mijn kijk op

Mijn ervaring met ADHD

In november 2007 heb ik de diagnose ADHD gekregen. ADHD van het gecombineerde type welteverstaan. In dit artikel wil mijn ervaringen met ADHD vertellen en ruimte bieden om ADHD ervaringen te delen. Dus heb jij ervaring met ADHD? Deel deze onderaan dit artikel. Hoewel er veel geschreven is over de kenmerken van ADHD, zijn er slechts weinig ervaringen met ADHD door mensen die zelf ADHD hebben te vinden. De meeste boeken en artikelen worden namelijk geschreven door wetenschappers zonder persoonlijke ADHD ervaringen. In dit artikel wil ik daarom mijn ervaringen met ADHD delen.

Wat is ADHD?

ADHD is een afkorting van de Engelse term Attention Deficit Hyperactivity Disorder. ADHD is de meest voorkomende psychische aandoening bij kinderen. ADHD komt voor in drie verschillende typen: het gecombineerde type, het voornamelijk onoplettende type (dit wordt ook wel ADD genoemd) en het voornamelijk hyperactief/impulse type.

Symptomen

Volgens de DSMIV (handleiding om diagnosen te stellen) heeft iemand ADHD als hij of zij zes of meer van de volgende symptomen (meeste dagen van de week) heeft:

• Onvoldoende aandacht voor details of achteloos fouten maken
• Moeite om de aandacht bij taken of spel te houden
• Niet lijken te luisteren
• Aanwijzingen niet opvolgen of opdrachten niet kunnen afmaken
• Moeite met organiseren van taken
• Vermijden of afkeer hebben van taken die langdurige geestelijke inspanning vragen
• Dingen kwijt raken die nodig zijn voor taken
• Gemakkelijk afgeleid worden
• Vergeetachtig bij dagelijkse bezigheden
• Onrustig bewegen met handen en voeten of draaien op de stoel
• Opstaan als zitten blijven verwacht wordt
• Rondrennen of overal opklimmen als dit ongepast is
• Moeilijk rustig kunnen spelen of ontspannende activiteiten uitvoeren
• In de weer zijn of maar doordraven
• Aan een stuk door praten

Feiten en fabels

• Mensen met ADHD zijn niet lui
• ADHD kan ook bij volwassenen voorkomen
• ADHD ontstaat niet door een verkeerde opvoeding
• ADHD komt niet door te weinig buitenspelen en/of lichaamsbeweging
• ADHD komt ook bij vrouwen voor
• Je hoeft niet aan de buitenkant meteen te zien dat iemand ADHD heeft
• ADHD-ers hebben geen gebrek aan karakter
• ADHD-ers zijn geen aanstellers

Mijn ervaring met ADHD

Ik heb mijn hele leven lopen klooien met problemen waar ik me maar geen raad mee wist. Begin september 2007 kwam dit tot een dieptepunt (of hoogtepunt, wat je het ook wilt noemen ): ik begon met een universitaire studie die mentaal veel van me vroeg, en daardoor liep op andere gebieden nog erger in de problemen. Ik herkende mezelf heel erg in beschrijvingen van ADD (ik volg de opleiding Psychologie en ik heb hiervoor 2 jaar Sociaal Pedagogische Hulpverlening gedaan) en heb bij de huisarts doorgezeurd om een verwijsbrief naar een pscyholoog. In november 2007 heb ik een intakegesprek gehad en diagnose was dus ADHD (gecombineerde type), dysthyme stoornis en major depressie.

Na 6 weken depressie behandelen met een antidepressivum ben ik hiernaast Concerta gaan slikken, een methylfenidaat. Zie voor mijn ervaringen hiermee mijn artikel Mijn ervaring met Concerta (methylfenidaat)

Mijn ervaringen met ADHD in de praktijk

School

Hoewel ik mij vrij gemakkelijk door het Gymnasium heen heb weten te werken en dus ook met een diploma op zak van de middelbare school vertrokken ben, zijn er toch een aantal ADHD-gerelateerde problemen waar ik tegenaan loop. Zo kan ik absoluut niet in een te stille ruimte zonder prikkels werken, dan ga ik ze zelf zoeken (een huiselijke omgeving werkt het beste voor me, af en toe de kat een aai geven, kopje thee maken etc.). Ik ga niet naar hoorcolleges, want daar pik ik vrij weinig op. Meestal wordt de tekst uit het boek alleen herhaald en verder niks, dus dat verveelt me, dan zit ik liever thuis. Bovendien leer ik niet bijster veel van gesproken stof. Bovendien zijn de hoorcolleges altijd vrij rommelig met allerlei mensen die halverwege binnen komen lopen, gekraak van boterhamzakjes, geklets achter me etcetera. Dus eigenlijk zit ik 95% van de tijd om me heen te kijken en gaat alles wat de docent vertelt langs me heen. Ik heb een soort wekkertje op mijn computer, die begint na een halfuur studeren een zelfgekozen muziekje af te spelen. Dan een kwartier pauze en dan weer een halfuur studeren. Ik heb dus een kortere concentratiespanne dan een gemiddeld persoon. Ik maak een planning voor welk hoofdstuk ik voor welk tentamen wanneer ga leren. Helaas word ik 9 van de 10 keer ziek of is er iets anders dat mijn planning in de war schopt.
Desondanks ben ik dit schooljaar officieel over. Ik heb nog 2 herkansingen, maar over ben ik sowieso!

