Blaasontsteking voorkomen of zelf behandelen, tips!

Blaasontsteking is een ontsteking van de blaas. U herkent het meestal aan pijn bij plassen. De blaasontsteking zelf behandelen - of nog beter - een blaasontsteking voorkomen. Kan dat? Een blaasontsteking is inderdaad in veel gevallen gemakkelijk te voorkomen. Een blaasontsteking ontstaat omdat bacteriën kans hebben gezien om via de urinebuis omhoog te kruipen naar het slijmvlies van de blaas. Zelf behandelen is mogelijk maar bij terugkerende klachten of wanneer de klachten alleen zijn afgenomen, moet de urine gecontroleerd worden door je huisarts. Thuis kan je jezelf op blaasontsteking testen met een zogenaamde zelftest. Blaasontsteking herken je meestal aan pijn bij plassen. De pijn is branderig, en zo duidelijk aanwezig, dat je er veel last van kunt hebben. Het meest gevoelige deel van het slijmvlies van de blaas is het trigonum. Dat is het gebied tussen de twee afvoerbuizen van de nieren en de afvoergang naar buiten, oftewel de urinebuis. Vrouwen hebben vaker last van een blaasontsteking dan mannen. De urinebuis van vrouwen is korter. Bacteriën dringen binnen en kruipen door de korte urinebuis gemakkelijker omhoog naar de blaas. De afstand tussen urinebuis en anus is bij vrouwen kleiner dan bij mannen. Bacteriën komen daardoor ook gemakkelijker bij de urinebuis terecht. Vrouwen die seksueel actief zijn en vrouwen in de overgang, hebben vaker last van blaasontstekingen. Het overgrote deel van alle urineweginfecties ontstaan door de E-coli bacterie. E-coli is een darmbacterie, die in (onder andere) het menselijk lichaam voorkomt. De verschijnselen van een blaasontsteking zijn:

• Pijn bij plassen.
• Branderig gevoel bij plassen, in het bijzonder aan het begin en aan het einde van het lozen van de urine (ook wel pijnlijke mictie genoemd).
• Het gevoel dat je vaak moet plassen, terwijl er weinig urine uit je blaas komt.
• De urine kan troebel van kleur zijn en/of donker van kleur en/of sterk ruiken.
• De urine kan bloed bevatten.
• Zeurende pijn in de onderbuik, onderrug en/of of zij.
• Soms misselijkheid en braken.
• Soms koorts.

Een enkele keer verloopt een blaasontsteking pijnloos. Je verliest dan sterk geurende urine en je weet niet wat de oorzaak is. Ook kan het zijn dat je vaker plassen moet. Als de urine onderzocht wordt blijkt het toch een blaasontsteking te zijn.

Pijn bij plassen, andere oorzaken

Pijn bij plassen wordt niet altijd door een onschuldige blaasontsteking veroorzaakt. Andere oorzaken voor ontstekingsreacties kunnen zijn:

• Blaasstenen of blaasgruis.
• Nierstenen.
• Blaaspoliepen of tumoren.
• Geslachtsziektes.
• Trauma.

Blaasontsteking en zwangerschap

Blaasontsteking komt regelmatig voor bij zwangere vrouwen. In de eerste drie maanden van de zwangerschap komt het vaker voor. De blaas wordt in die periode door de baarmoeder opzij geduwd. Ook is het lastiger om de blaas leeg te plassen. Zwangere vrouwen met dit soort klachten kunnen het beste met de huisarts overleggen.

Blaasontsteking bij de man

Bij mannen komt blaasontsteking niet zo vaak voor. Als mannen blaasontsteking hebben wijst dit vaak op problemen met de prostaat. Als mannen last hebben van de blaas of pijn bij plassen of moeite met plassen, is het raadzaam om naar de huisarts te gaan om de prostaat te laten onderzoeken.

Blaasontsteking bij kinderen

Kinderen die kunnen praten kunnen klagen over pijn of 'auw' bij plassen, of over buikpijn. Ook bedplassen komt voor bij blaasontsteking. Kinderen die nog niet kunnen praten, kunnen regelmatig huilen en/of koorts hebben. Bij kinderen is het niet altijd eenvoudig om blaasontsteking te ontdekken. Overleg daarom met uw huisarts als je kind klaagt over pijn, of als het veel huilt, of als het andere klachten lijkt te hebben. Kleine kinderen duiden alle pijn soms aan als 'buikpijn' of als 'hoofdpijn.' De pijn kan dan ook ergens anders zitten dan in de buik of in het hoofd.

