ureters (urineleiders). De kanker komt meestal tot stand aan de binnenste bekleding van de urineleider. Bloed in de urine is meestal het eerste symptoom, al zijn ook andere tekenen mogelijk bij dit type kanker. Chirurgie is de aanbevolen behandeling voor ureterkanker, al zijn ook andere behandelingen mogelijk. De vooruitzichten zijn tot slot variabel.

Epidemiologie van urineleiderkanker

Urineleiderkanker is een zeldzame vorm van kanker die vooral ouderen tussen 65 en 84 jaar treft. Mannen zijn dubbel zo vaak als vrouwen getroffen.

Oorzaken van kanker aan urineleider

Ureterkanker ontstaat wanneer een oncontroleerbare deling en vermenigvuldiging van cellen in de urineleider gebeurt waardoor zich een kwaadaardig gezwel vormt. Het overgangscelepitheel (urotheel) is het weefsel dat zorgt voor de binnenste bekleding van de urineleider. Ureterkanker ontstaat in dit overgangscelepitheel waardoor sprake is van een overgangscelcarcinoom (urotheelcarcinoom). Het is anno oktober 2020 niet duidelijk wat urineleiderkanker veroorzaakt.

Risicofactoren van ureterkanker

Aandoeningen

Patiënten die eerder blaas- of nierkanker gehad hebben, zijn vaker aangetast. Urineleiderkanker ontstaat vaker door frequente blaasirritatie, wat bijvoorbeeld resulteert uit chronische urineweginfecties, blaasstenen of nierstenen. Het Lynch-syndroom en enkele andere erfelijke ziekten vergroten eveneens het kankerrisico.

Roken vormt een risicofactor voor ureterkanker / Bron: Geralt, PixabayRoken vormt een risicofactor voor ureterkanker / Bron: Geralt, Pixabay

Omgevingsfactoren

Het roken van tabak is geassocieerd met een verhoogd risico op een kwaadaardige tumor in de urineleider. Ook het werken met aromatische aminen, een soort giftige stoffen, leidt sneller tot ureterkanker. Voorts krijgen patiënten die het anti-kankermedicijn cyclofosfamide gebruiken vaker urineleiderkanker. Tot slot spelen genetische factoren vermoedelijk ook een rol bij het tostandkomen van dit type kanker.

Geassocieerde aandoeningen

Circa één op de vijf patiënten met ureterkanker krijgt ook te maken met blaaskanker en/of nierbekkenkanker. Overgangsepitheel is namelijk ook aanwezig aan de binnenkant van de blaas en het nierbekken.

Vermoeidheid is één van de mogelijke tekenen van urineleiderkanker / Bron: Geralt, PixabayVermoeidheid is één van de mogelijke tekenen van urineleiderkanker / Bron: Geralt, Pixabay

Symptomen

De symptomen van ureterkanker zijn veelal pas duidelijk in een later kankerstadium. Een groeiende tumor kan de urineleider blokkeren, waardoor de tekenen duidelijker worden. Belangrijke symptomen van urineleiderkanker omvatten:

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van urineleiderkanker vindt plaats met behulp van volgende onderzoeken:
  • een biopsie
  • een computertomografie-urografie (CTU)
  • een fluorescentie in situ hybridisatie (FISH)-test
  • een intraveneuze pyelografie (IVP) röntgenfoto
  • een lichamelijk onderzoek:
  • een magnetische resonantie-urografie (MRU)
  • een ureteroscopie (inwendig kijkonderzoek van de urineleiders)
  • een urineonderzoek

Behandeling

De behandeling van ureterkanker hangt af van het kankerstadium en de voorkeuren en fysieke conditie van de patiënt. De arts behandelt urineleiderkanker via chirurgie of een laserbehandeling. Bij uitzaaiingen van de kanker (metastasen) zet hij chemotherapie en/of radiotherapie in.

Prognose

Het type en het stadium van de kanker bepalen de vooruitzichten.

Lees verder

© 2019 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Ureterocele: Zwelling aan onderkant van de urineleiderUreterocele: Zwelling aan onderkant van de urineleiderUreters (urineleiders) zijn de buizen die urine van de nier naar de blaas transporteren. Het gezwollen gebied blokkeert…
Niersteenaanval: symptomen, diagnose, behandeling, prognoseNiersteenaanval: symptomen, diagnose, behandeling, prognoseNormaal worden afvalstoffen door het lichaam afgevoerd via de urine. Dat is niet altijd het geval waardoor een niersteen…
Bloed in de urine (hematurie)Bloed in de urine (hematurie)Bloed in de urine, ook wel hematurie genoemd, kan wijzen op bepaalde (ernstige) aandoeningen. Het is daarom verstandig a…
Oorzaken van bloed in urineOorzaken van bloed in urineWanneer u dit voor de eerst keer bloed in uw urine ziet, zal u misschien wel schrikken. Het komt redelijk vaak voor. Er…

Pijn in de bovenbuik: Oorzaken van bovenbuikpijnPijn in de bovenbuik: Oorzaken van bovenbuikpijnIn de bovenbuik bevinden zich de bovenste darmen, de galblaas, de lever en de alvleesklier. Diverse aandoeningen zijn ve…
Menstruatiekrampen: oorzaken en behandeling menstruatiepijnMenstruatiekrampen: oorzaken en behandeling menstruatiepijnMenstruatiekrampen of menstruatiepijn (dysmenorroe) is iets waar veel vrouwen in de vruchtbare leeftijd wel eens last va…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 17 oktober 2019:
  • Coëlho, medisch zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Diagnosis, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ureteral-cancer/diagnosis-treatment/drc-20360722
  • Overview, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ureteral-cancer/symptoms-causes/syc-20360721
  • Ureteral Cancer and Upper Tract Urothelial Carcinoma (UTUC), https://www.saintjohnscancer.org/urology/conditions/ureteral-cancer/
  • Urineleiderkanker, https://www.allesoverkanker.be/urineleiderkanker
  • Urineleiderkanker, https://www.kanker.nl/kankersoorten/urineleiderkanker/wat-is/urineleiderkanker
  • Urineleiderkanker, https://www.umcg.nl/NL/UMCG/Afdelingen/UMC_Groningen_Cancer_Center/Patienten/Soorten_Kanker/urineleiderkanker/Paginas/default.aspx
  • Urineleiderkanker, https://www.winglok.org/ziektes-behandeling/kanker/urineleiderkanker/
  • Afbeelding bron 1: Geralt, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: Geralt, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 10-10-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 11
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.