Lage bloeddruk: symptomen, oorzaken & behandeling hypotensie

Lage bloeddruk: symptomen, oorzaken & behandeling hypotensie Lage bloeddruk, oftewel hypotensie, klinkt misschien onschuldig, maar kan je lichaam flink in de war schoppen. Waar een hoge bloeddruk bekendstaat als de sluipmoordenaar, is een te lage bloeddruk soms een stille saboteur. Het kan ontstaan door een hart dat niet krachtig genoeg pompt, een tekort aan bloedvolume of bloedvaten die te veel verslappen. Meestal is het geen ramp en helpen vocht en wat extra zout al om je weer op de been te krijgen. Maar als je bloeddruk té laag zakt, kan het gevaarlijk worden—vooral bij groot bloedverlies. In dat geval is snel ingrijpen nodig, want zonder voldoende druk stort het hele systeem in. Duizeligheid, een bleke huid en een flauw gevoel kunnen de eerste alarmsignalen zijn. Voel je je plots slap en zie je zwarte vlekken? Dan kan het tijd zijn om even te gaan zitten en wat te drinken. Als het aanhoudt of steeds erger wordt, is een bezoek aan de dokter geen overbodige luxe.

Wat is lage bloeddruk?

Saskia stond op uit bed en boem—de hele kamer draaide. Ze greep zich vast aan de deurpost en moest even diep ademhalen voordat ze weer helder kon zien. ‘Wat ís dit nou weer?’ dacht ze. Even later, tijdens het ontbijt, voelde ze zich nog steeds slapjes en kon ze zich amper concentreren. ‘Misschien te weinig geslapen? Of te weinig gegeten?’ Maar nee, dit gebeurde steeds vaker. Een snelle check bij de huisarts leverde het antwoord op: lage bloeddruk. “Geen zorgen, dat is op zich gezond,” zei de arts. Maar als het zo gezond is, waarom voelde Saskia zich dan als een uitgewrongen vaatdoek?

Bloeddrukmeting door een arts / Bron: Kurhan/ShutterstockBloeddrukmeting door een arts / Bron: Kurhan/Shutterstock
Lage bloeddruk klinkt als iets waar je blij mee moet zijn—geen verhoogd risico op hartziekten, geen zorgen over een infarct. Maar voor veel mensen betekent het een dagelijks gevecht tegen duizeligheid, vermoeidheid en soms zelfs flauwvallen. Sta je te snel op? Zwart voor je ogen. Te lang stilgestaan? Wankele benen. En als het écht misgaat, kan je bloeddruk zo laag worden dat je lichaam niet meer goed functioneert. Dit hoeft niet altijd een probleem te zijn, maar als je merkt dat je vaker moe, slap of licht in je hoofd bent, dan is het handig om te weten wat er precies aan de hand is.

Het gekke is: lage bloeddruk is geen ‘one-size-fits-all’ verhaal. Voor de één is 90/60 mmHg doodnormaal en voelen ze zich top, terwijl de ander bij dezelfde waardes amper overeind blijft. Jong, oud, sportief, zwanger—lage bloeddruk heeft allerlei gezichten en oorzaken. Misschien is het een simpele uitdrogingskwestie, misschien speelt je schildklier op, of misschien is het je medicatie. Hoe dan ook, als je lichaam protesteert, is het tijd om op onderzoek uit te gaan. Want duizelig door het leven wankelen is ook weer zo wat.

FAQ lage bloeddruk: alles wat je moet weten over een (te) lage bloeddruk

Soms sta je op en bam—alles draait, je voelt je licht in je hoofd en je moet even ergens steun zoeken. Herkenbaar? Dan zou het zomaar kunnen dat je bloeddruk aan de lage kant is. Lage bloeddruk, oftewel hypotensie, is een onderwerp dat vaak in de schaduw staat van zijn beruchte tegenhanger: hoge bloeddruk. Toch kan een te lage bloeddruk ook voor vervelende klachten zorgen. Niet iedereen met lage bloeddruk merkt er iets van, maar voor sommigen voelt het als een energiezuigende sluipmoordenaar die je moe, duizelig en futloos maakt.

Maar laten we even een misverstand uit de wereld helpen: lage bloeddruk is niet altijd slecht. Sterker nog, veel mensen hebben van nature een lage bloeddruk zonder daar ooit last van te krijgen. Geen verhoogd risico op hart- en vaatziekten, geen stress over hoge waarden—lekker toch? Alleen als je bloeddruk te laag wordt en je begint te stuiteren van de duizeligheid, of als je zelfs flauwvalt, wordt het een ander verhaal. En dat is precies waar deze FAQ om de hoek komt kijken.

Wat veroorzaakt lage bloeddruk? Wat kun je ertegen doen? En is het nou echt een reden tot paniek of juist een luxeprobleem? Er zijn een hoop vragen rondom dit onderwerp, en gelukkig ook een hoop antwoorden. Van simpele tips zoals een zoutig hapje nemen tot medische oorzaken die je beter niet negeert—alles komt aan bod. En omdat lage bloeddruk soms nogal grillig kan zijn, hebben we ook de meest voorkomende situaties en symptomen op een rijtje gezet.

Dus, herken je jezelf in die duizelige momenten of vraag je je gewoon af of jij ook zo’n ‘luie’ bloeddruk hebt? Scroll dan verder en ontdek alles wat je moet weten. Want een bloeddruk die net even te laag hangt, kan een kleine irritatie zijn, maar ook een signaal dat er iets anders speelt. Tijd om de feiten op een rij te zetten!

VraagAntwoord
Wat is lage bloeddruk eigenlijk?Lage bloeddruk, ook wel hypotensie genoemd, betekent simpelweg dat je bloeddruk lager is dan normaal. Meestal geeft dat geen klachten, maar als je duizelig wordt of flauwvalt, kan het wél vervelend zijn.
Vanaf welke waarde spreek je van lage bloeddruk?Officieel wordt een bovendruk (systolisch) onder de 90 mmHg en een onderdruk (diastolisch) onder de 60 mmHg als ‘laag’ beschouwd. Maar ja, niet iedereen met deze waarden voelt zich slecht. Het hangt af van je lichaam en hoe je je erbij voelt.
Is lage bloeddruk gevaarlijk?Meestal niet, maar als je vaak duizelig bent, flauwvalt of wazig ziet, kan het wel een probleem zijn. Zeker als het plotseling gebeurt of als het komt door een onderliggende aandoening, zoals hartproblemen of uitdroging.
Welke symptomen horen bij lage bloeddruk?Draaierig gevoel, plotselinge duizeligheid bij opstaan, wazig zien, flauwvallen, vermoeidheid, misselijkheid en een bleek gezicht. Soms voelen mensen zich ook slap of hebben ze last van hartkloppingen.
Kan lage bloeddruk door stress komen?Gek genoeg kan stress zowel een hoge als een lage bloeddruk geven. Bij extreme vermoeidheid of een burn-out kan je bloeddruk dalen omdat je lichaam uitgeput raakt. Een soort ‘ik trek het niet meer’-modus van je lijf.
Wat moet je doen als je duizelig wordt door lage bloeddruk?Ga even zitten of liggen, en als het kan: voeten omhoog. Drink een glas water en eet iets zoutigs, zoals een cracker met pindakaas of een handje chips. Het helpt je bloeddruk snel een beetje op te krikken.
Kan uitdroging lage bloeddruk veroorzaken?Ja, absoluut! Als je te weinig vocht binnenkrijgt, heeft je lichaam minder bloedvolume en daardoor kan je bloeddruk dalen. Drink genoeg water, vooral als je veel zweet of ziek bent.
Welke voeding helpt bij lage bloeddruk?Zout kan helpen om je bloeddruk wat te verhogen, dus af en toe een zoute snack is geen ramp. Verder zijn voldoende eiwitten, ijzerrijke voeding en een gebalanceerd dieet belangrijk om je bloedsomloop op peil te houden.
Moet ik me zorgen maken over lage bloeddruk?Als je nergens last van hebt? Nee. Als je vaak duizelig bent, flauwvalt of moeite hebt met concentreren? Dan is het goed om even naar de huisarts te gaan. Zeker als je bloeddruk ineens veel lager is dan normaal.
Kan lage bloeddruk gevaarlijk zijn tijdens het sporten?Soms wel, vooral als je duizelig wordt of snel uitgeput raakt. Zorg dat je genoeg drinkt en eet voor je gaat sporten. Als je vaak flauwvalt of merkt dat je minder energie hebt dan normaal, laat het dan checken.
Waarom word ik duizelig als ik opsta?Dat heet orthostatische hypotensie. Je bloed zakt even weg naar je benen als je opstaat en je lichaam reageert daar te traag op. Tip: sta rustiger op en span je beenspieren aan voordat je overeind komt.
Welke medicijnen kunnen lage bloeddruk veroorzaken?Bètablokkers, antidepressiva, plaspillen en sommige hartmedicijnen kunnen ervoor zorgen dat je bloeddruk lager wordt. Als je klachten hebt, overleg dan met je arts of er iets aan te doen is.
Kan je bloeddruk te laag worden door bloedverlies?Zeker weten. Bij veel bloedverlies, bijvoorbeeld na een ongeluk of een operatie, kan je bloeddruk kelderen. Dit kan gevaarlijk zijn en vraagt om medische hulp.
Hoe kan ik mijn bloeddruk op een natuurlijke manier verhogen?Meer water drinken, wat extra zout in je eten, niet te lang stilzitten en regelmatig bewegen. Compressiekousen kunnen helpen als je last hebt van flauwvallen door lage bloeddruk.
Kan koffie helpen bij lage bloeddruk?Ja, tijdelijk! Cafeïne vernauwt je bloedvaten en kan je bloeddruk een klein beetje laten stijgen. Maar als je vaak koffie drinkt, raakt je lichaam eraan gewend en verdwijnt dat effect.
Kan lage bloeddruk iets met de schildklier te maken hebben?Zeker. Een traag werkende schildklier kan je bloeddruk verlagen, omdat je stofwisseling vertraagt en je bloedvaten minder goed reageren. Twijfel je? Laat je schildklierwaarden eens testen.
Hoe meet ik mijn bloeddruk het beste?Ga vijf minuten rustig zitten, zet je voeten plat op de grond en leg je arm op tafel. Gebruik een goede bloeddrukmeter en meet bij voorkeur ‘s ochtends en ‘s avonds. Niet direct na het eten of sporten!
Kan lage bloeddruk leiden tot flauwvallen?Ja, vooral als het plotseling daalt. Je hersenen krijgen dan even te weinig zuurstof en dat kan resulteren in een blackout. Zorg dat je snel gaat zitten of liggen als je het voelt aankomen.
Kan alcohol je bloeddruk verlagen?Ja, alcohol ontspant je bloedvaten en kan daardoor je bloeddruk laten zakken. Maar als je te veel drinkt, kan het effect onvoorspelbaar worden. Matiging is dus het beste.
Helpt meer zout eten echt?Voor sommige mensen wel, maar overdrijf niet. Een beetje extra zout kan helpen, vooral als je veel last hebt van lage bloeddruk. Maar als je al genoeg binnenkrijgt, heeft het weinig effect.
Wanneer moet ik naar de dokter met lage bloeddruk?Als je vaak flauwvalt, extreme vermoeidheid hebt, wazig ziet of als je bloeddruk plotseling heel laag wordt zonder duidelijke reden. Twijfel je? Overleg altijd even met je huisarts.