Blaasontsteking voorkomen en behandelen, tips

Om blaasontsteking te voorkomen is het belangrijk om de volgende tips in acht te nemen:

Volwassenen

• Drink veel water. Ongeveer 1,5 a 2 liter per dag. Je spoelt dan bacteriën door en je spoelt de blaas en de urinebuis schoon, door voldoende vocht uit te plassen. Als je een beginnende blaasontsteking hebt, of pijn bij plassen, zal je ontdekken dat de pijn ook minder wordt als je genoeg water en/of cranberrysap of water met citroensap, drinkt.
• Drink regelmatig cranberrysap, dit verkleint de kans op blaasontstekingen omdat de urine zuur gehouden wordt en bacteriën kunnen niet goed overleven in zure urine en zich minder snel vermenigvuldigen. Water met citroensap heet hetzelfde effect. Of andere zure drankjes (geen frisdrank).
• Ga regelmatig naar de wc om te plassen, zodat bacteriën worden uitgeplast. Hou de urine niet op.
• Plas de blaas helemaal leeg en niet bijna leeg. Neem de tijd om goed uit te plassen. Leer ook aan kinderen om goed uit te plassen.
• Draag ruim katoenen ondergoed en geen strakke spijkerbroeken. Te strakke kleding in de schaamstreek vergroot de kans op infecties en ontstekingen in dit gebied. Draag ook geen nylon onderbroekjes of strings.
• Draag geen inlegkruisjes. Deze veroorzaken vaginale infecties. Draag je maandverband of verband om urine op te vangen, verschoon dit dan wat vaker dan gewoonlijk.
• Na het gebruik van de wc is het belangrijk dat meisjes al jong geleerd wordt dat zij met afvegen met wc papier de vagina van voren naar achteren droog vegen. Dit heeft ermee te maken dat bacteriën zich verplaatsen in de richting waarmee wc papier geveegd wordt. De bacteriën in de buurt van het achterste, die er in principe altijd zijn, moeten dus niet naar de vagina toe geveegd worden, maar juist andersom.
• Hygiëne is belangrijk. Neem dagelijks een handwarme douche en spoel het onderlichaam zonder zeep. Indien er al een blaasontsteking is, spoel dan een paar keer per dag met lauw water de geslachtsdelen schoon. Geen zeep gebruiken.
• Was regelmatig je handen, vooral voor en na het gebruik van het toilet.
• Wist je dat je na de geslachtsgemeenschap altijd meteen de blaas leeg moet plassen? Dat verkleint de kans op een blaasontsteking aanzienlijk. Door het vrijen kunnen bacteriën namelijk makkelijker via de urinebuis omhoog kruipen. Door na het vrijen even de blaas leeg te plassen, worden bacteriën weer naar buiten gespoeld. Voel je irritatie aan de urinebuis of blaas na het vrijen? Drink dan ook nog een glaasje water extra.
• Het onderlichaam en de voeten moeten bij blaasontsteking warm gehouden worden.

Kinderen

• Overleg met je huisarts om de oorzaak te laten uitzoeken.
• Geef regelmatig vitamine c om de urine zuur te houden.
• Laat het kind voldoende drinken.
• Controleer de lichaamstemperatuur op koorts.
• Hygiënemaatregelen in acht nemen door dagelijks te badderen of douchen.
• Katoen ondergoed.

Beginnende blaasontsteking

Als je al vaker een blaasontsteking heeft gehad, herken je de symptomen meestal zelf goed. Drink dan meteen een liter water extra per dag. Drink ook een paar glazen cranberrysap per dag. Je zult zien dat je in 8 van de 10 gevallen de beginnende blaasontsteking weg drinkt. Neem verder de gewone hygiëne in acht. Treedt er niet snel verbetering op, neem dan contact op met je huisarts. Om zeker te zijn dat je blaasontsteking hebt kan je een test laten uitvoeren of zelf een thuistest doen.

Blaasontsteking, als het niet overgaat

Als blaasontsteking niet overgaat door meer te drinken, of als het erger wordt, neem dan contact op met de huisarts. Ook als blaasontsteking steeds terugkomt moet uitgezocht worden wat de oorzaak is. Blaasontsteking bij kinderen kan wijzen op een afwijking aan de urinebuis, of op het 'op een verkeerde manier afvegen van de geslachtsdelen na gebruik van het toilet'. Wanneer neem je contact op met de dokter voor een blaasontsteking of een pijnlijke blaas?

• Kinderen met blaasontsteking.
• Pijn bij plassen en koorts.
• Bloed in de urine en heftige pijn.
• Rillen, beven, overgeven (met of zonder koorts).
• Acute blaasontsteking, gepaard gaande met heftige pijn en/of bloed plassen en/of gruis of steentjes plassen en/of incontinentie.
• Als je een man bent en moeite hebt met plassen of pijn bij plassen hebt.
• Als het om een kind gaat met klachten die op blaasontsteking kunnen wijzen.
• Rugpijn aan een of beide kanten van de rug.
• Als je je beroerd voelt.
• Als je het niet vertrouwt.

Blaasontsteking thuistest

Je kunt een blaasontsteking eigenlijk alleen zelf behandelen als de ontsteking nog niet te ernstig is. Om zelf vast te tellen of je inderdaad een blaasontsteking hebt kun je een thuistest uitvoeren. Thuistesten kunnen niet alleen testen of je blaasontsteking hebt, maar ook of er sprake is van nierschade.

Lees verder

• Blaassteen, wat is dat?