Algehele malaise: oorzaken van algemeen gevoel van ziek-zijn

Algehele malaise of een algemeen gevoel van ziek-zijn, is een fenomeen dat iedereen wel eens treft. Ernstige vermoeidheid, volledige uitputting en de daaruit voortvloeiende concentratiestoornissen behoren tot de meest voorkomende symptomen. Algehele malaise is echter geen op zichzelf staande ziekte of aandoening, maar slechts een symptoom van een ziekte. Een veel voorkomende oorzaak is een infectie met virussen die griep of verkoudheid veroorzaken, minder vaak zijn er ernstigere ziekten in het spel zoals een nierbekkenontsteking, keelontsteking of blindedarmontsteking. Ook de overgang kan een algeheel gevoel van malaise veroorzaken.

• Wat is algehele malaise?
• Oorzaken van algehele malaise
• Overbelasting en stress
• Infectie
• Andere oorzaken
• Medicijnen
• Symptomen
• Huisarts raadplegen
• Onderzoek en diagnose
• Anamnese en lichamelijk onderzoek
• Vervolgonderzoek
• Behandeling van algemeen gevoel van ziek-zijn
• Prognose
• Preventie

Wat is algehele malaise?

Algehele malaise duidt op een algemeen gevoel van ziek-zijn; een algehele staat van ongemak, vermoeidheid of ziekte. Het treedt vaak zeer onverwacht op. Het algemene gevoel van ziekte wordt vooral gekenmerkt door een enorme vermoeidheid. Getroffen mensen voelen zich moe en uitgeput, de ledematen voelen zwaar en zwak aan. Concentratieproblemen komen ook vaak voor en duizeligheid kan optreden. Algehele malaise is geen zelfstandige ziekte, maar het is een symptoom van verscheidene ziekten. In de meeste gevallen is het een teken van een beginnende of reeds bestaande ziekte. Dit zijn vaak relatief onschadelijke infecties, maar in zeldzamere gevallen kan een ernstigere ziekte de oorzaak zijn van het algemene gevoel van ziek-zijn.

Oorzaken van algehele malaise

Algehele malaise kent een waaier aan mogelijke oorzaken, van overbelasting en stress tot allerlei ziekten en aandoeningen.

Overbelasting en stress

Algehele malaise kan veel verschillende oorzaken hebben. In het beste geval is het gewoon het resultaat van flinke overbelasting van het lichaam. Buitengewone stressvolle situaties in het dagelijks leven kunnen zo veeleisend zijn dat je lichaam je als het ware dwingt om rust te nemen. Dit moet worden gezien als een waarschuwingsteken dat je serieus moet nemen.

Infectie

In de meeste gevallen is het algemene gevoel van ziekte echter te wijten aan een infectie, zoals griep en verkoudheid. Beide infectieziekten worden veroorzaakt door een virus. Ook bacteriële infecties kunnen algehele malaise veroorzaken. Het algemene gevoel van ziek-zijn is meestal het eerste teken van een dergelijke infectie.

Andere oorzaken

Mogelijke andere ziekten die verantwoordelijk kunnen zijn voor het gevoel van algehele malaise zijn onder meer:

• abces
• bof
• buikgriep
• mazelen
• keelontsteking
• bijholteontsteking
• tonsillitis of amandelontsteking
• rodehond
• oorontsteking
• waterpokken
• nierbekkenontsteking
• blindedarmontsteking
• aften
• colitis ulcerosa
• diabetes mellitus
• hemochromatose (ijzerstapelingsziekte)
• hepatitis of leverontsteking
• kanker
• klinische depressie
• lupus erythematodes
• longontsteking
• Q-koorts
• Reumatoïde artritis (RA)
• ziekte van Lyme

Medicijnen

Er zijn ook bepaalde medicijnen die kunnen zorgen voor een gevoel van algehele malaise, bijvoorbeeld:

• anticonvulsiva (ook bekend als anti-epileptica of anti-epileptische geneesmiddelen)
• sommige medicijnen die worden gebruikt om hoge bloeddruk en hartaandoeningen te behandelen, in het bijzonder bètablokkers die stoffen bevatten die een remmende werking hebben op het centrale zenuwstelsel
• bepaalde medicijnen die worden gebruikt om psychiatrische stoornissen te behandelen
• sederende antihistaminica (hierbij gaat het om al wat oudere geneesmiddelen die als bijwerking sufheid en slaperigheid (sedatie) hebben)

Symptomen

Algehele malaise is een niet-specifiek symptoom. Het brengt daarom het risico met zich mee dat het verkeerd wordt begrepen en geïnterpreteerd, aangezien het op zichzelf genomen geen informatie geeft over wat je mankeert. Het algemene ziektegevoel krijgt slechts betekenis door andere begeleidende symptomen (zoals spierpijn, hoofdpijn, koorts, etc.) aan de hand waarvan de huisarts de oorzaak kan opsporen.