Bloeddruk

De gemiddelde bloeddruk van jonge mensen is 120/80 mmHg (millimeter kwikdruk). De laagste druk in de rust- of ontspanningsfase van het hart wordt diastolische druk genoemd en de hoogste druk tijdens de pompfase (wanneer het hart samentrekt) wordt systolische druk genoemd. Ze worden ook wel onderdruk respectievelijk bovendruk genoemd. De onderdruk is redelijk constant en de bovendruk kan vrij sterk wisselen, afhankelijk van emoties en inspanning. Er kunnen twee afwijkingen in de bloeddruk optreden:
  • een te hoge bloeddruk, hypertensie genaamd; en
  • een te lage bloeddruk, hypotensie genaamd.

Overzicht normale bloeddrukwaarden

De bloeddruk kan gemeten worden met een zogenaamde bloeddrukmeter. De bloeddruk van ouderen kan iets hoger zijn dan bij jongeren. Hieronder geven we een overzicht van normale bloeddrukwaarden.

LeeftijdSystolischDiastolisch
15-20 jr.90-12060-80
20-30 jr.100-13070-90
30-50 jr.110-14070-90
>50 jr.120-15070-90

Wanneer is er sprake van lage bloeddruk?

Van lage bloeddruk is sprake als de bloeddruk zo laag is dat het lichaam niet in staat is optimaal te functioneren, hetgeen symptomen kan veroorzaken zoals duizeligheid en flauwvallen. In de meeste gevallen ligt de druk dan onder 90/60. Lage bloeddruk kan iedereen op elke leeftijd treffen.

Tabel lage bloeddruk: van ‘niets aan de hand’ tot serieuze noodsituatie

Lage bloeddruk—voor sommigen een teken van een gezond, ontspannen lichaam, voor anderen een bron van constante duizeligheid en flauwvallende toestanden. Niet iedereen met een lage bloeddruk merkt er iets van, maar als je geregeld zwart voor je ogen ziet bij het opstaan of het gevoel hebt dat je hoofd niet helemaal ‘aan’ staat, dan is het goed om te weten waar jouw bloeddruk zich bevindt op de schaal van mild tot zorgwekkend.

De ene lage bloeddruk is de andere niet. Sommige mensen hebben van nature een lage bloeddruk en kunnen daar prima mee leven. Anderen voelen zich bij dezelfde waardes alsof ze elk moment om kunnen vallen. Dit komt doordat bloeddruk niet alleen afhangt van een getalletje, maar ook van hoe goed je lichaam erin slaagt om het bloed op de juiste plekken te krijgen. Het ene lichaam past zich soepel aan, terwijl het andere moeite heeft om de boel rond te pompen.

In deze uitgebreide tabel krijg je een helder overzicht van de verschillende gradaties van lage bloeddruk. Niet alleen de cijfers worden besproken, maar ook hoe het voelt, wat de mogelijke oorzaken zijn en wie er het meeste last van kunnen hebben. Van milde duizeligheid na een lange werkdag tot bloeddrukdalingen die een medisch spoedgeval zijn—alles komt aan bod.

Misschien vraag je je af: ‘Is mijn bloeddruk laag en moet ik daar iets mee?’ Deze tabel helpt je om in te schatten of je bloeddruk binnen de normale variaties valt, of dat je misschien eens langs een dokter moet voor een check-up. En natuurlijk krijg je meteen wat inzicht in waarom bepaalde groepen, zoals ouderen, zwangere vrouwen of sporters, vatbaarder zijn voor een lage bloeddruk.

Dus, of je nou alleen wat last hebt van koude handen en voeten of geregeld half flauwvalt na een snelle beweging—hier vind je een duidelijk overzicht van wat er speelt en wanneer je bloeddruk écht te laag is. Scroll verder en ontdek waar jij op de schaal staat!

