Eczeem, wat is het?

Eczeem is huiduitslag waarbij er sprake is van jeuk, mogelijk zwelling, en de huid kan warm aanvoelen. Eczeem veroorzaakt rode plekken, vaak met minuscule pukkeltjes, die droog kunnen zijn maar ook vocht kunnen afgeven. Eczeem, ook wel geschreven als exzeem, kenmerkt zich door jeuk en irritatie van de huid en kleine bultjes en blaasjes die jeuken. Ook kan er vocht uitkomen. De huid raakt met eczeem gemakkelijk ontstoken. Krabben maakt de klachten over het algemeen erger. Het is niet besmettelijk. Eczeem kan zich uiten in roodheid, blaasjes, vochtafscheiding, schilfering en korstvorming. Vaak met jeuk gepaard gaande. Eczeem waarbij vocht uit de blaasjes komt, wordt natte eczeem genoemd en de huid is dan aan het 'natten.' De uitslag jeukt eigenlijk altijd en dus krabt de patiënt meestal aan de plekken. Het komt vooral voor op warme plekken van de huid, zoals de knieholtes, oksels, achter in de nek en aan de binnenkant van de handen. Zonlicht heeft een positieve invloed op deze huidaandoening. Eczeem is een ontstekingsreactie van de huid en uv stralen doden de bacteriën. Overmatig zonnen moet echter altijd vermeden worden. Eczeem komt regelmatig voor in combinatie met astma.

Eczeem, hoe ontstaat het?

Eczeem kan acuut en chronisch zijn. Acuut eczeem is eczeem wat plotseling komt opzetten. Na enige tijd verdwijnt het weer. Plotselinge eczeem kan bijvoorbeeld ontstaan door allergie of contact eczeem (bijvoorbeeld allergie voor nikkel) of door warmte, bijvoorbeeld luieruitslag of luiereczeem. Chronisch eczeem verdwijnt niet na korte tijd maar de patiënt heeft er alle dagen last van en het is chronisch. Verschillende benamingen voor eczeem zijn: dauwworm, constitutioneel eczeem (inwendige oorzaak), atopisch eczeem, dermatitis, contacteczeem (uitwendige oorzaak). Overgevoeligheid is vaak aan de orde. Eczeem is in feite een overmatige reactie van de huid. In de huid zitten afweercellen en die worden gestimuleerd door bepaalde prikkels om afweerstoffen vrij te geven, deze afweerstoffen breken stukjes huid af, met als gevolg geïrriteerde huid in de vorm van eczeem.

• Irritaties: irriterende stoffen zoals zeep, zeepoplossingen, shampoo, schoonmaakmiddelen, enzovoorts.
• Allergisch contacteczeem: uitwendig gebruik van medicijnen, metalen, oplosmiddelen, rubber of stoffen die rubber bevatten, make-up, parfums, kleurstoffen conserveringsmiddelen, enzovoorts.
• Foto-allergisch eczeem: planten, benzofenonen, PABA-esters.
• Constitutioneel eczeem: voedingsallergie en inhalatieallergie (dus stoffen je inademen kunt).

Constitutioneel eczeem

Constitutioneel eczeem wordt ook wel atopisch eczeem genoemd. De oorzaak van dit type uitslag is een aangeboren overgevoeligheid voor bepaalde stoffen. Bij kleine kinderen uit zich deze vorm vaak als dauwworm. Mensen die deze aangeboren vorm van eczeem hebben hebben ook vaak last van andere allergische reacties, denk bijvoorbeeld aan hooikoorts.

Contacteczeem

Mensen die last hebben van contacteczeem krijgen een reactie na contact met stoffen die de huid aanraken, bijvoorbeeld stoffen in metalen oorbellen of ringen, maar ook zeep- en wasmiddel, stoffen in planten en chemische stofjes.

Dyshydrotisch eczeem (pompholyx)

Dit wordt ook wel hitte eczeem genoemd. Het heeft te maken met een verstoorde zweet-balans. Het veroorzaakt jeukende blaasjes op e de voetzolen en in de handpalmen.

Medicamenteus eczeem

Medicijnen die als bijwerking eczeem veroorzaken bevatten stoffen die de huid prikkelen.

Nummulair eczeem

Een mooi woord voor eczeem wat op de huid plekken in een ronde vorm, gelijkend op een munt, aanneemt.

Spatadereczeem

Op plaatsen waar ook spataderen voorkomen wordt deze vorm van uitslag vaker gezien.

Seborroisch eczeem

Schilferige vorm van eczeem in gebieden rondom talgklieren. Plaatsen waar deze vorm van eczeem vaak voorkomt zijn:

• Hoofdhuid.
• Neusplooien.
• Tussen schouderbladen.
• Borst.

Eczeem voorkomen en behandelen

• Vocht heeft een ongunstige invloed op eczeem. Douche daarom niet te vaak en ook niet te heet.
• Een bad met niet te heet maar juist lauw water is een goed alternatief, na de wasbeurt kan er wat olie aan het water worden toegevoegd of na het bad, goed de huid droog deppen en insmeren met een speciale zalf.
• De huid wel invetten want een droge huid gaat sneller jeuken.
• Crèmes: zo vet en zo puur mogelijk (zonder extra toevoegingen) zijn het beste.
• Behandeling met zalf met hormonen alleen op doktersrecept.
• Wet-wrap techniek wordt toegepast als de eczeem ernstig jeukt en moeilijk te behandelen is.
• Als eczeem ontstaat door allergische reacties wordt voedsel zoals koemelk, kippenei, soja, vis, schaal of schelpdieren, noten, pinda's, tarwe, zaden en pitten, enzovoorts, uit het dieet geschrapt.

Medicijnen tegen eczeem

Er zijn eigenlijk geen echte medicijnen tegen eczeem, maar er zijn wel verschillende middelen die de klachten kunnen verminderen of afremmen.

• Hormoonzalven (op basis van hormonen) corticosteroïden.
• Antihistaminica (anti allergenen).
• Immunomodulatoren.
• Probiotica.

Lees verder

• Allergische reactie. Wat zijn de verschijnselen?
• Schimmelinfectie van de huid