Testisatrofie: verschrompeling van de zaadbal

Testisatrofie is de medische benaming voor verschrompeling van de testis, oftewel een of beide zaadballen. De aandoening kan aangeboren zijn, het gevolg zijn van een ziekte zoals hepatitis, een aanwijzing voor de aanwezigheid van een tumor, of ontstaan na bijvoorbeeld een complicatie na een medische ingreep of door beknelling van de ballen. De aandoening is ernstig grievend en kan ook lijden tot psychische klachten bij sommige mannen.

Testisatrofie

• De medische oorzaak van testisatrofie
• De behandeling van testisatrofie
• Wat te doen wanneer je een vermoeden hebt dat er sprake is van testisatrofie?

De medische oorzaak van testisatrofie

Testisatrofie kan meerdere oorzaken hebben. Meestal gaat het echter om een van de volgende vijf oorzaken:

• De afname van de vorming van cellen
• Vermindering of gehele (tijdelijke) stop van bloedtoevoer naar de zaadballen
• Een toename van druk op de zaadballen door een bloedprop of liesbreuk
• Hormonale veranderingen
• Veroudering

Jongeren die te maken krijgen met verschrompeling van de testis moeten gealarmeerd zijn omdat het vaak een complicatie van van een infectieuze aandoeningen betreft. Het kan bijvoorbeeld gaan om orchi-epididymitis (een gelijktijdige ontsteking van testis en de epididymis). Orchi-epididymitis is vaak een gevolg van het bof-virus en vormt oorzaak nummer één van testisatrofie bij jongeren. Tevens kunnen langdurige infecties van de testikels met bacteriën als chlamydia, escherichia coli of gonorroe testisatrofie tot gevolg hebben.

Wanneer er zich bloed in de balzak ophoopt als gevolg van een trauma waarbij de zaadbal bekneld is geraakt, dan kan er zich na stolling een massa vormen die druk uitoefent op de ballen. Als dit onbehandeld blijft kan testisatrofie het gevolg zijn. Andere wat minder voorkomende oorzaken van verschrompeling van de zaadballen zijn leveraandoeningen die voor hormoonveranderingen zorgen en zeldzame aandoeningen zoals bijvoorbeeld de Ziekte van Steinert.

Wanneer testisatrofie zich voordoet bij baby's dan is dit vaak een aanwijzing van een aangeboren afwijking.

De behandeling van testisatrofie

De behandeling van testisatrofie is afhankelijk van de oorzaak en het stadium waarin de aandoening zich bevindt. In het meest ernstige geval is amputatie van de zaadbal noodzakelijk. Is de testisatrofie echter het gevolg van een tekort van de aanvoer van testosteron dan kan het behandeld wordt met injecties, pillen of gel die het tekort aan het mannelijk geslachtshormoon aanvullen. Wanneer de testisatrofie een gevolg is van verdrukking door een bloedprop of liesbreuk dan kan dit chirurgisch verholpen worden.

Wat te doen wanneer je een vermoeden hebt dat er sprake is van testisatrofie?

Testisatrofie hoeft zich niet perse te uiten in pijn, al kan dit wel het geval zijn. Sommige mannen denken testisatrofie waar te nemen maar wachten met een bezoek aan de dokter omdat ze zich schamen of omdat ze aan zichzelf gaan twijfelen en liever even afwachten. Doe dit zeker niet! Testisatrofie kan onomkeerbaar zijn wanneer je er niet snel genoeg bij bent. Het kan leiden tot onvruchtbaarheid en amputatie van een of beide ballen kan noodzakelijk worden. Ook neemt de kans op zaadbalkanker toe. Sta hier goed bij stil en raadpleeg bij twijfel je huisarts.

Lees verder

• Fimosis: vernauwing van de voorhuid van de penis
• Droog klaarkomen na operatie aan zaadbal