GradatieKenmerken en symptomenWie loopt risico?
Normale lage bloeddruk (90/60 mmHg – 110/70 mmHg)Voor veel mensen is dit gewoon hun standaard bloeddruk. Geen klachten, geen problemen, gewoon een ontspannen circulatiesysteem. Soms wat koude handen en voeten, maar verder niks aan de hand.Jonge vrouwen, slanke mensen, sporters en mensen die genetisch een lage bloeddruk hebben.
Milde lage bloeddruk (85/55 mmHg – 90/60 mmHg)Hier en daar een beetje duizelig als je opstaat, vooral als je lang hebt gezeten of net uit bed komt. Je voelt je soms slap, vooral als je weinig hebt gegeten of gedronken. Maar geen paniek, meestal is het onschuldig.Tieners in de groeispurt, vrouwen rond de menstruatie, mensen met een trage schildklier, vegetariërs die te weinig zout binnenkrijgen.
Matig lage bloeddruk (75/50 mmHg – 85/55 mmHg)Nu wordt het merkbaar. Duizeligheid, snel moe, misselijk na lang staan, soms even zwart voor je ogen bij het opstaan. Flauwvallen is een mogelijkheid als je te snel beweegt of niet genoeg vocht binnenkrijgt.Ouderen, mensen met bloedarmoede, mensen die plaspillen gebruiken, zwangere vrouwen, mensen die snel uitdrogen door bijvoorbeeld diarree of overgeven.
Ernstige lage bloeddruk (60/40 mmHg – 75/50 mmHg)Hier gaat je lichaam echt protesteren. Duizeligheid is constant aanwezig, je voelt je slap en hebt moeite om lang rechtop te blijven staan. Flauwvallen gebeurt sneller en je concentratie gaat achteruit. Handen en voeten worden ijskoud.Mensen met hartproblemen, mensen met ernstige infecties, mensen met hormonale aandoeningen zoals Addison, mensen die heftig bloeden door een ongeluk of operatie.
Levensbedreigend lage bloeddruk (lager dan 60/40 mmHg)Dit is code rood. Je lichaam krijgt te weinig bloed en zuurstof. Je voelt je extreem zwak, je kunt niet meer op je benen staan, je bent verward of zelfs buiten bewustzijn. Dit is een medische noodsituatie!Patiënten in shock (door bloedverlies, hartfalen, allergische reacties, sepsis), mensen met ernstige uitdroging, mensen met een hartstilstand.
Lage bloeddruk bij opstaan (orthostatische hypotensie)Je staat op en voelt je meteen duizelig of licht in je hoofd. Soms krijg je een zwart scherm voor je ogen of moet je even ergens aan vasthouden. Dit duurt een paar seconden tot een minuut, en dan stabiliseert het weer.Ouderen, mensen met uitdroging, mensen met suikerziekte, mensen die bloeddrukverlagers gebruiken, mensen met een zwakke bloedsomloop.
Lage bloeddruk door inspanningNa een zware training of lang staan, voel je je ineens slap, duizelig of extreem moe. Soms krijg je spiertrillingen of koude rillingen. Even zitten of liggen helpt vaak meteen.Sporters, mensen die veel zweten en weinig zout eten, mensen die te snel overeind komen na een workout.
Lage bloeddruk door uitdrogingDorstig, duizelig, droge mond, snelle hartslag en een slappe huid. Als je blijft staan, lijkt het alsof je lichaam het opgeeft. Flauwvallen kan gebeuren als je niet snel genoeg water en elektrolyten aanvult.Mensen die braken of diarree hebben, mensen die overmatig zweten, ouderen die weinig drinken, mensen die vasten zonder goed te hydrateren.
Lage bloeddruk bij kinderenKinderen met een lage bloeddruk klagen vaak over moeheid, hoofdpijn of hebben moeite met lang staan. Soms worden ze bleek en willen ze liever zitten of liggen.Kinderen in de puberteit, kinderen met bloedarmoede, kinderen met ondergewicht, kinderen die snel groeien.
Lage bloeddruk bij zwangerenDuizeligheid, moeheid, sneller flauwvallen en een algemeen slap gevoel. De bloeddruk daalt vaak in het tweede trimester en stijgt daarna langzaam weer. Goed drinken en regelmatig eten helpt.Vrouwen in het tweede trimester van de zwangerschap, vrouwen met ijzertekort, vrouwen die veel misselijk zijn en weinig eten.
Lage bloeddruk door medicatieVoel je je slapper of duizeliger nadat je met nieuwe medicatie bent begonnen? Dit kan een bijwerking zijn van bloeddrukverlagers, antidepressiva of plaspillen. Soms trekt het weg, maar soms is een aanpassing nodig.Mensen die medicijnen gebruiken voor hoge bloeddruk, mensen die antidepressiva slikken, mensen met hartmedicatie.
Lage bloeddruk door een allergische reactie (anafylaxie)Plotselinge daling van de bloeddruk, zweten, benauwdheid en een snelle pols. Dit kan levensbedreigend zijn en moet onmiddellijk behandeld worden met adrenaline.Mensen met ernstige allergieën (bijvoorbeeld voor pinda’s, insectensteken, medicijnen), mensen met astma of een allergische aanleg.
Lage bloeddruk door een trage schildklierVaak moe, futloos, koud hebben, trage hartslag en soms duizeligheid. Dit komt doordat de stofwisseling vertraagt en het lichaam minder snel reageert op bloeddrukveranderingen.Mensen met hypothyreoïdie, vrouwen boven de 50, mensen met jodiumtekort.
Lage bloeddruk door een infectie (sepsis)Koorts, rillingen, snelle hartslag en een lage bloeddruk die niet vanzelf herstelt. Dit is een medisch spoedgeval en vereist direct antibiotica en vochttoediening.Mensen met een zwak immuunsysteem, ouderen, mensen met ernstige wonden of infecties.
Lage bloeddruk door hartproblemenLage bloeddruk in combinatie met kortademigheid, extreme vermoeidheid en een snelle of onregelmatige hartslag kan een teken zijn van hartfalen of hartritmestoornissen.Ouderen, mensen met hartfalen, mensen met hartritmestoornissen, mensen die een hartaanval hebben gehad.
Lage bloeddruk na bloedverliesBleek, zwak, duizelig en klamme huid. Dit komt doordat er te weinig bloed in omloop is, waardoor de druk in de vaten zakt. Dit kan levensgevaarlijk zijn.Mensen die een ongeluk hebben gehad, vrouwen met zeer heftige menstruatie, mensen na een operatie.

Oorzaken van lage bloeddruk

De belangrijkste oorzaken van hypotensie zijn:

Onder: een door aderverkalking aangetaste slagader / Bron: Teguh Mujiono/ShutterstockOnder: een door aderverkalking aangetaste slagader / Bron: Teguh Mujiono/Shutterstock

Een afname van de pompkracht van het hart of het hartminuutvolume

Dit wil zeggen de hoeveelheid bloed die het hart per minuut uitpompt. In rust is dan ongeveer 5 liter per minuut en bij inspanning of koorts kan dat wel 25 liter per minuut zijn. De pompkracht van het hart kan aangetast zijn door bijvoorbeeld een hartblok (atrioventriculair blok). Een hartblok is een storing in de prikkelgeleiding van het hart, met als gevolg een onregelmatige hartslag en het overslaan van hartslagen. De oorzaak van een hartblok kan een ouderdomsaandoening zijn, reumatische hartontsteking, hartaanval, geslachtsziekte, aderverkalking of een aangeboren hartafwijking.

Bij hartinsufficiëntie schiet de pompfunctie van het hart tekort, waardoor het niet in staat is te voldoen aan de energie- en zuurstofbehoeften van het lichaam. Hartinsufficiëntie is geen ziekte, maar een complex syndroom dat veelal wordt veroorzaakt door hoge bloeddruk (hypertensie) en coronaire hartziekten, dat zijn ziekten van de kransslagader - de meest belangrijke slagader die de hartspier zelf van bloed en daarmee van zuurstof en voedingsstoffen voorziet.

Een sterke daling van het bloedvolume

Een sterke daling van het bloedvolume is een tweede mogelijke oorzaak van hypotensie. Met bloedvolume wordt bedoeld de totale hoeveelheid bloed die door het lichaam stroomt en dat is normaal gesproken ongeveer 8% van het lichaamsgewicht, of anders uitgedrukt: normale bloedvolumewaarden zijn: 85 tot 91 ml per kg lichaamsgewicht. Zo heeft een man van 80 kg een normaal bloedvolume van 6,8 tot 7,3 liter en een vrouw van 60 kg heeft een normaal bloedvolume van 5,1 tot 5,5 liter. De bloedvolume kan sterk dalen bij veel bloedverlies als gevolg van een ernstige bloeding, of bij ernstig zout- en vochtverlies bij brandwonden, uitdroging, diarree of langdurige hoge koorts. Bij een daling van het bloedvolume treden verschillende mechanismen in werking ten einde de vitale organen, zoals de hersenen en het hart, van voldoende bloed en daarmee van zuurstof en voedingsstoffen te blijven voorzien.

Een verwijding van de slagaders en/of het perifere vaatbed

Dit kan ook voor lage bloeddruk zorgen. Dit kan optreden door sepsis (bloedvergiftiging), als gevolg van een allergische reactie of bepaalde geneesmiddelen, door een warme, snikhete en benauwde omgeving of door een schrikreactie.

Duizeligheid en vallen bij opstaan door een lage bloeddruk / Bron: Andrey_Popov/Shutterstock.comDuizeligheid en vallen bij opstaan door een lage bloeddruk / Bron: Andrey_Popov/Shutterstock.com

Orthostatische hypotensie

Een typische vorm van lage bloeddruk, is de orthostatische hypotensie, die optreedt bij een plotselinge bloeddrukdaling. Wanneer een persoon van een liggende houding opeens gaat staan, zakt door de zwaartekracht het bloed naar beneden. Hierdoor kan iemand flauwvallen doordat de hersenen even een tekort aan bloed hebben. We zien dit vooral optreden bij bedlegerige mensen, ouderen en bij mensen die bepaalde medicijnen gebruiken.

Lage bloeddruk door aandoeningen

Aandoeningen en condities die een lage bloeddruk kunnen veroorzaken, zijn onder meer:

Zwangerschap

Omdat de bloedsomloop snel expandeert tijdens de zwangerschap, zal de bloeddruk waarschijnlijk dalen. Dit is normaal en de bloeddruk keert meestal terug naar het niveau van vóór de zwangerschap na de bevalling.

Hartproblemen

Sommige hartaandoeningen die kunnen leiden tot lage bloeddruk zijn een extreem lage hartslag (bradycardie), problemen met de hartklep, een hartaanval en hartfalen.

Lage bloeddruk als gevolg van zwangerschap / Bron: Zerocool, PixabayLage bloeddruk als gevolg van zwangerschap / Bron: Zerocool, Pixabay

Hormonale stoornissen

Endocriene problemen kunnen ook leiden tot een lage bloeddruk. Schildklieraandoeningen zoals bijschildklierziekte, bijnierinsufficiëntie (ziekte van Addison), laag bloedsuikergehalte (hypoglykemie) en sommige gevallen diabetes kunnen leiden tot lage bloeddruk.

Uitdroging

Wanneer je lichaam meer water verliest dan het binnenkrijgt, kan het zwakte, duizeligheid en vermoeidheid veroorzaken. Koorts, braken, ernstige diarree, overmatig gebruik van diuretica (plaspillen)en inspannende sportbeoefening kunnen leiden tot uitdroging.

Bloedverlies

Veel bloed verliezen, zoals door een ernstige verwonding of inwendige bloedingen, vermindert de hoeveelheid bloed in je lichaam, wat leidt tot een ernstige daling van de bloeddruk.

Ernstige infectie (bloedvergiftiging)

Wanneer een infectie in het lichaam de bloedbaan binnengaat, kan dit leiden tot een levensbedreigende daling van de bloeddruk die septische shock wordt genoemd.