Algehele malaise kan bijvoorbeeld wijzen op een onschuldige naderende verkoudheid, maar het kan ook een symptoom zijn van een ernstige onderliggende ziekte. Je moet daarom goed letten op andere ziekteverschijnselen. Ook belangrijk is de duur van het algemene ziektegevoel en de vraag of het de hele tijd aanhoudt of blijft komen en gaan.

Huisarts raadplegen

Een algemeen ziektegevoel kan zich zowel lichamelijk als geestelijk manifesteren en zich op verschillende manieren uiten. Hoe dan ook, het is meestal een goede reden om naar je huisarts te gaan. Je huisarts kan onderzoeken wat er aan de hand is en welke behandeling geïndiceerd is. Het is raadzaam om een afspraak te maken met je huisarts als je overweldigd wordt door de malaise of als de algehele malaise langer dan een week aanhoudt. Raadpleeg ook je huisarts als je je onwel voelt en als het malaisegevoel gepaard gaat met andere klachten. Als je weet dat het gevoel wordt veroorzaakt door een verkoudheid, dan hoef je natuurlijk niet je huisarts te raadplegen.

Onderzoek en diagnose

Anamnese en lichamelijk onderzoek

De huisarts zal vragen stellen over je klachten en lichamelijk onderzoek doen. Onder meer de volgende vragen kan de huisarts stellen:

• Hoe lang duurt dit gevoel van algehele malaise (dagen, weken of maanden)?
• Welke andere symptomen heb je?
• Is de malaise constant of episodisch (komt en gaat)?
• Kun je je dagelijkse bezigheden volbrengen? Zo nee, wat beperkt je?
• Heb je onlangs gereisd naar het buitenland?
• Welke medicijnen gebruik je?
• Wat zijn je andere medische problemen?
• Gebruik je alcohol of drugs?

Vervolgonderzoek

De huisarts kan tevens bloedonderzoek verrichten, het hart en de longen controleren, een ECG uitvoeren, etc. Hij beslist of en welke specialist er moet worden ingeschakeld.

Behandeling van algemeen gevoel van ziek-zijn

Er bestaat geen specifieke behandeling tegen het algemene ziektegevoel. Ongeacht de oorzaak van de algehele malaise, is het van belang dat je goed voor jezelf zorgt en je lichaam zo min mogelijk belast. Zorg ervoor dat je lichaam de rust krijgt die het nodig heeft zodat het de beschikbare energie kan steken in het bestrijden van de ziekte. Het algemene ziektegevoel kan bij vrijwel elke ziekte optreden, van een abces tot zomergriep. Behandeling van de onderliggende oorzaak kan helpen het gevoel van malaise onder controle te houden en te voorkomen dat je er door overweldigend wordt.

Een directe behandeling van algehele malaise is niet mogelijk, aangezien het een symptoom is en geen op zichzelf staande ziekte. Daarom is het belangrijk om de onderliggende ziekte te identificeren. Nadat de oorzaak van het algemene ziektegevoel is vastgesteld door een arts, kan de ziekte gericht worden behandeld. Dit verbetert je algemene toestand en vermindert ook het algemene gevoel van ziekte.

De behandeling is dus afhankelijk van de onderliggende ziekte. Terwijl griep of verkoudheid gewoonlijk vanzelf binnen ongeveer twee weken is genezen en er bijna uitsluitend symptomatische behandelingsmethoden en zelfzorgmaatregelen zijn, vereisen andere ziekten een zeer specifieke medicamenteuze behandeling. Het is daarom belangrijk om de oorzaak van het algemene ziektegevoel te achterhalen. Dit is de enige manier om een ​​succesvolle behandeling te garanderen, zodat je je weer snel beter voelt. Aangezien een ernstige ziekte ook verantwoordelijk kan zijn voor het gevoel van algehele malaise, moet deze klacht niet lichtvaardig worden opgevat. Trek tijdig aan de bel bij je huisarts.

Prognose

In het geval van algehele malaise, is er meestal geen specifieke prognose mogelijk. De prognose is afhankelijk van de onderliggende oorzaak en het verloopt van de ziekte, maar het hangt ook af van je algehele gezondheidstoestand en je leeftijd.

Preventie

Er zijn geen directe maatregelen om het algemene gevoel van ziekte te voorkomen. Omdat algehele malaise een symptoom is van een ziekte of aandoening, is het belangrijkste om ziekten in het algemeen te voorkomen. Een sterk immuunsysteem is hiervoor essentieel. Voldoende beweging, het eten van een uitgebalanceerd, gezond (en plantaardig) dieet en het beperken van een overdaad aan stress of chronische stress, zijn de belangrijkste preventieve maatregelen.

Lees verder

• Vaak moe en hoofdpijn: oorzaken vermoeidheid en hoofdpijn
• Verwardheid (desoriëntatie): symptomen en oorzaken
• Moeheid of vermoeidheid: symptomen, oorzaak en behandeling