Mijn ervaring met ADHD: Vermoeidheid

Als ik de kans krijg (geen verplichtingen/als vriendlief niet thuis is om me uit bed te schoppen) blijft ik gerust tot 13:00 liggen op zijn vroegst... En dat terwijl ik over het algemeen om 23:00 in bed lig. Mijn streven is om om 10:00 op te staan. Dat is 11 uur slaap, dat zou meer dan genoeg moeten zijn, maar dat is het niet helaas. En als ik dan uit bed ben, ben ik alsnog tot weinig in staat door die vermoeidheid. En ik doe toch echt vrijwel niets op een dag. Volgens de psychiater zou het kunnen zijn dat ik onbewust enorm druk in mijn hoofd ben (naast wat ik zelf bewust al merk). Lichamelijk is er bij mij trouwens ook niets te vinden. Al tig bloedonderzoeken gehad die steeds wezen op perfecte lichaamswaarden.

Mijn ervaring met ADHD: hyperfocus

"Ik heb nu bijvoorbeeld een website ontdekt waar je zelfgeschreven artikelen kunt plaatsen en geld mee kunt verdienen. Dus ik ben al vanaf 11:00 artikelen aan het schrijven."
Bovenstaande is een quote van mij op een forum van zo'n 2.5 maand geleden. Een hyperfocus is eigenlijk een soort intense en onverstoorbare concentratie op een bepaalde activiteit. Ik heb moeite met starten en stoppen. Bij mij kan ook werkelijk vanalles doelwit van mn hyperfocus zijn. Soms is het mn studie (helaas iets te weinig ), meestal is het iets onzinnigs als een project/idee waar ik helemaal enthousiast over geworden ben. Ik heb het idee dat die hyperfocus bij mij soms aangaat als ik ergens al weken tegenop zit te hikken en het dan ineens ga aanpakken. Bijvoorbeeld het huis dweilen. Als ik daarmee begin dan ga ik niet alleen dweilen, nee, ook meteen de ramen zemen, complete badkamer make-over geven, keukenkastjes soppen etc.

Mijn ervaring met ADHD: relatie

Ik heb inmiddels ruim 4 jaar een relatie met een superlieve en begripvolle vriend. We wonen op dit moment 2.5 jaar samen en zijn erg gelukkig samen. Voor een ADHD-er is dit best uitzonderlijk, opzich, haha! Veel ADHD-ers raken snel uitgekeken op een partner en houden geen lange en stabiele relaties vol. Ik denk dat de kracht van onze relatie in het elkaar aanvullen en de uitdaging is. We zijn beide sterke persoonlijkheden wat af en toe botst, maar dat maakt de relatie alleen maar intenser en dieper. Een belangrijk 'smeermiddel' is humor bij ons, en begrip. We gaan samen naar de coach/psychiater en proberen zo samen onze weg te vinden. Dat gaat met ups en downs, maar er zit wel een stijgende lijn in gelukkig.

Mijn ervaring met ADHD: financiën

Mijn financiële situatie was tot voor kort een gigantische puinhoop. Ik kocht van alles wanneer ik wilde, zonder na te gaan of ik me de aankoop wel kon veroorloven. Dat zou ik later wel zien. Ik ben gelukkig nooit in de problemen gekomen dankzij sturing van mijn vriend, maar ik heb inmiddels wel een stuk of 6 financiële systemen en hulpmiddelen versleten. Van een schoenendoos met vakjes voor elk type uitgave (eten voor de kat, schoolboeken, kleding, huur et cetera) tot een aparte agenda waarin ik elke uitgave opschreef. Niets werkte! Inmiddels heb ik 3 aparte spaarrekeningen en een gewone rekening waarop ik elke maand zorgvuldig mijn inkomsten over verdeel op de juiste plek, en dit werkt vooralsnog goed. Ik weet dat voor de meeste mensen één rekening het meest praktisch is, maar bij mij dan weer net niet helaas..