Ernstige allergische reactie (anafylaxie)

Veel voorkomende triggers van deze ernstige en mogelijk levensbedreigende reactie omvatten voedingsmiddelen, bepaalde medicijnen, insectengif en latex. Anafylaxie kan ademhalingsproblemen, galbulten, jeuk, een gezwollen keel en een gevaarlijke daling van de bloeddruk veroorzaken.

Gebrek aan voedingsstoffen

Een tekort aan vitamine B12 en foliumzuur kan ervoor zorgen dat je lichaam niet voldoende rode bloedcellen (bloedarmoede) produceert, waardoor een lage bloeddruk ontstaat.

Sommige medicijnen veroorzaken lage bloeddruk / Bron: Stevepb, PixabaySommige medicijnen veroorzaken lage bloeddruk / Bron: Stevepb, Pixabay

Hypotensie door medicijnen

Sommige medicijnen kunnen een lage bloeddruk veroorzaken, waaronder:
  • plaspillen (diuretica)
  • alfablokkers
  • bètablokkers
  • Geneesmiddelen voor de ziekte van Parkinson, zoals pramipexol of geneesmiddelen die levodopa bevatten
  • bepaalde soorten antidepressiva (tricyclische antidepressiva)
  • geneesmiddelen voor erectiestoornissen, waaronder sildenafil (Revatio, Viagra) of tadalafil (Adcirca, Cialis), in het bijzonder wanneer het wordt ingenomen met het hartmedicijn nitroglycerine

Risicofactoren

Lage bloeddruk kan bij iedereen voorkomen, hoewel bepaalde typen lage bloeddruk vaker voorkomen, afhankelijk van je leeftijd of andere factoren:
  • Leeftijd. Lage bloeddruk bij staan of na het eten komen voornamelijk voor bij volwassenen ouder dan 65 jaar. Neuraal gemedieerde hypotensie treft voornamelijk kinderen en jongvolwassenen.
  • Medicijnen. Mensen die bepaalde medicijnen nemen, bijvoorbeeld medicijnen voor een hoge bloeddruk, zoals alfablokkers, hebben een groter risico op een lage bloeddruk.
  • Bepaalde ziekten. De ziekte van Parkinson, diabetes en sommige hartaandoeningen vergroten het risico om een lage bloeddruk te ontwikkelen.

Complicatie: shock

Bij een ernstige daling van de bloeddruk worden de organen en vitale weefsels zoals hersenen, hart en nieren, van te weinig bloed en daarmee van te weinig zuurstof en voedingsstoffen voorzien. Dit ernstige tekort aan bloed in de bloedsomloop noemen we shock. Een shock kan levensbedreigend zijn, aangezien de vitale organen zoals de hersenen een constante en adequate toevoer van zuurstofrijk bloed nodig hebben om te (blijven) functioneren.

Wazig zien door lage bloeddruk / Bron: Martin SulmanWazig zien door lage bloeddruk / Bron: Martin Sulman

Symptomen van lage bloeddruk

Verschijnselen

Lage bloeddruk kan gepaard gaan met de volgende symptomen:

Shock

Extreme hypotensie kan leiden tot levensbedreigende shock, met de volgende symptomen:
  • verwardheid, vooral bij oudere mensen
  • koude, klamme, bleke huid
  • snelle, oppervlakkige ademhaling
  • zwakke en snelle pols

Gapen of geeuwen door te lage bloeddruk / Bron: Stokkete/ShutterstockGapen of geeuwen door te lage bloeddruk / Bron: Stokkete/Shutterstock

Toelichting

In veel gevallen leidt lage bloeddruk niet tot klachten. Wanneer de bloeddruk echter veel te laag is, krijgen de hersenen te weinig zuurstof en treden er vaak als eerste storingen in de hersenen op. Dit komt omdat de hersenen zich bovenin het lichaam bevinden en het bloed moet tegen de zwaartekracht in om de hersenen te bereiken. Bijgevolg worden de meeste mensen met een lage bloeddruk duizelig of licht in het hoofd, zwarte vlekken of sterretjes zien en sommigen kunnen zelfs flauwvallen. Bij mensen die flauwvallen en op de grond terecht komen, komt meestal de hersenen op het niveau van het hart te liggen. Als gevolg daarvan kan de bloedtoevoer naar de hersenen verhoogt worden, het bloed hoeft niet meer tegen de zwaartekracht in te stromen. In feite beschermt het flauwvallen tegen verdere schade. Echter, als de bloeddruk laag genoeg is, kan zonder medische interventie alsnog schade aan de hersenen optreden. Vaak gaan de volgende symptomen aan het flauwvallen (collaps) vooraf: plotseling bleek worden, iemand klaagt dat hij zwart voor de ogen ziet, hij wordt duizelig en begint te geeuwen. Koud zweet is ook mogelijk.

Lage bloeddruk veroorzaakt soms kortademigheid of pijn op de borst (angina pectoris) als gevolg van een onvoldoende bloedtoevoer naar de hartspier.

Behandeling van lage bloeddruk

Bij shock, is er sprake van een medische noodsituatie en is het een vereiste dat er direct medische bijstand wordt verleend. Bij duizeligheid en flauwvallen, is het van essentieel belang dat er weer voldoende bloed naar de hersenen stroomt. Laat de persoon met lage bloeddruk gaan liggen en leg zijn benen omhoog. Op die manier kan het bloed naar de hersenen stromen. Ernstige hypotensie is dikwijls levensbedreigend en met spoed worden behandeld met een transfusie. Tenzij er belangrijk bloedverlies is geweest, zijn vocht als zoutoplossingen of plasmavervangers voldoende.

Alcohol vermijden / Bron: Marian Weyo/Shutterstock.comAlcohol vermijden / Bron: Marian Weyo/Shutterstock.com

Leefstijlveranderingen

De volgende leefstijlveranderingen kunnen helpen lage bloeddruk te bestrijden:
  • Drink meer water en minder alcohol. Alcohol drijft vocht af en kan de bloeddruk verlagen, zelfs als je met mate drinkt. Water, aan de andere kant, bestrijdt uitdroging en verhoogt het bloedvolume.
  • Eet gezond en gevarieerd. Krijg alle voedingsstoffen die je nodig hebt voor een goede gezondheid door je te richten op een verscheidenheid aan voedingsmiddelen, waaronder volle granen, fruit, groenten, peulvruchten en noten en zaden.
  • Als je arts voorstelt meer zout te gebruiken, maar je houdt niet van veel zout op je eten, probeer dan natuurlijke sojasaus of eet af en toe een dropje.
  • Besteed aandacht aan je lichaamsposities. Verplaats je voorzichtig vanuit een gebogen of hurkende houding naar een staande positie. Ga niet met je benen over elkaar zitten.
  • Voordat je 's ochtends opstaat, moet je eerst een paar minuten diep ademhalen en dan langzaam rechtop gaan zitten voordat je gaat staan.
  • Eet kleine, koolhydraatarme maaltijden. Om te voorkomen dat de bloeddruk sterk daalt na de maaltijd, eet je het beste meerdere keren per dag kleine porties en beperk je koolhydraatrijke voedingsmiddelen zoals aardappelen, rijst, pasta en brood.

Praktische tips bij lage bloeddruk

Je kent het wel: je staat op, en ineens voelt het alsof de wereld kantelt. Je grijpt je vast aan de tafel, wacht een paar tellen en alles trekt langzaam weer bij. Lage bloeddruk kan soms een onschuldig ongemak zijn, maar als het vaker voorkomt, wordt het een vervelende spelbreker. Niemand zit te wachten op duizeligheid bij het opstaan of een plotselinge ‘uitcheck’-momentje in de supermarkt. Gelukkig zijn er genoeg manieren om je bloeddruk een handje te helpen zonder dat je meteen in de medische molen belandt.

Laten we eerlijk zijn: niet iedereen met een lage bloeddruk heeft standaard zin om zoutwater te drinken of zich als een mummie in compressiekousen te wikkelen. Maar er zijn verrassend veel simpele trucs om je bloedsomloop een boost te geven en die vervelende duizeligheid te voorkomen. Van slimme voedingskeuzes tot kleine aanpassingen in je dagelijkse routine—je hoeft geen grootse maatregelen te nemen om je beter te voelen.

Zelfzorg is hier het sleutelwoord. Door je lichaam nét iets beter te ondersteunen, kun je voorkomen dat lage bloeddruk je dag verpest. Het gaat niet alleen om voldoende drinken en genoeg zout binnenkrijgen, maar ook om minder bekende technieken, zoals het slim inzetten van temperatuurverschillen of kleine spierbewegingen om je bloedcirculatie te stimuleren. Soms zit het verschil in iets simpels als je slaaphouding aanpassen of je kuitspieren activeren op de juiste momenten.

Voel je je regelmatig slap, licht in je hoofd of heb je zelfs neiging tot flauwvallen? Dan is het tijd om actie te ondernemen. De volgende maatregelen kunnen helpen om je bloeddruk stabieler te houden, zonder dat je direct afhankelijk wordt van medicatie. En onthoud: als de klachten aanhouden of steeds erger worden, is een bezoek aan de huisarts geen overbodige luxe. Tijd om die duizeligheid een stap voor te zijn!

Dagelijks voldoende drinken / Bron: Luminast/Shutterstock.comDagelijks voldoende drinken / Bron: Luminast/Shutterstock.com

Drink meer water – want zonder vocht geen druk!

Kevin, een fanatieke fietser, dacht altijd dat zijn duizeligheid na lange ritten gewoon ‘normaal’ was. Tot hij een keer bijna van zijn fiets kukelde en besefte dat zijn lichaam schreeuwde om vocht. Lage bloeddruk en uitdroging zijn als een slecht duo op een feestje—ze versterken elkaars negatieve effecten. Je bloedvolume neemt af, je hart moet harder pompen en bam, daar komt die duizeligheid. Water is simpel, gratis en effectief. Niet alleen zorgt het ervoor dat je bloeddruk niet te veel daalt, maar het helpt ook om essentiële elektrolyten in balans te houden. Wil je een extra boost? Voeg een snufje zout en een kneepje citroen toe voor een homemade sportdrankje dat je bloedsomloop een zetje geeft.

Eet iets zoutigs – je lijf heeft af en toe een hartige oppepper nodig

Zout heeft een slechte reputatie, maar voor mensen met lage bloeddruk kan het juist een redder in nood zijn. Denk aan een paar olijven, een handje noten of zelfs een simpele bouillon. Zo versterk je niet alleen je bloedvolume, maar geef je je lichaam de nodige mineralen om alles weer op peil te brengen. Neem bijvoorbeeld Eva, een verpleegkundige die lange diensten draait. Ze merkte dat ze na een paar uur werken slap werd en hoofdpijn kreeg. Haar dokter gaf haar de tip om wat zoute snacks bij zich te houden, en sindsdien voelt ze zich veel stabieler tijdens haar shifts. Het draait allemaal om balans—geen excuus om een hele zak chips leeg te eten, maar een beetje extra natrium kan geen kwaad als je bloeddruk te laag is.

Compressiekousen / Bron: DinoDerm, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Compressiekousen / Bron: DinoDerm, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)

Draag compressiekousen – geen modehit, wel een lifesaver

Niet sexy, wel effectief. Compressiekousen helpen om het bloed dat zich in je benen ophoopt sneller terug te duwen naar je hart. Vooral handig als je lang moet staan, zoals stewardess Lisa, die regelmatig duizelig werd tijdens lange vluchten. Sinds ze compressiekousen draagt, merkt ze dat haar benen minder zwaar aanvoelen en dat haar hoofd frisser blijft. Dit trucje is vooral nuttig voor mensen die vaak last hebben van orthostatische hypotensie—die vervelende duizeligheid bij het opstaan. Het werkt simpel: minder bloed zakt naar je voeten, meer blijft beschikbaar voor je hersenen. En zeg nou zelf, wie wil er nou niet gewoon stevig op de benen blijven staan zonder die draaierigheid?

Sta langzaam op – geen haast, geen gedoe

Als je ooit uit bed bent gesprongen en direct sterretjes zag, weet je hoe verraderlijk lage bloeddruk kan zijn. Dit heeft alles te maken met een traag reagerend zenuwstelsel dat niet snel genoeg het bloed omhoog pompt. Sta je te snel op, dan blijft er even te weinig bloed in je hoofd en krijg je dat moment van ‘oef, ik moet even zitten’. De truc? Eerst even rechtop in bed zitten, benen bewegen, misschien een slokje water nemen en dán pas opstaan. Neem bijvoorbeeld Jan, een man van in de vijftig die altijd haast had in de ochtend. Sinds hij zichzelf dwingt om rustiger op te staan, heeft hij geen last meer van die duizelige ochtenden. En laten we eerlijk zijn, het kost je letterlijk een paar seconden extra. Kleine moeite, groot effect.

Kleine, frequente maaltijden – zeg vaarwel tegen die post-lunch inkakker

Ken je dat gevoel na een zware maaltijd, alsof je hersenen op vliegtuigstand gaan en je het liefst een dutje doet? Voor mensen met een lage bloeddruk is dat effect nog heftiger. Na het eten stroomt er veel bloed naar je spijsvertering, waardoor je hersenen en spieren eventjes wat minder krijgen. En dat kan dus zorgen voor die plotselinge duizeligheid of zelfs flauwvallen.

Neem nou Anja, een docent die elke dag met een broodtrommel vol boterhammen de lunchpauze inging. Na de pauze voelde ze zich echter altijd duizelig en had ze moeite om haar leerlingen bij de les te houden. Tot ze overstapte op meerdere kleine maaltijden verspreid over de dag. Nu eet ze een handvol amandelen in de ochtend, een lichte salade als lunch en een yoghurtje in de middag. Het resultaat? Geen middagdips meer en geen duizelige momenten in de klas. Kleine aanpassingen, groot verschil!

Slaap met je hoofd iets hoger – laat de zwaartekracht het werk doen

Slapen met je hoofd plat op het matras klinkt logisch, maar wist je dat een iets hogere hoofdhouding kan helpen bij lage bloeddruk? Als je hoofd lager ligt, kan je bloeddruk 's ochtends extra laag zijn, waardoor je bij het opstaan meteen wankel op je benen staat.

Mark, een enthousiaste hobbykok, stond elke ochtend op en moest zich aan de badkamerdeur vasthouden om niet om te kieperen. Zijn huisarts gaf hem de simpele tip om zijn hoofdeinde iets omhoog te zetten—gewoon een extra kussen of een verstelbaar bedframe. Binnen een paar dagen merkte hij al verschil: minder duizeligheid, minder slap gevoel en hij kon direct fris en fruitig naar de keuken om zijn eerste espresso te zetten. Soms zit de oplossing in een klein detail dat je net even over het hoofd ziet.

Cafeïne zit onder meer in koffie en is een stimulerend middel / Bron: Istock.com/PuwanaiSomwanCafeïne zit onder meer in koffie en is een stimulerend middel / Bron: Istock.com/PuwanaiSomwan

Drink af en toe cafeïne – maar met mate!

Ah, koffie. De heilige graal voor velen, maar ook een verrassende bondgenoot voor mensen met een lage bloeddruk. Cafeïne stimuleert de bloedvaten en zorgt ervoor dat je bloeddruk tijdelijk iets stijgt. Handig als je merkt dat je in een dipje zit en even een snelle boost nodig hebt.

Sophie, een freelance schrijver, kreeg elke middag last van een duizelig momentje. Ze probeerde eerst suikers, maar dat hielp maar even en zorgde later weer voor een crash. Toen stapte ze over op een kopje sterke groene thee, en dat bleek de perfecte middenweg: net genoeg cafeïne om haar bloeddruk een subtiel zetje te geven, maar zonder de jitterige bijwerkingen van espresso. Belangrijk detail: overdrijf niet. Te veel cafeïne kan uitdrogend werken, en dat helpt dan weer niet. Dus houd het bij één of twee kopjes per dag, en combineer het met genoeg water.

Stimuleer je beenspieren – een mini-workout voor je bloedsomloop

Geen tijd voor een volledige workout? Geen probleem. Iets simpels als je kuitspieren aanspannen of je tenen bewegen kan al helpen om duizeligheid te voorkomen. Wanneer je zit of lang staat, zakt bloed naar je benen. Door je spieren even aan het werk te zetten, pomp je het bloed weer terug omhoog richting je hart en hersenen.

Neem Tim, een student die vaak uren achter elkaar achter zijn laptop zat. Wanneer hij opstond, moest hij altijd even op adem komen door de plotselinge duizeligheid. Sinds hij elke 30 minuten even zijn voeten op en neer beweegt en zijn kuiten aanspant, heeft hij daar geen last meer van. Zelfs een korte wandeling naar de koffieautomaat of even rekken en strekken kan al een wereld van verschil maken. En bonus: het helpt ook nog eens tegen koude voeten!

Bewegen is gezond / Bron: Halfpoint/Shutterstock.comBewegen is gezond / Bron: Halfpoint/Shutterstock.com
Wil je het écht goed aanpakken? Combineer deze tip met regelmatige beweging, zoals fietsen of wandelen, om je bloedsomloop structureel te verbeteren.

Hydratatie met elektrolyten – vocht alleen is niet genoeg!

Water drinken is stap één, maar wist je dat je lichaam méér nodig heeft dan alleen H₂O? Elektrolyten zoals natrium, kalium en magnesium zorgen ervoor dat je vochtbalans en bloeddruk stabiel blijven. Zonder deze mineralen kan je nog steeds uitgedroogd raken, zelfs als je genoeg drinkt!

Neem nou Julia, een fanatieke hardloopster die dacht dat ze goed bezig was door liters water te drinken. Toch voelde ze zich na een lange training vaak slap en duizelig. Pas toen ze een mix van water met een snufje zout, een kneepje citroen en een paar druppels honing probeerde, verdwenen haar klachten als sneeuw voor de zon. Dit simpele huis-tuin-en-keuken drankje werkt als een natuurlijke sportdrank en houdt je bloeddruk op peil zonder onnodige suikers of kunstmatige toevoegingen.