Mijn ervaring met ADHD: werk

Ik heb nooit gewerkt. Tenminste, nooit langer dan een halfjaar. Ik heb er nogal problemen mee dat ik heel enthousiast en impulsief aan een baantje begin, en me dan de eerste tijd helemaal kapot werk omdat ik het zo leuk vind. Maar dan, na een paar weken, is de nieuwigheid er af en biedt het niet genoeg prikkels meer. Hierdoor ben ik én bijna overwerkt geworden én raak ik in een depressie wanneer het werk me geen uitdaging meer biedt.

Mijn ervaring met ADHD: huishouden

Ik ben een regelrechte ramp in het huishouden. Mijn vriend en ik hebben diverse huishoudsystemen ontwikkeld en uitgeprobeerd, maar geen enkele werkt afdoende. Ik lijk wel te 'vergeten' dat ik moet stofzuigen, omdat ik op het moment dat ik moet stofzuigen ik het belangrijker vindt dat de kattenbak verschoond wordt. Om vervolgens het stofzuigen inderdaad te vergeten...

Mijn ervaring met ADHD: sensatie-zoeken

Ik ben geen echte sensatie-zoeker in die zin dat ik niet te hard rijdt in de auto (ik heb dan ook geen rijbewijs), geen delinquente activiteiten bega en geen excessief gebruiker van drank of drugs ben. Wel ben ik geneigd om mijn prikkel- en spanningsbehoefte te voeden door dingen altijd op het laatste moment te doen. Dit creëert adrenaline, waar ik vreemd genoeg juist rustig van wordt. Nadeel is echter dat ik ook veelvuldig te laat op afspraken kom...

Mijn ervaring met ADHD: chaos

Ik ben geen professor, maar ik gedraag me precies als een professor. Ik vergeet van alles, gelukkig zit mijn hoofd vast, anders zou ik zelfs deze regelmatig vergeten. Ik ben altijd spullen kwijt, vergeet afspraken, sta soms met mijn tandenborstel in mijn hand op het dakterras (me afvragende hoe dit tandenborstel toch in mijn hand komt...) en presteer het zelfs om de schoenen van mijn vriend bij de tramhalte te laten staan na een bezoekje aan het ziekenhuis voor zijn verrekte enkel...

Mijn ervaring met ADHD: communicatie

Een gesprek met mij voeren kan best lastig zijn. Niet per se omdat ik snel praat (al kan ik ook best ratelen...) maar omdat ik van de hak op de tak spring. Mijn gedachten lijken altijd 5 stappen voor te lopen op het huidige gespreksonderwerp, wat ik er soms uitfloep. Daarnaast ben ik ook vrij direct en af en toe te eerlijk. Nuja, niet te eerlijk, maar niet subtiel genoeg.

Mijn ervaring met ADHD: hyperactiviteit

Opzich kan je aan mij niet direct zien dat ik ADHD heb. Ik heb wel de neiging om veel met mijn handen en voeten te tikken of trillen, maar ik kan wel rustig op mijn stoel zitten en op mijn beurt wachten.
In mijn hoofd is er echter een veel grote hyperactiviteit. Mijn hersenen lijken nooit stil te staan en alsmaar door te draven. Ik denk meestal niet na over één ding tegelijk, maar over het algemeen over een stuk of 8 ongerelateerde onderwerpen tegelijkertijd. Ik lijk alle prikkels in mijn omgeving op te nemen, niets wordt gefilterd lijkt het wel. Ik heb daarom ook moeite om mijn aandacht op één ding te richten, tenzij dit iets is waar ik mijn hyperfocus bij aan heb. Zelfs in mijn slaap ben ik onrustig en droom ik ontzettend levendig, waardoor ik moe wakker wordt.

Slotopmerking

Ik begrijp dat bovenstaande ervaringen met ADHD en beschrijvingen voor velen een punt van herkenning zullen opleveren. Toch denk ik dat, ondanks dat meerderen zich hier (deels) in zullen herkennen, het niet altijd de lading van de beperking die het voor mij oplevert dekt. Ik vind het lastig om precies aan te geven waar ik tegen aan loop, omdat ik dus nogal warrig en chaotisch ben, en zal proberen dit artikel up te daten wanneer nodig. Vragen staat altijd vrij, evenals het delen van ervaringen met ADHD of tips. Ook partners van mensen van ADHD-ers worden van harte uitgenodigd hun ADHD ervaringen vanuit het oogpunt van de partner te vertellen.

Lees verder

• Mijn ervaring met Concerta (methylfenidaat)
• Mijn ervaring met dexamfetamine
• Mijn ervaring met Wellbutrin (bupropion)