Check je medicatie / Bron: Joe Besure/Shutterstock.comCheck je medicatie / Bron: Joe Besure/Shutterstock.com

Check je medicatie – soms ligt de oorzaak in een klein pilletje

Je slikt iets tegen hooikoorts, een bètablokker voor je hart of een antidepressivum en opeens voel je je regelmatig licht in je hoofd? Ja, het zou zomaar kunnen dat je medicatie een handje meehelpt bij je lage bloeddruk. Bepaalde medicijnen, zoals plaspillen of bloeddrukverlagers, kunnen ervoor zorgen dat je bloeddruk te ver daalt, vooral als je lichaam er extra gevoelig voor is.

Neem Tom, een man die al jaren zonder problemen zijn medicijnen slikte, maar plots merkte dat hij steeds vaker duizelig werd. Een simpel bloedonderzoek bij de huisarts wees uit dat zijn bloeddruk veel lager was dan voorheen. Zijn arts paste de dosering aan en voilà, de duizeligheid verdween. Conclusie: als je bloeddruk ineens een duikvlucht neemt, check dan eerst je medicatielijst voordat je in paniek raakt. Een aanpassing kan al het verschil maken!

Probeer een koel-warm wisseldouche – schrik je bloedvaten wakker

Koud douchen klinkt als een marteling, maar voor je bloedvaten is het pure fitness. Een wisseldouche – waarbij je afwisselt tussen warm en koud water – stimuleert de bloedsomloop en helpt je bloeddruk te stabiliseren. De plotselinge kou vernauwt de bloedvaten, terwijl de warmte ze daarna weer laat verwijden.

Mila, een fervent wellness-liefhebber, zwoer altijd bij haar hete douches. Maar na een paar keer bijna omvallen bij het afdrogen, besloot ze iets nieuws te proberen: een wisseldouche. Eerst een minuutje warm water, dan 30 seconden koud, en dat een paar keer herhalen. Na een week merkte ze al dat ze zich overdag energieker voelde en minder last had van duizeligheid. En nee, je hoeft niet meteen een ijskoud bad te nemen – een paar seconden koud water aan het eind van je douche is al een goed begin.

[
Tijdig je huisarts raadplegen / Bron: Michaeljung/Shutterstock.comTijdig je huisarts raadplegen / Bron: Michaeljung/Shutterstock.com
S]Raadpleeg tijdig je huisarts – als je lijf protesteert, luister er dan naar[/S]
Soms kun je alles proberen – water drinken, zout eten, wisseldouches, compressiekousen – en toch blijven de klachten aanhouden. Als je regelmatig flauwvalt, extreem moe bent of merkt dat je concentratie achteruitgaat, dan is het tijd om medische hulp in te schakelen.

Daan, een drukbezette consultant, negeerde zijn klachten maandenlang. ‘Gewoon te weinig geslapen,’ dacht hij steeds. Tot hij op een dag in een drukke trein flauwviel en in het ziekenhuis belandde. Daar bleek dat hij een ernstig tekort had aan ijzer, wat zijn bloeddruk en energielevel volledig onderuit haalde. Had hij eerder aan de bel getrokken, dan had hij zichzelf veel ellende bespaard. Dus: voel je je structureel niet goed, ga naar de huisarts en laat je bloeddruk en waardes checken. Soms is er een simpele oplossing, maar je moet het wel laten onderzoeken!

Lees verder

© 2009 - 2025 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Symptomen lage bloeddruk: Hoe herken je te lage bloeddruk?Symptomen lage bloeddruk: Hoe herken je te lage bloeddruk?Iedereen weet inmiddels wel dat een hoge bloeddruk en een te hoog cholesterol gehalte schadelijk kunnen zijn voor de gez…
Alles over de bloeddrukAlles over de bloeddrukHet hart perst het bloed door de bloedvaten en veroorzaakt daardoor druk. Daardoor kan het bloed naar alle lichaamgedeel…
Zwanger en lage bloeddruk: Tips voor zwangere vrouwenZwanger en lage bloeddruk: Tips voor zwangere vrouwenZwanger en lage bloeddruk is een combinatie die vaak voorkomt. Volwassenen hebben normaal een bloeddruk van 120/80. Bij…
Wat kun je doen aan een lage bloeddruk?Wat kun je doen aan een lage bloeddruk?Inmiddels weten we dat een hoge bloeddruk een gevaar is voor de gezondheid. Mensen die last hebben van een lage bloeddru…
Veel zweten of hyperhidrosis: symptomen en oorzakenVeel zweten of hyperhidrosis: symptomen en oorzakenHyperhidrosis duidt op te veel zweten of transpireren. Hyperhidrosis of overmatig zweten is een veel voorkomende aandoen…
Maatregelen bij winterhanden, wintervoeten en wintertenenMaatregelen bij winterhanden, wintervoeten en wintertenenKoude voeten of koude handen hebben we allemaal wel eens, vooral tijdens de winterperiode. Maar dat wil natuurlijk nog n…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Animatedheaven, Pixabay
  • C. van Heycop ten Ham, H.J.C. Hendriks, J.H. in de Bosch, J.H.M. Schormans, J.W. van der Krans (redactie): Basisboek Pathologie, ThiemeMeulenhoff, Utrecht/Zutphen, eerste druk, tweede oplage, 2000.
  • Dr. Robert Youngson: Medische gezinsecyclopedie; Veltman uitgevers, 3e druk, 2002.
  • http://www.merck.com/mmhe/sec03/ch023/ch023a.html
  • http://www.medicinfo.nl/%7B0e9dd5b5-e091-400f-aba5-59eb516ed8f7%7D
  • Martin Sulman. Mens & Gezondheid. https://mens-en-gezondheid.nl/ (ingezien op 4-2-2025)
  • Mayo Clinic. Low blood pressure (hypotension). https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/low-blood-pressure/symptoms-causes/syc-20355465 (ingezien op 18-4-2019)
  • Afbeelding bron 1: Kurhan/Shutterstock
  • Afbeelding bron 2: Teguh Mujiono/Shutterstock
  • Afbeelding bron 3: Andrey_Popov/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 4: Zerocool, Pixabay
  • Afbeelding bron 5: Stevepb, Pixabay
  • Afbeelding bron 6: Martin Sulman
  • Afbeelding bron 7: Stokkete/Shutterstock
  • Afbeelding bron 8: Marian Weyo/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 9: Luminast/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 10: DinoDerm, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
  • Afbeelding bron 11: Istock.com/PuwanaiSomwan
  • Afbeelding bron 12: Halfpoint/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 13: Joe Besure/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 14: Michaeljung/Shutterstock.com
Reacties

Ryanne, 16-08-2012
Hallo, ik ben 22 jaar en heb al jaren last van duizeligheid en flauwvallen. Ik ben 1.74 en weeg 62 kilo, ook ben ik al wel eens naar de huisarts gegaan voor deze klachten maar hier wordt dan gezegd dat dat vaker voorkomt bij jonge vrouwen. Ik vind het erg vervelend omdat ik zelf in de zorg werk wat best zwaar werk is, vooral bij de handelingen van bukken/zitten naar staan kan ik zomaar flauwvallen. Ik voel dit aankomen doordat ik zwart ga zien en mijn lippen beginnen te tintelen, ook is wel eens op het werk mijn bloeddruk opgemeten die is dan 96/61. Wat kan ik hieraan zelf nog doen om het te laten verminderen (behalve het advies van de dokter: zoute drop eten, en langzaam van houding wisselen)? Reactie infoteur, 01-09-2012
Het AMC komt met de volgende adviezen voor alle patiënten met orthostatische hypotensie:
- Zorg voor voldoende zoutinname met het eten en drink voldoende (2-2.5 liter per dag).
- Ga overdag niet liggen, maar blijf zitten of staan. Opstaan na een tijd gelegen te hebben geeft extra klachten.
- Sta te allen tijde rustig op vanuit liggende of zittende houding.
- Wanneer u duizelig wordt terwijl u staat, ga op uw hurken zitten, liggen of ga zitten in een stoel met uw benen omhoog. Blijf niet staan. Kom bij het wegtrekken van de klachten rustig en beheerst overeind.
- Vermijd langdurig stilstaan. Bij klachten bij staan kunt u de benen kruisen en op beide benen stevig gaan staan. Zo kan er minder bloed wegzakken. Sommige patiënten nemen een opvouwbaar stoeltje of krukje mee, om te kunnen gaan zitten in geval van klachten.
- Vermijd hete douches.
- Neem kleine maaltijden, zodat de bloeddruk door verplaatsing van bloed naar de darmen niet overmatig daalt. Bedenk dat cafeïne de bloedvaten van de buikorganen vernauwt.
- Aanspannen van buik- en beenspieren pompt het bloed terug naar het hart. Trainen van deze spieren is nuttig bij patiënten met problemen van de bloeddrukregeling.
(Bron: http://www.amc.nl)

Eventueel kunt u ook nog uw bed kantelen door het hoofdeinde van het bed op ongeveer 30 cm. hoge klossen te laten rusten. Ook hebben sommige mensen baat bij het gebruik van strakke kousen tot taillehoogte of een buikband, waardoor er minder bloed naar buik en benen kan zakken. De arts kan desgewenst medicatie voorschrijven waarbij het lichaam meer vocht vasthoudt (Florinef).

Hulya, 26-04-2012
Hallo, ik heb altijd wel last gehad van lage bloeddruk, eens in de zoveel tijd val ik ook (bijna) flauw. 22 jaar ben 1,73 cm 70kg en ben wat aan de grotere kant. Normaal gesproken ben ik iemand die het bijna altijd koud heeft heb ook wat ijzertekort maar vandaag kreeg ik het spontaan warm dat ik me top eruit haalde. In maar ook enkele seconden kreeg ik het nog warmer en begon te zweten, voelde druk op me maag, misselijkheid en druk op me borst, kortademigheid, slecht zien, gedempte gehoor, schouderblad pijn. En volgens me ma was ik ook helemaal wit geworden. Het duurde best lang totdat ik tot mezelf kwam en ben nog steeds erg moe. Heb de huisartsenpost later gebeld en gevraagd maar die zeiden dat ik in de ochtend naar huisarts moet gaan. Ik begrijp niet wat ik had, was dit dan ook een shock geweest? Reactie infoteur, 28-04-2012
U doet er verstandig aan om z.s.m. uw huisarts te bezoeken zodat hij/zij kan onderzoeken wat het geweest kan zijn en ernstige oorzaken -zoals hartaandoeningen- uitgesloten kunnen worden.

Gerard, 14-12-2011
Geachte heer/mevrouw, onlangsheb ik iemand een bloeddruk meter kado gedaan en voor de grap zelf ook even uitgeprobeerd. Bloeddruk waarde 92 over 67 met hartslag 77, zelf ben ik 41 jaar, 75kg, 178cm. Ja, soms als ik snel op sta word ik wat duizelig. Is dit erg? Waar ik meer last van heb, is dat ik s avonds na het eten en wandelen met de hondjes snel/makkelijk op de bank in slaap val. Al slaap ik dan maar een half uurtje, als ik wakker wordt heb ik vaak nog een uur nodig om weer helemaal bij mijn positieve te komen. Dit begrijp ik niet!? Reactie infoteur, 18-12-2011
Normaal gesproken zullen er pas klachten optreden als de bloeddruk erg laag is. De belangrijkste klachten zijn:
- vermoeidheid/sufheid;
- algemeen zwak gevoel;
- duizeligheid (lichtheid in het hoofd), duizelingen, 'sterretjes' voor de ogen en flauwvallen;
- misselijkheid;
- onscherp zien.

Ik raad u aan om een afspraak te maken met uw huisarts.

O., 10-11-2011
Mooi artikel meneer/mevrouw Infoteur/Tartuffel. Ikzelf ben 26 en had in m'n tienerjaren een periode dat ik af en toe flauwviel. Daarnaast was het zo dat ik toentertijd vrij vaak het flauwvallen voelde aankomen, het flauwvallen wist ik dan net te verhinderen door even te hurken/knielen. Ik ben toen naar de huisarts gegaan en hij deed wat eenvoudige metingen bij me. Hij kwam tot de conclusie dat het zou moeten liggen aan een te lage bloeddruk en een te hoge polsslag. Hij had er verder geen medicijnen/middelen voor. Het enige dat ik zou moeten doen is dat als ik een tijdje heb gezeten (of half liggend heb gelegen), niet meteen snel zou moeten opstaan. Omdat het dan zo kan zijn dat er niet genoeg bloed naar m'n hoofd is gestroomd moest ik dan vlak voor het opstaan ongeveer een halve minuut een soort 'pompbeweging' maken met m'n voet(en) zei die. Dus met de voorkant van de voet(en) op de grond blijven en de hiel(en) op en neer laten gaan. Ik deed dat niet altijd, maar het flauwvallen (of het voelen aankomen ervan) werd toch ineens minder. Tot een paar maanden geleden, ineens kwam het terug. Persoonlijk kan ik geen aanwijsbare reden geven, voor zover ik weet is m'n lichaam nog steeds hetzelfde als voorheen. Maar om de één of andere reden heb ik dus een 'terugval' op dat gebied. Er is meerdere keren een bloedtest uitgevoerd, ik heb nooit te horen gekregen dat ik een ijzertekort heb, wel hebben m'n moeder en zus een ijzertekort. Als u dit zo leest, heeft u dan een advies voor me, toch zoutoplossingen wellicht, of is dat niet afdoende? Alvast bedankt en groeten. Reactie infoteur, 10-11-2011
Orthostatische hypotensie is een zeer sterke daling van de bloeddruk die optreedt wanneer iemand rechtop gaat staan. Dit resulteert in een verminderde bloedtoevoer naar de hersenen en in duizeligheid of flauwvallen. Hier staat een duidelijk artikel over dit fenomeen: http://www.merckmanual.nl/mmhenl/sec03/ch023/ch023c.html. Het is belangrijk dat u zich weer meldt bij de huisarts. De huisarts zal de oorzaak van de orthostatische hypotensie trachten te achterhalen, omdat deze bepalend is voor behandeling en prognose. Ook wanneer de oorzaak van de orthostatische hypotensie niet kan worden aangepakt, kan men vaak toch met bepaalde maatregelen de symptomen doen verminderen of verdwijnen. Zie bovenvermeld artikel.

H., 11-08-2011
Ik heb vandaag een shock gehad 's morgens ik was helemaal aan het trillen, ik kon niet spreken en kreeg geen adem, ik heb daarna wat water gedronken toen ging het een stukje beter. Dit is al de 2de keer dat het gebeurt bij mij, het is iets nieuws dat bij mij gebeurt. Dokter zei dat ik lage bloeddruk had en dat er voor de rest niets mis was en ze heeft bloed van me afgenomen daar was ook alles normaal. Ik ben 19 jaar en ben ook mager daarbij ik vraag me af of het daardoor zou komen. Wat kan ik eraan doen? Reactie infoteur, 13-08-2011
Klachten van een fysiologisch lage bloeddruk kunnen verminderd worden door een aantal leefregels:
- Zorg voor voldoende nachtrust;
- Beperk consumptie van cafeïnehoudende dranken;
- Als water wordt gedronken, komt dit in het bloed terecht en daarmee stijgt het bloedvolume en dus de bloeddruk. Drink daarom voldoende water, helemaal bij warm weer of wanneer je een virale infectie hebt zoals verkoudheid of griep.
- Sport en beweeg regelmatig.
- Sta niet te snel op.
- Verblijf niet te lang in sauna’s of hete baden.
- Eet niet te zwaar en rust even uit na het eten.

Vraag uw huisarts om advies m.b.t. uw gewicht.

Gjwjustus, 22-07-2011
Ik heb last van hoge bloeddruk ik krijg daar medicijnen voor namelijk Coaprovel300/25 en twee maal daags nifidipinne 60 ik heb nog een nier en heb Hemocromatose (ijzeropbouw) t 2x per jaar aderlating. Nu is het zo dat als ik s, morgen de coaprovel inneem mijn bloeddruk daalt van 135/77 naar 108/68 ik voel mij dan behoorlijk lamlendig een paar uur later gaat het weer maar dan neem ik de nifidipinnen in en dan gaat het redelijk maar s, morgen ben ik voor ik mijn Hart nerveus kloppen kan dit aan de medicijnen liggen? Reactie infoteur, 22-07-2011
Gemelde bijwerkingen in klinisch geneesmiddelenonderzoek bij patiënten die behandeld waren met CoAprovel waren:

Vaak voorkomende bijwerkingen (betreft 1 tot 10 gebruikers van de 100)
- misselijkheid/braken
- abnormaal plassen
- vermoeidheid en duizeligheid (inclusief die bij het opstaan vanuit liggende of zittende houding)
- bloedonderzoeken kunnen verhoogde hoeveelheden van een enzym aangeven wat een aanwijzing is voor de spier- en hartfunctie (creatine kinase) of verhoogde hoeveelheden van stoffen die een aanwijzing zijn voor de nierfunctie (bloedureumstikstof, creatinine).

Soms voorkomende bijwerkingen (betreft 1 tot 10 gebruikers van de 1.000)
- diarree
- lage bloeddruk
- zwakheid
- versnelde hartslag
- overmatig blozen
- zwelling en seksuele disfunctie (problemen met het seksueel functioneren)
- bloedonderzoek kan wijzen op verlaagde hoeveelheden van kalium en natrium in uw bloed.

Als één van deze bijwerkingen bij u voorkomt, raadpleeg dan uw arts. U lijkt last te hebben van zwakheid en een versnelde hartslag. Ik raad u daarom aan uw arts te raadplegen.

H. Schutte, 11-06-2011
Geachte,
Ik heb al jaren last van hypotensie en bij het snelopstaan van zit naar staand wordt het dan helemaal zwart voor mijn ogen en moet ik mezelf vasthouden of weer gaan zitten. Sinds ik afgelopen maandag terug kwam van vakantie in Corfu heb ik nieuwe klachten naast de oude: duizelig, misselijk, erg licht in het hoofd, trillen, cocentratie problemen, meer taalfouten maken, langer moeten nadenken en de informatie niet goed vasthouden. Ik denk zelf aan othostatische hypotensie. Ik ben nu al een aantal dagen bezig met zittend/staand bloeddruk meten. Ik had de volgende waardes:8-6 zittend 109/71, staand 94/62 9-6 z:120/65 en st: 92/63, 11-6 zittend 117/70 en staand 119/82. Wat kan ik eraan doen? Ik eet al erg zout en eet voldoende verantwoorde voedingswaren en best veel drop.
Alvast bedankt! Reactie infoteur, 14-06-2011
Orthostatische hypotensie is een plotselinge bloeddrukdaling van meer dan 20 mmHg systolisch of meer dan 10 mmHg diastolisch die optreedt bij plotseling opstaan (binnen 3 minuten na opstaan). Symptomen zijn duizeligheid, licht-in-het-hoofd worden, hoofdpijn, (sterk) verminderd zicht, en flauwvallen (bron: Wikipedia). Bespreek met uw huisarts uw klachten. Het is aan de huisarts om een juiste diagnose te stelen. Zie verder mijn reactie op 'Marcel' hieronder.

Bosch, 08-05-2011
Ik vind dat u veel te oppervlakkig blijft inzake de gevolgen van chronische lage bloeddruk. Tevens lijken de aangegeven adviezen om hieraan te verhelpen eveneens onvoldoende. Graag dus veel meer informatie zowel over de mogelijke gevolgen als de mogelijke geneeswijzen (daarom niet noodzakelijk medicamenteus). Wat kan men eraan doen? Reactie infoteur, 09-05-2011
In het onderhavige artikel richt ik mij vooral op de symptomen. In dit artikel leest u meer over de behandeling van shock en lage bloeddruk: http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/37508-lage-bloeddruk-symptomen-shock-oorzaken-behandeling.html

Marcel, 09-03-2011
Heeft het zin om bij een lage bloeddruk (diast. 60) (langdurig) meer zout in te nemen? Reactie infoteur, 17-03-2011
Dit wordt inderdaad wel eens aangeraden door artsen. Ook op internet zijn deze aanbevelinge te lezen. Zie bijvoorbeeld: http://www.medhelp.org/posts/Nutrition/Salt-and-LOW-blood-pressure/show/622076

Er zijn (onbewerkte) voedingsmiddelen die van nature rijk zijn aan natrium, zoals tomaten, artisjokken, zoete aardappel, raapstelen en bleekselderij.

Het is van belang om de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden niet structureel te overschrijden. Het Voedingscentrum schrijft:

"Voor keukenzout (natriumchloride) adviseert de Gezondheidsraad om het gebruik te beperken tot maximaal 6 gram per dag. Dat komt overeen met 2,4 gram natrium per dag. Meer heb je niet nodig om de bloeddruk gezond te houden en het risico op hart- en vaatziekten te beperken. Het lichaam krijgt dan meer dan voldoende natrium binnen en er ontstaat geen overschot."

Vraag uw huisarts om advies.

Mva22 (infoteur), 08-06-2010 #14
Al een aantal jaar heb ik last van een druk op mijn borst en regelmatig heb ik flauwvalverschijnselen. Enkele keren val ik ook daadwerkelijk flauw. Vorig jaar ben ik naar de dokter geweest en deze vertelde mij dat het gewoon een lage bloeddruk is. Maar sinds kort ben ik ook kortademig. Wat kan dit zijn? Reactie infoteur, 14-06-2010
Hallo,

U doet er verstandig aan deze vraag voor te leggen aan uw huisarts. Ik raad u aan hier niet mee verder te lopen.

Mvg, Martin

Ed Lagerwerf, 10-03-2010
Na een operatie in september 2006 vanwege het weghalen van een glomus caroticum links is mijn bloeddruk sterk gedaald ( gemiddeld 90-60 ) met zeer diepe dalen (50-30). ik ben daarvoor onder behandeling bij prof van baalen in het lumc, mede omdat ik nog 2 tumoren heb een glomus vagale links en een glomus caroticum links. Sinds een half jaartje heb ik af en toe last van een drukkende pijn op mijn borst en daarbij ook pijnlijke kaken. Moet ik mij nu ernstige zorgen gaan maken overmijn hart? Reactie infoteur, 12-03-2010
Hallo,

Gelet op de klachten die u beschrijft, raad ik u aan z.s.m. contact op te nemen met uw huisarts.

De volgende symptomen kunnen bij zowel mannen als vrouwen duiden op een (naderend) hartinfarct:

- druk op de borst: een hevige, zware en drukkende pijn midden op de borst;
- deze pijn straalt mogelijk uit naar kaken en armen, vooral de linkerarm;
- pijn in de schouders of tussen de schouderbladen;
- wit wegtrekken en hevig transpireren, zweten;
- duizeligheid, misselijkheid en soms braken;
- kortademigheid;
- angst en in sommige gevallen doodsangst;
- kort verlies van bewustzijn zonder dat te voelen aankomen
- rusteloosheid.

Bron: http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/ziekten/36924-symptomen-hartaanvalhartinfarcthartklachten-mannen-vrouwen.html

Mvg, Tartuffel

Ronald van der Heijden, 04-03-2010
Na onderzoekende gedurende 2009 is bij mij uiteindelijk de diagnose ADHD gesteld. Met oog op mijn verleden en mijn persoonlijke gedrag e.d. ben ik het hier volledig mee eens.

Sinds kort krijg ik hier medicatie voor in de vorm van Mehtylfenidaat. Overdag neem ik 1-malig een 54mg Concerta (langwerkend methylfenidaat) en EVENTUEEL op lange dagen in de avond nog een 10mg Ritalin (kortwerkend methylfenidaat).

Ik had sport veel en intensief, voornamelijk krachttraining maar ook cardiotraining. Minstens 3 a 4 en liefst 5 keer in de week als het kan. Mijn bloeddruk was hierdoor altijd al keurig.

Ik ben een jonge man van 29 jaar en had meestal een bloeddruk van 120/80, een week of 4 geleden was mijn bloeddruk 115/70 en 2 weken terug was mijn bloeddruk zelfs 100/60. Ik ben 1.74 meter lang en woog in december 2009 nog 89 kilo (vetperecentage tussen de 17 en 18%). Momenteel weeg ik een krappe 82 kilo (vetpercentage zo'n 14,2%), en dit was ook mijn eigen bedoeling. Dit heb ik bereikt door mijn voeding en training aan te passen sinds december. De betreffende (psychiatrische) arts complimenteerde mij op mijn goede conditie.

Maar als ik de genoemde waarden zo lees, hier en op andere informatieve sites, krijg ik toch het idee dat mijn bloeddruk wel erg laag is? Nu schijnt dat de medicatie hier ook invloed op heeft, maar toch! 100/60 vind ik erg laag. Mijn rusthartslag was overigens de laatste keer 72bpm, maar ik had me net erg gehaast. Normaal is mijn echte rusthartslag hooguit in de 60bpm.

Zou het verstandig zijn om een second opinion te vragen? Alvast hartelijk dank voor uw reactie. Reactie infoteur, 06-03-2010
Hallo Ronald,

Zoals ik in het artikel reeds schreef, is er van lage bloeddruk sprake als de bloeddruk zo laag is dat het lichaam niet in staat is optimaal te functioneren, hetgeen symptomen kan veroorzaken zoals duizeligheid en flauwvallen. In de meeste gevallen ligt de druk dan onder 90/60. In uw verhaal lees ik niet dat u last heeft van deze klachten.

U kunt uw vraag eventueel voorleggen aan uw huisarts. Die is als het goed is op de hoogte van uw sitiuatie. Ook kunt u uw behandelend psychiater om meer tekst en uitleg vragen.

Mvg, Tartuffel

W. R. Badenbroek, 09-02-2010
Mijn vrouw heeft over een periode van 2 weken gemeten, een gemiddelde bloeddrukwaarde van 106/60. Ze heeft van de internist o.a. voorgeschreven Acupril 10 mg en Amlodipine 10 mg. Deze pillen slikt ze al jaren. Nu haar bloeddruk zo laag is heeft de arts de Acupril, wat eerst 20 mg was, verlaagt tot 10 mg. Haar bloeddruk bleef laag en heeft de arts nu besloten om inname van Amlodipine te stoppen, op mijn aandringen.Hopelijk zal deze beslissing goed zijn! Reactie infoteur, 13-02-2010
Hallo,

Het is belangrijk dat uw vrouw regelmatig haar bloeddruk laat opmeten. Zodra de bloeddruk weer te veel stijgt, kan de arts ingrijpen.

Mvg, Tartuffel

Annie Meilink, 02-02-2010
Zeer nieuwsgierig voor de ontwikkelingen op het gebied van de nachtelijke collaps als gevolg van hypotensie, hetgeen mijzelf al 2 x noodlottig is geworden met vallen in de badkamer met alle gevolgen vandien.
Gelukkig nu vernomen via huisarts hoe te handelen om het 's-nachts te voorkomen bij het noodzakelijkerwijs uit bed te moeten voor een kleine boodschap. Reactie infoteur, 07-02-2010
Hallo Annie Meilink,

Dit artikel geeft algemene informatie over lage bloeddruk. Nieuwe ontwikkelingen worden niet (altijd) vermeld.

Mvg, Tartuffel

Tartuffel (2.971 artikelen)
Laatste update: 04-02-2025
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 21
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.